Ευρετήριο του BullEp (1978-1984) / Index of BullEp (1978-1984)

Από το ιστολόγιο What's New in Papyrology πληροφορούμαστε την έκδοση του ευρετηρίου των των επιγραφών που δημοσιεύθηκαν κατά το διάστημα 1978-1984 στο διεθνούς επιστημονικού κύρους περιοδικού Bulletin épigraphique υπό την επιστημονική επιμέλεια των J. και L. Robert. To γνωστό περιοδικό αποτελεί ανεκτίμητο εργαλείο για κάθε μελετητή των ελληνικών επιγραφών από την αρχαϊκή έως και τη βυζαντινή εποχή.

Index du bulletin épigraphique, Les belles Lettres, Paris 2010
ISBN: 978-2-251-44391-1
75 ευρώ

Νέα άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο HTS / New articles of biblical interest in HTS

Στο τρέχον ηλεκτρονικό τεύχος του Hervormde teologiese studies 19:1 (2010) αναρτήθηκαν μεταξύ άλλων και δύο άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

Jeremy Punt , "Empire as material setting and heuristic grid for New Testament interpretation: Comments on the value of postcolonial criticism"
Η αξία της μεταποικιακής ανάλυσης στην εξήγηση της διαβρωτικής παρουσίας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και της επίδρασής της στους πρώτους ακόλουθους του Ιησού (στους πρώτους χριστιανούς), όπως αυτή παρουσιάζεται μέσα στην Κ.Δ., είναι και σαφής (αν κανείς αναλογισθεί την προσφορά της στην ανάλυση καταστάσεων με άνισες σχέσεις εξουσίας) και περίπλοκη. Οι δυσκολίες οφείλονται τόσο στο υλικό και εννοιολογικό δυναμικό όσο και στους περιορισμούς που είναι εγγενείς στις μεταποικιακές βιβλικές σπουδές, καθώς επίσης και στις δυσκολίες που προκύπτουν κατά την πραγμάτευση ζητημάτων, όπως είναι η αυτοκρατορία και ο ιμπεριαλισμός. Η μελέτη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, όσον αφορά στην επίδραση που άσκησε στον αρχέγονο Χριστιανισμό, απαιτεί να στρέψει ο ερευνητής την προσοχή του στις υλικές εκδηλώσεις της αυτοκρατορίας, στην ιδεολογική στήριξη της αυτοκρατορίας και στις θρησκευτικές πλευρές της. Η αυτοκρατορία ως έννοια μπορεί να κατανοηθεί με ποικίλους τρόπου, αλλά πάντοε οριζόταν επίσης τόσο από τους ισχυρούς όσο και από τους καταπιεσμένου και επομένως είναι αναγκαίο να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο που αυτή αξιοποιείται μέσα στα κείμενα της Κ.Δ.

Benno A. Zuiddam, "Die Skrif is aan ons toevertrou: Die implikasie van τὰ λόγια τοῦ θεοῦ in Romeine 3:2"
Στην επιστολή του Παύλου προς Ρωμαίους η φράση "τὰ λόγια τοῦ θεοῦ" αναφέρονται στο λόγο του Θεού τον οποίο εκείνος εμπιστεύθηκε στους Ιουδαίους ως λαό του. Αυτός συμπεριλαμβάνει ό,τι είπε μέσω του Μωυσή και των προφητών. Ο απόστολος το παρουσιάζει αυτό ως ένα ύψιστο προνόμιο, τόσο εξαιτίας του αυθεντικού περιεχομένου αυτού του λόγου όσο και εξαιτίας της προσωπικής εμπλοκής του Θεού στη Διαθήκη που αυτός ο λόγος εκπροσωπεί. Ο Παύλος χρησιμοποιεί αυτά καθαυτά τα λόγια του Θεού ως συλλογική αναφορά (όπως υπονοεί το τὰ) για κάθε θείο λόγο, τον οποίο ο Θεός εμπιστεύθηκε στους Ιουδαίους πριν την αποκάλυψη της δικαιοσύνης του Θεού εν Χριστώ, για την οποία εκ των προτέρων μαρτυρία αποτελούν τα λόγια τοῦ θεοῦ. Ο συγγραφέας του παρόντος άρθρου υποστηρίζει ότι τα λόγια του Θεού αναφέρονται στη Βίβλο ως φαινόμενο, ως τον λόγο του Θεού που ο Θεός εμπιστεύθηκε στον ιουδαϊκό λαό.

Ένα νέο άρθρο στην ηλεκτρονική έκδοση του HIPHIL / A new article on the e-issue of HIPHIL

Το HIPHIL είναι ένα ηλεκτρονικό περιοδικό με επιστημονική συντακτική επιτροπή (τα αρχικά αναφέρονται στις λέξεις Hebrew Bible Theology, Interpretation, Poetics, History, Interactivity, and Linguistics). Στην ιστοσελίδα του έχει αναρτηθεί το εξής άρθρο:

Aron Pinker, "Anthropomorphic Conception of the Sun in Qohelet 1:5"

Οι αρχαιότερες παραστάσεις τεσσάρων αποστόλων / The oldest-known icons of four apostles

Η είδηση, αν και δεν ανήκει περισσότερο στο χώρο της χριστιανικής αρχαιολογίας, παρουσιάζει και βιβλικό ενδιαφέρον γι' αυτό την αναρτούμε.

Στις κατακόμβες της Αγίας Θέκλας, κοντά στη βασιλική του απ. Παύλου, εντοπίστηκαν οι τοιχογραφίες τεσσάρων αποστόλων: του Πέτρου, του Ιωάννη, του Ανδρέα και του Παύλου (αυτή είχε εντοπισθεί πριν περίπου ένα χρόνο, βλ. και τη σχετική ανάρτηση στο ιστολόγιό μας). Όλες χρονολογούνται στον 4ο αι. μ.Χ. και θεωρούνται οι αρχαιότερες απεικονίσεις των τεσσάρων αυτών κορυφαίων μαθητών του Ιησού. Οι απόστολοι απεικονίζονται με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά με τα οποία τους συναντούμε στις μεταγενέστερες απεικονίσεις τους. Οι αρχαιολόγοι καθάρισαν τις παραστάσεις, που βρίσκονται μέσα σε κύκλους διαμέτρου 50 εκ. και κοσμούσαν τον τάφο μίας γυναίκας της αριστοκρατικής τάξης, με τη βοήθεια της τεχνολογίας laser.

Για να διαβάσετε το δημοσίευμα του Reuters, πατήστε εδώ. Για να βρεθείτε στο σχετικό δημοσίευμα της Guardian, από όπου προέρχονται και οι εικόνες, που αναρτήσαμε, πατήστε εδώ.

(Φωτό: Επάνω αρ.: Παύλος. Κάτω αριστ.: Ιωάννης. Κάτω δ.: Πέτρος)

Διεθνές Συνέδριο στο πλαίσιο των ΙΣτ Παυλείων / International Conference during the 16th celebration of Pavlia (Beroia)

To Σάββατο 26 Ιουνίου 2010 αρχίζει τις εργασίες του υπό την αιγίδα της Ι.Μ. Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με τον θέμα :

"Θεσμός και χάρισμα κατά τον Απόστολο Παύλο"

Οι εργασίες του συνεδρίου θα διαρκέσουν μέχρι τις 28 Ιουνίου και οι εισηγητές θα παρουσιάσουν πτυχές και τις θεολογικές διαστάσεις του χαρίσματος και του θεσμού μέσα στον χώρο της Εκκλησίας. Σταχυολογούμε από το πρόγραμμα, το οποίο αναρτημένο ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να διαβάσει εδώ, τις εισηγήσεις εκείνες που έχουν βιβλικό περιεχόμενο:

Σάββατο 26/6
11.40-12.00

Ιωάννης Καραβιδόπουλος (ομότιμος καθ. ΑΠΘ), "Θεσμός και χάρισμα κατά τον απόστολο Παύλο"

19.00-19.20

Βασίλειος Τσίγκος (αναπλ. καθ. ΑΠΘ), "Η θεολογική θεμελίωση θεσμού και χαρίσματος στον άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο υπό το πρίσμα της Παύλειας Εκκλησιολογίας"

Κυριακή 27/6

11.20-11.40

Μητρ. Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως, Ιερεμίας Φούντας, "Θεσμός και χάρισμα. Σύγκρουση προφητών και ιερέων στο Ισραήλ"

12.00-12.20

Αικατερίνη Τσαλαμπούνη (λέκτορας ΑΠΘ), "Χαρίσματα και ενθουσιαστικές τάσεις στην αρχαία Εκκλησία. Το παράδειγμα της αρχαίας Κορίνθου"

Δευτέρα 28/6

10.00-10.20

Νικόλαος Μαγγιώρος (επίκ. καθ. ΑΠΘ), "Ο απόστολος Παύλος στην ανατολική κανονική παράδοση"

Διάφορα αρχαιολογικά νέα / Some interesting archaeological news

Κατά τις τελευταίες μέρες αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο διάφορες αρχαιολογικές ειδήσεις, οι οποίες παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους μελετούν το πολιτισμικό περιβάλλον των βιβλικών κειμένων (πατώντας στον τίτλο κάθε είδησης θα βρεθείτε στο σχετικό δημοσίευμα):

Η παρουσία των Φοινίκων στο κυπριακό βασίλειο Ιδάλιον / Phoenician presence in Idalion

Η διονυσιακή λατρεία στην αρχαία Ρώμη / Dionysiac cults in ancient Rome

H θερινή πρωτεύουσα των Υκσώς / The summer capital of Hyksos

Διεθνές συνέδριο για τον ιερό χώρο στην αρχαιότητα / International Conference on sacred space in antiquity

Ευχαριστώ τον συνάδελφο φιλόλογο κ. Γεώργιο Γούλα για την είδηση που ακολουθεί.
Στο διάστημα 21-23 Σεπτεμβρίου 2010 θα λάβει χώρα στο Ioannou Centre for Classical and Byzantine Studies (Οξφόρδη, Η.Β.) διεθνές συνέδριο με τον τίτλο:

"Rethinking The Gods: Post-Classical Approaches To Sacred Space"

Οι εισηγητές του συνεδρίου θα διερευνήσουν τον τρόπο που ο ιερός χώρος μεταμορφώθηκε κατά την περίοδο 300 π.Χ. έως 100 μ.Χ. και τις αλλαγές που έλαβαν χώρα στις λατρευτικές πρακτικές, στα θρησκευτικά νοήματα και στην αρχιτεκτονική των ιερών. Αυτή η περίοδος στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία βασιλείων και ομοσπονδιών, την εδραίωση της ρωμαϊκής παρουσίας αλλά και τις πολιτισμικές, τεχνολογικές και καλλιτεχνικές αλλαγές.

Τα ιερά αλλάζουν: εισάγονται νέοι θεοί, παλιοί θεοί αποκτούν νέα χαρακτηριστικά και αυτό αντικατοπτρίζεται στην τελετουργία, στις αφιερώσεις και στον τρόπο που αυτές κωδικοποιούνται μέσα στο χώρο. Καθώς αυτά τα φαινόμενα δε μπορούν να κατανοηθούν χωρίς να ληφθούν υπόψη οι σύγχρονες με αυτά εξελίξεις σε άλλα σημεία του ρωμαϊκού κόσμου, στο συνέδριο θα γίνει ιδιαίτερη μνεία στα ιερά της ελληνιστικής Ιταλίας.
Τα ιερά βρίσκονται στην καρδιά του ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου και η σημασία τους μπορεί να ερευνηθεί σε διάφορα επίπεδα: θρησκευτικά, πολιτισμικά, ιστορικά και πολιτικά. Οι εισηγητές θα εστιάσουν το ενδιαφέρον τους στα εξής ζητήματα: α) μεταμόρφωση των θρησκευτικών κτιρίων και χώρων με τη δημιουργία νέων προτύπων, β) μεταφόρφωση του τοπίου των αφιερώσεων, γ) θρησκευτικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ρώμης και η έκφραση αυτών των σχέσεων στον υλικό πολιτισμό.

Στόχος του συνεδρίου είναι να ανοίξει νέες προοπτικές στην αρχαιολογία του αρχαίου κόσμου για μία περίοδο που δεν εξετάζεται συχνά.

Για να ενημερωθείτε σχετικά με το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.

Για εγγραφή και περαιτέρω πληροφορίες, πατήστε εδώ.

To νέο τεύχος του FilNeot / The new issue of FilNeot

Στο νέο τεύχος του Filologia Neotestamentaria 21 (2008) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Christian B. Amphoux, "Le canon du Nouveau Testament avant le IV siècle", 9-25
  
• Paul L. Danove, "Christological implications of the three-fold interpretation of verbs of transference", 27-43
  
• Dean B. Deppe, "Markan christology and the omission of hyiu theu in Mark 1:1", 45-64
  
• G.T. Hobson, "aselgeia in Mark 7:22", 65-74
  
• Iwan M. Whiteley, "Cataphora and lack of clarity in the book of Revelation", 75-90
  
• Jan G. van der Watt - Chrys C. Caragounis, "A grammatical analysis of John 1,1", 91-138
  
• Josep Rius-Camps - Jenny Heimerdinger, "The variant readings of the Western text of the Acts of the Apostles : 20 (Acts 13:44-52)", 139-146
  

Κριτικές αναγνώσεις των βιβλικών κειμένων / Critical readings of the biblical texts

Ο αγαπητός συνάδελφος, λέκτορας της Κ.Δ. στο Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Χαράλαμπος Ατματζίδης κυκλοφόρησε στις εκδόσεις Πουρναρά ένα τόμο με τις μικρότερες μελέτες του σχετικά με ερμηνευτικά ζητήματα κειμένων τόσο των ευαγγελίων όσο και των επιστολών της Κ.Δ.:

Χαράλαμπος Γ. Ατματζίδης, Κριτικές Αναγνώσεις των βιβλικών κειμένων (Βιβλική Βιβλιοθήκη 46), εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2010

ISBN: 978-960-242-439-1

418 σελίδες

Περιεχόμενα

• Η κοινωνική διαστρωμάτωση της χριστιανικής κοινότητας σύμφωνα με το κατά Λουκάν ευαγγέλιο, 17-50
• Ο χορτασμός των πέντε χιλιάδων. Μια φουνταμενταλιστική ερμηνευτική προσέγγιση, 51-88
• Οι ηθικές προτροπές για τον πλούτο και τους πλουσίους στο Α΄ Τιμ 6 και η καινοδιαθηκική ηθική, 89-138
• Η φεμινιστική ερμηνεία της προς Εφεσίους επιστολής, 139-170
• Εσχατολογικοί "τόποι" στον αρχαιοελληνικό κόσμο και τον Απ. Παύλο, 171-212
• Η δικαιοσύνη Θεού και ο άνθρωπος. Σκιαγράφηση ενός τρόπου σωτηρίας κατά την παύλεια θεολογία, 213-264
• Ανιχνεύοντας το αίτημα της ενότητας στην παύλεια εκκλησιολογία. Από την αντίθεση στη σύνθεση (Ρωμ 11, (16).17-24), 265-298
• Η εκλεκτή κυρία στο Β΄ Ιω 1. Η αντι-γλώσσα της επιστολής και οι εκκλησιολογικές της προεκτάσεις, 299-332
• Οι εσχατολογικές αναφορές της Β΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολής και των Επιστολών του Ιωάννη για τον "υἱὸ τῆς ἀνομίας" και τον "ἀντίχριστο" (Διακειμενική προσέγγιση), 333-372
• Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερμηνεύοντας τον απόστολο Παύλος ως προς το θέμα της δουλείας (Α΄ Κορ 7,20-21), 373-394

Το νέο τεύχος του Novum Testamentum

Στο νέο τεύχος του Novum Testamentum 52:3 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Laurence L. Welborn, "'By the Mouth of Two or Three Witnesses'. Paul's Invocation of a Deuteronomic Statute", 207-220
Η ιστορία της ερμηνείας του 2 Κορ 13,1 κυριαρχείται από τη μεταφορική ερμηνεία των "τριών μαρτύρων" ως των τριών επισκέψεων του Παύλου στην Κόρινθο. Ο συγγραφέας προτείνει μία κατά γράμμα κατανόηση του κειμένου: ο Παύλος επικαλείται το νόμο του Δευτερονομίου για τους μάρτυρες στα δικαστήρια που επικαλείται κανείς για την υπεράσπισή του. Στη συνέχεια διερευνά τις συνέπειες που έχει αυτή η ερμηνεία για την αναπαράσταση των όσων έλαβαν χώρα κατά τη δεύτερο και "οδυνηρή" επίσκεψη του Παύλου στην Κόρινθο.

Matthew W. Mitchell, "Bodiless Demons and Written Gospels. Reflections on 'The Gospel According to the Hebrews' in the Apostolic Fathers", 221-240
Στο άρθρο εξετάζονται κάποια μεθοδολογικά και εξηγητικά ζητήματα που έθεσε ο Pier Franco Beatrice στο πρόσφατο άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο Novum Testamentum, στο οποίο προτείνεται μία νέα κατανόηση της ιουδαϊκής ευαγγελικής παράδοσης κατά το 2ο αι., η οποία στηρίζεται σε μεγάλο μέρος στη βεβαιότητα ότι ο Ιγνάτιος Αντιοχείας γνωρίζει το Ευαγγέλιο των Εβραίων. Ο συγγραφέας του παρόντος άρθρου απαντά στην ανάλυση που κάνει ο Beatrice των κειμένων του Ιγνατίου καθώς επίσης συζητά και άλλη πρόσφατη βιβλιογραφία σχετικά με το ζήτημα του Ιγνατίου και των πηγών του υποστηρίζοντας ότι πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός, όταν κάνει λόγο για τη χρήση από τον Ιγνάτιο γραπτών πηγών.

Matthias Becker, "Ehe als Sanatorium. Plutarchs Coniugalia Praecepta und die Pastoralbriefe", 241-266
Στο άρθρο εξετάζεται η σημασία του έργου του Πλουτάρχου, Γαμικά παραγγέλματα για την ερμηνεία της άποψης των Ποιμαντικών Επιστολών για το γάμο με ιδιαίτερη αναφορά στο 1 Τιμ 2 9-15. Συγκρίνοντας τα δύο κείμενα ο συγγραφέας καταλήγει ότι όχι μόνο έχουν μία κοινή συντηρητική αντίληψη για το γάμο, η οποία εκφράζεται στην εκφράζεται στην αποδοχή και στις δύο περιπτώσεις της κατώτερης θέσης της γυναίκας μέσα στο γάμο, αλλά κυρίως μοιράζονται την αντίληψη ότι ο γάμος λειτουργεί ως ένα είδος θεραπευτηρίου μέσα στο οποίο η σύζυγος ελευθερώνεται από το λεγόμενο vitium feminae. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο ο γάμος βοηθά τις γυναίκες να απελευθερωθούν από την απουσία του λόγου που τάχα είναι στη φύση τους. Στις Ποιμαντικές Επιστολές η θεραπευτική λειτουργία στρέφεται εναντίον της σατανικής απάτης, από την οποία τάχα υποφέρει η κάθε γυναίκα ως αποτέλεσμα της παρακοής της Εύας. Μέσα από το γάμο το vitium feminae μεταμορφώνεται σε salus uxoris.

Roy E. Ciampa, "A Note on Problems with the Representation of 1 John 1:7 in Codex Alexandrinus", 267-271
Η γραφή στον Codex Alexandrinus στο 1 Ιω 1,7 (όπου τα περισσότερα χειρόγραφα διαβάζουν αλληλων) δεν καταγράφεται με σαφήνεια στις σύγχρονες κριτικές εκδόσεις. Κάποιες εκδόσεις θεωρούν ότι υπάρχουν κάποια ίχνη του αντον στο χειρόγραφο κι ότι ο διορθωτής διόρθωσε σε αλληλων. Αυτό το τμήμα του Αλεξανδρινού Κώδικα έχει καταστραφεί και δεν υπάρχουν ίχνη της όποιας λέξης ακολουθούσε μετά από το μετ΄ / μετα (το οποίο δε διασώζεται πλήρως) ή από τη διόρθωση του διορθωτή σε αυτό το σημείο. Όπως υποστήριξαν οι παλαιότεροι μελετητές που συζήτησαν το πρόβλημα δεν φαίνεται να υπάρχει αρκετός χώρος για τη λέξη αλληλων.

J.K. Elliott, "Supplement III to J.K. Elliott, A Bibliography of Greek New Testament Manuscripts", 272-297

Το νέο τεύχος του Rivista Biblica / The current issue of Rivista Biblica

Στο νέο τεύχος του Rivista Biblica 57:3/4 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Fabrizio Ficco, "'Sii forte e mostrati uomo!' : la paternità di Davide in 1Re 1-2",
  257-272
  
• Marco Pavan, "Il 'nemico' nel III libro del Salterio (Sal 73-83)", 273-298
  
• Horacio Simian-Yofre, "Il Salmo 139: ringraziamento o ribellione?", 299-310
  
• Bertrand Pinçon, "'Au jour de bonheur, accueille de bonheur' (Qo 7,14) : réhabilitation d'une parole de bonheur méconnue du livre de Qohélet", 311-325
  
• Bruna Velcic, "'Chi è costei che sale dal deserto?' : una nuova proposta di lettura di Ct 3,10b", 327-345
  
• Antonio Pitta, "Mimesi delle differenze nella Lettera ai Filippesi", 347-370
  
• Paolo Garuti, "Aurea maiestas : Eb 9,1-5, l'oro e la polemica antineroniana", 371-398
  
• Maurizio Marcheselli, "Antigiudaismo nel Quarto Vangelo? : presentazione e bilancio degli orientamenti recenti nella ricerca esegetica", 399-478

Μυστήριον στα κείμενα του Κουμράν / Mysterion in the Qumran texts

Στην ιστοσελίδα Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα κείμενο του Sam Thomas (California Lutheran University) σχετικά με τη χρήση του όρου μυστήριον και το πιθανό ενδιαφέρον των κειμένων της Νεκράς Θαλάσσης για την αστρολογία, ιατρική και των εσωτεριστικές τέχνες.
Για να διαβάσετε το κείμενο, πατήστε στον τίτλο που ακολουθεί:

"Mystery, Secrecy and Esotericism in the Dead Sea Scrolls"