Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2015

Μτ 6,14-21 / Mt 6,14-21

Το αυριανό ευαγγελικό ανάγνωσμα προέρχεται από την γνωστή επί του Όρους Ομιλία του Ιησού στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο. Όσον αφορά στη μικροσυνάφειά της, η περικοπή εντάσσεται σε μία ευρύτερη ενότητα, όπου ο Ιησούς διδάσκει για την ελεημοσύνη (6,1-4), την προσευχή (6,5-15), τη νηστεία (6,16-18) και για τους πραγματικούς θησαυρούς (6,19-24). 
Η ίδια η περικοπή ουσιαστικά καλύπτει τρία βασικά θέματα: τη συγχώρηση, τη νηστεία και τον αληθινό πλουτισμό.

Η συγχώρηση του συνανθρώπου
Οι στ. 14-15 ουσιαστικά αποτελούν μέρος της σχετικής με την προσευχή ενότητας του 6ου κεφαλαίου και σχολιασμό του τελευταίου αιτήματος της Κυριακής προσευχής (καὶ ἄφες ἡμῖν...).  Το κυριακό αυτό λόγιο, το οποίο ουσιαστικά επαναλαμβάνει το ίδιο ακριβώς θέμα μία φορά θετικά και μία αρνητικά, δεν παραδίδεται από τον Λκ στην παράλληλη περικοπή, ενώ μαρτυρείται στο Μκ 11,25-26 σε διαφορετική βέβαια συνάφεια. Ο Μτ το τοποθετεί εδώ, στο τέλος του 5ου αιτήματος της Κυριακής Προσευχής υπογραμμίζοντας τη σημασία της συγχώρησης. Το θέμα της συγχώρησης φαίνεται να απασχολεί τον ευαγγελιστή, γιατί το συναντούμε ξανά στο 18,21εξ. Πολύ πιθανό να αντικατοπτρίζει συζητήσεις και ζητήματα στο εσωτερικό της κοινότητας στην οποία απευθύνεται το κατά Ματθαίον. Το συγκεκριμένο λόγιο θα πρέπει να κατανοηθεί στο πλαίσιο της αρχής της αμοιβαιότητας στις ανθρώπινες σχέσεις και ευεργεσίες που κυριαρχεί στον αρχαίο κόσμο. Ουσιαστικά  εδώ υπογραμμίζεται η άμεση σχέση μεταξύ της συγχώρησης των ανθρώπων προς τους συνανθρώπους τους με την άφεση που χαρίζει ο Θεός στους ανθρώπους (βλ. επίσης την πρόσληψη των στ. 13-15 στο Κολ 3,13). Στο κατά Ματθαίον η συγχώρηση αποτελεί χαρακτηριστικό των ανθρώπων της Βασιλείας. Η εντολή του Ιησού στους ταπεινούς και μικρούς της Βασιλείας του Θεού να συγχωρούν ουσιαστικά αντιστρέφει την κοινωνική πυραμίδα, αφού τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα της άφεσης που είχαν οι βασιλείς στα βασίλεια εκείνης της εποχής. Όντας μέλη της Βασιλείας του Θεού η δική τους στάση συνδέεται άμεσα με εκείνη του Θεού την οποία μιμούνται.

Η νηστεία
Το δεύτερο θέμα της περικοπής είναι η νηστεία. Όπως και στα δύο προηγούμενα παραδείγματα του 6ου κεφαλαίου κι εδώ παρουσιάζεται ένα αρνητικό παράδειγμα προς αποφυγήν, το οποίο αντιπαραβάλλεται προς την συμπεριφορά που αρμόζει στα μέλη της Βασιλείας του Θεού. Εδώ το αρνητικό παράδειγμα είναι εκείνο των υποκριτών (όμοια όπως και στους στ. 2 και 5, βλ. όμως στον στ. 7, όπου είναι οι εθνικοί). Καθώς αργότερα στο ευαγγέλιο οι υποκριτές ταυτίζονται με τους Φαρισαίους (23,13 εξ.), είναι προφανές ότι εδώ ασκείται κριτική σε μία άνευ ουσίας απολυτοποίηση της νηστείας για την οποία μεταξύ άλλων ασκείται κριτική στα ευαγγέλια (βλ. την παραβολή του Τελώνη και Φαρισαίου). Η ειρωνεία της κριτικής του Ιησού εδώ προς την υποκριτική τήρηση της νηστείας φαίνεται κι από το λογοπαίγνιο με τα ρήματα "ἀφανίζουσιν" (εδώ με την έννοια ότι λερώνουν το πρόσωπο με στάκτες) και "φανῶσιν". Εδώ πρόκειται για την προσωπική νηστεία κι όχι εκείνη των μεγάλων ιουδαϊκών εορτών (βλ. επίσης Λκ 18,12· Διδαχή 8,1). Πρόκειται μάλιστα για τη μοναδική περίπτωση μέσα στην ΚΔ διδασκαλίας για τη νηστεία. Γενικά οι αναφορές σε αυτήν είναι λιγοστές μέσα στην ΚΔ και συνήθως αρνητικές (βλ., για παράδειγμα, την παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου) αν και υπάρχουν και κάποιες, λιγοστές βέβαια, θετικές αναφορές σε αυτήν (κυρίως στις Πράξεις 13,2-3· 14,23). Αργότερα στο Μτ 9,14-15 ο Ιησούς απαντά στο ερώτημα των μαθητών του Ιωάννη ότι οι μαθητές του δεν νηστεύουν, επειδή είναι περίοδος χαράς, αφού έχουν μαζί τους τον νυμφίο κι ότι η νηστεία θα έρθει όταν "ἀπαρθῇ ἀπ' αὐτῶν ὁ νυμφίος" (μία έμμεση αναφορά στην πρακτική της εποχής του ευαγγελίου;). Στο ίδιο πνεύμα εδώ ο Ιησούς τονίζει ότι τα μέλη της Βασιλείας του Θεού δεν θα πρέπει να θεωρούν τη νηστεία αφορμή πένθους και υπερβολικής θλίψης, αλλά θα πρέπει να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να μη φαίνεται ότι νηστεύουν. Ως παλαιοδιαθηκικό υπόβαθρο των συγκεκριμένων λόγων μπορεί να θεωρηθεί το Ησ 58,3-12, όπου γίνεται λόγος για το περιεχόμενο της αληθινής νηστείας. Και στο προφητικό κείμενο απαντούν τα θέματα της προσευχής, της ελεημοσύνης κι η πένθιμη συμπεριφορά και ενδυμασία δεν θεωρούνται ικανοποιητικά στοιχεία της αρεστής από τον Θεό νηστείας.

Ο πραγματικός πλουτισμός
Οι στ. 19-20 αποτελούν την πρώτη τις από τρεις μικρές ενότητες που έχουν ως θέμα τον πραγματικό πλούτο (οι άλλες δύο είναι οι στ. 22-23 και ο στ. 24) στη συνέχεια του κεφ. 6. Και τα τρία έχουν το παράλληλό τους στο Λκ (και στο ευαγγέλιο του Θωμά), όπου όμως δεν απαντούν μαζί. Αυτό βεβαιώνει την υπόθεση ότι ο Μτ συγκέντρωσε διάφορα ανεξάρτητα λόγια, τα οποία κατά τη γνωστή του κι από αλλού συνήθεια οργάνωσε σε μία ενότητα με ένα κοινό θέμα. Η διατύπωση μάλιστα στους στ. 19-21 παραπέμπει στην προφορική παράδοση (επανάληψη της ίδιας εντολής μία φορά αρνητικά και μια φορά θετικά με το ίδιο λεξιλόγιο και την ίδια διατύπωση). Αυτό που εδώ τονίζεται είναι ότι τα επίγεια αγαθά δεν έχουν ουσιαστικά αξία, αφού υπόκεινται στη φθορά ("σής" είναι ο σκόρος και η "βρῶσις" εδώ πρέπει να κατανοηθεί γενικά με την έννοια της φθοράς, βλ. και Ιακ 5,3 όπου η λ. "σητόβρωτα") κι η κτήση τους είναι αβέβαιη εξαιτίας των ληστών και των διαρρηκτών (μία καθημερινή πραγματικότητα στον ελληνορωμαϊκό κόσμο). Η ανοησία όσων επενδύουν σε επίγεια πλούτη παρουσιάζεται και στο Λκ στη γνωστή παραβολή του άφρονα πλουσίου. Αντίθετα τα μέλη της Βασιλείας παροτρύνονται να εξασφαλίσουν θησαυρούς ουράνιους, ένα θέμα συχνό στα ευαγγέλια αλλά και στη ραββινική γραμματεία. 
Η περικοπή κλείνει με ένα γνωμικό το οποίο επιστηρίζει τα όσα λέγονται πιο πριν για την ανάγκη πλουτισμού "ἐν οὐρανῷ". Η καρδιά εδώ, η οποία ακολουθεί τον θησαυρό της, ουσιαστικά κατά τη σημιτική αντίληψη δηλώνει ολόκληρο τον κόσμο των σκέψεων, συναισθημάτων και αποφάσεων του ανθρώπου. Το λόγιο, δηλ., στην πραγματικότητα εξηγεί οι μαθητές του Ιησού ως σημείο αναφοράς τους έχουν την ίδια την Βασιλεία του Θεού, σε αυτήν αποβλέπουν κι αυτή καθορίζει τη ζωή τους μέσα στον κόσμο.

Γυναίκες της ρωμαϊκής αριστοκρατίας κι ο ρόλος τους στην πολιτική / Women in Roman aristocracy and their role in politics

Ilona Zager, The political role of women of the Roman elite, with particular attention to the autonomy and influence of the Julio-Claudian women, 44 BCE to CE 68, Master’s Thesis, University of South Africa, 2014

(Πηγή: History of the Ancient World)

Ένα άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος στο StTh / An article of biblical interest in the current issue of StTh

Studia Theologica 68:2 (2014)

Hans Leander, "Reading Paul in post-Lutheran Sweden. On the significance of ethnic difference and belonging," 184-205 (abstract)

Το τρέχον τεύχος του SNTU / The current issue of SNTU

Studien zum Neuen Testament und seiner Umwelt 39 (2014)
  • Thomas Söding, "Peter: Eine exegetische Hommage," 7-14
  • Alexander Weihs, "Die Intention des Markusevangeliums. Eine Erinnerung an Peter Dschulnigg," 15-24
  • Christian Münch, "Urgestein der Überlieferung!? Gleichnisse als Medien der Jesus-Erinnerung," 25-38
  • Beate Kowalski, "Das Hohepriesterliche Gebet Jesu (Joh 17)," 39-58
  • Ruth Schäfer, "Die Verheißung an Sara. Ansätze einer Sara-Tradition im Neuen Testament und ihre Grundlage in Gen 18,1-15," 59-84
  • Günter Röhser, "Erwählung und Vorherbestimmung im Epheserbrief," 85-110
  • Mariusz Rosik, "Klassische griechische Biografie und Evangelium. Die Frage nach der literarischen Gattung," 111-134
  • Rainer Schwindt, "Angekommen in heidnischem Land. Barnabas und Paulus in Lystra (Apg 14,8-20)," 135-158
  • Thomas Witulski, "Die Gestalt des Abraham als Beleg für die soteriologische Dysfunktionalitätdes νόμος. Erwägungen zu Struktur und Argumentation von Gal 3,6-14,"159-205

Το τρέχον τεύχος του BZ / The current issue of BZ

Biblische Zeitschrift 59:1 (2015)

  • Adrian Schenker, "Unreinheit, Sünde und Sündopfer. Kritische Untersuchuchen zweier verbreiteter Thesen: befleckende Sünden (moral impurity) und Sündopfer chatta't als Reinigungsopfer für das Heiligtum." 1-16 
  • Simon Wiesgickl, "Von Vasallenstaat zum 'Informal Empire'. Postkoloniale Theorien und ihre Bedeutung für die alttestamentliche Exegese," 17-38
  • Louis Jonker, "From Pentateuch to Chronicles. What does the End (Chronicles) of the Hebrew Bible Canon Imply for the Understanding of its Beginning (Pentateuch)?," 39-53
  • Friedrich Gustav Lang, "Disposition und Zeilenzahl im 2. und 3. Johannesbrief. Zugleich eine Einführung in antike Stichometrie," 54-78


Kleinere Beiträge 

  • Martin Mulzer, "Ein Esel, zwei Esel? Zu Sach 9,9 und Mt 21,2.5.7," 79-88
  • Christoph Dohmen, "Reisen zur Bibel- Theologie der Bibel er-fahren," 89-101
  • Hans Förster, "Standardisierung oder literarische Absicht. Der Name Maria und seine graphischen Varianten in der koptischen Version des Johannesevangeliums," 102-111
  • Michael Bachmann, "Zwei Ebenen oder eher ein Niveau? Zur Entgegensetzung innerhalb von Gal 2,16a," 112-116


Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Ένα νέο άρθρο στο τρέχον τεύχος του BAGL / A new article in the current issue of BAGL

Biblical and Ancient Greek Linguistics 3 (2014)

Stanley E. Porter, "The Usage-Based Approach to Teaching New Testament Greek," 120-140

Το τρέχον τεύχος του RTL / The Current Issue of RTL

Revue théologique de Louvain 45:4 (2014)

Santiago Guijarro, "La coexistence de différents sens du terme euaggelion aux origines du christianisme," 481-501 (abstract)

Γιατί επιβίωσε το ευαγγέλιο του Μάρκου / Why did Mark's Gospel Survive?

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του Michael Kok για την πρόσληψη του κατά Μάρκον ευαγγελίου στην πρώιμη πατερική εποχή καθώς κι η συμπερίληψή του στον κανόνα έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation: 

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

Το τρέχον τεύχος του JSNT / The current issue of JSNT

Journal for the Study of the New Testament 37:3 (2015)

  • Richard Last, "The Social Relationships of Gospel Writers: New Insights from Inscriptions Commending Greek Historiographers," 223-252 (abstract)
  • Debbie Hunn, "Galatians 3.10-12: Assumptions and Argumentation," 253-266 (abstract)
  • G. Anthony Keddie, "Paul’s Freedom and Moses’ Veil: Moral Freedom and the Mosaic Law in 2 Corinthians 3.1–4.6 in Light of Philo," 267-289 (abstract)
  • Benjamin Edsall & Jennifer R. Strawbridge, "The Songs we Used to Sing? Hymn ‘Traditions’ and Reception in Pauline Letters," 290-311 (abstract)
  • Paula Fredriksen, "Arms and The Man: A Response to Dale Martin’s ‘Jesus in Jerusalem: Armed and Not Dangerous’," 312-325 (abstract)
  • F. Gerald Downing, "Dale Martin’s Swords for Jesus: Shaky Evidence?," 326-333 (abstract)
  • Dale B. Martin, "Response to Downing and Fredriksen," 334-345 (abstract)

Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2015

Στο τρέχον τεύχος του ETR / In the current issue of ETR

Etudes théologiques et religieuses 89:4 (2014)

  • Bernard Gosse, "Esaïe 12 et le Psautier" (abstract)
  • Aurore Dumont, "Romains 13 dans la philosophie morale et politique de Paul Ricœur" (abstract)
  • Jean-Marc Tétaz, "L'identité narrative comme théorie de la subjectivité pratique. Un essai de reconstruction de la conception de Paul Ricœur" (abstract)

Το ευαγγελικό κείμενο του Μαρκίωνα / Marcion's Text of the Gospel

Από τον εκδοτικό οίκο Brill κυκλοφόρησε μία νέα μελέτη σχετικά με το ευαγγελικό κείμενο που χρησιμοποίησε ο Μαρκίων. Ο συγγραφέας της μελέτης Dieter T. Roth παρέχει μία κριτική αποκατάσταση αυτού του κειμένου και θέτει ζητήματα μεθόδου όπως και σχέσης του ευαγγελίου του Μαρκίωνα με εκείνο του Λουκά ή του ρόλου που διαδραμάτισε ο Μαρκίων στην σύσταση του κανόνα της ΚΔ: 

Dieter T. Roth, The Text of Marcion’s Gospel (New Testament Tools, Studies and Documents 49), Brill, Leiden 2015
ISBN: 9789004245204

Description
In The Text of Marcion’s Gospel Dieter T. Roth offers a new, critical reconstruction of Marcion’s Gospel including various levels of certainty for readings in this Gospel text. An extensive history of research, overview of both attested and unattested verses in the various sources, and methodological considerations related, in particular, to understanding the citation customs of the sources set the stage for a comprehensive analysis of all relevant data concerning Marcion’s Gospel. On the basis of this new reconstruction significant issues in the study of early Christianity, including the relationship between Marcion’s Gospel and Luke and the place of Marcion in the history of the canon and the formation of the fourfold Gospel, can be considered anew.

Η αποκατάσταση της δημιουργίας κι η θέση των ζώων στη νέα δημιουργία / The Restoration of the Creation and the Place of the Animals in the New Creation

Η Καθολική Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου διοργανώνει διεθνή επιστημονική συνάντηση με θέμα την αποκατάσταση της δημιουργίας και των σχέσεων ανθρώπου και ζώων μέσα σε αυτή τη νέα δημιουργία στο διάστημα 12-14 Μαρτίου 2015. 

Το πρόγραμμα και τη φιλοσοφία της ακαδημαϊκής συνάντησης μπορείτε να τα δείτε πατώντας στον παρακάτω τίτλο:

Τα θαύματα στη συνοπτική παράδοση (VII): θαύματα σωτηρίας / Miracles in the synoptic tradition (VII): miracles of delivery

Εισαγωγικά
Πρόκειται για θαυματουργικές επεμβάσεις του Ιησού / Θεού με αποτέλεσμα τη διάσωση από φυσικούς κινδύνους ή την απελευθέρωση από την φυλακή (βλ. Πραξ 12,1 εξ.· 16,1 εξ.). Αυτά τα θαύματα αφορούν σε δύο περιοχές: στον κόσμο της φύσης και στον κόσμο των ανθρώπων. Στα ευαγγελικά κείμενα παραδίδονται δύο θαύματα σωτηρίας από τις δυνάμεις της φύσης: α) η γαλήνευση της τρικυμισμένης θάλασσας (Μκ 4,35-41· Μτ 8,18. 23-27· Λκ 8,22-25) και β) ο περίπατος του Ιησού επάνω στη θάλασσα (Μκ 6,45 εξ.· Μτ 14,22-33· Ιω 6,16-21). 

Ιστορία της έρευνας των θαυμάτων σωτηρίας
Γενικά δεν έχει αμφισβητηθεί η ιστορική βάση των θαυμάτων σωτηρίας. Είναι βέβαιο ότι ο Ιησούς συχνά ταξίδεψε με τους μαθητές του στη θάλασσα της Γαλιλαίας. Πολλοί όμως ερμηνευτές υποστήριξαν ότι η περιγραφή των γεγονότων είναι επηρεασμένη από ανάλογες παλαιοδιαθηκικές αφηγήσεις ή ελληνιστικά μοτίβα σωτηρίας από φυσικούς κινδύνους, τα οποία απαντούν σε αφηγήσεις θαυμαστών παρεμβάσεων διάφορων αρχαίων θεοτήτων (βλ. Διόσκουρους, Διόνυσο, Ίσιδα κ.ά.). Επομένως εικάζουν ότι οι ευαγγελικές αφηγήσεις σωτηρίας από κινδύνουν ουσιαστικά αποτελούν προϊόν της μεταπασχάλιας περιόδου. Η παρουσία, ωστόσο, τέτοιων μοτίβων (η οποία δεν μπορεί να αμφισβητηθεί) δεν αποκλείει αναγκαστικά την ιστορική βάση των περιστατικών. Αυτά τα μοτίβα ουσιαστικά αντικατοπτρίζουν τον τρόπο κατανόησης και ερμηνείας των θαυμάτων από τους παρευρισκόμενους και τα μέλη της πρώτης εκκλησιαστικής κοινότητα, καθώς καθίστανται εργαλεία κατανόησης των γενομένων μέσα από παραστάσεις ήδη γνωστές. Η ορθότητα της λογοκρατικής εξήγησης των θαυμάτων και της κατανόησής τους μέσα από επιστημονικές ερμηνείες, είναι συνήθως αδύνατο να αποδειχθεί. Ακόμη κι υπάρχει κάποια φυσική εξήγηση, αυτό δε μπορεί να αποκλείσει την ιστορικότητα του θαύματος ούτε να υποβαθμίσει τη σημασία της εμπειρίας του θαύματος για τη διαμόρφωση της αυτοσυνειδησίας της πρώτης Εκκλησίας.

Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
  • η περιγραφή της κατάστασης του κινδύνου
  • σωτηρία από τις δυνάμεις της φύσεις είτε με μία επιφάνεια/αγγελοφάνεια είτε με την παρέμβαση του Χριστού που είναι επιβάτης κι ως εκείνη τη στιγμή είναι αμέτοχος στα γεγονότα
  • εντολή στα στοιχεία της φύσης να ηρεμήσουν
Ιστορικό υπόβαθρο
Για τον άνθρωπο της εποχής της ΚΔ οι δυνάμεις της φύσης κατευθύνονται συχνά από αγγέλους ή δαίμονες. Γι' αυτό ειδικά το θαύμα της γαλήνευσης της τρικυμισμένης θάλασσας θυμίζει πολύ τους εξορκισμούς. Διαφέρει, ωστόσο, από εκείνους στο ότι ο Ιησούς αντιμετωπίζει όχι τα δαιμόνια αλλά τον αέρα, τα κύματα κτλ. Τα θαύματα σωτηρίας ομοιάζουν με τους εξορκισμούς στο μοτίβο της εντολής που δίνει ο Ιησούς να σωπάσουν - στην περίπτωση των εξορκισμών στα δαιμόνια και σε εκείνη της γαλήνευσης των φυσικών στοιχείων στα κύματα και στον αέρα. Από την άλλη, στην περίπτωση του περίπατου του Ιησού επάνω στα κύματα υπάρχουν στοιχεία επιφάνειας, κάτι που παραπέμπει στην Ανάσταση (βλ., για παράδειγμα, τη φράση "ἐγώ εἰμι" που απαντά και στις εμφανίσεις του Αναστάντος).
Στην αντίληψη των ανθρώπων της αρχαιότητας η γαλήνευση των στοιχείων της φύσης ή ο περίπατος επάνω στη θάλασσα είναι στοιχεία της θεϊκής δύναμης. Με το Θεό ομοιάζει εκείνος, σύμφωνα με τον Δίωνα Χρυσόστομο, "ο οποίος αυτό που φαίνεται αδύνατο, μπορεί να το καταστήσει δυνατό, εκείνος που μπορεί να περπατήσει επάνω στη θάλασσα" (30.3). Στην ιστορία αναφέρονται διάφορα παραδείγματα βασιλέων, οι οποίοι θέλησαν να αποδείξουν την θεϊκή τους καταγωγή και προσπάθησαν να "περπατήσουν" με κάποιο τρόπο επάνω στη θάλασσα ή να την τιθασσεύσουν (π.χ. Ξέρξης, Αντίοχος Δ΄ Επιφανής, Καλιγούλας). Αλλά και στον Ιουδαϊσμό υπάρχουν ανάλογες ιδέες. Ο Γιαχβέ ως δημιουργός είναι εκείνος που ελέγχει τα στοιχεία της φύσης (χαρακτηριστική η ιστορία στο Ιωνάς 1) και μπορεί να περπατήσει επάνω στα νερά της θάλασσας (Ιώβ 9,8). Αυτές οι ιδέες είναι χρήσιμες για να κατανοήσει κανείς το θεολογικό περιεχόμενο των θαυμάτων σωτηρίας μέσα στα ευαγγέλια καθώς και το ότι στο Μτ 14,33 εξ., όταν οι μαθητές βλέπουν τον Ιησού να περπατά επάνω στα κύματα, αναφωνούν ότι αυτός είναι ο "υἱὸς τοῦ Θεοῦ". 

Η θεολογική σημασία 
Τα θαύματα σωτηρίας δηλώνουν με τον πλέον σαφή τρόπο ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός, ο Γιαχβέ της δημιουργίας κι ο μόνος πραγματικός Θεός σε σύγκριση με τους άλλους θεούς-σωτήρες του εθνικού περιβάλλοντος της πρώτης Εκκλησίας. Έχουν, επομένως, έναν διπλό σκοπό: α) είναι ομολογίες της πρώτης Εκκλησίας ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός της ιστορίας και της δημιουργίας και β) διατηρούν μία απολογητική τάση προς τους έξω από την κοινότητα (Ιουδαίους και εθνικούς), καθώς αποδεικνύουν τον Ιησού ως τον Θεό και Κύριο της δημιουργίας. Τους δύο παραπάνω σκοπούς τους επιτυγχάνουν κυρίως μέσα από την διακειμενική χρήση της ΠΔ και την υιοθέτηση μοτίβων του εθνικού κόσμου.

Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

H παραγωγή αντιγράφων της Βίβλου από τους χριστιανούς και η ψηφιοποίησή τους / The production of Bible copies by Christians and their digitization

Σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης για την ψηφιοποίηση του Βατικανού Κώδικα δύο ακόμη σχετικές δημοσιεύσεις στο διαδίκτυο:

α) Στη σειρά Bible Study and the Christian Life μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον William Yarchin σχετικά με τα πρώτα χριστιανικά χειρόγραφα της Βίβλου (πρώτιστα της ΠΔ αλλά και της ΚΔ). Μεταξύ των θεμάτων που συζητώνται στη συνέντευξη είναι το θεολογικό υπόβαθρο της λ. "κύριος", ο πάπυρος 52 (ο αρχαιότερος πάπυρος της ΚΔ), η παραγωγή χειρογράφων στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου και πολιτικό και πολιτιστικό υπόβαθρο αυτής της παραγωγής:


β) Μία σύντομη συνέντευξη της Liv Ingeborg Lied για τη σπουδαιότητα και τη χρησιμότητα των συνεχώς αυξανόμενων ψηφιοποιημένων χειρογράφων:

Codex Vaticanus Online!

CoverΟ Βατικανός Κώδικας είναι πλέον προσβάσιμος στο διαδίκτυο. Έτσι προστίθεται κι αυτός στον μεγάλο πλέον αριθμό χειρογράφων τα οποία έχουν ψηφιοποιηθεί και βρίσκονται στη διάθεση της ακαδημαϊκής κοινότητας. Να σημειωθεί ότι ο Βατικανός είναι ο αρχαιότερος μαζί με τον Σιναϊτικό μεγαλογράμματος σχεδόνα πλήρης κώδικας (λείπει μέρος της προς Εβραίους και επομένως δε γνωρίζουμε αν συμπεριλάμβανε και την Αποκάλυψη), ο οποίος διασώζει το λεγόμενο αλεξανδρινό τύπο κειμένου:



Βιβλιοκρισία: A. Malherbe, Light from the Gentiles / Book review: Light from the Gentiles


Διαβάστε την βιβλιoκρισία του τελευταίου τόμου με μελέτες του πρόσφατα εκλιπόντος Abraham Malherbe στην Bryn Mawr Classical Review: 


Abraham J. Malherbe, Light from the Gentiles: Hellenistic Philosophy and Early Christianity. Collected essays, 1959-2012 (2 vols.) (Edited by Carl R. Holladay, John T. Fitzgerald, James W. Thompson, and Gregory E. Sterling.) Supplements to Novum Testamentum, 150.   Leiden; Boston: Brill, 2014

Reviewed by Troels Engberg-Pedersen, University of Copenhagen

Το τρέχον τεύχος JSJ / The current issue of JSJ

Journal for the Study of Judaism 46:1 (2015)

Todd R. Hanneken, "The Sin of the Gentiles: The Prohibition of Eating Blood in the Book of Jubilees," 1-27 (abstract)
William Loader, "Herod or Alexander Janneus? A New Approach to the Testament of Moses," 28-43 (abstract)
Courtney J. P. Friesen, "Hannah’s “Hard Day” and Hesiod’s “Two Roads”: Poetic Wisdom in Philo’s De ebrietate," 44-64 (abstract)
Caryn A. Reeder, "Gender, War, and Josephus," 65-85 (abstract)
Daniel Lanzinger, "Alcimus’ Last Command: History and Propaganda in 1 Maccabees 9:54," 86-102 (abstract)
Eliezer Segal, "A Funny Thing Happened on My Way to Sodom," 103-129 (abstract)

Στο τρέχον τεύχος του JQR / In the current issue of JQR

Jewish Quarterly Review 104:4 (2014)

  • Gregg E. Gardner, "Who Is Rich?: The Poor in Early Rabbinic Judaism," 515-536 (abstract)
  • Stefan C. Reif, "Some Reflections on the Publication of a New Thesaurus of Talmudic Manuscripts," 601-612 (abstract)

Διαδικτυακό μάθημα: οι Φιλισταίοι / Online lecture: Philistines

Στο youtube έχει αναρτηθεί το διαδικτυακό μάθημα του Aren Maeir, το οποίο έδωσε στο  Grand Valley State University, σχετικά με τους Φιλισταίους κυρίως με βάση τα ευρήματα του Tell es-Safi/Gath:

Βίντεο: Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου / Video: Oxyrhynchus Papyri

Ένα σύντομο βίντεο του AHRC για τους γνωστούς παπύρου της Οξυρρύγχου:

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015

Στο τρέχον τεύχος του RSR / In the current issue of RSR

Revue des Sciences Religieuses 88:1 (2014)

Jean-Jacques Lavoie, "Le sage et l’insensé. Étude de Qohélet 7, 5-7," 1-26 (abstract)

Ο άλλος στην αρχαία ιουδαϊκή προσευχή Alenu / The Image of the Other in the Ancient Jewish Prayer Alenu

Studies in Christian-Jewish Relations 10:1 (2015)

Jeffrey Hoffman, "The Image of The Other in Jewish Interpretations of Alenu"

International Colloquium: “Shadowy Characters and Fragmentary Evidence. The Search for Early Christian Groups and Movements”

Στο διάστημα 18-20 Φεβρουαρίου θα λάβει χώρα στη Θεολογική Σχολή του Leuven διεθνής επιστημονική συνάντηση με τον τίτλο “Shadowy Characters and Fragmentary Evidence. The Search for Early Christian Groups and Movements”. Θέμα της είναι μεθοδολογικά ζητήματα όσον αφορά στην προσέγγιση κειμένων του αρχέγονου Χριστιανισμού, τα οποία είτε διασώζονται σε αποσπασματική μορφή είτε απλά είναι υποθετικά καθώς προκύπτει η ύπαρξή τους μέσα από άλλα κείμενα. 

International Colloquium: “Shadowy Characters and Fragmentary Evidence. The Search for Early Christian Groups and Movements”

Early Christianity has produced a considerable and variegated corpus of texts and documents. A number of these have been preserved only in an often very fragmented state. Others seem to be lost forever and are known only by name. Still others do not even have the status of a text, but only that of a hypothetical source, created and designed to explain a particular phenomenon. The conference will address questions of methodology in dealing with such texts and sources.
The programme includes papers by Jean-Daniel Dubois, Andrew Gregory, Judith Hartenstein, Judith Lieu, Tobias Nicklas, Christopher Tuckett, and Ismo Dunderberg.
Venue: Catholic University of Leuven, Faculty of Theology and Religious Studies, St-Michielsstraat 4, B-3000 Leuven, Belgium Registration: 50 Euro
There is a limited possibility for offering a paper (25 min.) on a topic related to the overall theme of the conference. For further information and details on the conference, please contact Prof. Dr. Joseph Verheyden .
The conference is sponsored by the Flemish Research Foundation (FWO-Vl), the Frans Neirynck Foundation, and the Leuven Centre for the Study of the Gospels.

Sefaria: μία βιβλιοθήκη ιουδαϊκών κειμένων / Sefaria: a library of Jewish texts

Η ιστοσελίδα Sefaria αποτελεί μία συνεχώς εμπλουτιζόμενη βιβλιοθήκη ιουδαϊκών κειμένων (Παλαιά Διαθήκη και Ταλμούδ) με δυνατότητα δημιουργίας φύλλων εργασίας για το μάθημα, έναν διαδραστικό πίνακα της σχέσης ΠΔ και Ταλμούδ και μεταφράσεις. Για όσους μελετούν το εβραϊκό κείμενο της ΠΔ και το Ταλμούδ ένα εξαιρετικό εργαλείο: