Εγχειρίδιο της βιβλικής εβραϊκής στο διαδίκτυο / Online textbook of biblical Hebrew

Από το ιστολόγιο Biblische Ausbildung πληροφορούμαστε ότι διατίθεται δωρεάν στο διαδίκτυο το εγχειρίδιο της βιβλικής εβραϊκής των John A. Cook και Robert D. Holmstedt. Για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα πατήστε εδώ.

Ο νέος ενημερωμένος κατάλογος των χειρογράφων της Κ.Δ. / The new update of the NT manuscripts

Το ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism παραπέμπει στον ενημερωμένο κατάλογο των χειρογράφων της Καινής Διαθήκης του Institut für neutestamentliche Textforschung (INTF). Σε αυτήν τη νέα έκδοση του καταλόγου περιλαμβάνεται και το νέο σπάραγμα με απόσπασμα της 1 Πέτρου. Οι μεγαλογράμματοι μάρτυρες του κειμένου ανέρχονται στους 0320, οι μικρογράμματοι στους 2897 και τα λεκτιονάρια στα L2438.
Για να διαβάσετε τη σχετική ανάρτηση, πατήστε εδώ.

Συνέδριο για τους παπύρους της Κ.Δ. / Α conference about the New Testament Papyri

Στην ίδια ανάρτηση του ιστολογίου Evangelical Textual Criticism διαβάζουμε την ανακοίνωση συνεδρίου με τον τίτλο Lire les papyrus du / Nouveau Testament avec les autres papyrus d’EgypteNew Testament Egyptian Papyri Among Others, το οποίο θα λάβει χώρα από τις 20 έως τις 24 Οκτωβρίου 2009 στο Institut Romand des Sciences Bibliques, στη Λωζάνη. Για να διαβάσετε το πρόγραμμα του ενδιαφέροντος συνεδρίου, πατήστε εδώ.

Ένα νέο σπάραγμα παπύρου με την προς Εβραίους / A new fragment of Hebrewss

Την είδηση την διαβάσαμε στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism και την μεταφέρουμε και στο δικό μας ιστολόγιο. Η Claire Clivaz ανακοίνωσε την textual criticism discussion list ότι ένα νέο σπάραγμα παπύρου, το PSI 1497, το οποίο περιέχει το απόσπασμα Εβρ 13,12-13. 19-20, καταχωρήθηκε ως P126. Το σπάραγμα εκδόθηκε στο Papiri Greci e Latini, Firenze : Le Monnier : Istituto papirologico "G. Vitelli", vol. 15, 2008, p. 171-172.
Για να διαβάσετε τη σχετική ανακοίνωση στο παραπάνω ιστολόγιο, πατήστε εδώ.

Η ιστορία του κειμένου της εβραϊκής Βίβλου / The textual history of the Hebrew Bible

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Vandenhoeck & Ruprecht ένας συλλογικός τόμος προς τιμήν του καθηγητή Emanuel Tov. Οι εισηγήσεις του τιμητικού αυτού τόμου έχουν ως κύριο θέμα τους ζητήματα της ιστορίας του κειμένου της εβραϊκής Βίβλου:

From Qumran to Aleppo : a discussion with Emanuel Tov about the textual history of Jewish scriptures in honor of his 65th birthday
Göttingen : Vandenhoeck und Ruprecht 2009
ISBN: 978-3525530948
70 ευρώ


Περιγραφή εκδοτικού οίκου

Η ανεύρεση των κειμένων του Κουμράν και του Κώδικα Αleppo σηματοδοτούν δύο σταθμούς στη μελέτη της ιστορίας του κειμένου της εβραϊκής Βίβλου. Η ιστορία του κειμένου αυτών των συλλογών ιουδαϊκών κειμένων βρίσκεται στο επίκεντρο της επιστημονικής δραστηριότητας του Emanuel Tov, τον οποίο τίμησε γι' αυτό στα 65α γενέθλιά του με ένα συνέδριο, στο οποίο συζητήθηκε το έργο και οι θέσεις του. Ο τόμος περιέχει αυτές τις κριτικές προσεγγίσεις της έρευνας του Tov καθώς και μία δική του εργασία σχετική με το θέμα.

Περιεχόμενα

• Emanuel Tov, "The many forms of Hebrew Scripture : reflections in light of the LXX abd 4QReworked Pentateuch", 11-28
• Armin Lange, "'They confirmed the reading' (y. Taan. 4.68a) : the textual standardization of Jewish Scriptures in the Second Temple period", 29-80
• Josef M. Oesch, "Formale und materiale Gliederungshermeneutik der Pentateuch-Handschriften von Qumran", 81-122
• Friedrich V. Reiterer, "Die Differenz zwischen Urtext und Ausgangstext : Beispiele zur Entwicklung der sirazidischen Versionen", 123-140
• Hermann J. Stipp, "Der prämasoretische Idiolekt des Buches Ezechiel und seine Beziehungen zum Jeremiabuch", 141-155
• Hanna Tervanotko, "'The hope of the enemy has perished' : the figure of Miriam in the Qumran library", 156-175
• Kevin Trompelt, "Die masoretische Akzentuation als Spiegel abweichender Texttraditionen", 176-188
• József Zsengellér, "Origin or originality of the Torah? : the historical and textcritical value of the Samaritan Pentateuch", 189-202

Ένα νέο βιβλίο για την ερμηνεία στις εκκλησίες της Ανατολής / A new book on exegesis in the churches of the East

Κυκλοφορεί ένα νέο βιβλίο για την ερμηνεία της Αγίας Γραφής στις εκκλησίες της Ανατολής. Πρόκειται για ένα συλλογικό τόμο με εισηγήσεις, οι οποίες διαβάστηκαν στη συνάντηση της SBL στο San Diego το 2007 του σεμιναρίου Bible in the Eastern and Oriental Orthodox Traditions της SBL:

Exegesis and hermeneutics in the churches of the East : select papers from the SBL Meeting in San Diego, 2007, New York ; Washington, D.C. ; Baltimore ; Bern ; Frankfurt a.M. ; Berlin ; Brussels ; Vienna ; Oxford : Lang 2009
ISBN 978-1-433-10495-4
€ 44.50

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Βιβλικοί καθηγητές και επιστήμονες από τις ανατολικές και ανατολικές ορθόδοξες εκκλησίες (οι οποίες εκπροσωπούν αραμαϊκές, συριακές, αρμένικες, γεωργιακές και κοπτικές μεταξύ των άλλων παραδόσεις) παρουσίασαν με κριτικό τρόπο το ρόλο της Βίβλου στον ανατολικό χριστιανισμό κατά το παρελθόν και σήμερα. Η συλλογή των εισηγήσεων του παρόντος τόμου εξετάζει τα τελευταία συμπεράσματα της έρευνας στον τομέα της χρήσης και ερμηνείας της Γραφής στις κοινότητες της Ανατολής κατά τους τελευταίους πέντε αιώνες του χριστιανισμού. Παρέχουν κριτικές αξιολογήσεις των ερμηνευτικών εργαλείων και μεθοδολογιών της αρχαίας Εκκλησίας.

Περιεχόμενα

• Dale Loepp, "The adamic creation tradition in the seventeenth "Demonstration" of Aphrahat", 9-21
• Jeff W. Childers, "Disciple of scripture : character and exegesis in Aphrahat", 23-32
• Karen S. Winslow, "The exegesis of Exodus by Ephrem the Syrian", 33-42
• Michael C. Legaspi, "Hearing the Scriptures with St. Ephrem : notes on a non-Western biblical interpreter", 43-50
• Bradley Nassif, "Antiochene theoria in John Chrysostom's exegesis", 51-65
• Matthew W. Francis, "'Blessed is the one who reads aloud ...' : the Book of Revelation in Orthodox lectionary traditions", 67-78
• Eugenia Constantinou, "Apocalypse patchwork : lost scraps of ancient Eastern Apocalypse interpretation preserved by Andrew of Caesarea", 79-84
• TimothyClark, "Ezekiel's temple and Mary's virginity : a peculiar strand in Eastern Orthodox interpretation of Old Testament sanctuary motifs", 85-97
• Erik W. Kolb, "Monastic duty and the biblical past : ascetic exegesis in Shenoute's 'Abraham our father'", 99-106
• Dragos A. Giulea, "Melito, that new Enoch, the divine scribe : typological interpretation as revelation of the divine mysteries in 'Peri Pascha'", 107-119
• Vahan Hovhanessian, "A medieval Armenian "scholion" on the Catholic Epistles", 121-132
  

Βιβλιοκρισίες στο RBL 26/08/2009

Στη νέα ηλεκτρονική έκδοση της Review of Biblical Literature δημοσιεύονται οι εξής βιβλιοκρισίες:

Richard Bauckham, Daniel Driver, Trevor Hart, and Nathan MacDonald, eds., A Cloud of Witnesses: The Theology of Hebrews in Its Ancient Contexts
Reviewed by Scott Mackie

Richard H. Bell, Deliver Us from Evil: Interpreting the Redemption from the Power of Satan in New Testament Theology
Reviewed by Francis Dalrymple-Hamilton

Katharina Bracht and David S. du Toit, eds.,
Die Geschichte der Daniel-Auslegung in Judentum, Christentum und Islam: Studien zur Kommentierung des Danielbuches in Literatur und Kunst
Reviewed by Christoph Stenschke

J. Bradley Chance, Acts
Reviewed by Kenneth D. Litwak

Mordechai Cogan, The Raging Torrent: Historical Inscriptions from Assyria and Babylonia Relating to Ancient Israel
Reviewed by Aren Maeir

R. Alan Culpepper, Mark
Reviewed by John Painter

Andrew Harker, Loyalty and Dissidence in Roman Egypt: The Case of the Acta Alexandrinorum
Reviewed by Birger A. Pearson

Thomas R. Hatina, ed., Biblical Interpretation in Early Christian Gospels: Volume 2: The Gospel of Matthew
Reviewed by Daniel Gurtner

Mark A. House, ed., Compact Greek-English Lexicon of the New Testament
Reviewed by Pierre Johan Jordaan

Steven Leonard Jacobs, ed., Maven in Blue Jeans: A Festschrift in Honor of Zev Garber
Reviewed by William H. Krieger

Barry C. Joslin, Hebrews, Christ and the Law: The Theology of the Mosaic Law in Hebrews 7:1-10:18
Reviewed by David Allen

Cynthia Briggs Kittredge, Ellen Bradshaw Aitken, and Jonathan A. Draper, eds., The Bible in the Public Square: Reading the Signs of the Times
Reviewed by Holly E. Hearon

Michael Labahn and Bert Jan Lietaert Peerbolte, eds., A Kind of Magic: Understanding Magic in the New Testament and Its Religious Environment
Reviewed by Hans-Josef Klauck

Karoline M.Lewis, Rereading the "Shepherd Discourse": Restoring the Integrity of John 9:39-10:21
Reviewed by Beate Kowalski

J. G. McConville, God and Earthly Power: An Old Testament Political Theology
Reviewed by Paul Kissling

Ένα νέο βιβλίο για την ταυτότητα και την Αγία Γραφή / A new book on identity and Scriptures

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Cerf ένα νέο βιβλίο για το περιεχόμενο και τις διαστάσεις της ταυτότητας σύμφωνα με την Αγία Γραφή.

L'identité dans l'Ecriture : hommage au professeur Jacques BriendParis : Éditions du Cerf 2009

ISBN: 978-2-204-08703-2

42 ευρώ

Περιεχόμενα τόμου

• Thomas Römer,"La naissance du Pentateuque et la construction d'une identité en débat", 21-43
• Olivier Artus, "Tensions littéraires et conflits d'identité dans l'"historire de Joseph" (Gn 37,2-50,26)", 45-59
• Jean M. Carrière, "La catégorie d'alliance à la fin du livre du Deutéronome", 61-83
• Jacques Vermeylen, "Le rejet des nations comme clef de l'identité d'Israël dans l'ensemble Josué-Rois", 85-114
• Damien Noël, "Quel Israël dans le Cantique de Débora? : Juges 5,14-18 ; à la recherche d'un chemin de mémoire", 115-142
• Wim Beuken, "Israël et les Nations à la face de YHWH, le Seigneur de toute le terre : le développement de ce thème dans la première partie du livre d'Isaïe", 143-163
• Joëlle Ferry, "Jérémie 29 : une identité dans l'écriture", 165-183
• Philippe Abadie, "L'identité d'Israël dans le livre des Chroniques", 185-202
• Jesús M. Asurmendi Ruiz, "De l'identité : Ben Sira et le stoïciens", 205-222
• Jean D. Macchi, "L'identité judéenne au banquet : le défi de la commensalité à l'époque hellénistique selon le livre d'Esther", 227-260
• Sophie Ramond, "La mort, thème critique dans l'effort de compréhension et d'actualisation de l'identité d'Israël dans le livre de la Sagesse?", 261-278
• Émile Puech, "L'identité d'Israël à Qumrân", 279-296
• Adrian Schenker, "Pourquoi donc tenir compte de la Bible grecque? : les deux formes de la dissimulation du roi d'Israël dans 1 Roi 22 et 2 Chroniques 18", 297-309
• Claude Tassin, "Le livre des Actes en quête d'une identité chrétienne 'scripturaire'", 313-334
• Michel Quesnel, "Conflits d'identité chez les chrétiens de la Rome antique", 335-351
• Marc Girard, "Jérusalem en tant que pôle identitaire dans l'un et l'autre Testament : problématique actuelle et ouverture théologique", 355-378
• Gérard Defois, "Comment poser la question de l'identité en théologie dogmatique et en théologie pratique?", 379-396

Αρχαιολογία και ψευδοεπιστήμη / Archaeology and pseudo-science

Στην ηλεκτρονική σελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα ενδιαφέρον κείμενο του Robert R. Cargill σχετικά με το φαινόμενο της ψευδο-επιστήμης και της ψευδο-αρχαιολογίας, που ως σκοπό δεν έχει να υπηρετήσει την πραγματική επιστήμη αλλά να εξυπηρετήσει διάφορα πολιτικά, οικονομικά κ.ά. συμφέροντα. Ο συγγραφέας τονίζει την ανάγκη η επιστημονική κοινότητα να αντισταθεί σε τέτοιες προσπάθειες εντυπωσιασμού και να αρθρώσει ουσιαστικό επιστημονικό λόγο. Για να διαβάσετε το κείμενο, πατήστε εδώ.

Ανεύρεση παράστασης του Αλεξάνδρου στο Ισραήλ / Discovery of a portrait of Alexander in Israel

Από το ιστολόγιο του Jim Davila (PaleoJudaica) πληροφορούμαστε την ανεύρεση μικρογραφίας της προσωπογραφίας του Μ. Αλεξάνδρου επάνω σε πολύτιμο λίθο στο Tel Dor (30 χλμ νότια της Haifa). Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε αρχικά στην ηλεκτρονική σελίδα του IsraelNN.com. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα το εύρημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρονς τόσο για την σπανιότητά του όσο και για την υψηλή του ποιότητα.
Κατά τη δήλωση των υπεύθυνων αρχαιολόγων:

"It has been accepted to assume that first-rate artists - and whoever carved the image of Alexander in this gemstone was certainly one of them - were primarily active under the patronage of the large royal courts in Greece itself or in major capitals," the scientists explained. "It turns out that local elites in secondary centers such as Dor could allow themselves - and knew to appreciate - superior artwork."

Για να διαβάσετε το σχετικό δημοσίευμα, πατήστε εδώ.

Συνεντεύξεις επιστημόνων για τον αρχέγονο Χριστιανισμό στο YouTube / YouTube interviews of scholars about early Christian origins

Η είδηση αναρτήθηκε σε πολλά ιστολόγια πριν από λίγο. Προσωπικά τη διάβασα αρχικά στο ιστολόγιο Near Emmaus, στο οποίο και παραπέμπω. Στο YouTube έχουν δημοσιευθεί κάποιες μαγνητοσκοπημένες συνεντεύξεις έγκριτων ειδικών σχετικά με τον αρχέγονο Χριστιανισμό και τη διδασκαλία της πρώτης Εκκλησίας. Οι μαγνητοσκοπημένες συνεντεύξεις είναι μέρος ενός φιλόδοξου προγράμματος πολυμέσων του St. John's Nottingham College. Για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα, πατήστε εδώ.

To ετήσιο συνέδριο της British New Testament Society / The annual conference of the BNTS

Έχει δημοσιευθεί στο διαδίκτυο το πρόγραμμα του συνεδρίου της Βρετανικής Εταιρίας της Κ.Δ., το οποίο θα λάβει χώρα από τις 3 έως και τις 5 Σεπτεμβρίου στο Πανεπιστήμιο του Aberdeen. Για να διαβάσετε το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.
(Πηγή: ιστολόγιο PaleoJudaica)

Το πρόβλημα του ιστορικού Ιησού /The problem of historical Jesus

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation δημοσιεύεται ένα σύντομο κείμενο του καθηγητή της Κ.Δ. Marc Goodacre (Παν/μιο του Duke) σχετικά με το πρόβλημα του ιστορικού Ιησού και την αδυναμία σήμερα να γράψουμε κατά κάποιον τρόπο τη βιογραφία του με τη σύγχρονη σημασία του όρου. Ο Goodacre σημειώνει χαρακτηριστικά:

"This kind of assumption [ότι δηλαδή τα κείμενα που έχουμε στη διάθεσή μας περιέχουν όλα τα απαραίτητα ιστορικά στοιχεία για το πρόσωπο του Ιησού] develops out of an unrealistic perspective on the task. We proceed as if we are doing the work of restoration, clearing the dirt, the damage, the rust in order to unveil the real Jesus. But the quest is not about restoration. It is a task of ancient history and when understood as ancient history, discussion about the historical Jesus should constantly involve the reminder that massive amounts of key data must be missing."

Από αυτήν την άποψη ο M. Goodacre θεωρεί δικαιολογημένη τη θέση του R. Bultmann ότι δε γνωρίζουμε σχεδόν τίποτε όσον αφορά στη ζωή και στην προσωπικότητα του Ιησού. Ο ίδιος ο Bultmann υπεραμύνθηκε της "no-quest" στον αντίποδα των προηγούμενων "quests" για τον ιστορικό Ιησού. Οπωσδήποτε βέβαια αυτή η θέση του Bultmann είναι υπερβολική με την έννοια ότι μέσα στα κείμενα μπορούμε να βρούμε αρκετά στοιχεία για ένα αδρό σχεδιάγραμμα της επίγειας ζωής του Ιησού.

[Α.Τ.: όπως παρατηρεί ο Goodacre σήμερα βρισκόμαστε σε μια φάση άρνησης όσον αφορά στην αναζήτηση του ιστορικού Ιησού. Προσωπικά θα προτιμούσα τον όρο "αμηχανία" με την έννοια ότι η έρευνα για τον Ιστορικό Ιησού στο δυτικό βιβλικό χώρο, όπου γεννήθηκε αυτή η αναζήτηση για τον ιστορικό Ιησού, αν και κάποιες φορές "μεταλλαγμένη" πέρασε και στην ορθόδοξη πραγματικότητα, δεν είναι ακόμη πρόθυμη ή έτοιμη να επαναπροσδιορίσει τους στόχους της ή τελικά να εγκαταλείψει την αισιόδοξη πεποίθηση ότι είναι δυνατό να αναπαραστήσουμε με ακρίβεια και σε κάθε λεπτομέρεια το πρόσωπο και τη ζωή του ιστορικού Ιησού. Μολονότι οι νέες διαπιστώσεις στο χώρο της ιστορίας έχουν αρχίσει να υιοθετούνται από βιβλικούς επιστήμονες, η υιοθέτηση κριτηρίων, τα οποία πηγάζουν από τις παλαιότερες τάσεις στην έρευνα, εξακολουθούν να κυριαρχούν. Όπως σωστά κατά τη γνώμη μου διαπιστώνει ο Goodacre το ζητούμενο δεν μπορεί να είναι η αναπαράσταση της ζωής του Ιησού. Ο ιστορικός Ιησούς δε βρίσκεται θαμμένος κάπου κάτω από τον όγκο των πληροφοριών που μας παρέχουν τα κείμενά μας. Με το θέμα όμως θα ασχοληθούμε και σε προσεχείς αναρτήσεις, καθώς ήδη κυκλοφορούν νέα βιβλία, τα οποία θα παρουσιάσουμε στο εγγύς μέλλον και επίκειται κι ένα συνέδριο για το φθινόπωρο του 2010 στο Μinsk με θέμα τον Ιησού των ευαγγελίων.]

Για να διαβάσετε το κείμενο του M. Goodacre, πατήστε εδώ.

Ένα νέο βιβλίο για τις Πράξεις και την αρχαία ιστοριογραφία / An new book on Acts and ancient historiography

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο de Gruyter ένας νέος συλλογικός τόμος με θέμα τη σχέση του βιβλίου των Πράξεων προς την αρχαία ιστοριογραφία:

Jörg Frey / Clare K. Rotschild / Jens Schroter (Hgg.), Die Apostelgeschichte im Kontext antiker und frühchristlicher Historiographie, (Beihefte zu ZNW, 162), de Gruyter, Berlin / New York 2009
ISBN: 978-3-11-021631-8
149,95 ευρώ

Περιγραφή εκδοτικού οίκου

Οι Πράξεις των Αποστόλων του Λουκά είναι το πρώτο αρχαίο χριστιανικό κείμενο, στο οποίο μπορεί να αναγνωρισθεί ένα σοβαρό ιστοριογραφικό ενδιαφέρον. Λαμβάνοντας υπόψη την έντονη συζήτηση κατά τα τελευταία χρόνια σχετικά με το χαρακτήρα και τις μορφές της αρχαίας ιστοριογραφίας, οι μελέτες σε αυτόν το συλλογικό τόμο αποπειρώνται να συγκεκριμενοποιήσουν τη σχέση του βιβλίου των Πράξεων προς την αρχαία ιστοριογραφία και να την περιγράψουν με τη βοήθεια συγκεκριμένων παραδειγμάτων μέσα από τα κείμενα. Στις μελέτες αυτές γίνεται λόγος τόσο για τη σχέση προς την αρχαία ιουδαϊκή ιστοριογραφία και τη μετάφραση των Ο΄, όσο και για την περαιτέρω εξέλιξή της στον αρχαίο χριστιανισμό στην περίπτωση του Ευσεβίου και του Θεοδωρήτου. Επίσης σε κάποιες μελέτες διευκρινίζεται το λογοτεχνικό είδος των Πράξεων αναφορικά προς το έπος, το ελληνιστικό μυθιστόρημα και τα κανονικά ευαγγέλια. Θέμα επίσης κάποιων μελετών είναι η μέθοδος της αρχαίας ιστοριογραφίας καθώς και ουσιαστικές πλευρές της σύλληψης του έργου του Λουκά.
[Α.Τ.: Όπως διαβάζουμε στον πρόλογο του βιβλίου, οι μελέτες που περιλαμβάνονται σε αυτό στηρίζονται σε εισηγήσεις που έγιναν στο πλαίσιο ενός συμποσίου στις 16 και 17 Μαΐου 2007 στην Ευαγγελική Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Αφορμή ήταν η παρουσία εκείνον τον καιρό στη συγκεκριμένη σχολή της καθ. Clare K. Rothschild, η οποία έχει ασχοληθεί στη διατριβή της με τη ρητορική της ιστοριογραφίας στο έργο του Λουκά (Luke-Acts and the Rhetoric of History, WUNT II/175, Tübingen 2005). Το συμπόσιο οργανώθηκε από τον καθηγητή της Κ.Δ. στην Ευαγγελική Σχολή κ. J. Frey με χρηματοδότηση της Humboldt-Stiftung και την προετοιμασία της έκδοσης ανέλαβε ο καθ. της Κ.Δ. στο Leipzig Jens Schröter.]

Για να διαβάσετε τα περιεχόμενα του ενδιαφέροντος αυτού τόμου, πατήστε εδώ.

Ένας νέος τόμος για τον γνωστικισμό / A new book on Gnosis

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Mohr Siebeck ένας τόμος με διάφορες μελέτες της Barbara Aland για τον αρχέγονο χριστιανισμό, το γνωστικισμό και τον Μαρκίωνα:

Barbara Aland, Was ist Gnosis? Studien zum frühen Christentum, zu Marcion und zur kaiserzeitlichen Philosophie (WUNT I 239), Mohr Siebeck, Tübingen 2009
ISNN: 978-3-16-149967-8
€ 119.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Το τι ήταν πραγματικά το κίνημα του λεγόμενου γνωστικισμού και ποια είναι η ιστορική, πολιτισμική, κοινωνική και πολιτική σημασία του κατά την ύστερη αρχαιότητα έχουν απασχολήσει εδώ και περίπου 100 χρόνια τους θεολόγους, ιστορικούς, φιλολόγους και φιλοσόφους. Ο Γνωστικισμός είναι κατά κάποιον τρόπο ο συγκεντρωτικός φακός, μέσα από τον οποίο μπορεί να κατανοηθεί η ύστερη αρχαιότητα με τις παραδόσεις της και τις αλλαγές της. Τα κύρια ερωτήματα που τίθενται είναι συνεχώς εκείνα της καταγωγής, της ενότητας και της επίδρασης του γνωστικισμού. Η συγγραφέας συγκεντρώνει σε αυτόν τον τόμο μελέτες που συνέταξε τα τελευταία 40 χρόνια, στις οποίες προσπαθεί μέσα από την ερμηνεία γνωστικών κειμένων, να δώσει τεκμηριωμένες απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα. Θέματα τα οποία πραγματεύεται είναι η σχέση του γνωστικισμού προς τη σύγχρονη προς αυτόν φιλοσοφία, προς τον χριστιανισμό και τους αρχαιότερους πατέρες της Εκκλησίας και πολέμιους των αιρέσεων και επάνω σε αυτό το έδαφος, με τη χρήση αναλυτικών μεθόδων, αποπειράται να δώσει έναν ορισμό του γνωστικισμού. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της είναι τα πρωτότυπα ελληνικά κείμενα και αποσπάσματα των γνωστικών και συγγραφέων που βρίσκονται κοντά στο γνωστικισμό (Μαρκίων, Βαρδεσάνης, Μάνης) χωρίς φυσικά να παραθεωρούνται τα κείμενα του Nag Hammadi. Αποτέλεσμα αυτής της προσέγγισης είναι μία κατανόηση του γνωστικισμού, σύμφωνα με την οποία η βασική χριστιανική ιδέα της πτώσης (αμαρτία) και της σωτηρίας extra nos (απολύτρωση) αναπτύσσεται με μυθικό-παραστατικό ή φιλοσοφικό τρόπο. Αυτό το εγχείρημα απαντά στα κείμενα σε πολλές παραλλαγές και καθιστά κατανοητή την κεντρική ιδέα του χριστιανισμού στους μη χριστιανούς, στους εθνικούς και τους Ιουδαίους, καθώς χρησιμοποιεί το δικό τους τρόπο σκέψης και έκφρασης.

Ένα νέο βιβλίο για την ιστοριογραφία και τη βιογραφία στην Κ.Δ. και τον αρχαίο κόσμο / A new book on historiography and biography

Ένα νέο βιβλίο κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Vandenhoeck & Ruprecht. Πρόκειται για τα πρακτικά της συνάντησης της "Arbeitsgemeinschaft katholischer Neutestamentlerinnen und Neutestamentler", η οποία έλαβε χώρα το Φεβρουάριο 2007 στη Βιέννη:

Thomas Schmeller (Hg.), Historiographie und Biographie im Neuen Testament und seiner Umwelt (NTOA 69), Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2009
ISBN 978-3-525-53968-2
54,90 €

Στον πρόλογο του βιβλίου διαβάζουμε:
"Ήδη το ερώτημα ποια είναι η σχέση μεταξύ των δύο αυτών λογοτεχνικών ειδών [της ιστοριογραφίας και της βιογραφίας] στο μη χριστιανικό αρχαίο κόσμο, είναι ένα θέμα, το οποίο ακόμη και σήμερα είναι αντικείμενο έντονων συζητήσεων. Αυτή η αβεβαιότητα καθιστά ακόμη δυσκολότερο το έργο ταξινόμησης των καινοδιαθηκικών ευαγγελίων. Ενώ ήδη από τη δεκαετία του 80 ήταν διαδεδομένη η πεποίθηση ότι τα ευαγγέλια ανήκαν στο φιλολογικό είδος των βίων, σε πολλές νεότερες μελέτες συνδέονται όλο και εντονότερα με το είδος της ιστοριογραφίας. Ιδιαίτερα προβλήματα παρουσιάζει το διπλό έργο του Λουκά: ανήκουν και τα δύο βιβλία στο ίδιο φιλολογικό είδος κι αν ναι, σε ποιο; Η συζήτηση είναι σημαντική επίσης και για την κατανόηση της Q, διότι τίθεται το ερώτημα με βάση τα βιογραφικά-αφηγηματικά στοιχεία πόσα είναι τα κοινά σημεία μεταξύ του "ευαγγελίου των λογίων" Q και των "αφηγηματικών ευαγγελίων" της Κ.Δ.
Η συζήτηση παρουσιάζει ενδιαφέρον και όσον αφορά στο Corpus Paulinum καθώς πολλά αποσπάσματα των παύλειων επιστολών (ιδιαίτερα τα Γαλ 1-2) περιέχουν, τουλάχιστον με βάση τη σύγχρονη αντίληψη, αυτοβιογραφικά στοιχεία. Η αρχαιότητα δε γνώριζε το φιλολογικό είδος της "αυτοβιογραφίας". Ωστόσο μπορεί να βρει κανείς αυτοβιογραφικά αποσπάσματα σε άλλα φιλολογικά είδη (π.χ. λόγους, επιστολές, υπομνήματα). "

Περιεχόμενα τόμου

• Detlev Dormeyer, "Pragmatische und pathetische Geschichtsschreibung in der griechischen Historiographie, im Früjudentum und im Neuen Testament", 1-34
• Martin Ebner, "Von gefährlichen Viten und biographisch orientierten Geschichtswerken. Vitenliteratur im Verhältnis zur Historiographie in hellenistisch-römischer und urchristlicher Literatur", 35-62
• Christoph Heil, "Evangelium als Gattung. Erzähl- und Spruchevangelium", 63-94
• Christoph Gregor Müller, "Διήγησις nach Lukas. Zwischen historiographischem Anspruch und biographischem Erzählen", 95-126
• Stefan Schreiber, "Die Vita des Königs Jesus. Über die Gattung des Johannesevangeliums", 127-154
• Ingo Broer, "Autobiographie und Historiographie bei Paulus", 155-178
• Gerd Häfner, "Biographische Elemente und Paulusrezeption", 179-207