Στην ιστοσελίδα του τρέχοντος τεύχους του περιοδικού Journal of Greco-Roman Christianity and Judaism 8 (2011-2012) έχει αναρτηθεί (σε pdf) ένα νέο άρθρο:
Τακτική επισκόπηση ειδήσεων σχετικών με τις βιβλικές σπουδές και τον αρχέγονο Χριστιανισμό
Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012
Ένα νέο άρθρο στο τρέχον τεύχος του JGRChrJ / Α new article in the current issue of JGRChrJ
Ετικέτες
ανάσταση,
ελληνορωμαϊκός κόσμος,
JGRChrJ
Ευαγγέλιο της Συζύγου του Ιησού: Paananen vs. Watson / Gospel of Jesus' Wife: Paananen vs. Watson
Στο ιστολόγιο του James McGrath Exploring Our Matrix έχει αναρτηθεί η απάντηση του Timo S. Paananen στο άρθρο του Francis Watson για την αυθεντικότητα του παπύρου του Ευαγγελίου της Συζύγου του Ιησού. Ο Paananen υιοθετεί τα μεθοδολογικά εργαλεία και κριτήρια του Watson και τα εφαρμόζει σε έναν πάπυρο εξακριβωμένα γνήσιο για να αποδείξει ότι δεν είναι καθοριστικά για την απόδειξη ή μη της αυθεντικότητας του παπύρου:
Timo S. Paananen, “Another “Fake” Or Just a Problem of Method? What Francis Watson’s Analysis Does to Papyrus Köln 255″
Τα άρθρα του Watson βλ. την ανάρτηση του Mark Goodacre και τη δημοσίευση του ίδιου του Watson στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation.
Eπιπλέον η εφημερίδα του Βατικανού L’Osservatore Romano δημοσίευσε άρθρο στο οποίο εκφράζονται επιφυλάξεις για τη γνησιότητα του παπύρου.
Τα άρθρα του Watson βλ. την ανάρτηση του Mark Goodacre και τη δημοσίευση του ίδιου του Watson στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation.
Eπιπλέον η εφημερίδα του Βατικανού L’Osservatore Romano δημοσίευσε άρθρο στο οποίο εκφράζονται επιφυλάξεις για τη γνησιότητα του παπύρου.
Ετικέτες
απόκρυφα,
γνωστικισμός,
μεθοδολογία,
πάπυροι
Ουγαριτική γραμματική / Ugaritic grammar
Για όσους ασχολούνται με την ουγαριτική γλώσσα αναρτημένη στη σελίδα του Institut für Orientalistik (Βιέννη) υπάρχει η πολυσέλιδη βιβλιοκρισία (404 σελίδες) του Dennis Pardee στο έργο του J. Tropper, Ugaritische Grammatik (AOAT 273), Ugarit-Verlag, Münster 2000.
D. Pardees Rezension von J. Tropper, Ugaritische Grammatik (AOAT 273), Ugarit-Verlag, Münster 2000 (pdf-Format): S. 1-100.101-200. 201-300. 301-404
D. Pardees Rezension von J. Tropper, Ugaritische Grammatik (AOAT 273), Ugarit-Verlag, Münster 2000 (pdf-Format): S. 1-100.101-200. 201-300. 301-404
Ετικέτες
γλώσσα,
Εγγύς Ανατολή
Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2012
Το θέαμα του αίματος στην αρχαία Ρώμη / The spectacle of bloodshed in ancient Rome
Για όσους ενδιαφέρονται για τη σημασία την οποία διαδραμάτιζαν στη ζωή της αρχαίας Ρώμης τα αιματηρά θεάματα, υπάρχει αναρτημένο στο διαδίκτυο το σχετικό άρθρο του Lauren Cowles:
Lauren Cowles, "The Spectacle of Bloodshed in Roman Society", Constructing the Past 12:1 (2011)
Ετικέτες
ελληνορωμαϊκός κόσμος,
Ρώμη
Βίβλος και αρχαιολογία / Bible and archaeology
Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation o ομότιμος καθηγητής της Π.Δ. του Παν/μίου του Sheffield Philip Davies έχει δημοσιεύσει ένα σύντομο κείμενό του για τον τρόπο που θα πρέπει να αξιοποιεί ο ιστορικός τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα βιβλικά κείμενα στην ανασύνθεση της ιστορίας του παρελθόντος:
H παρατήρηση του καθηγητή στο τέλος του άρθρου ότι τα βιβλικά κείμενα (είτε είναι ιστοριογραφικά είτε όχι) ουσιαστικά διασώζουν διασώζουν την "πολιτισμική μνήμη" του παρελθόντος, είναι - κατά τη γνώμη μου- καίρια, γιατί δίνει απάντηση στο μεγάλο ζήτημα της ιστορικότητας των βιβλικών κειμένων και ανοίγει το δρόμο για ένα πεδίο έρευνας που θα άξιζε οι βιβλικοί να ασχοληθούν με αυτό στο μέλλον.
Ετικέτες
Αγία Γραφή,
αρχαιολογία,
ιστορία
Μαθήματα βιβλικής εβραϊκής / Courses of biblical Hebrew
Το Ίδρυμα «Άρτος Ζωής» προσφέρει και αυτή τη χρονιά δωρεάν μαθήματα Βιβλικής Εβραϊκής Γλώσσας.
Τα μαθήματα θα γίνονται στα γραφεία του Ιδρύματος,
Μπουμπουλίνας 28, Εξάρχεια (πίσω από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο), ξεκινούν
την Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2012 και θα συνεχιστούν έως τις αρχές Ιουνίου 2013.
Α΄ επίπεδο –
αρχάριοι:
Δεν προϋποτίθεται γνώση της εβραϊκής γλώσσας. Όσοι
παρακολουθήσουν με συνέπεια τα μαθήματα θα είναι σε θέση στο τέλος της περιόδου
να διαβάζουν με σχετική ευκολία τα βιβλικά κείμενα στο πρωτότυπο.
Το μάθημα θα γίνεται κάθε Τρίτη, 6-8 μ.μ. Έναρξη μαθημάτων: Τρίτη, 16 Οκτωβρίου 2012.
Διδάσκουσα: Βασιλική Χαμουργιωτάκη, θεολόγος, αριστούχος
απόφοιτος του πρώτου κύκλου μαθημάτων εβραϊκών του Άρτου Ζωής, υπότροφος
University of Haifa International School (UHIS), Summer Ulpan 2012.
Β΄ επίπεδο –
προχωρημένοι:
Απευθύνεται στους αποφοίτους του τμήματος 2011-2012 αλλά και
σε όλους όσοι ήδη είναι σε θέση να διαβάζουν βιβλικά κείμενα στο πρωτότυπο και
να τα μεταφράζουν.
Το μάθημα θα γίνεται κάθε Πέμπτη, 6-8 μ.μ. Έναρξη μαθημάτων: Πέμπτη, 18 Οκτωβρίου 2012.
Διδάσκουσα: Μυρτώ
Θεοχάρους, δρ.
Πανεπιστημίου Cambridge, καθηγήτρια Εβραϊκών και Παλαιάς Διαθήκης στο Ελληνικό
Βιβλικό Κολέγιο.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με τον «Άρτο Ζωής»
στο 210-8824547, e-mail: artos@otenet.gr
Ετικέτες
ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ,
εβραϊκά
Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2012
Το ψηφιακό αρχείο του ΘΕΟΛΟΓΙΑ / The digital archive of THEOLOGIA
Στην ιστοσελίδα του επιστημονικού περιοδικού ΘΕΟΛΟΓΙΑ υπάρχει πλέον ειδική σελίδα με το ψηφιοποιημένο αρχείο των παλαιότερων τευχών του περιοδικού. Μέχρι τώρα έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι ελεύθερα προσβάσιμα στον ενδιαφερόμενο αναγνώστη τα τεύχη των ετών 1923-1933.
Για να βρεθείτε στην κεντρική σελίδα του περιοδικού κι από εκεί στο αρχείο, πατήστε εδώ.
Ετικέτες
ΘΕΟΛΟΓΙΑ,
ψηφιακή βιβλιοθήκη
Το νέο τεύχος του ΘΕΟΛΟΓΙΑ / The new issue of Theologia
Κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος του περιοδικού ΘΕΟΛΟΓΙΑ για το έτος 2012 (τόμος 82) με το αφιέρωμα "Θεολογία και Οικονομία, προσεγγίσεις στη σύγχρονη κρίση, Α΄ μέρος". Ανάμεσα στις ενδιαφέρουσες μελέτες του τόμου δημοσιεύεται κι η μελέτη του καθηγητή της Κ.Δ. Πέτρου Βασιλειάδη με τον τίτλο «Η βιβλική θεώρηση της οικονομίας», στην οποία ο καθηγητής με αφορμή σύγχρονες ζυμώσεις στον διαχριστιανικό χώρο περιγράφει την κλασική περί οικονομίας βιβλική θεώρηση, σημειώνοντας την αλλαγή παραδείγματος που παρατηρείται στην νεώτερη βιβλική επιστήμη αναφορικά με την οικονομία, ύστερα από τη χρήση της κοινωνιολογικής μεθόδου.
Για να διαβάσετε το δελτίο τύπου του περιοδικού πατήστε εδώ.
Για να διαβάσετε το δελτίο τύπου του περιοδικού πατήστε εδώ.
Ετικέτες
ΘΕΟΛΟΓΙΑ,
Καινή Διαθήκη,
οικονομία
Ιουδαϊκή συναγωγή στην Λιμύρα / Jewish synagogue in Limyra
Στην ηλεκτρονική έκδοση της τουρκικής Hurriyet αναρτήθηκε η είδηση της ανακάλυψης μίας ιουδαϊκής συναγωγής στην αρχαία πόλη Λιμύρα της Λυκίας. Τα πρώτα ευρήματα που οδήγησαν στην ταυτοποίηση του κτιρίου με αρχαία ιουδαϊκή συναγωγή, ήταν σύμφωνα με τις πληροφορίες που έδωσε ο επικεφαλής του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, που διενεργεί την ανασκαφή, Dr. Martin Seyer μία επτάφωτη λυχνία κι ένα τελετουργικό λουτρό. Εκτός από μία φωτογραφία (βλ. φωτό), το δημοσίευμα δε δίνει άλλες πληροφορίες ούτε χρονολόγηση του κτιρίου. Για να το διαβάσετε, πατήστε εδώ.
Η νέα συναγωγή είναι η δεύτερη που ανακαλύφθηκε στην Λυκία. Η πρώτη βρέθηκε στα Μύρα (4ος/5ος αι.) κι ο Τούρκος ιστορικός İnci Türkoğlu έχει αναρτήσει στην προσωπική του ιστοσελίδα, στο academia.edu, το άρθρο που δημοσίευσε από κοινού με άλλους αρχαιολόγους για αυτήν την ανακάλυψη:
Nevzat ÇEVİK – Özgü ÇÖMEZOĞLU – Hüseyin Sami ÖZTÜRK – İnci TÜRKOĞLU, "A Unique Discovery in Lycia:The Ancient Synagogue at Andriake, Port of Myra", Adalya 13 (2010), 335-366
Nevzat ÇEVİK – Özgü ÇÖMEZOĞLU – Hüseyin Sami ÖZTÜRK – İnci TÜRKOĞLU, "A Unique Discovery in Lycia:The Ancient Synagogue at Andriake, Port of Myra", Adalya 13 (2010), 335-366
Ετικέτες
Διασπορά,
Ιουδαϊσμός,
συναγωγή
Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012
Στο τρέχον τεύχος του JBL / In the current issue of JBL
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Journal of Biblical Literature 131:3 (2012) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:
Serge Frolov, "Judah Comes to Shiloh: Genesis 49:10ba, One More Time", 417–422
Philip Y. Yoo, "The Four Moses Death Accounts", 423–441
Brian P. Irwin, "Not Just Any King: Abimelech, the Northern Monarchy, and the Final Form of Judges", 443–454
Benjamin J. M. Johnson, "The Heart of Yhwh's Chosen One in 1 Samuel", 455–466
Martien A. Halvorson-Taylor, "Secrets and Lies: Secrecy Notices (Esther 2:10, 20) and Diasporic Identity in the Book of Esther", 467–485
Ryan M. Armstrong, "Psalms Dwelling Together in Unity: The Placement of Psalms 133 and 134 in Two Different Psalms Collections", 487–506
Ryan P. Bonfiglio, "Archer Imagery in Zechariah 9:11–17 in Light of Achaemenid Iconography", 507–527
Robert K. McIver, "Eyewitnesses as Guarantors of the Accuracy of the Gospel Traditions in the Light of Psychological Research", 529–546
John K. Goodrich, "Voluntary Debt Remission and the Parable of the Unjust Steward (Luke 16:1–13)", 547–566
Joshua W. Jipp, "Paul's Areopagus Speech of Acts 17:16–34 as Both Critique and Propaganda", 567–588
Curtis Hutt, "'Be Ye Approved Money Changers!' Reexamining the Social Contexts of the Saying and Its Interpretation", 589–609
Philip Y. Yoo, "The Four Moses Death Accounts", 423–441
Brian P. Irwin, "Not Just Any King: Abimelech, the Northern Monarchy, and the Final Form of Judges", 443–454
Benjamin J. M. Johnson, "The Heart of Yhwh's Chosen One in 1 Samuel", 455–466
Martien A. Halvorson-Taylor, "Secrets and Lies: Secrecy Notices (Esther 2:10, 20) and Diasporic Identity in the Book of Esther", 467–485
Ryan M. Armstrong, "Psalms Dwelling Together in Unity: The Placement of Psalms 133 and 134 in Two Different Psalms Collections", 487–506
Ryan P. Bonfiglio, "Archer Imagery in Zechariah 9:11–17 in Light of Achaemenid Iconography", 507–527
Robert K. McIver, "Eyewitnesses as Guarantors of the Accuracy of the Gospel Traditions in the Light of Psychological Research", 529–546
John K. Goodrich, "Voluntary Debt Remission and the Parable of the Unjust Steward (Luke 16:1–13)", 547–566
Joshua W. Jipp, "Paul's Areopagus Speech of Acts 17:16–34 as Both Critique and Propaganda", 567–588
Curtis Hutt, "'Be Ye Approved Money Changers!' Reexamining the Social Contexts of the Saying and Its Interpretation", 589–609
Ετικέτες
ευαγγέλια,
Καινή Διαθήκη,
κατά Λουκάν,
Παλαιά Διαθήκη,
Παύλος,
Πράξεις,
JBL
Ένα άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος στο τρέχον ZThK / An article of biblical interest in the current ZThK
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Zeitschrift für Theologie und Kirche 109:3 (2012) δημοσιεύεται μεταξύ των άλλων κι ένα άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος:
Stefan Krauter, "Auf dem Weg zu einer theologischen Würdigung von Röm 13,1-7", 287-306
To Ρωμ 13, 1-7 δεν είναι το "δόγμα περί κράτους" του αποστόλου Παύλου. Ούτε είναι μία συμβουλή προς τους χριστιανούς της Ρώμης να αποφύγουν τις πολιτικές αναταραχές. Το κείμενο θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ως ένας θεολογικός στοχασμός για την εξουσία. Τα επιχειρήματα του Παύλου επηρεάζονται από τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις καθώς επίσης και από τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Ετικέτες
Παύλος,
προς Ρωμαίους,
ρωμαϊκή αυτοκρατορία,
ZThK
Άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο τρέχον τεύχος του ThR / Articles of biblical interest in the current issue of ThR
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Theologische Rundschau 77:3 (2012) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:
- Walter Dietrich, "Von den ersten Königen Israels : Forschung an den Samuelbüchern im neuen Jahrtausend ; zweiter Teil", 263-316
- Jaan Lahe, "Probleme und Tendenzen in der Gnosis-Forschung im Zeitraum 1980-2000 : ein Literatur- und Forschungsbericht ; (Teil 1)", 365-392
Ετικέτες
γνωστικισμός,
Παλαιά Διαθήκη,
ThR
Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012
Στο τρέχον τεύχος του ETL / In the current issue of ETL
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Ephemerides theologicae Lovanienses 88:1 (2012) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:
- Harry T. Fleddermann, "The plot of Q", 43-69
- Pierre M. Boucher, "Jn 3,3.7: gennethenai anothen : (4) l'adverbe anothen dans l'aire dialectale du quatrième évangile", 71-93
- Armin D. Baum, "'Rhetorik des Schweigens'? : der unvollständige Schluss der Apostelgeschichte (Act 28,30-31) im Licht antiker Literaturtheorie und historiographischer Praxis", 95-128
- Christopher M. Tuckett, "Tobit 12,8 and 2 Clement 16,4", 129-144
- Jan Lambrecht, "Paul and epistolary thanksgiving", 167-171
- Jan Lambrecht, "What kind of logic is there in 1 Corinthians 7,14cd?", 173-178
- Jens Schröter, "The apocryphal gospels in the context of early Christian theology : Colloquium Biblicum Lovaniense LX (July 26-28, 2011)", 233-244
Ετικέτες
1 Κορινθίους,
απόκρυφα,
κατά Ιωάννην,
κατά Λουκάν,
Παύλος,
Πράξεις,
ETL
Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2012
Η Μαρία Μαγδαληνή στο ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ / Mary Magdalene in the Sunday issue of BHMA
Η δημοσίευση του σπαράγματος του συμβατικά ονομαζόμενου Ευαγγελίου της Συζύγου του Ιησού φαίνεται ότι έδωσε την αφορμή στο σύντομο άρθρο της Μαρίας Αντωνιάδου στην οnline έκδοση της εφημερίδας ΒΗΜΑ.
Μάλιστα το δημοσίευμα επιγράφεται με τον αρκετά πιασάρικο δημοσιογραφικό τίτλο "Η γυναίκα που ταράζει την Εκκλησία των ανδρών".
Επιτρέψτε μου μερικές σκέψεις σχετικά με αυτό το δημοσίευμα. Κατά τη γνώμη μου απουσιάζουν σημαντικά κομμάτια του μωσαϊκού της εικόνας της Μαρίας, όπως αυτή προκύπτει από τις πηγές μας, ενώ παρερμηνεύονται κάποιες από αυτές.
Ειδικότερα ξεκινώντας από τα κείμενα της Κ.Δ. είναι γεγονός ότι η Μαρία εμφανίζεται αρκετές φορές, όπως δε νομίζω ότι προκύπτει από κάπου ότι ήταν εύπορη, όπως υποστηρίζει το δημοσίευμα ή ότι έχει ηγετικό ρόλο μέσα στην ομάδα των γυναικών. Είναι βέβαια γεγονός ότι η Μαρία απαντά μεταξύ των γυναικών που παρακολουθούν την ταφή και πηγαίνουν στον τάφο και στους τρεις συνοπτικούς και στον Ιωάννη. Η επίμονη εμφάνιση του ονόματός της μεταξύ εκείνων των γυναικών καθώς και η ιδιαίτερη αφήγηση για την εμφάνιση του Αναστημένου σε αυτήν στον Ιωάννη μαρτυρεί την ύπαρξη μίας ιδιαίτερης παράδοσης η οποία συνδέεται με το πρόσωπό της. Πολύ πιθανόν συγγενείς ή κάποιος κύκλος που συνδέεται με αυτήν αλλά και με τις άλλες γυναίκες (δεν είναι η μόνη που θυμάται η παράδοση) να διατηρεί τη μνήμη της εμφάνισης του Ιησού σε αυτήν και στις άλλες γυναίκες. Εκεί που η Μαρία αποκτά ηγετικό ρόλο και τη θέση μαθήτριας ανώτερης από τον Πέτρο είναι στα γνωστικά κείμενα, βλ. Ευαγγέλιο Μαρίας ή Ευαγγέλιο Φιλίππου. Υπάρχει όμως μια ανοικτή συζήτηση στην έρευνα από πού προέρχεται αυτή η παράδοση στη διαμόρφωση της οποίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο κι η αφήγηση του Ιω.
Όσον αφορά στις εμφανίσεις του Ιησού σε αυτήν, το δημοσίευμα δείχνει άγνοια του κειμένου των κανονικών ευαγγελίων και στοιχειωδών γνώσεων Εισαγωγής στην Κ.Δ. Ουσιαστικά μόνο ο Ιωάννης αναφέρει μια ιδιαίτερη συνάντηση της Μαρίας με τον Αναστημένο. Στον Ματθαίο η Μαρία είναι μία από τις γυναίκες που πηγαίνουν στον τάφο από τις οποίες ο Μτ ξεχωρίζει δύο, την Μαγδαληνή και μια άλλη Μαρία, στις οποίες εμφανίζεται ως ομάδα ο Αναστημένος, ενώ στο Μκ, αν ισχύουν όσα γνωρίζουμε από την κριτική του κειμένου, το ευαγγέλιο τελειώνει απότομα στο 16, 8 αφήνοντας ανοικτό το τέλος του ευαγγελίου και αποσιωπώντας μια συνάντηση του Αναστημένου με τις γυναίκες (τα όσα ακολουθούν είναι αρχαία αλλά μεταγενέστερη προσθήκη). Άδικα κατηγορείται ο Λκ για "θάψιμο" της Μαρίας. Η παρανόηση ή παρερμηνεία του Λκ έγινε από τον πάπα Γρηγόριο τον Διάλογο. Πουθενά ο ευαγγελιστής δεν την ταυτίζει με την πόρνη της γνωστής ιστορίας. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για αποσιώπηση των γυναικών ως μαρτύρων της Ανάστασης, αυτή έγινε σαφώς πριν τον Λκ και στην παράδοση που ο Παύλος παραλαμβάνει και επαναλαμβάνει στο Α΄ Κορ 15.
Οπωσδήποτε το γεγονός ότι προκρίθηκαν ανδρικές μορφές στην παράδοση, ενώ κάποιες άλλες, γυναικείες, πέρασαν στο παρασκήνιο έχει να κάνει και με τις ανδροκρατούμενες κοινωνικές δομές του περιβάλλοντος της αρχαίας Εκκλησίας, οι οποίες σχετικά νωρίς πέρασαν μέσα στη ζωή και την οργάνωσή της ως αποτέλεσμα πιθανόν της καθυστέρησης της Παρουσίας. Δε νομίζω όμως ότι αυτό αποτελεί την αποκλειστική εξήγηση του φαινομένου. Ας μην ξεχνούμε ότι στην Ανατολή η Μαρία Μαγδαληνή συνέχισε να τιμάται ως ισαπόστολος από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα καταλαμβάνοντας μία θέση δίπλα στους άνδρες "συμμαθητές" της. Επιμένω πως η ιστορία είναι πολύ πιο σύνθετη από ό,τι μπορούμε σήμερα να αντιληφθούμε και πως οι απλουστευμένες ερμηνείες του αποσπασματικού υλικού, που έχουμε στη διάθεσή μας, αδικούν την ιστορία και περιορίζονται σε επιφανειακές αναγνώσεις των δεδομένων. Προκαλούν βέβαια εντύπωση και αναδεικνύουν μυθιστορήματα του τύπου Κώδικας ντα Βίντσι στα πλέον ευπώλητα παγκοσμίως, όμως σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν τις μοναδικές αναγνώσεις των λιγοστών δεδομένων και μάλιστα, όπως ισχυρίζονται, απελευθερωμένες από την ανδρική οπτική και νοοτροπία. Κατά τη γνώμη μου τέτοιες ερμηνείες, που αγνοούν δεδομένα ή τα παραποιούν, πέφτουν στο ίδιο ολίσθημα της ιδεολογικοποίησης των δεδομένων και ανακατασκευάζουν κι αυτές την ιστορία μέσα από μία συγκεκριμένη οπτική. Θεμιτό μόνο στο μέτρο που αναγνωρίζουν την υποκειμενική τους προσέγγιση και το μυθιστορηματικό τους, πολλές φορές, χαρακτήρα.
Επιτρέψτε μου μερικές σκέψεις σχετικά με αυτό το δημοσίευμα. Κατά τη γνώμη μου απουσιάζουν σημαντικά κομμάτια του μωσαϊκού της εικόνας της Μαρίας, όπως αυτή προκύπτει από τις πηγές μας, ενώ παρερμηνεύονται κάποιες από αυτές.
Ειδικότερα ξεκινώντας από τα κείμενα της Κ.Δ. είναι γεγονός ότι η Μαρία εμφανίζεται αρκετές φορές, όπως δε νομίζω ότι προκύπτει από κάπου ότι ήταν εύπορη, όπως υποστηρίζει το δημοσίευμα ή ότι έχει ηγετικό ρόλο μέσα στην ομάδα των γυναικών. Είναι βέβαια γεγονός ότι η Μαρία απαντά μεταξύ των γυναικών που παρακολουθούν την ταφή και πηγαίνουν στον τάφο και στους τρεις συνοπτικούς και στον Ιωάννη. Η επίμονη εμφάνιση του ονόματός της μεταξύ εκείνων των γυναικών καθώς και η ιδιαίτερη αφήγηση για την εμφάνιση του Αναστημένου σε αυτήν στον Ιωάννη μαρτυρεί την ύπαρξη μίας ιδιαίτερης παράδοσης η οποία συνδέεται με το πρόσωπό της. Πολύ πιθανόν συγγενείς ή κάποιος κύκλος που συνδέεται με αυτήν αλλά και με τις άλλες γυναίκες (δεν είναι η μόνη που θυμάται η παράδοση) να διατηρεί τη μνήμη της εμφάνισης του Ιησού σε αυτήν και στις άλλες γυναίκες. Εκεί που η Μαρία αποκτά ηγετικό ρόλο και τη θέση μαθήτριας ανώτερης από τον Πέτρο είναι στα γνωστικά κείμενα, βλ. Ευαγγέλιο Μαρίας ή Ευαγγέλιο Φιλίππου. Υπάρχει όμως μια ανοικτή συζήτηση στην έρευνα από πού προέρχεται αυτή η παράδοση στη διαμόρφωση της οποίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο κι η αφήγηση του Ιω.
Όσον αφορά στις εμφανίσεις του Ιησού σε αυτήν, το δημοσίευμα δείχνει άγνοια του κειμένου των κανονικών ευαγγελίων και στοιχειωδών γνώσεων Εισαγωγής στην Κ.Δ. Ουσιαστικά μόνο ο Ιωάννης αναφέρει μια ιδιαίτερη συνάντηση της Μαρίας με τον Αναστημένο. Στον Ματθαίο η Μαρία είναι μία από τις γυναίκες που πηγαίνουν στον τάφο από τις οποίες ο Μτ ξεχωρίζει δύο, την Μαγδαληνή και μια άλλη Μαρία, στις οποίες εμφανίζεται ως ομάδα ο Αναστημένος, ενώ στο Μκ, αν ισχύουν όσα γνωρίζουμε από την κριτική του κειμένου, το ευαγγέλιο τελειώνει απότομα στο 16, 8 αφήνοντας ανοικτό το τέλος του ευαγγελίου και αποσιωπώντας μια συνάντηση του Αναστημένου με τις γυναίκες (τα όσα ακολουθούν είναι αρχαία αλλά μεταγενέστερη προσθήκη). Άδικα κατηγορείται ο Λκ για "θάψιμο" της Μαρίας. Η παρανόηση ή παρερμηνεία του Λκ έγινε από τον πάπα Γρηγόριο τον Διάλογο. Πουθενά ο ευαγγελιστής δεν την ταυτίζει με την πόρνη της γνωστής ιστορίας. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για αποσιώπηση των γυναικών ως μαρτύρων της Ανάστασης, αυτή έγινε σαφώς πριν τον Λκ και στην παράδοση που ο Παύλος παραλαμβάνει και επαναλαμβάνει στο Α΄ Κορ 15.
Οπωσδήποτε το γεγονός ότι προκρίθηκαν ανδρικές μορφές στην παράδοση, ενώ κάποιες άλλες, γυναικείες, πέρασαν στο παρασκήνιο έχει να κάνει και με τις ανδροκρατούμενες κοινωνικές δομές του περιβάλλοντος της αρχαίας Εκκλησίας, οι οποίες σχετικά νωρίς πέρασαν μέσα στη ζωή και την οργάνωσή της ως αποτέλεσμα πιθανόν της καθυστέρησης της Παρουσίας. Δε νομίζω όμως ότι αυτό αποτελεί την αποκλειστική εξήγηση του φαινομένου. Ας μην ξεχνούμε ότι στην Ανατολή η Μαρία Μαγδαληνή συνέχισε να τιμάται ως ισαπόστολος από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα καταλαμβάνοντας μία θέση δίπλα στους άνδρες "συμμαθητές" της. Επιμένω πως η ιστορία είναι πολύ πιο σύνθετη από ό,τι μπορούμε σήμερα να αντιληφθούμε και πως οι απλουστευμένες ερμηνείες του αποσπασματικού υλικού, που έχουμε στη διάθεσή μας, αδικούν την ιστορία και περιορίζονται σε επιφανειακές αναγνώσεις των δεδομένων. Προκαλούν βέβαια εντύπωση και αναδεικνύουν μυθιστορήματα του τύπου Κώδικας ντα Βίντσι στα πλέον ευπώλητα παγκοσμίως, όμως σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν τις μοναδικές αναγνώσεις των λιγοστών δεδομένων και μάλιστα, όπως ισχυρίζονται, απελευθερωμένες από την ανδρική οπτική και νοοτροπία. Κατά τη γνώμη μου τέτοιες ερμηνείες, που αγνοούν δεδομένα ή τα παραποιούν, πέφτουν στο ίδιο ολίσθημα της ιδεολογικοποίησης των δεδομένων και ανακατασκευάζουν κι αυτές την ιστορία μέσα από μία συγκεκριμένη οπτική. Θεμιτό μόνο στο μέτρο που αναγνωρίζουν την υποκειμενική τους προσέγγιση και το μυθιστορηματικό τους, πολλές φορές, χαρακτήρα.
Ετικέτες
απόκρυφα,
αρχέγονος Χριστιανισμός,
γνωστικισμός,
γυναίκα,
Καινή Διαθήκη
To τρέχον τεύχος του περιοδικού ABR / In the current issue of ABR
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Australian Biblical Review 60 (2012) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:
- Anne Elvey, "Love and Justice in the Gospel of Luke— Ecology, the Neighbour and Hope", 1-17
- Mark O’Brien, "The Dynamics of the Golden Calf Story (Exodus 32–34)", 18-31
- Edward J. Bridge, "The Use of in Prophetic Literature", 32-48
- Steffen Joris, "The Markan Use of “Unclean Spirit”: Another Messianic Strand", 49-66
- Elaine M. Wainwright, "Reading Matt 21:12–22 Ecologically", 67-69
Το τρέχον τεύχος του ΒΝ / In the current issue of BN
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Biblische Notizen 153 (2012) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:
Emmanuel O. Nwaoru, "Genesis 1,28 and the Divine Imperatives for Sustainable Ecology", 3-17
Martin Mulzer, "Der kranke und der gesunde Gehasi. Zum Verhältnis von 2 Kön 5 zu 2 Kön 8,1-6", 19-27
Volker Wagner, "Lassen wir doch den Gottesknecht endlich am Leben! (Jes 53,7-9)", 29-47
Το κείμενο του Γεν 1, 28 περιέχει μία αλυσίδα από πέντε προστακτικές – perû (να είστε γόνιμοι), rebû (πολλαπλασιαστείτε), mil’û (γεμίστε), kibšû (υποτάξτε) and redû (+ είμαι, να κυριαρχήσετε) – στις οποίες οι σύγχρονοι ερμηνευτές και περιβαλλοντιστές εντοπίζουν την αιτία για τα σύγχρονα οικολογικά προβλήματα και για την κακή χρήση του περιβάλλοντος. Ο συγγραφέας επιθυμεί να ρίξει μία νέα ματιά στο κείμενο λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις προστακτικές και μερικές άλλες σε βιβλικές και μη συνάφειες. Υποστηρίζει ότι μία κατάλληλη ερμηνεία κι εφαρμογή της θείας εντολής στο Γεν 1, 28 θα οδηγούσε στην ανακάλυψη της θέλησης του Θεού για μία υγιέστερη σχέση μεταξύ των ανθρώπων και των άλλων δημιουργημάτων κι ότι το οικοσύστημα θα ήταν καλύτερο.
Martin Mulzer, "Der kranke und der gesunde Gehasi. Zum Verhältnis von 2 Kön 5 zu 2 Kön 8,1-6", 19-27
Η διαφορά μεταξύ του ασθενούς και υγιούς Gehazi (Β΄ Βασ 5,27 - 8,1-6) δε μπορεί να εξηγηθεί συγχρονικά. Στη διαχρονική προοπτική το Β΄ Βασ 8, 1-6 θα πρέπει να θεωρηθεί ως η „Fortschreibung“ (συνέχεια και επικαιροποίηση) του Β΄ Βασ 4, 8-37. Και τα δύο κείμενα δεν ανήκουν στο ίδιο φιλολογικό στρώμα του Β΄ Βασ 5 και καθώς συνδυάστηκαν από κάποιον αναθεωρητή του κειμένου, είναι φυσικό να υπάρχει αυτή η διαφορά.
Το βιογραφικό μέρος του Άσματος του Δούλου στο Ησ 52, 13 - 53, 12 περιγράφει τη σωματική κάκωση, την εξουθένωση, την φυλάκιση και την εξορία καθώς επίσης και την εκμετάλλευση του κύριου χαρακτήρα του Άσματος. Ο θάνατος κι η ταφή του δεν αναφέρονται.
Στο Ιερ 35Tg,11b οι Ρεχαβίτες αναφέρουν στον προφήτη Ιερεμία ότι θα μείνουν εξαιτίας ενός στρατού που πλησιάζει στην Ιερουσαλήμ. Στη μετάφραση του Ταργκούμ του Ιερεμία ο Robert Hayward, ωστόσο, μεταφράζει το αραμαϊκό ρήμα, το οποίο εκφέρεται με παρακείμενο, ως να ήταν αόριστος.
Herbert Migsch, "Siebenerfiguren im Jeremiabuch", 53-62
Σε δύο μελέτες του ο Georg Braulik καταδεικνύει ότι στο βιβλίο του Δευτερονομίου υπάρχουν πολλές σειρές από επτά λέξεις ή φράσεις ("δομές των επτά"). Επίσης στο βιβλίο του Ιερεμία μπορεί κανείς να διακρίνει τέτοιες σειρές. Στη άρθρο του στο περιοδικό ο Migsch παρουσιάζει έξι τέτοιες περικοπές από το βιβλίο του Ιερεμία.
Υποστηρίζεται ότι οι δυσκολίες στο Εκκλ 8, 5-7 προκύπτουν από τον φόβο του Εκκλησιαστή απέναντι στην πτολεμαϊκή διοίκηση και την αγωνία του μήπως ο κοσμικός νόμος υποκαταστήσει την υπακοή του στο νόμο του Θεού. Αυτοί οι δύο φόβοι οδηγούν τον Εκκλησιαστή να διατυπώσει τις σκέψεις του με έναν τέτοιο τρόπο που να δίνει την εντύπωση ότι προβάλλει την υπακοή στο βασιλιά, ενώ στην πραγματικότητα υποστηρίζει ότι υποταγή στις εντολές του Θεού προσπαθώντας ταυτόχρονα να αποφύγει τα δεινά της πτολεμαϊκής εξουσίας.
Marko Marttila, "Das Sirachbuch in der finnischen Kultur. Ein Beitrag zur Rezeptionsgeschichte", 89-99
Το βιβλίο Σοφία Σειράχ εκδόθηκε για πρώτη φορά στα φινλανδικά κατά τον 17ο αι. Μαζί με τα άλλα απόκρυφα της Π.Δ. η Σοφία Σειράχ παρέμεινε άγνωστη καθώς οι περισσότερες εκδόσεις τις Βίβλου δεν το συμπεριλάμβαναν. Υπάρχουν ωστόσο παραδείγματα που δείχνουν ότι κάποιοι Φινλανδοί καλλιτέχνες και συγγραφείς, ιδιαίτερα, ενδιαφέρθηκαν για την πρακτική σοφία του Ben Sira. Oι θετικές τοποθετήσεις του, όσον αφορά στο κρασί, είχαν ως αποτέλεσμα ένα τάγμα των Φινλανδών Ιπποτών να φέρει το όνομά του. Επίσης αρκετά φινλανδικά μυθιστορήματα αναφέρουν το βιβλίο σε σχέση με την οινοποσία.
Stefan Bojowald, "Eine Gemeinsamkeit zwischen der ägyptischen und akkadischen Sprache bezüglich der übertragenen Verwendung des Wortes „kochen“ auf Pflanzen", 101-105
Σε αυτήν την σύντομη μελέτη ο συγγραφέας συζητά τη σύγκλιση μεταξύ της αιγυπτιακής και της ακκαδικής. Εξετάζει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, όπου φαίνεται ότι το ρήμα "μαγειρεύω" μπορεί επίσης να σημαίνει "γίνομαι / είμαι ώριμος". Αυτή η νέα σημασία απαντά σε σχέση με τα φυτά.
Christophe Lemardelé, "Another Suggestion Regarding the Etymology of the Hebrew
Noun mērēa‘", 107-111 Το βιβλίο Σοφία Σειράχ εκδόθηκε για πρώτη φορά στα φινλανδικά κατά τον 17ο αι. Μαζί με τα άλλα απόκρυφα της Π.Δ. η Σοφία Σειράχ παρέμεινε άγνωστη καθώς οι περισσότερες εκδόσεις τις Βίβλου δεν το συμπεριλάμβαναν. Υπάρχουν ωστόσο παραδείγματα που δείχνουν ότι κάποιοι Φινλανδοί καλλιτέχνες και συγγραφείς, ιδιαίτερα, ενδιαφέρθηκαν για την πρακτική σοφία του Ben Sira. Oι θετικές τοποθετήσεις του, όσον αφορά στο κρασί, είχαν ως αποτέλεσμα ένα τάγμα των Φινλανδών Ιπποτών να φέρει το όνομά του. Επίσης αρκετά φινλανδικά μυθιστορήματα αναφέρουν το βιβλίο σε σχέση με την οινοποσία.
Stefan Bojowald, "Eine Gemeinsamkeit zwischen der ägyptischen und akkadischen Sprache bezüglich der übertragenen Verwendung des Wortes „kochen“ auf Pflanzen", 101-105
Σε αυτήν την σύντομη μελέτη ο συγγραφέας συζητά τη σύγκλιση μεταξύ της αιγυπτιακής και της ακκαδικής. Εξετάζει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, όπου φαίνεται ότι το ρήμα "μαγειρεύω" μπορεί επίσης να σημαίνει "γίνομαι / είμαι ώριμος". Αυτή η νέα σημασία απαντά σε σχέση με τα φυτά.
Το εβραϊκό ουσιαστικό mērēa‘ δεν είναι ανεξάρτητο. Ο Saul M. Olyan το συνδέει με τα ρήματα r‘h και πιο υποθετικά με τη σπάνια σημασία του r‘‘. Οι υποθέσεις του είναι σωστές επειδή η σημασία του συντρόφου είναι μεταφορική μέσα στη συνάφεια της ανάπτυξης της ρίζας r‘. Ακολουθώντας την θεωρία του Γάλλου γλωσσολόγου Georges Bohas, ο συγγραφέας του σύντομου άρθρου προτείνει την εξήγηση αυτής της εξέλιξης μέσα από τις ιδέες της "ετυμολογίας" και του "matrix".
H πρώτη περικοπή από την Επί του Όρους Ομιλία εσφαλμένα χαρακτηρίζεται "αντίθεση", ενώ αποκτά σαφήνεια, όταν καταστεί σαφές ότι -και με ποιον τρόπο - ο Ιησούς επεξεργάστηκε το αρχαίο θέμα του Κάιν και του Άβελ (Γεν 4, 1-16) με το ενέταξε μέσα στην ερμηνεία του της έκτης εντολής: "Ου φονεύσεις" . Από αυτήν την αναφορά προκύπτει: η συνεχής προσφώνηση ενός ανθρώπου που χρήζει προστασίας ως "αδελφού" στο Μτ 5, 21-24, το θέμα της "οργής" (ή του "θυμού") στο Μτ 5, 22 ( = Γεν 4, 5-6) καθώς επίσης και η υπόθεση στο Μτ 5, 23-24 ότι κάποιος θα "φέρει το δώρο του στο θυσιαστήριο" (= Γεν 4, 3-5). Στο Μτ 5, 21-24 ο Ιησούς διαδοχικά στρέφεται στον "Κάιν" (5, 21-22) και - αξιοπρόσεκτα - και στον Άβελ (5, 23-24). Οι δύο πλευρές καλούνται να λύσουν τη διαφορά τους δημιουργικά και ειρηνικά και να οδηγήσουν την αρχαία ιστορία του Κάιν και του Άβελ σε ένα καλύτερο τέλος. Από αυτήν την άποψη το Μτ 5, 21-24 δεν μπορεί να αποκοπεί από το υπόλοιπο σώμα της ενότητας.
Ετικέτες
Ματθαίος,
Παλαιά Διαθήκη,
σοφιολογία,
Rezeptionsgeschichte
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)