Biblicum: Συνάντηση Μαρτίου / March Meeting of Biblicum

Τη Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010 και ώρα 19:30 θα λάβει χώρα η καθιερωμένη μηνιαία συνάντηση του Biblicum του διδακτικού προσωπικού και των μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Ομιλητής: Μόσχος Γκουτζιούδης, Λέκτορας της Κ.Δ.

Θέμα: "Μια προσέγγιση του χριστολογικού προβλήματος μέσω ειδικού βιβλικού λογισμικού"

Το νέο τεύχος του JSNT / The new issue of JSNT

Στο νέο τεύχος του Journal for the Study of the New Testament 32:3 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

John K. Goodrich, "Guardians, not Taskmasters: The Cultural Resonances of Paul’s Metaphor in Galatians 4.1-2", 251-284
Η αναλογία των κληρονόμων στο Γαλ 4,1-2 παραδοσιακά ερμηνεύεται στη βάση των ελληνορωμαϊκών νόμων για τους κηδεμόνες. Ωστόσο, επειδή δεν έχει δοθεί επαρκής εξήγηση για κάποιες ασάφειες του κειμένου όσον αφορά στο νόημα και στην ορολογία, μία νέα τυπολογική ερμηνεία, η οποία ταυτίζει τη συγκεκριμένη αναλογία με μία έμμεση αναφορά στην Έξοδο, έχει αρχίσει να γίνεται αποδεκτή από τους ερευνητές. Ο συγγραφέας του παρόντος άρθρου υποστηρίζει την παραδοσιακή ερμηνεία, απαντά αρχικά στην κριτική και στα εξηγητικά συμπεράσματα στα οποία καταλήγουν εκείνοι που ερμηνεύουν το κείμενο τυπολογικά και στη συνέχεια καταδεικνύει ότι η χρήση από τον Παύλο των όρων "επίτροποι" και "κληρονόμοι" ως των κηδεμόνων ανηλίκων - ένα γενικά αποδεκτό crux interpretum - αντιστοιχεί ακριβώς στη ρωμαϊκή νομική πρακτική.

Ben C. Blackwell, "Immortal Glory and the Problem of Death in Romans 3.23", 285-308
Ο Παύλος με ένα αινιγματικό τρόπο περιγράφει την αμαρτωλότητα όλης της ανθρωπότητας στο Ρωμ 3,23 ως μία απουσία της "δόξας του Θεού". Οι ερμηνευτές προσπάθησαν να τοποθετήσουν αυτήν την απουσία της δόξας μέσα σε διάφορες συνάφειες: στη συζήτηση για την τιμή κατά την αρχαιότητα, στις αρχαίες ιουδαϊκές παραδόσεις για τον Αδάμ και στην ηθική διδασκαλία του Παύλου. Για να ερμηνεύσει αυτήν την περικοπή ο συγγραφέας λαμβάνει υπόψη του την φιλολογική συνάφεια του σχετικού με τη δόξα λεξιλογίου που απαντά μέσα στην επιστολή. Από αυτό καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα ότι η δόξα δηλώνει όχι μόνο μία ύψιστη τιμή αλλά και την αφθαρσία. Επομένως η απουσία της δόξας στο 3,23 αναφέρεται στην θνητότητα και στην αισχύνη ως αποτελέσματα της αμαρτίας. Επιπλέον αυτή η μελέτη της δόξας έχει σημασία και για το αυξανόμενο ενδιαφέρον για το θέμα της θέωσης μέσα στην παύλεια θεολογία.

Hans Leander, "With Homi Bhabha at the Jerusalem City Gates: A Postcolonial Reading of the ‘Triumphant’ Entry (Mark 11.1-11)", 309-335
Στο άρθρο εξετάζεται η διήγηση του Μάρκου για τη "θριαμβευτική" είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ και η σχέση της προς το ρωμαϊκό ιμπεριαλισμό. Στο πρώτο μέρος του άρθρου αναλύεται το πώς κατανοήθηκε το γεγονός σε ένα ερμηνευτικό υπόμνημα του 19ου αι. και σε μία σύγχρονη πολιτική ανάγνωση αντίστοιχα. Στο δεύτερο μέρος του άρθρου προτείνεται μία ανάγνωση που στηρίζεται στις θέσεις του μεταοποικιακού θεωρητικού Homi Babha. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή πώς ο Ιησούς αποκτά πρόσβαση στο υποζύγιο, πώς τον υποδέχεται το πλήθος και πώς η πορεία καταλήγει μέσα από μία αντι-κλίμακα στο ναό. Η ιστορία της εισόδου με το περιστατικό στο Ναό, που ακολουθεί, υποστηρίζεται ότι θα πρέπει να θεωρηθεί απομίμηση των εορταστικών εκδηλώσεων υποδοχής. Αυτό τοποθετεί τον Ιησού σε ένα ενδίαμεσο τρίτο χώρο μεταξύ της καθαρά αντί - και φιλο-ρωμαϊκής στάση, ένας χώρος, ο οποίος χαρακτηρίζεται από αμφισημία όσον αφορά στην εξουσία.

Ακολουθούν τρία κείμενα στα οποία σχολιάζεται το βιβλίο των B.R. Gaventa & R.B. Hays (εκδ.), Seeking the Identity of Jesus; A Pilgrimage, Eerdmans 2008

Richard Bauckham, "Review Article: Seeking the Identity of Jesus", 337-346
Σύμφωνα με τον Βauckham το βιβλίο περιέχει μία σειρά από διαφωτιστικές μελέτες, οι οποίες ως κοινό παρονομαστή έχουν την άρνηση της υποβάθμισης της ταυτότητας του Ιησού στις τρέχουσες ανασυνθέσεις του "ιστορικού Ιησού". Ωστόσο μπορούν να τεθούν ερωτήματα σχετικά με τις προσεγγίσεις της ιστορίας και της μνήμης. Επίσης απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στο περιεχόμενο και στη σημασία του όρου "ταυτότητα". Επίσης αυτό που απουσιάζει από τον τόμο είναι η απάντηση στην ανάγκη της χριστιανικής πίστης να υπερβεί με κάποιον τρόπο την πολυμορφία των παραστάσεων του Ιησού στον κανόνα και να σχηματίσει μια ενοποιημένη αντίληψη της ταυτότητάς του.

John K. Riches, "Review Article: Seeking the Identity of Jesus", 347-362
Σύμφωνα με τον Riches ζητούμενο του τόμου Seeking the Identity of Jesus είναι η κατανόηση του Ιησού μέσα από την εκκλησιαστική και θεολογική προοπτική και η προσέγγιση των πολύ διαφορετικών παραστάσεων της ταυτότητας του Ιησού μέσα στα κανονικά ευαγγέλια. Αυτό θέτει ερωτήματα σχετικά με το μέχρι ποιο σημείο οι διάφοροι τρόποι με τους οποίους παρουσιάζεται ο Ιησούς στα ευαγγέλια μπορούν να προσαρμοσθούν μέσα στην εκκλησιαστική αντίληψη και το πόσο επιλεκτικοί είναι οι συγγραφείς του τόμου σχετικά με τις πτυχές της μορφής του Ιησού, στις οποίες επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους. Η δραστηριότητα του Ιησού ως εξορκιστή, η οποία σημειώνεται σε κάποιες μελέτες του τόμου, δεν εναρμονίζεται εύκολα με αρκετές εκκλησιαστικές αντιλήψεις για το πρόσωπό του. Η ιδιαίτερη προσοχή που δίνεται κατά τα τελευταία χρόνια στην ιουδαϊκότητα του Ιησού έρχεται σε αντίθεση προς τις περισσότερο παραδοσιακές διδασκαλίες για τον Ιησού. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι τι βιβλίο αποτελεί περισσότερο μία προσέγγιση ευρωπαϊκή / αμερικανική από την οποία απουσιάζει η αναφορά στο ενδιαφέρον του Ιησού για τους φτωχούς.

Beverly Roberts Gaventa - Richard B. Hays, "Seeking the Identity of Jesus: A Rejoinder", 363-370
Οι δύο εκδότες απαντούν στις κριτικές παρατηρήσεις των παραπάνω συγγραφέων. Αποδέχονται ως ορθή την παρατήρηση του Bauckham σχετικά με την απουσία οποιουδήποτε προσδιορισμού του περιεχομένου της "ταυτότητας". Ωστόσο θεωρούν ότι οι παρατηρήσεις του για τη μνήμη και την ανάμνηση είναι υπερβολικές. Από την άλλη η κριτική ανάλυση του Riches αναδεικνύει κάποιες από τις εσωτερικές εντάσεις του τόμου, υποβαθμίζει ωστόσο τα αποκαλυπτικά και αφηγηματικά περιγράμματα της σκέψης του Παύλου. Ενώ η πρόσκληση του Riches για μία περισσότερο οικουμενική προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει σε νέες σκέψεις σχετικά με την κατάσταση της φτώχειας μέσα στην ιστορική συνάφεια του Ιησού, δε μας βοηθά στην κατανόηση του κόσμου των δαιμόνων. Ο τόμος σύμφωνα με τους εκδότες του καλεί για μία επιστημολογική προσέγγιση η οποία αναγνωρίζει όχι μόνο "την ιστορική φύση της θεολογικής αλήθειας" (Riches) αλλά και τη θεολογική φύση της ιστορικής αλήθειας.

Βιβλιοκρισίες στο RBL 19/3/2010

Αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο νέες βιβλιοπαρουσιάσεις του Review of Biblical Literature:

Elizabeth Boase, The Fulfilment of Doom? The Dialogic Interaction between the Book of Lamentations and the Pre-exilic/Early Exilic Prophetic Literature
Reviewed by Charles Miller

Jo Carruthers, Esther through the Centuries
Reviewed by Linda Day
Reviewed by Timothy Laniak

Mark K. George, Israel's Tabernacle as Social Space
Reviewed by Gert Prinsloo

Joel B. Green, Body, Soul, and Human Life: The Nature of Humanity in the Bible
Reviewed by Robin Gallaher Branch

Peter J. Leithart, Deep Exegesis: The Mystery of Reading Scripture
Reviewed by Matthew Gordley

Bruce J. Malina, Timothy: Paul's Closest Associate
Reviewed by Mark Batluck

Scot McKnight and Joseph B. Modica, eds., Who Do My Opponents Say That I Am? An Investigation of the Accusations against Jesus
Reviewed by M. Robert Mulholland

John Oswalt, The Bible among the Myths: Unique Revelation or Just Ancient Literature?
Reviewed by Claude Mariottini

Tessa Rajak, Translation and Survival: The Greek Bible and the Ancient Jewish Diaspora
Reviewed by Christopher Beetham

Lesleigh Cushing Stahlberg, Sustaining Fictions: Intertextuality, Midrash, Translation, and the Literary Afterlife of the Bible
Reviewed by Lena-Sofia Tiemeyer

Tom Thatcher, Greater than Caesar: Christology and Empire in the Fourth Gospel
Reviewed by Adam Winn

Το νέο τεύχος του Trierer theologische Zeitschrift

Στο νέο τεύχος του Trierer theologische Zeitschrift 119:1 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Renate Brandscheidt, "Die Heiligkeit des Lebens im Urteil der Bibel", 1-16
  
• Ernst Haag, "Psalm 89 und die Zion-David-Tradition", 17-42
  
• Marius Reiser, "Die Charakteristik Jesu im Markusevangelium", 43-57
  
• Stefan Schreiber, "Gibt es eine neutestamentliche Spiritualität? : eine Problemanzeige", 58-75
  
• Beate Kowalski, "Der Sonntag ist für den Menschen da: Neues Testament und Sonntagsschutz", 76-87
  
  

Το νέο τεύχος του Currents in Biblical Research / The new issue of Currents in Biblical Research

Στο νέο τεύχος του Currents in Biblical Research 8:3 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Brad E. Kelle, "Hosea 4—14 in Twentieth-Century Scholarship", 314-375
H έρευνα στο βιβλίο του Ωσηέ κατά τον 20ο αι. αφορούσε ένα ευρύ φάσμα ερμηνευτικών ερωτημάτων, τα οποία συχνά αντικατοπτρίζουν τις συνηθισμένες προσεγγίσεις της προφητικής γραμματείας γενικότερα, αν και γενικά δόθηκε υπερβολική προσοχή στο γάμο και στις εικόνες της οικογένειας που απαντούν στο Ωσ 1-3. Κατά τα τελευταία χρόνια οι ερευνητές διόρθωσαν αυτήν την τάση διερευνώντας τρόπους με τους οποίους τα κείμενα των Ωσ 4-14 παρέχουν νέα κατανόηση διαφόρων παλαιών κριτικών θεμάτων. Αντί να εμφανίζεται μία κίνηση, στην οποία οι νεότερες μεθοδολογικές προοπτικές να έχουν αντικαταστήσει τις παλαιότερες παραδοσιακές προσεγγίσεις, όλα τα ερευνητικά θέματα παραμένουν ανοικτά στην τρέχουσα έρευνα των Ωσ 4-14. Οι ερευνητές επαναδιατυπώνουν τώρα τα παραδοσιακά ερωτήματα από νέες οπτικές γωνίες, οι οποίες προκύπτουν από διεπιστημονικές επιδράσεις. Αυτές οι επιδράσεις ανέδειξαν επίσης νέες μέχρι τώρα ανεξερεύνητες γραμμές έρευνας, όπως τη συγχρονική, λογοτεχνική και θεολογική ανάγνωση, τη Βίβλο των 12 μελετών και τη θεωρία της μεταφοράς. Οι μελέτες που κάνουν χρήση της θεωρίας της μεταφοράς λαμβάνοντας όμως υπόψη και ζητήματα θρησκευτικά, πολιτικά, κοινωνικοοικονομικά και θέματα κοινωνικού φύλου φαίνεται ότι πιθανόν θα καταλαμβάνουν κεντρική θέση στη μελέτη των Ωσηέ κατά τα επόμενα χρόνια.

Walter Brueggemann, "Sometimes Wave, Sometimes Particle", 376-385
Το άρθρο είναι η απάντηση του συγγραφέα στην κριτική που άσκησε στο έργο του ο Robert Carroll. O συγγραφέας υποστηρίζει ότι παρά την κριτική του Carroll είναι δυνατό και μάλιστα μετά τον Gadamer η ερμηνεία να κινείται εντός και εκτός των πλαισίων της θεολογικής σοβαρότητας και να κατανοεί επομένως τα κείμενα σε πολλά επίπεδα.

Oh-Young Kwon, "A Critical Review of Recent Scholarship on the Pauline Opposition and the Nature of its Wisdom (σοφία) in 1 Corinthians 1—4", 386-407
Στην τρέχουσα έρευνα των παύλειων κειμένων υπήρξε έντονη συζήτηση για τα ζητήματα της ταύτισης των αντιπάλων του Παύλου στο 1 Κορ 1-4 και της φύσης της σοφίας τους. Οι κύριες υποθέσεις συνοψίζονται σε αυτές τις λέξεις-συνθήματα: ακραία πραγματοποιηθείσα εσχατολογία, πρωτογνωστικισμός, ελληνιστική ιουδαϊκή σοφιολογική παράδοση, η ομάδα του Πέτρου και ρητορικά σχήματα. Ο συγγραφέας συντάσσεται με εκείνους τους ερευνητές που μελετούνς τους αντιπάλους του Παύλου στο 1 Κορ 1-4 και τη φύση της σοφίας τους υπό το πρίσμα του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού του 1ου αι. Αυτοί οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι αντίθετοι προς τον Παύλος στο 1 Κορ 1-4 θα πρέπει να ήταν μια ομάδα χριστιανών της Κορίνθου, οι οποίοι είχαν επηρεαστεί από έναν ελληνορωμαϊκό ρητορικό ελιτισμό και οι οποίοι μη κριτικά εφάρμοζαν αυτά τα ρητορικά πρότυπα στη χριστιανική τους κοινότητα και οι οποίοι υποστήριζαν ότι η σοφία τους στηριζόταν σε αυτά τα ρητορικά σχήματα.

H σημασία των Μegilloth / The importance of Megilloth

Στο ιστολόγιο The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί το σύντομο κείμενο του καθηγητή της θρησκευτικής ιστορίας του Hamilton College, Jay Williams με θέμα τη σημασία των Megilloth (Ρουθ, Άσμα Ασμάτων, Εκκλησιαστής, Θρήνοι, Εσθήρ) μέσα στον Κανόνα της εβραϊκής Βίβλου. Για να διαβάσετε το σχετικό κείμενο, πατήστε εδώ.

Στο νέο τεύχος του RivStCr/ In the recent issue of RivStCr

Το νέο τεύχος του Rivista di storia del cristianesimo 9:2 (2009), είναι αφιερωμένο στις αιρέσεις κατά τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Μεταξύ των υπολοίπων άρθρων δημοσιεύονται και κάποια που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την Καινή Διαθήκη και τον χριστιανισμό των δύο πρώτων μεταχριστιανικών αιώνων:

- Enrico Norelli, "Costruzioni dell'eresia nel cristianesimo antico", 323-332
- Frederick S. Jones, "Jewish Christians as heresiologists and as heresy", 333-347
- Tobias Nicklas, "Die Darstellung von innergemeindlichen Gegnern in der Offenbarung des Johannes", 349-361
- Enrico Norelli, "Marcione e la costruzione dell'eresia come fenomeno universale in Giustino Martire", 363-388

Tο νέο τεύχος του Graphé / The new issue of Graphé

Το νέο τεύχος του Graphé 19 (2010) είναι αφιερωμένο στο βιβλίο του Ιωνά:

- Claude Lichtert - André Wénin, "Le livre de Jonas : approche littéraire", 15-39

- Brigitte Donnet-Guez, "La confrontation entre Dieu et Jonas à travers l'enseignement des Sages", 41-51

- Régis Courtray, "Le 'Commentaire sur Jonas' de Jérôme : autour des travaux d'Yves-Marie Duval", 53-66

- Anne S. Durozoy, "Représentations et significations médiévales du monstre marin accompagnant Jonas", 67-83

- Marie F. Monge-Strauss, "'Jonas englouty de la baleine' : la traduction du Livre de Jonas dans les Bibles du XVI siècle ; remarques sur le chapitre 2", 85-98

- Jean M. Rietsch, "Paracelse et Jonas : le problème du signe et de la verité prophétique entre philosophie de la nature et théologie", 99-116

- Natacha Salliot, "Réformes religieuses et réceptions du livre de Jonas (XVI-XVII siècles)", 117-126

- Marie C. Gomez-Géraud, "Le paradoxe du prophète : le "Jonas propheta" de Sébastien Castellion", 127-141

- Anne G. Robineau-Weber, "Jonas considéré du point de vue historique : le signe de Melville", 143-157

- Linda: Rasoamanana, "Jeux et enjeux de l'intertextualité biblique dans 'Jonas ou l'artiste au travail' de Camus", 159-173

- Gaëlle Guyot, "Jonas dans l'oeuvre de Jean-Paul de Dadelsen", 175-186

- Lydie Laroque, "'Jonas' de Jacques Chessex ou la crise du sujet", 187-200

- Serge Martin, "Henri Meschonnic traducteur du livre de Jonas : une relation de voix", 201-216

P. Harland: Μαγνητοφωνημένη διάλεξη για τον ιστορικό Ιησού (Sanders) / P. Harland: Podcast on historical Jesus (Sanders)

Ο Ph. Harland ανάρτησε στο ιστολόγιό του μία ακόμη σύντομη μαγνητοφωνημένη διάλεξη με θέμα τη συμβολή του Sanders στην έρευνα για τον ιστορικό Ιησού. Για να βρεθείτε στη σχετική ιστοσελίδα και να ακούσετε τη διάλεξη, πατήστε εδώ.

Πρώιμες αλφαβητικές επιγραφές από Αίγυπτο και Παλαιστίνη

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Gordon J. Hamilton, καθ. του Huron University College (Καναδάς) με θέμα 11 πρώιμες αλφαβητικές επιγραφές από Παλαιστίνη και Αίγυπτο (1900 - 900 π.Χ.). Μεταξύ άλλων ο Hamilton συζητά την επιγραφή που βρέθηκε πρόσφατα στο Khirbet Qeiyafa, η οποία παραμένει ακόμη θέμα προς συζήτηση στην έρευνα.

Για να διαβάσετε το κείμενο σε μορφή pdf, πατήστε εδώ.

6η συνάντηση του Σεμιναρίου Ορθοδόξου Βιβλικής Ερμηνευτικής / 6th Meeting of the Colloquium of Orthodox Biblical Hermeneutics

Την Πέμπτη 18 Μαρτίου και ώρα 18:00 θα λάβει χώρα στην αίθουσα συνεδριάσεων της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. η έκτη συνάντηση στο πλαίσιο των εργασιών του Σεμιναρίου Ορθοδόξου Βιβλικής Ερμηνευτικής.

Ομιλητής: Βασίλειος Γιούλτσης, ομότιμος καθ. Κοινωνιολογίας και της Κοινωνιολογίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

"Η αξιοποίηση των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου από τις σύγχρονες Κοινωνικές Επιστήμες"

Την παρουσίαση του Καθηγητή και του έργου του θα κάνει ο Καθηγητής της Κ.Δ. και Πρόεδρος του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Α.Π.Θ. κ. Χρήστος Κ. Οικονόμου.

Παρέμβαση: Η Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας κ. Κυριακούλα Παπαδημητρίου θα παρουσιάσει το θέμα: "Κοινωνιολογική μέθοδος ερμηνείας της Κ.Δ."