Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2008

Ένα νέο βιβλίο για την προς Εβραίους


Κυκλοφόρησε από την SBL ένα νέο βιβλίο για την προς Εβραίους επιστολή:

Gabriella Gelardini (εκδ.), Hebrews: Contemporary Methods - New Insights, SBL 2008
ISBN 9781589833869
$37.95 (μαλακό εξώφυλλο)
(Το βιβλίο κυκλοφορεί και από το Brill με σκληρό εξώφυλλο)

Περιγραφή του εκδοτικού οίκου
Σε αυτόν τον τόμο περιέχονται 14 μελέτες, στις οποίες χρησιμοποιούνται οι πιο πρόσφατες και παραμελημένες ερμηνευτικές μέθοδοι, οι οποίες προσφέρουν μία νέα και πρωτοποριακή κατανόηση της προς Εβραίους επιστολής. Στο πρώτο μέρος το ενδιαφέρον εστιάζεται στη λατρευτική γλώσσα και στις λατρευτικές αντιλήψεις και πρακτικές της επιστολής. Στο δεύτερο μέρος το θέμα είναι η κοινωνιολογία, η ηθική και η ρητορική της προς Εβραίους. Τέλος στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται οι συγκρητικές, διακειμενικές και οι σχετικές με την ιστορία του κειμένου προσεγγίσεις της επιστολής. Αυτός ο τόμος απευθύνεται κυρίως σε φοιτητές, δασκάλους και ερευνητές, οι οποίοι ενδιαφέρονται για τις διάφορες κριτικές προσεγγίσεις του συγκεκριμένου καινοδιαθηκικού κειμένου, το οποίο προέρχεται από τον τρίτο σημαντικότερο θεολόγο της Κ.Δ. μετά τον Παύλο και τον Ιωάννη. Επιπλέον η συζήτηση των ερμηνευτικών, λατρευτικών, κοινωνιολογικών και συγκρητικών ζητημάτων μέσα στο πλαίσιο της βιβλικής, ελληνορωμαϊκής και ραββινικής φιλολογίας καθιστά το βιβλίο ενδιαφέρον και για ένα ευρύτερο αναγνωστικό κοινό.

Ένα ερευνητικό πρόγραμμα για το βιβλικό Ισραήλ

Ο Jim West έστειλε την παρακάτω είδηση για την έγκριση ερευνητικού προγράμματος με υπεύθυνο τον καθ. του Παν/μίου του Tel Aviv, Israel Finkelstein, και αντικείμενο έρευνας το βιβλικό Ισραήλ. Παραθέτουμε την περιγραφή του προγράμματος στα αγγλικά:

Reconstructing Ancient (Biblical) Israel: The Exact and Life Sciences Perspective

A project titled ‘Reconstructing Ancient (Biblical) Israel: The Exact and Life Sciences Perspective’ has been approved for funding by the European Research Council. The Advance Grant of ca. three million Euros was given to Israel Finkelstein of the Institute of Archaeology at Tel Aviv University (Principal Investigator) and Steve Weiner of the Kimmel Center for Archaeological Science at the Weizmann Institute of Science, Rehovot (Co Investigator).
Following is the abstract of the proposal which was submitted to the European Research Council in March 2008:
The study of Ancient Israel’s texts (the Hebrew Bible), material culture and history has been a keystone of European scholarship since the Enlightenment. Biblical exegesis and archaeology contributed impressively to our understanding of Ancient Israel. Yet, in certain areas conventional research has reached a stalemate. With very few real-time historical records, with the biblical testimony written a long time after the events described (if not mythical) took place, and with the strong theological agenda of both the original authors and some modern scholars, reconstructing the world of Ancient Israel is a complex matter.
The exact and life sciences are not restricted by these preconceptions and are able to reveal data that is not visible to the naked eye.

Advances made in the last decade in archaeological science show that this is the wave of the future. The novelty in this proposal is to deploy an arsenal of 10 research tracks from the exact and life sciences in order to better understand Ancient Israel:
A. The time of Ancient Israel: A1. Radiocarbon: correlating the chronology of Ancient Israel with neighboring lands.
B. The genesis of Ancient Israel: B1. Human genetics and paleodiet. B2.
Geo-archaeology: tracking the subsistence economy of Ancient Israel. B3.
Palynology: relating paleoclimate to settlement oscillations.
C. The life of Ancient Israel: C1. Ceramic petrography: reconstructing trade patterns. C2. Metallurgy: tracking technological advances.
D. The mind of Ancient Israel: D1. Daily mathematics of dimensions:
pottery and architecture. D2. Epigraphy: the use of advanced computational methodologies (e.g., artificial intelligence algorithms) in the study of writing in Israel and Judah.
E. The identity of Ancient Israel: E1. Residue analysis of pottery vessels, and- E2. Archaeo-zoology; both aim at elucidating diet, foodways and possibly identity boundaries.
This project has the potential to revolutionize the study of Ancient Israel. Such a broad research plan in the realm of archaeology and the sciences, focused on a single period/theme, has never been conducted anywhere.

The project will be directed by Israel Finkelstein and Steve Weiner, with the help of Shirly Ben Dor and Yuval Gadot. The different tracks of the project will be carried out by Elisabetta Boaretto, Alexander Fantalkin and Eliezer Piasetzky (radiocarbon); Ruth Shahack-Gross (geoarchaeology); Thomas Litt, Frank Neumann and Mordechai Stein (palynology); Yuval Goren (ceramic petrography); Naama Yahalom and Adi Eliyahu (mettalurgy); Yitzhak Benenson and Elena Zapassky (daily mathematics); Nathan Intrator, Eli Piasetzky, Benjamin Sass and Arie Shaus (epigraphy); Dvora Namdar (residue analysis). The project will support additional post-doctoral researchers and Ph.D. students.

Communication with the project should be directed to Shirly Ben Dor:
bdevian@gmail.com

Πρόσκληση για συμμετοχή στην εταιρεία EABS

Στην European Association of Biblical Scholars έχουμε αναφερθεί σε αρκετές παλαιότερες δημοσιεύσεις. Πρόκειται για μία αξιόλογη προσπάθεια στο χώρο των βιβλικών σπουδών. Σήμερα δημοσιεύουμε κατόπιν παράκλησης των διοργανωτών την επιστολή-πρόσκληση εγγραφής στην εταιρεία, η οποία δραστηριοποιείται κυρίως στον ευρωπαϊκό χώρο (με συνέδρια, εκδόσεις και υποτροφίες σε φοιτητές) αλλά έχει μέλη και από πολλές χώρες εκτός Ευρώπης:

EUROPEAN ASSOCIATION OF BIBLICAL STUDIES

The European Association of Biblical Studies (EABS) is a scholarly organization that has been founded to promote the cause of biblical studies and related areas (e.g., ancient Near Eastern studies, Jewish studies, Early Christian studies) in Europe. It is open to membership from anyone with a scholarly interest in these fields, regardless of nationality or place of residence.

In its annual meetings, the EABS aims at creating an international forum for people working within biblical studies and related areas to meet each other and share their work. Different research programs are organized into seminars. Several of them have a broad orientation on methodological and hermeneutical questions enabling colleagues from contiguous disciplines to interact and learn from each other. We are aiming at an atmosphere of open dialogue crossing the customary disciplinary borders. The next conference will be held from July 26th-29th, 2009 at the University of Lincoln, UK.

The association invites anyone with an initiative to create new seminar groups to do so. It offers a forum, e.g., for locally operating projects to present their work for an international audience. The seminars and sessions can be in a variety of formats and contributions and discussions can be held in any languages deemed appropriate by the organizers.

The EABS has a special emphasis on fostering the development of younger scholars, including postgraduate students, and wants to provide a context that allows and encourages their participation in scholarship, discussion, and debate. The more established scholars are encouraged to share their experience and knowledge with their younger colleagues. Efforts are made to keep the conference registration and accommodation costs as low as possible to enable doctoral students to participate. Moreover, students giving a paper in an EABS meeting can apply for a scholarship to assist in travel expenses.

Interested in the EABS? For further information, please look at http://www.eabs.net/ or contact the executive officer Lester Grabbe (L.L.Grabbe@hull.ac.uk) or the information officer Michael Labahn (am.labahn@t-online.de).

Ιστοσελίδα του συναδέλφου Θεολόγου-Ιστορικού Νίκου Παύλου

Ένας από τους κύριους σκοπούς του ιστολογίου είναι η γνωριμία και ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των συναδέλφων που δραστηριοποιούνται στο χώρο των βιβλικών σπουδών και των σπουδών της ιστορίας της εποχής της Κ.Δ. και του αρχέγονου χριστιανισμού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναφέρουμε σήμερα την ιστοσελίδα του συναδέλφου θεολόγου-ιστορικού, Δ/ντού του 14ου Γυμνασίου Λάρισας, κ. Νίκου Παύλου. Σε αυτήν ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να διαβάσει άρθρα βιβλικού και ιστορικού ενδιαφέροντος, κάποια από τα οποία έχουν ήδη δημοσιευθεί σε διάφορα έντυπα περιοδικά και εφημερίδες. Για να βρεθείτε στην ιστοσελίδα του συναδέλφου, την οποία προσθέσαμε στην κατηγορία συνδέσμων "Ενδιαφέροντες ιστοτόποι", πατήστε εδώ.

Πρακτικά συνεδρίου για τη λογεία στις δυο επιστολές προς Κορινθίους και την πατερική ερμηνεία

Κυκλοφορούν τα πρακτικά συνεδρίου που έλαβε χώρα στην Κόρινθο τον Απρίλιο του 2006 και είχε ως θέμα τη λογεία και τη σχέση της Κορίνθου προς την εκκλησία της Ιερουσαλήμ:

Chi semina in benedizioni, in benedizioni raccoglie : teologia della solidarietà cristiana nei commenti patristici a 1 Cor 16, 1-4; 2 Cor 8-9 ; VII Seminario di Esegesi Patristica realizzato a Corinto e a Megara, Centro Domenicano Casa Damaris, 17-23 aprile 2006Bari : Ecumenica Editrice 2007
ISBN 978-88-88758-39-8
15,00 ευρώ

Περιεχόμενα βιβλίου
  • Giacomo Lorusso, "Presentazione esegetica e punti nodali di 1Cor 16,1-4 e 2Cor 8-9", 17-29
  • Giacomo Lorusso, "Paolo tra Atene e Corinto : spunti per la contestualizzazione", 31-37
  • Vittorino Grossi, "La colletta era parte integrante dell'Eucaristia? : testimonianze pre e post nicene", 39-52
  • Francesca Cocchini, "Interpretazione origeniana delle "collette" paoline", 53-61
  • Carlo Dell'Osso, "Cipriano di Cartagine, "De opere et eleemosynis" : un caso concreto di colletta nella Chiesa africana del III secolo", 63-73
  • Francesco Pieri, "'In sanctorum solaci' : Girolamo e le collette di Paolo per la Chiesa di Gerusalemme", 75-89
  • Rosario Scognamiglio, "Il "De eleemosyna" di S. Giovanni Crisostomo tra denuncia e teologia", 91-104
  • Dominique Cerbelaud, "2Cor 8,9 chez les Pères syriens du IV siècle (Aphraate, le "Liber graduum", Éphrem)", 105-116
  • Claudiu Porneala, "Il senso di "diakonia" nella seconda similitudine del "Pastore" di Erma", 119-124
  • Tur Eugen-Vasile, "2Cor 9,6-7 in "Quis dives salvetur?" di Clemente Alessandrino", 125-128
  • Emeka Nwosuh, "Divine impoverishment and human enrichment : an analysis of 2Cor 8:9 in Gregory Nazianzus' oration", 129-139
  • Iordache Catalin-Vasile, "1Corinzi 16,1-2 nell'omelia "De eleemosyna" di San Giovanni Crisostomo", 141-148
  • Mario Porro, "Circostanze e significato teologico della colletta paolina nell'esegesi dell' Ambrosiaster", 149-156
  • Vincenzo Polignano, "2Cor 8-9 nella riflessione di Massimo il Confessore", 157-162

Το νέο τεύχος του Evangelische Theologie

Στο νέο τεύχος του Evangelische Theologie 68:6 (2008) δημοσιεύονται μία σειρά από άρθρα, τα οποία ως θέμα τους έχουν την πολιτισμική ανθρωπολογίαως ερμηνευτική μέθοδο:

  • Gerd Theißen, "Kulturanthropologie - ein Korrektiv der Kulturtheologie? : zur theologischen Bedeutung kulturanthropologischer Exegese", 405-414
  • Rainer Kessler, "Identität und Fremdheit und das Rein-unrein-Paradigma", 414-429
  • Bernhard Lang, "Von der kriegerischen zur nativistischen Kultur : das alte Israel im Lichte der Kulturanthropologie", 430-443
  • Klaus Neumann, "Sexualität im Urchristentum : kulturanthropologische Aspekte", 444-459
  • Christian Strecker, "Leben als liminale Existenz : kulturanthropologische Betrachtungen zum frühchristlichen Existenzverständnis am Beispiel von Phil 3", 460-472
  • Winfried Thiel, "Ein exemplarischer Jeremia-Kommentar", 473-478

Οι βιβλικές αφηγήσεις για τη γέννηση του Ιησού και οι προφητείες της Π.Δ.

Στο ιστολόγιο της Ένωσης Θεολόγων Ν. Λάρισας έχει αναρτηθεί ένα κείμενο του θεολόγου και ιστορικού κ. Ν. Παύλου σχετικά με τις προφητείες, τις οποίες επιστρατεύει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στη διήγησή του για τη γέννηση του Ιησού. Ο συγγρ. παρουσιάζει τις προφητείες αυτές, συζητά τη σημασία της Π.Δ. για την αρχαία εκκλησία και εντάσσει αυτές τις προφητείες στο αρχικό ιστορικό τους πλαίσιο. Τέλος ο συγγραφέας διατυπώνει κάποιες σκέψεις για το ρόλο της Π.Δ. και των προφητειών της μέσα στην εκκλησιαστική κοινότητα, στην οποία απευθύνεται το κατά Ματθαίον και τη σύνδεσή τους με το πρόσωπο του Ιησού. Για να διαβάσετε το άρθρο, πατήστε εδώ.

Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου 2008

Ένα νέο βιβλίο για τον Υιό του Ανθρώπου

Από το ιστολόγιο του Jim West πληροφορούμαστε για την έκδοση ενός νέου βιβλίου για τη σημασία του όρου "Υιός του Ανθρώπου" και την ερμηνεία του μέσα στην εκκλησιαστική παράδοση:

Mogens Müller, The Expression 'Son of Man' and the Development of Christology. A History of Interpretation (Copenhagen International Seminar), Equinox Publishing 2008
ISBN: 9781845533359
£60.00/$95.00

Περιγραφή του εκδοτικού οίκου
Ο τίτλος "Υιός του Ανθρώπου" είναι στην πραγματικότητα ο μόνος αυτοχαρακτηρισμός του Ιησού στα ευαγγέλια, χρησιμοποιείται όμως χωρίς να δίνεται καμιά πληροφορία για το θεολογικό του περιεχόμενο. Κατά τους πρώτους ωστόσο αιώνες της εκκλησιαστικής γραμματείας ο όρος απέκτησε ένα περιεχόμενο καταρχάς κυριολεκτικό, ως δηλωτικός της ανθρώπινης φύσης του Χριστού. Αργότερα θεωρήθηκε ως χριστολογικός τίτλος. Σήμερα πολλοί ερευνητές τείνουν να δεχθούν ότι ο όρος στην αραμαϊκή του ιστορικού Ιησού δήλωνε περιφραστικά το πρόσωπο που μιλούσε. Το βιβλίο του Mogens Müller παρακολουθεί την εξέλιξη της ερμηνείας του όρου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και καταλήγει ότι οι διάφορες ερμηνείες της φράσης αντικατοπτρίζουν τις διάφορες δογματικές προϋποθέσεις των ερμηνευτών της μέσα στους αιώνες.
Περιεχόμενα
  • Introduction
  • Chapter 1 Early Church
  • Chapter 2 The Son of Man in Gnosticism
  • Chapter 3 Nicene and Post-Nicene Fathers
  • Chapter 4 The Son of Man in Medieval Exegesis
  • Chapter 5 Reformation, Orthodoxy, Counter-Reformation, and Pietism
  • Chapter 6 Enlightenment, Rationalism, and Idealism
  • Chapter 7 Son of Man and the Life of Jesus Project
  • Chapter 8 The Emergence of a Specific Apocalyptic Son of Man Concept
  • Chapter 9 The First Aramaic Stage in the Son of Man-Research
  • Chapter 10 The Eschatological Interpretation
  • Chapter 11 Mostly Backwater
  • Chapter 12 The History of Religion School
  • Chapter 13 Interlude
  • Chapter 14 Continuations
  • Chapter 15 The Second Aramaic Stage
  • Chapter 16 Exit the apocalyptic Son of man
  • Chapter 17 Son of man as an expression or title created in the gospel tradition
  • Conclusion
  • Appendices:
  • A. Text-editions and translations
  • B. Monographs and articles containing ‘Son of Man’ or equivalents in the title
  • C. Other secondary literature

Klauck: Die apokryphe Bibel (3)

Στη σειρά των αναρτήσεων των περιλήψεων του νέου βιβλίου του καθ. H.-J. Klauck δημοσιεύουμε σήμερα το δεύτερο μέρος του πρώτου κεφαλαίου που είναι αφιερωμένο στο Ευαγγέλιο του Ιούδα (EvJud):

Ο Klauck παρατηρεί πως το EvJud δεν προσφέρει κάτι νέο στη συζήτηση για το ιστορικό πρόσωπο του Ιούδα. Από την άλλη η ιστορικοκριτική ερμηνεία κατά τα τελευταία χρόνια οδήγησε σε ορισμένα ενδιαφέροντα συμπεράσματα όσον αφορά στη μορφή του Ιούδα:
-Μία μερίδα ερευνητών υποστήριξε ότι ο Ιούδας ήταν ο καλύτερος φίλος του Ιησού. Ήταν ο μόνος που ήταν έτοιμος να κάνει ό,τι ήθελε ο Ιησούς, δηλ. να τον παραδώσει για να θανατωθεί και κατάλαβε επομένως ορθά την εντολή του Ιησού στο Ιω 13,27. Κατά μία άλλη εκδοχή ο Ιούδας παρέδωσε τον Ιησού για να τον αναγκάσει να δώσει το σύνθημα για την εξἐγερση. Ἀλλωστε η Κ.Δ. δεν κάνει λόγο για προδοσία αλλά για παράδοση.
-Μία άλλη μερίδα ερευνητών υποστήριξε ότι ο Ιούδας δεν είναι ιστορικό πρόσωπο. Οι πρώτοι χριστιανοί απλά τον επινόησαν ως προσωποποίηση του ιουδαϊκού λαού που απέρριψε τον Ιησού. Γι΄ αυτό του έδωσαν και το συμβολικό όνομα "Ιούδας".

Εκτός όμως από τις παραπάνω σχετικά ακραίες τάσεις ο K. αναφέρει και μία σειρά από στοιχεία, τα οποία κατά τη γνώμη του απαρτίζουν το σκληρό ιστορικό πυρήνα:
-το όνομά του "Ιούδας" φαίνεται να δηλώνει ότι προερχόταν από μία πιστή στις παραδόσεις ιουδαϊκή οικογένεια, η οποία έδωσε στο γιο της το όνομα ενός αγαπητού πατριάρχη (κάτι ανάλογο προδίδουν και τα ονόματα της οικογένειας του Ιησού: Ιησούς, Ιάκωος, Ιούδας, Σίμων κτλ.)
-το επίθετο "Ισκαριώτης" μάλλον δηλώνει γεωγραφική καταγωγή (ο άνδρας από την Kerioth). Μπορεί μάλιστα να συνδέεται και με τη λ. keriotha = πόλη και να εννοείται η Ιερουσαλήμ, να καταγόταν δηλ. ο Ιούδας από την Ιερουσαλήμ. Ο Κ. αναφέρει και κάποιες άλλες κατά τη γνώμη του ενδιαφέρουσες ερμηνείες του ονόματος: α) η λ. προέρχεται από τη λ. σικάριος, που με τη σειρά της προέρχεται από τη λ. sicca (μικρό αιχμηλό μαχαίρι), που Ζηλωτές χρησιμοποιούσαν σε δολοφονίες. Έτσι ο Ιούδας συνδέεται με την ομάδα των Ζηλωτών, όμως σύμφωνα με τον Κ. αυτή η ομάδα αποκτά δύναμη αργότερα λίγο πριν τον πρώτο ιουδαϊκό πόλεμο, β) η λ. έχει αραμαϊκή προέλευση και σημαίνει "άνθρωπος ψεύδους", οπότε ο Ιούδας απέκτησε το προσωνύμιο κατά πάσα πιθανότητα μετά την ανάσταση. Ο Κ. ωστόσο εκτιμά ότι μια τέτοια ερμηνεία θα ταίριαζε περισσότερο στην περίπτωση που ο Ιούδας ήταν μία μη ιστορική μορφή.
-ο Ιούδας ανήκε από την αρχή στην ομάδα των 12, οι οποίοι με τη σειρά τους αντιπροσωπεύουν το λαό του Ισραήλ. Ένας μαθητής λοιπόν με το όνομα ενός πατριάρχη ήταν πολύ κατάλληλο γι' αυτό το ρόλο. Η ιδέα ότι ο Ιησούς από την αρχή γνώριζε ότι ο Ιούδας θα ήταν ο προδότης και τον ανέχθηκε στην ομάδα του αναπτύχθηκε αργότερα από τους απολογητές και ίχνη της υπάρχουν και στο Ιω (π.χ. 6,69-70), ο Κ. όμως θεωρεί ότι μάλλον δεν είναι ιστορικά πιθανή.
-κατά τις τελευταίες μέρες στην Ιερουσαλήμ ο Ιούδας έπαιξε έναν σκοτεινό ρόλο. Σαφώς είχε απομακρυνθεί από τον Ιησού και συνέβαλε στη νυχτερινή σύλληψη του. Δεν είναι εύκολο να εξηγήσουμε σήμερα τα κίνητρά του. Ως πιθανότερα θεωρεί ο Κ. τη μη εκπλήρωση στο πρόσωπο του Ιησού των μεσσιανικών του προσδοκιών. Η πράξη του ιστορικά σωστά και με θεολογική σημασία χαρακτηρίζεται στην Κ.Δ. ως "παράδοση" κι όχι ως προδοσία (αυτό εννοείται μόνο στο Λκ 6,16).
-μετά από αυτήν την πράξη η απομάκρυνσή του από την ομάδα του Ιησού ήταν οριστική. Για τη χριστιανική κοινότητα ήταν πια νεκρός, γι' αυτό το λόγο, σύμφωνα με τον Κ., κυκλοφόρησαν τόσες ιστορίες για το θάνατό του.

Εκτός όμως από αυτά τα στεγνά γεγονότα, υπάρχουν και μία σειρά από άλλα θέματα στην ιστορία του, που συνδέονται με την ερμηνεία, την πρόσληψη και την περαιτέρω ανάπτυξη της ιστορίας. Σε αυτά ο Κ. θεωρεί ότι ανήκουν τα 30 αργύρια, το φίλημα του Ιούδα και η αυτοκτονία του. Πολλά από αυτά τα θέματα έχουν αντληθεί από την Π.Δ. Η μορφή του συνδέθηκε με τον πόλεμο Θεού και σατανά και κατέστη το κατεξοχήν παράδειγμα προς αποφυγήν.

Όσον αφορά στους εκκλησιαστικούς συγγραφείς μόνο ο Ωριγένης παρουσιάζει τον Ιούδα θετικά. Ο Ιούδας είχε πιστέψει ειλικρινά στον Ιησού κι ο Ιησούς από την άλλη του είχε μεγάλη εμπιστοσύνη. Όπως και οι άλλοι μαθητές (το κείμενο στο Μκ 10,41 κάνει λόγο για 10 μαθητές) ενοχλήθηκε από την απαίτηση των δύο γιων του Ζεβεδαίου να καθίσουν δεξιά και αριστερά του Ιησού. Κανείς από τους μαθητές δε μπόρεσε να πιστέψει ότι ο Ιούδας θα έφτανε στην προδοσία. Ο Ωριγένης δέχεται ότι ο Ιούδας αυτοκτόνησε, ήθελε να προφτάσει τον Ιησού στην άλλη ζωή και να του ζητήσει συγχώρηση.

Ο Κ. θεωρεί ότι ο συγγρ. του EvJud προσεγγίζει την ιστορία του Ιούδα με παρόμοιο τρόπο όπως ο Ωριγένης μόνο που ακολουθεί μία άλλη ακραία γραμμή ερμηνείας. Αποκαθιστά τον αντι-ήρωα αμφισβητώντας τη στάση της παράδοσης απέναντί του. Παρόμοιες τάσεις είδαμε ότι εκδηλώθηκαν κατά καιρούς και στη σύγχρονη ερμηνεία.

Ένα νέο βιβλίο για το Α΄Ενώχ

Ένα νέο βιβλίο με θέμα το Α Ενώχ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Brill:

Michael A. Knibb, Essays on the Book of Enoch and Other Early Jewish Texts and Traditions, (Studia in Veteris Testamenti Pseudepigrapha, 22), Brill 2009
ISBN: 978 90 04 16725 4
€ 129.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Σε αυτόν το τόμο έχουν συγκεντρωθεί 21 μικρές μελέτες του Michael Knibb που έχουν ως θέμα τους το Α΄ Ενώχ και άλλα αρχαία ιουδαϊκά κείμενα και παραδόσεις. Τα κείμενα αυτά αρχικά είχαν δημοσιευθεί σε περιοδικά, τιμητικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων και συλλογικούς τόμους. Μία σειρά από αυτές τις μελέτες ασχολoύνται με θέματα σχετικά με την πολύπλοκη ιστορία του κειμένου και τη φιλολογική πορεία γένεσης του Α΄Ενώχ. Το μεγαλύτερο μέρος τους ωστόσο ασχολούνται με την ερμηνεία συγκεκριμένων κειμένων ή με ειδικά θέματα όπως εκείνο του μεσσιανισμού. Σε αυτές τις μελέτες καθίστανται σαφή ορισμένα από τα κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα του Michael Knibb και κυρίως εκείνο της σπουδαιότητας της ιδέας της Αιχμαλωσίας, του πώς τα αρχαιότερα κείμενα θεωρούνταν αυθεντικά και επανερμηνεύονταν σε μεταγενέστερα κείμενα καθώς και της σχέσης των αποκαλυπτικών κειμένων με εκείνα της σοφιολογικής γραμματείας.

ΚΑΚΟS: ένα νέο βιβλίο για την κακία στην αρχαιότητα

Ένα νέο βιβλίο για την κακία και την αντι-αξίες στην αρχαιότητα κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Brill.

Ineke Sluiter & Ralph M. Rosen (εκδ.), KAKOS, Badness and Anti-Value in Classical Antiquity (Mnemosyne Suppl. 307), Brill 2008
ISBN: 978 90 04 16624 0
€ 156.00

Περίληψη εκδοτικού οίκου
Το τέταρτο βιβλίο της σειράς, η οποία διερευνά τις πολιτισμικές και ηθικές αξίες στην κλασική αρχαιότητα εξετάζει το αρνητικό παράδειγμα, τις αντι-αξίες, σε αντίθεση προς τις οποίες γίνονται αντιληπτές και προσδιορίζονται οι θετικές αξίες. Το βιβλίο περιέχει 18 κεφάλαια που προσεγγίζουν το θέμα από διαφορετικές οπτικές γωνίες - ιστορικά, φιλολογικά, νομικά και φιλοσοφικά. Τι είναι αυτό που καθιστά κάποιον παράδειγμα "κακού"πολίτη; Ή απεχθή διανοούμενο; Ποια είναι η σχέση μεταξύ της ασχήμιας και της αξίας; Πώς λειτουργούν οι εικόνες της σεξουαλικής διαστροφής, θηριωδών αυτοκρατόρων και βδελυρών συνηθειών μέσα στη φιλοσοφική και ρητορική πρόζα; Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζονται οι πολλές ρητορικές εκφράσεις της ιδέας της "κακίας" σε διάφορους τομείς κατά την κλασική αρχαιότητα.

Δύο άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο Theological review

Στο νέο τεύχος του Theology Review (Beirut: The Near East School of Theology) 29:2 (2008) δημοσιεύονται τα εξής δύο άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

  • Kenneth Bailey, "A banquet of death and a banquet of life : a contextualized study of Mark 6:1-52", 67-82
  • Najib G. Awad, "How the Church Fathers read the Gospel of Mark as a reliable theological text : a comparison between early and modern scholarship", 83-114

Το νέο τεύχος του περιοδικού Forum

Το νέο τεύχος του Forum: Foundations & Facets 7:2 (2004) είναι αφιερωμένο στον απόστολο Παύλο:

  • Richard I. Pervo, "Converting Paul : the call of the Apostle in early Christian literature", 127-158
  • Arthur J. Dewey, "The masks of Paul", 159-175
  • Daryl D. Schmidt, "Paul on Paul : Galatians 1:13-24", 177-194
  • Roy W. Hoover, "Loss and gain in the economy of heaven : Paul's polemic in Philippians 3:1b-11", 195-209
  • Perry V. Kea, "Second Corinthians 11:22-33 and related texts", 211-228
  • Dennis E. Smith, "What did Paul consider rubbish? : reconsidering Philippians 3:1b-11", 229-238

Πέμπτη 25 Δεκεμβρίου 2008

Ευχές στους αναγνώστες του ιστολογίου

"Ο Κύριος λέει τα εξής:
Ένα κλωνάρι θα βλαστήσει από τη ρίζα του Ιεσσαί,
κι άνθος από τη ρίζα θα προβάλει.
Πάνω του θ' αναπαύεται το πνεύμα του Θεού ...
θα αποδώσει στον ταπεινό δικαιοσύνη,
τους ταπεινούς της χώρας θα δικαιώσει
τη χώρα θα συντρίψει με τον λόγο που βγαίνει από το στόμα του,
μ' ένα φύσημα από τα χείλη του τους ασεβείς θα εξολοθρεύσει
με δικαιοσύνη θα περιζώσει τη μέση του,
κι η αλήθεια θα καλύπτει την πλευρά του.
Ησ 11,1εξ.

Χ ρ ό ν ι α

π ο λ λ ά !



(Η μετάφραση του κειμένου του Ησαΐα από το νέο βιβλίο Προφητολόγιο, σ. 537)

Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2008

Άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο HTS 64:2 (2008)

Στο τεύχος 64:2 (2008) του περιοδικού HTS : teologiese studies - theological studies δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

John H. Elliott,
"Elders as leaders in 1 Peter and the early Church", 681-695
Λαμβάνοντας υπόψη μία κατάσταση κρίσης μέσα στην οποία ήταν απαραίτητοι γενναίοι και υποδειγματικοί ηγέτες, η Α΄ Πέτρου στην περικοπή 5,1-5 χρησιμοποίησε μία ομάδα λέξεων και εικόνων (πρεσβύτεροι, ποιμήν, ποιμαίνειν, ποίμνιον κτλ.), οι οποίες μαρτυρούν μία αυξανόμενη συγχώνευση όρων για τους επικεφαλής και τις λειτουργίες τους μέσα στο αρχαίο κίνημα του Ιησού. Καθώς το Α΄ Πε 5,1-5α είναι μία από τις αρχαιότερες μαρτυρίες για την συγκέντρωση τέτοιων όρων και του συμβολισμού των επικεφαλής της κοινότητας ως ποιμένων και επισκοπούντων, το κείμενο αυτό πρέπει να τύχει μεγαλύτερης προσοχής από ό,τι έτυχε μέχρι σήμερα.

Eduard Verhoef,
"Syncretism in the church of Philippi", 697-714
Για ένα μεγάλο διάστημα η ιστορία του χριστιανισμού αντιπετωπιζόταν ως μία διαδικασία υιοθέτησης συγκρητιστικών στοιχείων. Αυτό σήμερα θεωρείται ένα γενικότερο φαινόμενο στις νέες θρησκείες, οι οποίες για να αναπτυχθούν αναγκαστικά προσαρμόζονται στο προϋπάρχον πλαίσιο αναφοράς. Δεν προκαλεί επομένως έκπληξη ότι στοιχεία της ελληνιστικής λατρείας των ηρώων υιοθετήθηκαν στη λατρεία των χριστιανών μαρτύρων. Πριν έναν αιώνα ο E. Lucius παρουσίασε διάφορα παραδείγματα τέτοιων φαινομένων στο βιβλίο του, Die Anfänge des Heiligenkults in der christlichen Kirche (1904), στο οποίο υποστήριζε ότι οι χριστιανικές εκκλησίες υιοθέτησαν διάφορες τελετουργικές πράξεις και ιδέες από παλαιότερες εθνικές λατρείες. Πραγματικά οι ανασκαφές στους Φιλίππους αποκάλυψαν μία σύνδεση κατά τις πρώτες δεκαετίες του 4ου αι. μεταξύ της χριστιανικής λατρείας κι εκείνης της λατρείας κάποιου Ευηφένους, υιού Εξηκέστου. Πιθανόν ήταν μύστης στις μυστηριακές τελετές των Καβείρων. Αυτό μπορεί να δηλώνει απλά ότι στους Φιλίππους, όπως και αλλού, συγκρητιστικά λατρεία είχαν εισχωρήσει στη χριστιανική λατρεία. Στις αρχές του 4ου αι. η βασιλική του Παύλου κτίσθηκε επάνω από το ελληνιστικό ιερό έτσι ώστε τα δύο κτίρια είχαν ένα κοινό τοίχο. Κατά το α΄ μ. του 5ου αι. αυτή η βασιλική αντικαταστάθηκε από το μεγαλύτερο Οκτάγωνο. Κατασκευάστηκε επίσης ένα βαπτιστήριο και το ελληνιστικό ηρώο ενσωματώθηκε στο νέο αυτό οικοδομικό σύμπλεγμα. Σε αυτήν την εποχής η λατερία του ελληνιστικού ήρωα Ευηφένους αντικαταστάθηκε από τη λατρεία του κατεξοχήν χριστιανού ήρωα, του αποστόλου Παύλου.

A van Aarde,
"
“Anthropological rabbits” and “positivistic ducks”: An experiential reflection on Pieter Craffert's “shamanic Jesus” ", 767-798
Στο άρθρο εξετάζονται κάποιες προτάσεις του Pieter Craffert, τις οποίες διατύπωσε στο βιβλίο του για τον ιστορικό Ιησού, The life of a Galilean shaman: Jesus of Nazareth in anthropological-historical perspective (2008). Σε αυτό το βιβλίο χρησιμοποιούνται στοιχεία του "σαμανικού συμπλέγματος" για να εξηγήσουν τα διάφορα στρώματα των παραδόσεων ως επαναδιαμορφώσεις της καθεμιάς μέσα στον ίδιο πολιτισμικό χώρο. Υποστηρίζεται η συνέχεια που υπάρχει από την πολιτισμική συγκρότηση ενός κοινωνικού προσώπου στην επικοινωνία και ένταξη αυτού του κοινωνικού προσώπου μέσα στο ίδιο πολιτισμικό σύστημα. Οι θεραπείες του Ιησού και η συνάντησή του με τα πνεύματα κατανοούνται με τη βοήθεια των διάφορων φάσεων της συνείδησης ως πολυφασική συνείδηση. Σημείο αφετηρίας του βιβλίου είναι η πεποίθηση ότι μία ανθρωπολογικά ευαισθητοποιημένη ανάγνωση παρέχει την επιστημολογική εναλλακτική λύση προς εκείνη, όπου το βάρος πέφρτει στην ιστορικοκριτική ανάλυση της πορείας ανάπτυξης της παράδοσης του Ιησού. Η έρευνα της διαστρωμάτωσης της παράδοσης του Ιησού, η οποία θεωρείται από μία μερίδα ερευνητών ως κεντρική στη συζήτηση για τον ιστορικό Ιησού εκτιμάται ως συμπληρωματική προς μία πολιτισμικά ευαισθητοποιημένη ανάγνωση του κειμένου.

Dennis C. Duling,
"'Whatever gain I had ...' : ethnicity and Paul's self-identification in Philippians 3:5-6", 799-818
Αυτή η μελέτη δεν είναι μία άσκηση με βάση τα πορίσματα του Vernon Robbin στο έργο του The Tapestry of Early Christian Discourse and Exploring the Texture of Texts. Παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την ιδέα του Robbin για το "κοινωνικό και πολιτισμικό πλέγμα". Επίσης αγγίζει το θέμα της "εσωτερικής δομής" σε σχέση με το έμμεσο επιχείρημα του Παύλου, της "διακειμενικότητας" σε σχέση πάντα με τη σημασία που έχει η Γραφή για τον Παύλο, το "ιδεολογικό πλέγμα" σε σχέση με τις δηλώσεις του Παύλου για τη δικαιοσύνη του Θεού, τις εσχατολογικές προσδοκίες, τις ηθικές επιταγές σε αντιδιαστολή προς την εθνική του ταυτότητα. Αυτές οι υποθέσεις στην πραγματικότητα άξιοποιούν μόνο εν μέρει τις δυνατότητες που έχει κανείς χρησιμοποιώντας τηςν κοινωνικορητορική κριτική να ερμηνεύσει την έννοια της εθνικότητα στην προς Φιλιππησίους. Οι εξοικειωμένοι με αυτήν τη μέθοδο ειδικοί θα δουν πολύ περισσότερες δυνατότητες χρήσης της, κάτι που επιδιώκει και ο συγγραφέας του συγκεκριμένου άρθρου.

Dennis C. Duling,
"2 Corinthians 11:22 : historical context, rhetoric, and ethnicity", 819-843
Ο συγγραφέας συνδυάζει την ιστορική κριτική, τη ρητορική κριτική και τη θεωρία της εθνικότητας με σκοπό να ερμηνεύσει την καύχηση του Παύλου στο 2 Κορ 11,22 για την εθνικότητά του. Η θεωρία του διαμερισμού επιτρέπει να διαμορφώσουμε την ιστορική /κοινωνική συνάφεια, σύμφωνα με την οποία το 2 Κορ 10-13 είναι ένα απόσπασμα από την "επιστολή των δακρύων", η οποία αντιπροσωπεύει το χαμηλό σημείο (low point) (υψηλή σύγκρουση, high conflict) στις σχέσεις του Παύλου με τους Κορίνθιους. Η ρητορική, στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο "λόγος του άφρονος" και ο οποίος εμπεριέχει ειρωνεία, αυτοέπαινο και σύγκριση, μας βοηθά να κατανοήσουμε στην καύχηση του Παύλου στο πλαίσιο της απολογίας του. Η θεωρία της εθνικότητας μας επιτρέπει να ερμηνεύσουμε τον τρόπο που ο Παύλος δομεί την εθνική του ταυτότητα. Ο Παύλος καυχιόταν για την εθνικότητά του χρησιμοποιώντας τη ρητορική σύγκριση και τον αυτοέπαινο. Το έκανε όμως στο λεγόμενο "λόγο του άφρονος", ο οποίος είναι γεμάτος ειρωνεία: η εθνική του κληρονομιά ήταν μέρος του επιχειρήματός του ότι είναι ίση με αυτήν των αντιπάλων του, όμως -εδώ είναι η κύρια ειρωνεία- η εθνικότητά του "εν τη σαρκί" ουσιαστικά δεν είχε καμιά αξία γι' αυτόν.

Francois P. Viljoen,
"The significance of dreams and the star in Matthew's infancy narrative", 845-860
Τα φαινόμενα των ονείρων και του άστρου της Βηθλεέμ στην αφήγηση της γέννησης στο κατά Ματθαίον έχουν προκαλέσει την προσοχή των ειδικών σε όλες τις εποχές. Η ακαδημαϊκή έρευνα πέρασε όλα τα στάδια όσον αφορά την ταυτότητα προέλευσης του υλικού και την ιστορικότητα αυτών των γεγονότων. Η σύγχρονη έρευνα κινείται σε ένα νέο επίπεδο αναζήτησης του νοήματος αυτών των αφηγήσεων. Ο συγγραφέας εξετάζει τη σημασία που έχουν αυτές οι ασυνήθιστες μορφές αποκάλυψης.

Christo J. Lombaard,
"Isaac multiplex : Genesis 22 in a new historical representation", 907-919
Στο άρθρο προσφέρεται μία νέα ερμηνεία του Γεν 22,1-9. Με βάση τη νέα άποψη για τη βιβλική ιστοριογραφή ως ανεκδοτική (Frykenberg) και στηριζόμενος στις πρόσφατες σπουδές του συγγρ. στα σχετικά ιστορικά προβλήματα και στις ιστορικά ευαισθητοποιημένες αφηγηματικές ερμηνευτικές δυνατότητες αυτού του κειμένου της Γενέσεως προσφέρεται μία νέα ερμηνεία και μία νέα χρονολόγησή του. Το κείμενο αντικατοπτρίζει το τέλος ενός αγώνα κυριαρχίας ανάμεσα στους διαφορετικούς φορείς των πατριαρχικών παραδόσεων, όπου οι φορείς της παράδοσης του Αβραάμ υποτάσσουν με αυτό το κείμενο (Γεν 22) τους φορείς της παράδοσης του Ισαάκ. Αυτό έλαβε χώρα αργά στην ιστορία σύνθεσης της Πεντατεύχου, δηλ. μεταξύ του 400 και 250 π.Χ.

DF O'Kennedy,
"
Vergifnis ter wille van JHWH se Naam (Ps 25:11) ", 921-934
Η συγχώρηση στο όνομα του Γιαχβέ (Ψα 25,11). Σε αυτό το άρθρο διερευνάται η έννοια της θεϊκής συγχώρησης, όπως αυτή παρουσιάζεται στον Ψα 25 και ειδικά στο στ. 11. Το Ψα 25,11 είναι μία από τις τέσσερις αναφορές στους Ψαλμούς, όπου απαντά η εβραϊκή ρίζα πςο (βρέθηκε συγχώρηση). Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η έκκληση για συγχώρηση στο στ. 11 αποτελεί τον πυρήνα ή το κέντρο όλου του Ψαλμού. Στο άρθρο προσφέρεται μία πιθανή απάντηση στο ερώτημα: τι ωθεί τον ψαλμωδό να ζητήσει συγώρηση;Σε αντιπαράθεση προς άλλα χωρία του Ψαλτήρα δε θεωρείται εδώ η μετάνοια ή η υπακοή ως κίνητρο για το αίτημα. Αντίθετα ο ψαλμωδός τονίζει το γεγονός ότι η αμαρτία του είναι μεγάλη (στ. 11β). Το αληθινό του κίνητρο για αυτήν την προσευχή για συγχώρηση βρίσκεται στο όνομα και στην τιμή του Γιαχβέ (στ. 11α). Βίωσε τον Γιαχβέ ως "ένα πιστό Θεό"στο παρελθόν. Επομένως έχει το θάρρος και την τιμιότητα να ζητήσει συγχώρηση.

Paul A. Krüger,
"Vreugde en verdriet in die huis van Jakob", 935-957
Ευτυχία και θρήνος στον οίκο του Ιακώβ: Η αφήγηση γέννησης στο Γεν 29,31-30,24 είναι ένα περιεκτικό μικρό δράμα από μόνη της, μολονότι είναι ενσωματωμένο στις αφηγήσεις για τους πατριάρχες και ως τέτοια παρέχει το σημαντικό υπόβαθρο για το δράμα που ξετυλίγεται στο σπίτι του Ιακώβ. Σε αυτήν την αφήγηση ο αναγνώστης ενημερώνεται για τις πολύπλοκες σχέσεις μίας δυσλειτουργικής πολυγαμικής οικογένειας, όπου οι δύο αντίζηλοι επικοινωνούν ο ένας με τον άλλο μέσω των ονομάτων που δίνουν στα παιδιά τους και στα παιδιά των δούλων τους. Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στην αναζήτηση της ευτυχίας, η οποία είναι έκδηλη στις γεννήσεις και στην ονοματοδοσία μέσα στον οίκο του Ιακώβ. Μολονότι η ευτυχία παραμένει κάτι άπιαστο στο τέλος και οι δυο γυναίκες παίρνουν το μισθό που τους αρμόζει. Ο θεός διατηρεί τις ισορροπίες μεταξύ των δύο αντιζήλων όμως η γέννηση του γιου της Ραχήλ αήνει ανοικτό το θέμα μίας απόφασης που πρέπει να παρθεί.

Philippus J. Schutte,
"The origin of the resurrection idea : a dialogue with George Nickelsburg", 1075-1089
Πρόκειται για τη βιβλιοκρισία του νέου βιβλίου του Nickelsburg, Resurrection, immortality, and eternal life in intertestamental Judaism and early Christianity.

Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2008

Διόρθωση όσον αφορά στη νέα έκδοση του Προφητολογίου

Στην έκδοση του Προφητολογίου, μίας ιδιαίτερα χρηστικής έκδοσης της Βιβλικής Εταιρείας που περιλαμβάνει κείμενο και μετάφραση των λειτουργικών αναγνωσμάτων από την Π.Δ. όλου του έτους, είχαμε ήδη αναφερθεί σε ανάρτησή μας στις 12/12. Τότε παραπέμπαμε στη δημοσίευση του Ιστολογίου Θεολόγων Ν. Λάρισας, όπου εκ παραδρομής αναφερόταν ότι η έκδοση αυτή είχε ως μοναδικό συγγραφέα τον καθ. Π.Δ. της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ κ. Μ. Κωνσταντίνου. Καθώς η έκδοση αυτή είναι τώρα στα χέριά μας, επανερχόμαστε για να διορθώσουμε την αρχική είδηση. Ο καθ. Μ. Κωνσταντίνου είναι ο εκδότης του βιβλίου, ενώ για τις μεταφράσεις συνεργάστηκαν οι καθηγητές των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, Δαμιανός Δόικος, Δημήτριος Καϊμάκης, Άννα Κόλτσιου-Νικήτα, Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Ιωάννης Μούρτζιος, Νικόλαος Ολυμπίου, Κυριακούλα Παπαδημητρίου, Νικόλαος Παπαδόπουλος, Βελουδία Παπαδοπούλου-Σιδέρη, ιερομόναχος Ευσέβιος Βίττης. Το τελικό κείμενο της μετάφρασης επιλήθηκε φιλολογικά η φιλόλογος Καίτη Χιωτέλλη.
Ως βάση για τη μετάφραση χρησιμοποιήθηκε το κείμενο των Ο΄ της έκδοσης που επιμελήθηκε ο αείμνηστος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών Παναγιώτης Μπρατσιώτης, το οποίο κυκλοφορεί σήμερα με έγκριση της Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σε αυτό το κείμενο έγιναν κάποιες διορθώσεις τεχνικής κυρίως φύσης, την ευθύνη των οποίων φέρει ο καθ. Μ. Κωνσταντίνου. Το έργο προλογίζει ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος Β΄.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα χρήσιμο βιβλίο, που σκοπό έχει να καταστήσει προσιτό το περιεχόμενο και το νόημα του μηνύματος της Αγίας Γραφής και να αναδείξει τη θεολογική σημασία των κειμένων της Π.Δ. μέσα στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας.

Με αφορμή τη διόρθωση στην παλαιότερη ανάρτηση ζητούμε συγνώμη από τους αναγνώστες του ιστολογίου για την προηγούμενη ελλιπή πληροφόρηση.

Ένα νέο άρθρο: Γιαχβισμός και Ιουδαϊσμός

Στο ιστολόγιο Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα νέο άρθρο με θέμα σχετικά με το Γιαχβισμό και τον Ιουδαϊσμό και την κίνηση από την πολυθεΐα προς το μονοθεϊσμό στον αρχαίο Ισραήλ:

Charles David Isbell, "From Yahwism to Judahism"

Αξιολόγηση διαφόρων μεταφράσεων δευτεροκανονικών και ψευδεπιγράφων

Από το ιστολόγιο Biblical Studies and Technological Tools πληροφορούμαστε ότι ο Bob Burns (Summa Scriptura) ανάρτησε έναν ενδιαφέροντα πίνακα, όπου παρουσιάζονται όλες οι αγγλικές μεταφράσεις των δευτεροκανονικών βιβλίων της Π.Δ. και κάποιων ψευδεπιγράφων και αξιολογούνται (με γαλάζιο φόντο είναι όλες εκείνες που αξιολογούνται θετικά). Τον τρόπο αξιολόγησης παρουσιάζει ο Burns σε ένα μήνυμά του στον ηλεκτρονικό κύκλο συζητήσεων Τhe Biblicalist (πατήστε εδώ για να δείτε το μήνυμα)
Για να δείτε τον πίνακα, πατήστε εδώ.

Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2008

Ένα σπάνιο μισό shekel βρέθηκε στην Ιερουσαλήμ 2

Στο ενδιαφέρον εύρημα των δύο νομισμάτων, που βρέθηκαν σε δομικά υλικά και χώμα που προέρχονται από την περιοχή του Ναού, αναφερθήκαμε σε ανάρτηση της Παρασκευής. Τότε είχαμε αναρτήσει και την εικόνα του δεύτερου νομίσματος της εποχής του Αντιόχου Δ΄. Σήμερα η ηλεκτρονική έκδοση της Arutz Sheva επανέρχεται στην εύρεση αυτών των δύο σπάνιων νομισμάτων από έναν 14χρονο εθελοντή (βλ. φωτό) και δημοσιεύει φωτογραφία και του δεύτερου νομίσματος, ενός μισού shekel του 66/67//μ.Χ., το οποίο σύμφωνα με την εκτίμηση των αρχαιολόγων χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή του φόρου στο Ναό. (βλ. φωτογραφία).

Για να διαβάσετε ολόκληρο το δημοσίευμα, πατήστε εδώ.

Το νέο τεύχος Journal for the Study of Judaism

Στο νέο τεύχος του Journal for the Study of Judaism 40:1 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Alan Appelbaum, "'The Idumaeans' in Josephus' The Jewish War", 1-22
Οι "Ιδουμαίοι" είναι ένας ιδιαίτερος συλλογικός χαρακτηρισμός στο έργο του Ιωσήπου, Ιουδαϊκός Πόλεμος. Στο άρθρο του αυτό ο Applebaum διερευνά ποιους χαρακτηρίζει ως "Ιδουμαίους" ο Ιώσηπος και συζητά εάν με τον όρο αυτό εννοεί "Ιουδαίους" από την Ιδουμαία ή ένα ξεχωριστό έθνος ή μια εθνική ομάδα. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι αντιπροσωπευτικός για τους Ιδουμαίους της εποχής του Ιωσήπου, αλλά πρέπει να κατανοηθεί με τη σύγχρονη έννοια του εθνικού στερεότυπου. Για τον Ιώσηπο οι Ιδουμαίοι είναι αιμοδιψείς hooligans, μια εικόνα που προέρχεται από τη στρατιωτική παράδοση των Ιδουμαίων. Το άρθρο τελειώνει με μια νέα ανάγνωση του Ιουδαϊκού Πολέμου χωρίς την εθνική προκατάληψη του Ιωσήπου για τους Ιδουμαίους με σκοπό να καταστεί σαφής ο ρόλος τους ως πολεμιστές κατά τον πρώτο πόλεμο εναντίον της Ρώμης.

Ted M. Erho, "The Ahistorical Nature of 1 Enoch 56:5-8 and Its Ramifications upon the Opinio Communis on the Dating of the Similitudes of Enoch", 24-54
H υπόθεση ότι το 1 Ενώχ 56,5-8 αναφέρεται έμμεσα στην παρθική εισβολή στην Παλαιστίνη το 40 π.Χ. έχει κερδίσει πολλούς υποστηρικτές. Ως συνέπεια αυτής της υπόθεσης οι Αλληγορίες του Ενώχ χρονολογούνται στην ηρωδιανή περίοδο. Το παρόν άρθρο όμως υποστηρίζει ότι υπάρχει μία περισσότερο γόνιμη ερμηνευτική προσέγγιση του σχετικού κειμένου και σύνδεσή και προτείνει τη σύνδεσή του με την (πρωτο-)αποκαλυπτική παράδοση. Σύμφωνα με την αυτήν υπήρχε η προσδοκία ότι ξένοι λαοί θα ξεκινούσαν πόλεμο εναντίον της Ιερουσαλήμ κατά τα έσχατα. Καθώς και άλλα κείμενα που περιέχουν αυτήν την παράδοση (Ιεζ 38-39. Σιβυλ. 3.657-732. Αποκ 20:7-10; 4 Έσδρα 13:5-11) δε θεωρούνται ότι να στηρίζονται στο vaticinium ex eventu, αμφισβητείται η εγκυρότητα της ιστορικής μεθόδου, η οποία εφαρμόζεται για τη χρονολόγηση του συγκεκριμένου κειμένου του Ενώχ.

Yonatan Adler, "Ritual Baths Adjacent to Tombs: An Analysis of the Archaeological Evidence in Light of the Halakhic Sources", 55-73
Σε αυτήν τη μελέτη εξετάζονται οι αρχαιολογικές μαρτυρίες για τα ιουδαϊκά τελετουργικά λουτρά (miqwa'ot), που κτίζονταν δίπλα στους τάφους και τα οποία χρονολογούνται στην περίοδο του Δεύτερου Ναού μέχρι και τον 3ο-4ο αι. Ο συγγραφέας συζητά αυτά τα ευρήματα με τη βοήθεια της halakhah. Mε μία πρώτη ματιά φαίνεται ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα έρχονται σε αντίθεση προς τις χαλακχικές εντολές, οι οποίες προέβλεπαν ότι λουτρά καθαρμού εξαιτίας της επαφής με νεκρό έπρεπε να λαμβάνουν χώρα στο τέλος της επταήμερης διαδικασίας καθαρμού. Μία προσεκτικότερη όμως ανάγνωση των βιβλικών και ραββικών κειμένων αποκαλύπτει πως, ενώ η επταήμερη διαδικασία καθαρμού απαιτείται για κάποιον που δεν είναι πλέον καθαρός εξαιτίας της επαφής με ένα νεκρό ή ένα τάφο, η ρυπαρότητα που προέκυψε εμμέσως (δηλ. μέσω της φυσικής επαφής με κάποιον άλλον που ήρθε άμεσα σε επαφή με νεκρό ή τάφο) μπορεί να αποκαθαρθεί με λουτρά την ίδια μέρα που συνέβη η "μόλυνση". Στη μελέτη υποστηρίζεται ότι τα miqwa'ot δίπλα στους τάφους χρησιμοποιούνταν μετά το τέλος της ταφικής τελετής από όσους συμμετείχαν σε αυτήν κι είχαν "μολυνθεί" έμμεσα.

Η Αθήνα στην εποχή του Αυγούστου και των Ιουλιοκλαυδίων


Ένα νέο και ενδιαφέρον βιβλίο κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Brill. Θέμα του είναι η Αθήνα της εποχής του Αυγούστου και των Ιουλιοκλαυδίων και μάλιστα οι επιγραφικές μαρτυρίες της πόλης και η προσωπογραφία των κατοίκων της. Σε εκείνον που επιθυμεί να κατανοήσει την κοινωνική κατάσταση της πόλης και κατά την εποχή που την επισκέφθηκε ο Παύλος σύμφωνα με τη μαρτυρία των Πράξεων, το βιβλίο μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμο:

Geoffrey C. R. Schmalz, Augustan and Julio-Claudian Athens A New Epigraphy and Prosopography (Mnemosyne, Supplements, History and Archaeology of Classical Antiquity, 302), Brill 2009
ISBN 978 90 04 17009 4
125 ευρώ

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Ενώ η Αθήνα των ρωμαϊκών χρόνων αποτελεί τα τελευταία χρόνια αντικείμενο έρευνας, η ιστορία της πόλης κατά την εποχή του Αυγούστου και των Ιουλιοκλαυδίων εξακολουθεί να παραμένει σχετικά άγνωστη και να μην έχει μελετηθεί διεξοδικά. Έτσι τα μόνα εκτενή ιστορικά έργα για την πόλη και τις επιγραφές της από αυτήν την εποχή παραμένουν εκείνα του Paul Graindor, τα οποία εκδόθηκαν πριν την ανακάλυψη της αρχαίας αθηναϊκής Αγοράς και του πλούσιου επιγραφικού υλικού της. Η παρούσα μελέτη ως στόχο της έχει να λειτουργήσει ως βάση για την έρευνα της πρώιμης ρωμαϊκής Αθήνας προσφέροντας ένα είδος ιστορικού και επιγραφικού βιβλίου αναφοράς. Το έργο αυτό χωρίζεται σε δύο μέρη: Ο επιγραφικός κατάλογος (μέρος Α΄) είναι ένας σχολιασμός κι ένα συμπλήρωμα του αττικού corpus των επιγραφών (Inscriptiones Graecae, Minor edition) και αναφέρεται στα επιγραφικά ευρήματα της εποχής του Αυγούστου και των Ιουλιοκλαυδίων. Ο προσωπογραφικός κατάλογος (μέρος Β΄) παρέχει μία ενημερωμένη προσωπογραφία της περιόδου καθώς έχει ως σημείο αναφοράς του τον επιγραφικό κατάλογο του Α΄ μέρους. Στο παράρτημα δίνεται ένας χρονολογικός κατάλογος όλων των αξιωματούχων, λειτουργών και ιερέων της περιόδου.

Δύο διαλέξεις για τις ασσυριακές θεότητες Assur και Ιstar

Από το ιστολόγιο Awilum πληροφορούμαστε ότι ο καθηγητής Ασσυριολογίας του Παν/μίου του Ελσίνκι Simo Parpola έδωσε δύο διαλέξεις στις 9 και 16 Δεκεμβρίου 2008 στο Collège de France με θέμα τις δύο θεότητες Aššur και Ištar. Τα κείμενα των δύο διαλέξεων στα γαλλικά έχουν αναρτηθεί στο Digital Orient blog. (πατήστε στο όνομα για να βρεθείτε στη σχετική ιστοσελίδα).