Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2008

Αυθεντία και συνοδικότητα: δύο άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος

Κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες ο τόμος με τα πρακτικά του συμποσίου που διοργανώθηκε στο Καθολικό Παν/μιο του Eichstätt (Γερμανία) με θέμα την αυθεντία και τη συνοδικότητα στην Εκκλησία. Ανάμεσα στις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις δύο παρουσιάζουν βιβλικό ενδιαφέρον, καθώς ασχολούνται με το θέμα της αυθεντίας και της συνοδικότητας στην Κ.Δ. και στον αρχέγονο χριστιανισμό:

Lothar Wehr, "Das Verhältnis von Leitungs- und Gemeindeautorität in den heidenchristlichen Gemeinden des Paulus und in der judenchristlich geprägten Gemeinde des Matthäus-Evangelisten", 169-190

Ο συγγραφέας ξεκινά από τη διαπίστωση μίας πολυμορφίας μέσα στην Κ.Δ. όσον αφορά στο θέμα της αυθεντίας και της πνευματικής καθοδήγησης, την οποία αποδίδει α) στις διαφορετικές ιστορικές συγκυρίες που ισχύουν για κάθε κοινότητα και β) στην ταυτότητα των μελών της κοινότητας (εξ εθνών ή εξ Ιουδαίων χριστιανοί). Στη συνέχεια εξετάζει δύο τέτοιες περιπτώσεις: τις κοινότητες του Παύλου και την κοινότητα του κατά Ματθαίον. Από τη σύγκρισή τους προκύπτουν αρκετές διαφορές αλλά και ενδιαφέρουσες ομοιότητες: α) οι κοινότητες είναι υπεύθυνες για τη συνεπή τήρηση των αρχών που τις διέπουν και για την διατήρηση της καθαρότητας της διδασκαλίας τους, β) στις κοινότητες λειτουργούν σύνοδοι και γ) στις κοινότητες σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν αυθεντίες, οι οποίες συχνά συγκαλούν τις συνόδους, καλούν στη διατήρηση της καθαρότητας της διδασκαλίας και θέτουν αρχές και κριτήρια.

Konstantinos Nikolakopoulos, "Neutestamentliche Wurzeln der Synodalität", 237-251

Ο συγγραφέας ξεκινά από τη διαπίστωση ότι η συνοδικότητα ως έκφραση της ενότητας και της κοινωνίας των πιστών αποτελεί βασική αρχή της Εκκλησίας από την αρχαία εποχή μέχρι και σήμερα. Ίχνη αυτής της συνοδικότητας εντοπίζονται ήδη μέσα στην Κ.Δ. Οι μαρτυρίες, που έχουμε από τα κείμενα της Κ.Δ. (ο συγγρ. εξετάζει τις μαρτυρίες από την Α΄ Κορ και από τις Πρξ), οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η έννοια της συνοδικότητας είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Στο δεύτερο μέρος της εισήγησής του ο συγγραφέας εξετάζει διεξοδικά την περιγραφή της Αποστολικής Συνόδου στο Πρξ 15, η οποία υπήρξε πρότυπο για όλες τις συνόδους που ακολούθησαν, και καταλήγει στα εξής συμπεράσματα: α) στη σύνοδο είναι παρούσα η εκκλησία στο σύνολό της, β) θέμα της είναι ένα ζήτημα, το οποίο αφορά στην πίστη και στη ζωή της κοινότητας, γ) το αποτέλεσμα της συνόδου μετά από συζήτηση, στην οποία ακούγονται διάφορες γνώμες, έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για όλα τα μέλη της εκκλησίας.


Ο τίτλος του συλλογικού τόμου είναι ο εξής:
Chr. Böttigheimer - J. Hofmann (εκδ.), Autorität und Synodalität. Eine interdisziplinäre und interkonfessionelle Umschau nach ökumenischen Chancen und ekklesiologischen Desiseraten, Frankfurt a. Main: Lembeck. 2008
ISBN: 9783874765701

Nέο άρθρο στο JGRChrJ 5 (2008)

Το περιοδικό Journal of Greco-Roman Christianity and Judaism ανάρτησε ένα νέο άρθρο, το οποίο περιλαμβάνεται στον τόμο του 2008. Το περιοδικό είναι ετήσιο και τα άρθρα του τρέχοντος έτους είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή στη σελίδα του περιοδικού. Στη συνέχεια κυκλοφορεί ο τόμος του περιοδικού από τις εκδόσεις του Παν/μίου Sheffield. Για να βρεθείτε στο άρθρο, πατήστε στον τίτλο του.

Hans Forster, "The Celebration of the Baptism of Christ by the Basilideans and the Origin of Epiphany: Is the Seemingly Obvious Correct? ", 120-124

Έκθεση για αρχαίες χριστιανικές βιβλιοθήκες της Αιγύπτου


Στην Österreichische Nationalbibliothek (Βιέννη) λειτουργεί από 18.04.2008 έως 14.11.2008 έκθεση με τον τίτλο "Spätantike Bibliotheken: Leben und Lesen in ägyptischen Klöstern" (Βιβλιοθήκες της Ύστερης Αρχαιότητας: Ζωή και Ανάγνωση στα αιγυπτιακά μοναστήρια).Στην κεντρική σελίδα της έκθεσης μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες για το θέμα της έκθεσης και για τη χρήση του βιβλίου στην αρχαία Εκκλησία.

Η έκθεση κινείται γύρω από τα εξής θέματα: πώς λειτουργούσαν αυτές οι βιβλιοθήκες της αρχαίας Εκκλησίας, ποια βιβλία περιείχαν, ποιος αντέγραφε τα κείμενα και τέλος ποιος είχε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει αυτά τα βιβλία.

Στη σελίδα της έκθεσης μπορεί κανείς επίσης να δει ορισμένες φωτογραφίες εκθεμάτων (στο παράθυρο Gallerie).

Για να βρεθείτε στη σελίδα της έκθεσης, πατήστε εδώ.

Βιβλιοπαρουσιάσεις στο Review of Biblical Literature, 3/10/2008

Στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Review of Biblical Literature αναρτήθηκαν οι εξής βιβλιοκρισίες / βιβλιοπαρουσιάσεις. Για να διαβάσετε τη βιβλιοκρισία που σας ενδιαφέρει, πατήστε επάνω στον τίτλο του βιβλίου.

Andrew Bernhard, Other Early Christian Gospels: A Critical Edition of the Surviving Greek Manuscripts
Reviewed by Christopher Tuckett

Augusto Cosentino, Il battesimo gnostico: Dottrine, simboli e riti iniziatici nello gnosticismo
Reviewed by Birger A. Pearson

Katharine J. Dell, The Book of Proverbs in Social and Theological Context
Reviewed by Dorothy Akoto

Karin Finsterbusch - Armin Lange - K.F. Diethard Römheld (εκδ.), Human Sacrifice in Jewish and Christian Tradition
Reviewed by James W. Watts

Joel B. Green, 1 Peter
Reviewed by Paul J. Achtemeier

John Paul Hozvicka, A Primer on Biblical Studies
Reviewed by John Vassar

Steven L. McKenzie - John Kaltner, The Old Testament: Its Background, Growth, and Content
Reviewed by Francis Dalrymple-Hamilton

Daniel Patte (εκδ.), Global Bible Commentary
Reviewed by Alexander Negrov

Finny Philip, The Origins of Pauline Pneumatology: The Eschatological Bestowal of the Spirit upon Gentiles in Judaism and in the Early Development of Paul's Theology
Reviewed by Justin K. Hardin

Αicha Rahmouni; J. N. Ford, μετάφρ., Divine Epithets in the Ugaritic Alphabetic Texts
Reviewed by James R. Getz Jr.

Varda Sussman, Oil-Lamps in the Holy Land: Saucer Lamps: From the Beginning to the Hellenistic Period: Collections of the Israel Antiquities Authority
Reviewed by Noam Adler

Ben Witherington III, Matthew
Reviewed by David C. Sim

Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2008

Ερμηνεία και οικολογία

Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο κυκλοφορεί από τη Society of Biblical Literature (με μαλακό εξώφυλλο) και από τον εκδοτικό οίκο Brill (με σκληρό εξώφυλλο) με θέμα τη σχέση την ερμηνεία της Αγίας Γραφής και το περιβάλλον.

Norman C. Habel - Peter Trudinger (εκδ.), Exploring Ecological Hermeneutics, 2008
ISBN: 1589833465 (SBL), 24.95$
ISBN: 978 90 04 15745 3 (Brill), € 89.00


"Τι σχέση έχει η ερμηνευτική με την οικολογία; Ποια κείμενα, αν υπάρχουν, έρχονται στο νου, όταν κανείς σκέφτεται τι λέει η Αγία Γραφή για την περιβαλλοντική ηθική; Με σκοπό να βοηθήσει τους αναγνώστες να σκεφτούν κριτικά και καθαρά για τη σχέση της Βίβλου με τα σύγχρονα περιβαλλοντικά ζητήματα, ο τόμος διευρύνει τους ορίζοντες της βιβλικής ερμηνευτικής και εισαγάγει την περιβαλλοντική ερμηνευτική. Κινείται πέρα από μία απλή συζήτηση για τη Γη και τα συστατικά της σε μία ανάγνωση του κειμένου από την προοπτική της ίδιας της Γης".

Ο τόμος περιλαμβάνει τις 16 εισηγήσεις των: Vicky Balabanski, Laurie Braaten , Norman Habel, Theodore Hiebert, Cameron Howard, Melissa Tubbs Loya, Hilary Marlow, Susan Miller, Raymond Person, Alice Sinnott, Kristin Swenson, Sigve Tonstad, Peter Trudinger, Marie Turner, Elaine Wainwright καιArthur Walker-Jones

Ένα νέο βιβλίο για τον Παύλο και τη σχέση του με τον Ιησού και για την αρχαία Εκκλησία

Από τον εκδοτικό οίκο Brill κυκλοφορεί ένας συλλογικός τόμος προς τιμήν του ομότιμου καθηγητή της Κ.Δ. στο Παν/μιο Leidein, Henk Jan de Jonge:

Jesus, Paul, and Early Christianity Studies in Honour of Henk Jan de Jonge
Edited by Rieuwerd Buitenwerf, Harm W. Hollander and Johannes Tromp
(Νovum Testamentum Suppl., 130), Leiden: Brill 2008
ISBN: 978 90 04 17033 9
139 ευρώ

Από τη σελίδα του εκδοτικού οίκου διαβάζουμε:
"This collection of essays by leading experts in New Testament scholarship addresses core themes in the study of early Christianity. The topics addressed include text-critical issues relating to the New Testament, the historical situation in which the earliest Christian documents were composed, early Christian rituals, historical questions concerning Jesus and Paul, and the origin and development of important theological ideas in the early Church."

Ο τόμος περιέχει συμβολές / μελέτες των: Κ. Berger, R. Bieringer, M.C. de Boer, R. Buitenwerf, B. Dehandschutter, J.W. van Henten, M.J. de Jong, M. de Jonge, J.S. Kloppenborg, D.-A. Koch, G.H. van Kooten, P. Lanfranchi, L.J. Lietaert Peerbolte, A. Lindemann, D. Lührmann, M.J.J. Menken, D.C. Parker, J. Tromp, C. Tuckett, J. Verheyden, M. Wolter, J.K. Zangenberg

Βιβλική αρχαιολογία: Σόδομα

Από τον επίκ. καθηγητή της Καινής Διαθήκης της Θεολογικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών, Κ. Μπελέζο, τον οποία ευχαριστούμε, έχουμε την πληροφορία για μία ενδιαφέρουσα παρουσίαση των αρχαιολογικών ευρημάτων από την περιοχή της Ν. Θαλάσσης, τα οποία φαίνεται να συνδέονται με τη βιβλική διήγηση περί της καταστροφής των Σοδόμων. Το άρθρο είναι του Dr. Clifford Wilson, αρχαιολόγου που έχει ασχοληθεί με θέματα Βιβλικής Αρχαιολογίας και διευθυντή του αρχαιολογικού περιοδικού Bible and Spade.
Αν επιθυμείτε να διαβάσετε το άρθρο, πατήστε εδώ.

Το νέο τεύχος του Bulletin of Biblical Research

Στο νέο τεύχος του Bulletin of Biblical Research 16.2 (2006) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:
  • Peter J. Gentry, “The Septuagint and the Text of the Old Testament,” 193-218
  • Karen H. Jobes, “When God Spoke Greek: The Place of the Greek Bible in Evangelical Scholarship,” 219-236
  • Andreas J. Köstenberger & David A. Croteau, “Reconstructing a Biblical Model for Giving: A Discussion of Relevant Systematic Issues and New Testament Principles,” 237-260
  • Dwight N. Peterson, “Translating paralutikos in Mark 2:1-12: A Proposal,” 261-272
  • Gerald A. Klingbeil, “Metaphors and Pragmatics: An Introduction to the Hermeneutics of Metaphors in the Epistle to the Ephesians,” 273-293
  • David A. deSilva, “The Invention and Argumentative Function of Priestly Discourse in the Epistle to the Hebrews,” 295-323
  • Philip L. Mayo, “The Role of the Birkath Haminim in Early Jewish-Christian Relations: A Reexamination of the Evidence,” 325-344
  • Bernon P. Lee, “Leviticus 24:15b-16: A Crux Revisited,” 345-349
  • Randall J. Pannell, “I Would Be Who I Would Be! A Proposal for Reading Exodus 3:11-14,” 351-353

Μία ενδιαφέρουσα χριστιανική (;) επιγραφή από Αλεξάνδρεια 3

Το θέμα της επιγραφής επάνω στο πήλινο κύπελλο, που βρέθηκε στην Αλεξάνδρεια, εξακολουθεί να προκαλεί το ενδιαφέρον της επιστημονικής και δημοσιογραφικής κοινότητας. Με αφορμή λοιπόν τα χθεσινά και σημερινά δημοσιεύματα σε ηλεκτρονικές εκδόσεις εφημερίδων και σε ιστολόγια θα παρουσιάσουμε συνοπτικά τις απόψεις που διατυπώθηκαν από διάφορους ειδικούς (και μη).
Ιστορία του ευρήματος

Το πήλινο κύπελλο ανασύρθηκε από το βυθό του λιμανιού της Αλεξάνδρειας από μέλη της αρχαιολογικής ομάδας του F. Goddio και χρονολογήθηκε με βάση στρωματογραφικά κριτήρια στην περίοδο 2ος αι. π.Χ. έως 1ος αι. μ.Χ. Φέρει ίχνη φωτιάς και η επιγραφή που είναι γραμμένη περιμετρικά σε αυτό έχει ως εξής: ΔΙΑΧΡΗCTOYΟΓΟΙCΤΑΙC (ΔΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΟΓΟΙΣΤΑΙΣ).

Η ερμηνεία της επιγραφής

Η αναφορά του ονόματος «ΧΡΗΣΤΟΣ» (Χριστός;) προκάλεσε από την πρώτη στιγμή το ενδιαφέρον και έγινε η αφορμή να διατυπωθούν διάφορες θεωρίες σχετικές με τη χρήση του κυπέλλου και την πιθανή του σχέση με το πρόσωπο του Χριστού. Τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης έσπευσαν να το συνδέσουν με τον αρχέγονο Χριστιανισμό και ειδικότερα με κάποιες γνωστικές παραφυάδες ή είδαν, κατά τον τολμηρό τίτλο του περιοδικού SPIEGEL, το «Άγιο Δισκοπότηρο» του αρχέγονου Χριστιανισμού. Ο αρχαιολόγος F. Goddio, που ήταν επικεφαλής των ανασκαφών, υποστηρίζει ότι η επιγραφή συνδέει το όνομα του Χριστού με τη μαγεία και ότι πιθανόν ο κάτοχος αυτού του κυπέλλου το χρησιμοποιούσε ως σκεύος μαντικής. Με βάση μάλιστα τη χρονολόγηση του ευρήματος καταλήγει ότι αυτό είναι πιθανόν η αρχαιότερη μαρτυρία για το πρόσωπο του Ιησού. Της ίδιας γνώμης είναι και ο Γάλλος επιγραφολόγος André Bernand. Σύμφωνα με την ανάγνωση, που προτείνουν, το κείμενο έχει ως εξής: Διὰ Χριστοῦ ὁ γοί{σ}ταις (δηλ. γοητής). Ο αιγυπτολόγος David Fabre συνδέει αυτό το κύπελλο με ένα παρόμοιο που απεικονίζεται σε παράσταση χρησμοδότησης. Η γραφή όμως που προτείνουν για το δεύτερο μισό της επιγραφής δε μαρτυρείται στην αρχαία ελληνική γραμματεία, στους παπύρους ή στις επιγραφές.

Η συζήτηση που ακολούθησε στο Διαδίκτυο περιστράφηκε γύρω από τα εξής θέματα:

α) τη γνησιότητα της επιγραφής / του ευρήματος

β) τη λέξη «Χρηστός» και τηνπιθανή σύνδεσή της με το πρόσωπο του Χριστού

γ) τη σημασία της λέξης ΟΓΟΙΣΤΑΙΣ
1) Η γνησιότητα της επιγραφής δεν αμφισβητείται σε γενικές γραμμές. Τα γράμματα της επιγραφής οδηγούν σε μία χρονολόγησή της στον 1ο / 2ο αι. μ.Χ.

2) Η λέξη Χρηστός δεν είναι υποχρεωτικό να αναφέρεται στο πρόσωπο του Ιησού. Εκτός από την χρήση του ως επίθετο (αγαθός, καλός), η λέξη απαντά ως όνομα ανθρώπων κυρίως δουλικής καταγωγής κατά την ελληνορωμαϊκή εποχή. Ο P. Arzt-Grabner καθ. της Κ.Δ. αναφέρει διάφορα παραδείγματα από τους παπύρους και υποστηρίζει ότι πολύ σπάνια το όνομα του Χριστού γράφεται με «η». Η April DeConick σήμερα στο ιστολόγιό της υποστηρίζει ότι "Χρηστός" είναι επίκληση του Αθώθ σε γνωστικά κείμενα και συμπεραίνει επομένως ότι το κύπελλο μάλλον έχει να κάνει με τους γνωστικούς.

3) Η φράση ΟΓΟΙΣΤΑΙΣ δεν παραπέμπει άμεσα σε χριστιανική συνάφεια.

α) Αν δεχθούμε την ανάγνωση του Goddio, η οποία όμως δεν έχει παράλληλα σε άλλα κείμενα, τότε δεν είναι ο Χριστός ο γόης (μάγος), αλλά ο κάτοχος του σκεύους αποκτά τις μαγικές ιδιότητες μέσω του Χριστού. Ίσως η γραφή ο[ι ] γοι{σ}ταις (οι γόητες) να είναι πιθανότερη.

β) Ο Βert Smith, καθ. της κλασικής αρχαιολογίας και τέχνης στο παν/μιο της Οξφόρδης, υποστηρίζει ότι το κύπελλο είναι ανάθημα κάποιου που έφερε το όνομα Χρηστός και ανήκε σε ένα θρησκευτικό σύλλογο που έφερε το όνομα ΟΓΟΙΣΤΑΙΣ. Ο Klaus Hallof, διευθυντής της ελληνικής επιγραφικής της Ακαδημίας Berlin-Brandenburg προσθέτει ότι στον Στράβωνα και στον Παυσανία γίνεται λόγος για μία θεότητα με το όνομα ΟΣΟΓΟ ή ΟΓΟΑ.

γ) Η Helene Cavigny προτείνει την ανάγνωση "διὰ χρηστοῦ ὁ γευστής", οπότε το κύπελλο ίσως συνδέεται με τη δοκιμή του κρασιού.

δ) Τέλος μία ενδιαφέρουσα ανάγνωση προτείνει ο καθ. Mika Kajava: διαχριστού (αλοιφή), η οποία απαντά σε με αυτή τη σημασία σε διάφορα αρχαία κείμενα (βλ. Διοσκουρίδης). Στα κείμενα μάλιστα του Αέτιου σύμφωνα με τον Kajava απαντά συχνά η συντομογραφία γοιστ.

Πέρα από όλες αυτές τις πολύ ενδιαφέρουσες υποθέσεις μπορεί κανείς να παρατηρήσει ότι η τοποθέτηση της επιγραφής στο 1ο αι. μ.Χ. και η σύνδεσή του με το χριστιανισμό, θέτει ένα σοβαρό ερώτημα για το πότε πραγματικά ο χριστιανισμός εδραιώθηκε στην Αίγυπτο και ειδικότερα στην Αλεξάνδρεια. Η πρόταση του αρχαιολόγου Goddio ότι ο χριστιανισμός ήταν γνωστός κι ότι μάλιστα κάποιοι συνέδεαν τον Ιησού με τη μαγεία, δε φαίνεται να στηρίζεται σε τίποτε άλλο παρά μονάχα στην ταύτιση της λ. "Χρηστός" της επιγραφής με το όνομα του Χριστού. Μέχρι να βρεθούν επιπλέον ενδείξεις η ερμηνεία αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί καθαρά υποθετική. Από την άλλη το γεγονός ότι κάποιο πνεύμα στο γνωστικισμό χαρακτηρίζεται ως "χρηστός" δεν αποτελεί από μόνο του απόδειξη ότι το σκεύος συνδέεται με κάποια γνωστική ομάδα (η DeConick το συνδέει με τους Σηθιανούς). Συνήθως η λέξη χρηστός σε επιγραφές χρησιμοποιείται σε ταφική συνάφεια (χρηστός είναι ο νεκρός) ή είναι προσωνύμιο. Άλλωστε δεν έχουμε καμιά πληροφορία για χριστιανούς γνωστικούς στην Αίγυπτο του 1ου αι. μ.Χ. Τίποτε στο σκεύος επίσης δεν καταδεικνύει μία λατρευτική συνάφεια. Θα διαφώτιζε ίσως τη συζήτηση, αν γνωρίζαμε λεπτομέρειες για τον τόπο στον οποίο βρέθηκε το αντικείμενο. Οπωσδήποτε το θέμα παραμένει ανοικτό.

Το κύπελλο παρουσιάσθηκε από τον αρχαιολ. Goddio σε συνέδριο, που έλαβε χώρα πριν λίγες μέρες στη Μαδρίτη ("Maritime Archaeology and Ancient Trade") και εκτίθεται μέχρι τις 15/11 στην έκθεση που λειτουργεί στην ίδια πόλη με τον τίτλο “Egypt’s Sunken Treasures”.

Συζητήσεις του θέματος μπορείτε επίσης να βρείτε στα: Discovery.com, msnbc.com, στο ιστολόγιο της DeConick, PaleoJudaica, PhDiva, RogueClassicism, What's New in Papyrology κ.ά.

Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2008

Διημερίδα για την παιδική δουλεία στην αρχαιότητα

Η Ακαδημία των Επιστημών και Γραμμάτων του Mainz σε συνεργασία με την Ομάδα Εργασίας "Antike Skaleverei" διοργανώνει διημερίδα στις 13-14 Οκτωβρίου 2008 με θέμα την παιδική δουλεία στον αρχαίο κόσμο και τον τίτλο "Kindersklaven - Sklavenkinder. Schicksale zwischen Zuneigung und Ausbeutung in der Antike und im interkulturellen Vergleich". H συνάντηση θα λάβει χώρα στις εγκαταστάσεις της Ακαδημίας.
Για να διαβάσετε το πρόγραμμα της επιστημονικής αυτής συνάντησης, πατήστε εδώ.

Όστια: μία ρωμαϊκή πόλη του 2ου αι. μ.Χ. αποκαλύπτει τα μυστικά της

Σε προχθεσινό άρθρο της ηλεκτρονικής έκδοσης της New York Times διαβάζουμε ένα ενδιαφέρον δημοσίευμα σχετικά με την πόλη της Όστια Antica, το επίνειο της αρχαίας Ρώμης. Τα αρχαιολογικά ευρήματα βεβαιώνουν ότι η πόλη υπήρχε ήδη από τον 4ο αι. π.Χ., γνώρισε όμως την ακμή της κατά τα ρωμαϊκά αυτοκρατορικά χρόνια και ιδιαίτερα κατά το 2ο αι. μ.Χ. Νωρίτερα στα χρόνια του Τιβερίου κτίσθηκε το forum και το λιμάνι της πόλης. Ο Κλαύδιος, Ρωμαίος αυτοκράτορας γνωστός κι αυτός από την Κ.Δ., διέταξε την κατασκευή ενός νέου εμπορικού λιμένα (portus), το οποίο επεκτάθηκε στη συνέχεια στα χρόνια του αυτοκράτορα Τραϊανού. Η πόλη άρχισε να φθίνει κατά τα τέλη του 3ου και αρχές του 4ου αι. Ο ιερός Αυγουστίνος αναφέρει την κατάσταση ερήμωσης που συνάντησε, όταν επισκέφθηκε την πόλη κατά τα τ. του 4ου αι. Η ανασκαφή στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Όστια άρχισαν τον προηγούμενο αιώνα κι έφεραν στο φως μία ρωμαϊκή πόλη εξίσου ενδιαφέρουσα με εκείνες της Πομπηίας και του Herculaneum. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδος την προηγούμενη εβδομάδα έγινε η παρουσίαση στο κοινό μίας περιοχής της αρχαίας πόλης, όπου βρέθηκαν μία σειρά από συμπλέγματα κατοικιών (insulae) της εποχής του Αδριανού. Οι καλά διατηρημένες τοιχογραφίες αποδεικνύουν τον πλούτο της εμπορικής αυτής πόλης. Από τα ευρήματα, τα οποία έχουμε από την πόλη αυτή, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε σήμερα πολλές από τις πτυχές της καθημερινής ζωής σε μία ρωμαϊκή πόλη του 1ου-2ου αι. μ.Χ. Τέτοιες πληροφορίες έχουν την αξία τους και για τον ερευνητή της εποχής της Κ.Δ. και του αρχέγονου Χριστιανισμού καθώς οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες έξω από την Παλαιστίνη ανδρώθηκαν στις ρωμαϊκές πόλεις της ελληνορωμαϊκής ανατολικής Μεσογείου.

Οὐκ ἐπ' ἄρτῳ μόνῳ

Από το ιστολόγιο του καθηγητή Dr. Claude Mariottini πληροφορούμαστε για την επικείμενη έκδοση ενός νέου βιβλίου σχετικού με τη διατροφή και γενικότερα την έννοια της τροφής στον αρχαίο Ισραήλ.
Nathan MacDonald, Not Bread Alone: The Uses of Food in the Old Testament, Oxford University Press 2009
ISBN-13: 978-0199546527
Απόσπασμα από τη σύνοψη που δίνει ο εκδοτικός οίκος:
"In ancient Israel the production of food was a basic concern of almost every Israelite. Consequently, there are few pages in the Old Testament that do not mention food, and food provides some of the most important social, political and religious symbols in the biblical text. Not Bread Alone is the first detailed and wide-ranging examination of food and its symbolism in the Old Testament and the world of ancient Israel. Many of these symbols are very well-known, such as the forbidden fruit in the Garden of Eden, the abominable pig and the land flowing with milk and honey. Nathan MacDonald demonstrates that the breadth biblical symbolism associated with food reaches beyond these celebrated examples, providing a collection of interrelated studies that draw on work on food in anthropology or other historical disciplines. The studies maintain sensitivity to the literary nature of the text as well as the many historical-critical questions that arise when studying it.Topics examined include: the nature and healthiness of the ancient Israelite diet; the relationship between food and memory in Deuteronomy; the confusion of food, sex and warfare in Judges; the place of feasting in the Israelite monarchy; the literary motif of divine judgement at the table; the use of food in articulating Israelite identity in the post-exilic period."

Το κείμενο της Μισνά και υπομνήματά του

Από το ιστολόγιο Old in New πληροφορούμαστε για την ανάρτηση σε αρχεία pdf των έξι τόμων της πρώτης έκδοσης του Philip Blackman, Mishayoth. Κάθε τόμος περιέχει το εβραϊκό κείμενο, εισαγωγές και διάφορα παραρτήματα κτλ. Οι σαρωμένοι τόμοι φιλοξενούνται στη σελίδα www.hebrewbooks.org.
  1. Zeraim, London: Mishna Press, 1951
  2. Moed, New York: Judaica Press, 1963
  3. Nashim, London: Mishna Press, 1953
  4. Nezikin, London: Mishna Press, 1954
  5. Kodashim, London: Mishna Press, 1954
  6. Taharoth, London: Mishna Press, 1955

Απόκρυφα Ευαγγέλια και Απόκρυφες Πράξεις

Από το ιστολόγιο της April DeConick πληροφορούμαστε ότι κυκλοφόρησε στα αγγλικά από τον εκδοτικό οίκο Baylor University Press το βιβλίο του καθηγητή Hans-Josef Klauck, The Apocryphal Acts of the Apostles, 2008
ISBN-13: 978-1602581593
$ 39.95
Στο βιβλίο παρουσιάζονται οι διάφορες απόκρυφες πράξεις, δίνεται βιβλιογραφικές κατάλογος και πληροφορίες για τις κριτικές εκδόσεις τους και παρουσιάζονται ορισμένα βασικά ζητήματα σχετικά με το κάθε βιβλίο.
Να σημειωθεί ότι ο H.-J. Klauck είχε εκδώσει παλαιότερα στα γερμανικά δύο ανάλογα βιβλία:
  • H.-J. Klauck, Apokryphe Evangelien, Stuttgart: Katholisches Bibelwerk, 2005
  • H. - J. Klauck, Apokryphe Apostelakten, Stuttgart: Katholisches Bibelwerk, 2005

Στα ελληνικά κυκλοφορούν δύο εξαιρετικοί τόμοι με εισαγωγικά σχόλια και μετάφραση των αποκρύφων Ευαγγελίων Πράξεων και Αποκαλύψεων, τα οποία εκδόθηκαν με την επιμέλεια του ομότ. καθηγητή της Κ.Δ. της Θεολογικής Σχολής του Παν/μίου Θεσ/κης Ι. Καραβιδόπουλου:

  • Ι. Καραβιδόπουλου, Απόκρυφα Χριστιανικά Κείμενα, τόμ. Α΄: Απόκρυφα Ευαγγέλια, Θεσσαλονίκη: Πουρναράς, 1999, ISBN: 960-242-176-2
  • Ι. Καραβιδόπουλου, Απόκρυφα Χριστιανικά Κείμενα, τόμ. Β΄: Απόκρυφες πράξεις, επιστολές, αποκαλύψεις, Θεσσαλονίκη: Πουρναράς, 2004, ISBN: 960-242-303-Χ

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008

Εβραϊκά χειρόγραφα σε συλλογή από την Αρμενία

Από το ιστολόγιο Paleojudaica πληροφούμαστε για μία είδηση που δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική σελίδα της AZG Armenian Daily. Πρόκειται για μία συλλογή χειρογράφων που φυλάσσεται στο Matenadaran. Ανάμεσά τους υπάρχουν και κάποια εβραϊκά χειρόγραφα βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης. Επιπλέον στο δημοσίευμα γίνεται λόγος και για ένα ενδιαφέρον χειρόγραφο, το οποίο περιέχει ερμηνευμένο το κείμενο της Π.Δ. και κάποιων βιβλίων του Ταλμούδ. Ανάμεσα στους τίτλους των έργων, που υπάρχουν σε αυτό το χειρόγραφο, απαντούν και κάποια που δεν είναι γνωστά σύμφωνα με το δημοσίευμα από αλλού. Αν ενδιαφέρεστε να διαβάσετε το κείμενο του δημοσιεύματος, πατήστε εδώ.

Αρχαιολογικά ευρήματα που φέρουν βιβλικά ονόματα

Από το ιστολόγιο και πάλι του Jim Davila PaleoJudaica πληροφορούμαστε για σημερινό δημοσίευμα στην ηλεκτρονική έκδοση της Washington Τimes, το οποίο κάνει λόγο για την ανεύρεση στον αρχαιολογικό χώρο, ο οποίος ταυτίζεται από τους αρχαιολόγους με το ανάκτορο του Δαυίδ, μίας πήλινης σφραγίδας, η οποία φέρει το όνομα του Ben Pashhur, γραμματέως του βασιλέα Σεδεκία. Το όνομά του αναφέρεται στο εβραϊκό κείμενο του Ιερ 38,1 μαζί με εκείνο του Yehuchal ben Shelemayahu, του οποίου σφραγίδα βρέθηκε στην ίδια περιοχή 2 χρόνια νωρίτερα. Για να διαβάσετε το σχετικό δημοσίευμα της Washington Τimes, πατήστε εδώ.

Διακειμενικότητα και Αγία Γραφή 2

Το τρίτο μέρος της μελέτης του με θέμα τη διακειμενικότητα στην Αγία Γραφή δημοσιεύει σήμερα στο ιστολόγιό του ο David Hymes. Για να το διαβάσετε, πατήστε εδώ.

Χάρτες και φωτογραφικό υλικό βιβλικού ενδιαφέροντος

Στην ιστοσελίδα The Archaeological Study Bible μπορεί κανείς να βρει φωτογραφικό υλικό και χάρτες που σχετίζονται με την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη καθώς και χρονολογικούς πίνακες που σχετίζονται με βιβλικά γεγονότα και πρόσωπα. Για να βρεθείτε στην κεντρική σελίδα, πατήστε εδώ.

Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Ελεύθερη πρόσβαση στα περιοδικά του SAGE

Ο εκδοτικός οίκος SAGE προσφέρει τη δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να έχει πρόσβαση στα περισσότερα από 500 περιοδικά, που διακινεί, για το διάστημα μέχρι και 31 Οκτωβρίου 2008. Ανάμεσα σε αυτά είναι και πολλά θεολογικού και ειδικότερα βιβλικού ενδιαφέροντος, σε νεότερα τεύχη των οποίων αναφερθήκαμε σε παλαιότερες αναρτήσεις, όπως για παράδειγμα:
  • Currents in Biblical Research
  • Feminist Theology
  • Irish Theological Quarterly
  • Journal for the Study of the Historical Jesus
  • Journal for the Study of New Testament
  • Journal for the Study of the New Testament
  • Journal for the Study of Pseudepigrapha
  • Social Compass
  • The Expository Times κ.ά.

Για να αποκτήσετε πρόσβαση θα πρέπει να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό δωρεάν, πηγαίνοντας σε αυτήν την σελίδα. Ο λογαριασμός ισχύει μέχρι το τέλος της περιόδου που ορίζει ο εκδοτικός οίκος ως περίοδο ελεύθερης πρόσβασης. Με τον ίδιο λογαριασμό μπορείτε να έχετε πρόσβαση στα περιοδικά και σε μελλοντικές παρόμοιες προσφορές του εκδοτικού οίκου (συνήθως μία φορά το χρόνο).


Διακειμενικότητα και Αγία Γραφή

Στο ιστολόγιο Hebrew Scriptures and More o David Hymes ξεκίνησε χθες μία σειρά από πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις σχετικές με το θέμα Διακειμενικότητα και Αγία Γραφή, ένα θέμα, το οποίο τον τελευταίο καιρό έχει αποτελέσει ένα από τα θέματα σε διάφορα άλλα ιστολόγια και είναι επίσης το θέμα πολλών αξιόλογων βιβλίων. Ήδη σε παλαιότερες καταχωρήσεις αναφερθήκαμε σε κάποιες δημοσιεύσεις και εκδόσεις . Για να διαβάσετε τα δύο πρώτα μέρη της σειράς στο ιστολόγιο του David Hymes, πατήστε: μέρος 1 και μέρος 2.

Η χρονολόγηση της καταστροφής της Πομπηίας και μία σάλτσα ψαριού

Σε χθεσινό άρθρο στην ιστοσελίδα του Discovery Channel η αρθρογράφος Rossella Lorenzi εξηγεί πώς η απεξηραμένη σάλτσα ψαριών, το γνωστό garum, που βρέθηκε σε πιθάρια της οικίας του έμπορα Aulus Umbricius Scaurus στην Πομπηία οδήγησε τους αρχαιολόγους στην ακριβή χρονολόγηση της καταστροφής της πόλης. Σύμφωνα λοιπόν με τις εκτιμήσεις τους ο Βεζούβιος εξερράγη στις 24 Αυγούστου 79 μ.Χ. Το δεύτερο μέρος του άρθρου είναι αφιερωμένο στο garum και στις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων του ελληνορωμαϊκού κόσμο. Το άρθρο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όποιον επιθυμεί να ενημερωθεί σε θέματα Ιστορίας Χρόνων της Κ.Δ. Για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο, πατήστε εδώ.

Ηλεκτρονικές πηγές για την αρχαία Ανατολική Μεσόγειο

Στο ιστολόγιο Ancient World Bloggers Group ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να βρει μια σειρά από ιδιαίτερα χρήσιμες ηλεκτρονικές πηγές σχετικές κυρίως με την αρχαία ΕΛλάδα και την αρχαία Εγγύς Ανατολή. Για να τις δείτε, πατήστε εδώ.

Η σημασία των δείπνων στον ελληνορωμαϊκό κόσμο

Το θέμα των δείπνων, η ιστορικοκοινωνική τους σημασία και η πιθανή θέση που αυτά κατείχαν και στις πρώτες χριστιανικές κοινότητες, αποτελούν το θέμα πολλών επιστημονικών εργασιών και συνεδρίων κατά τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο των ετήσιων συναντήσεων της SBL λαμβάνει χώρα ένα σεμινάριο με θέμα τα δείπνα στον ελληνορωμαϊκό κόσμο. Στην ομώνυμη ιστοσελίδα του P. Harland μπορεί κανείς να διαβάσει το πρόγραμμα της φετινής συνάντησης, να διαβάσει και να "κατεβάσει" (σε μορφή pdf) παλαιότερες εισηγήσεις.

Ειδικότερα η φετινή συνάντηση θα λάβει χώρα στην Boston, Massachusetts 22-23 Νοεμβρίου. Τα θέματα της φετινής χρονιάς είναι:

Session 1: Slavery and Meals (22/11)

- Carolyn Osiek, "Slavery and Household Meals"
- Nancy A. Evans, "Did Slaves Ever Recline at Meals?"
- Carly Daniel-Hughes, "The Sex-Trade and Slavery at Meals"
- Angela Standhartinger, "The Saturnalia in Greco-Roman Culture"
- Lillian I. Larsen, "Early Christian Meals and Slavery"

Session 2: Rabbinic Meals and Methodology (23/11)

- Susan Marks, "Rabbinic Meal-Time Blessings and Social Formation"
- Jonathan Brumberg-Kraus, "Performing Myth, Performing Midrash at Rabbinic Meals"

Από παλαιότερες συναντήσεις διαθέσιμες στο διαδίκτυο είναι οι εξής εισηγήσεις (πατώντας επάνω στον τίτλο θα βρεθείτε στο σχετικό κείμενο):



Απαντήσεις στις παραπάνω εισηγήσεις: Dennis Smith, Matthias Klinghardt


Απαντήσεις στην παραπάνω εισήγηση: Dennis Smith, Angela Standhartinger

- Carolyn Osiek, "What Kinds of Meals Did Julia Felix Have?" (2006) και οι συνοδευτικές φωτογραφίες

Απάντηση: Dennis Smith



- Richard S. Ascough,Forms of Commensality in Greco-Roman Associations.” (2005)




- Ellen B. Aitken, “Singing at Meals Among the Therapeutae.”(abstract) (2004)

- Willi Braun,Philo, Feasts, and Philosophy: The Therapeutae for Example.” (abstract) (2004)

- Matthias Klinghardt,The Therapeutae’s Dance.” (abstract) (2004)

(Σε εκτενέστερη μορφή) Matthias Klinghardt, “Tanz und Offenbarung: Praxis und Theologie des gottesdienstlichen Tanzes im frühen Christentum,” Spes Christiana 15/16 (2004/05), 11-34 (reproduced here with permission from the journal).

- Andrew McGowan,The Food of the Therapeutae: A Thick Description.” (abstract) (2004)



- Dennis E. Smith,The Greco-Roman Banquet as a Social Institution.” (2003)

- Matthias Klinghardt,The Typology of the Community Meal.” (2003)

Απαντήσεις: Ellen Aitken, Willi Braun

- Dennis E. Smith,Meals and Christian Origins.” (2002)
- Andrew B. McGowan,Meals and Eucharistic Origins.” (2002)
- Jonathan Brumberg-Kraus,Meals and Jewish Studies.” (2002)
- Kathleen E. Corley,Women and Meals.” (2002)
- Hal Taussig,Meals and Ritual Studies.” (2002)
- L. Michael White,Meals and Archeology.”(2002)

Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2008

Το νέο τεύχος του Australian Biblical Review

Στο νέο τεύχος του Australian Biblical Review 56 (2008) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:
  • Anne Gardner, "The Narratives of Solomon’s Reign in the Light of the Historiography of Other Ancient Civilisations", 1-18
  • John Hill, "Duhm-ed Again—Back to the Future in Jeremiah Research?", 19-31
  • Elizabeth Boase, "The Characterisation of God in Lamentations", 32-44
  • Jan I. Elmer, "I, Tertius: Secretary or Co-author of Romans", 45-60
  • Elizabeth Dowling, "Slave Parables in the Gospel of Luke—Gospel “Texts of Terror”?", 61-68
  • Isaac Kalimi, "The Murders of the Messengers: Stephen versus Zechariah and the Ethical Values of “New” versus “Old” Testament", 69-73

Ένα νέο βιβλίο για το λαό του Θεού και το Ναό


Από τον εκδοτικό οίκο Lite Verlag κυκλοφορεί ένα νέο βιβλίο αφιερωμένο στη ιστορικοθεολογική σχέση του λαού του Θεού και του Ναού. Οι μελέτες που απαρτίζουν το συλλογικό αυτό τόμο είναι οι εισηγήσεις που διαβάστηκαν σε συμπόσιο που διοργανώθηκε από το Παν/μιο του Innsbruck με συμμετοχή ειδικών από όλους τους θεολογικούς κλάδους.

Andreas Vonach - Reinhard Meßner (εκδ.), Volk Gottes als Tempel, (Synagoge und Kirchen, 1), Wien - Berlin - Münster : Lit Verlag, 2008, 288 σελ., 29.90 EUR, ISBN 978-3-8258-8006-4

Στη σχετική σελίδα του εκδοτικού οίκου διαβάζουμε τα εξής:
"Η οριστική εξαφάνιση του θεσμού "Ναός" στην ιουδαιοχριστιανική συνάφεια μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ στα 70 μ.Χ. εκτός από το ότι έδωσε μία νέα ώθηση στη ζωή της συναγωγής στον αρχαίο Ιουδαϊσμό και στη διαμόρφωση νέων λειτουργικών μορφών στον αρχέγονο Χριστιανισμό, οδήγησε και στην ανάπτυξη νέων θεολογικών αντιλήψεων και στις δύο πλευρές. Στη ραββινική-ιουδαϊκή σκέψη η θεολογία της εκλογής απόκτησε μία εντελώς νέα σημασία και ποιότητα, στο χριστιανισμό άρχισε σταδιακά να έρχεται αντιμέτωπη με το ζήτημα του "λαού του Θεού" και με τις αξιώσεις που εγείρονται από αυτήν την πεποίθηση. Οι συμβολές στον παρόντα τόμο προέκυψαν από ένα συμπόσιο, που έλαβε χώρα στο Παν/μιο του Innsbruck με τη συμμετοχή ειδικών της βιβλικής επιστήμης, του Ιουδαϊσμού, της Λειτουργικής και της Συστηματικής"

Περιεχόμενα του βιβλίου
  • Vonach, Andreas, "Der Mensch als "Heiligtum Gottes" : eine alttestamentliche Spurensuche", 9-20
  • Oesch, Josef M., "Leben im Beisein Gottes", 21-39
  • Fischer, Georg, "Träger religiöser Verantwortung im Jeremiabuch", 41-48
  • Maier, Johann (1933-), "Bausymbolik, Heiligtum und Gemeinde in den Qumrantexten", 49-106
  • Stemberger, Günter, "Das allgemeine Priestertum im rabbinischen Denken", 107-121
  • Banning, Joop van, "Tempel-Substitution und Selbstverständnis der Gemeinde von Dura Europos", 123-162
  • Repschinski, Boris, ""Denn hier ist Größeres als der Tempel" (Mt 12,6) : Neudeutung des Tempels als zentraler Ort der Gottesbegegnung im Matthäusevangelium", 163-179
  • Hasitschka, Martin, ""Wir sind Tempel des lebendigen Gottes" (2 Kor 6,16) : bibeltheologische Skizze zur Tempelmetaphorik bei Paulus", 181-193
  • Huber, Konrad, "Volk Gottes als Tempel in der Offenbarung des Johannes", 195-231
  • Meßner, Reinhard, "Unterwegs zum himmlischen Heiligtum : zur kultischen Ekklesiologie in der frühchristlichen Literatur", 233-257
  • Lang, Martin, "Arche-o-logie : ein Survey auf dem Terrain altkirchlicher Ekklesiologie anhand der Interpretation des Baukonzeptes der Arche (Gen 6-9)", 259-282

Ένα νέο βιβλίο για τον απόστολο Παύλο από την Φινλανδία

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο T & T Clark το εξής ενδιαφέρον βιβλίο:

Aejmelaeus, Lars; Antti Mustakallio (eds), Nordic Paul: Finnish Approaches to Pauline Theology, Continuum 2008
ISBN-13: 978-0567033109
80,76 ευρώ

Το τρέχον έτος έχει ανακηρυχθεί, ως γνωστόν, έτος του αποστόλου Παύλου. Οι μελέτες, που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο είναι βέβαια οι εισηγήσεις που διαβάστηκαν στον 1ο Φινλανδικό Εθνικό Σεμινάριο για τον Παύλο, που έλαβε χώρα στο Παν/μιο του Helsinki τον Ιανουάριο του 2007, αποτελούν όμως μία πολύ ταιριαστή συμβολή στον φετινό εορτασμό της προσωπικότητας του Παύλου. Ένα μεγάλο τμήμα του βιβλίου είναι αφιερωμένο στον τρόπο που ο Παύλος κατανόησε το Μωσαϊκό Νόμο, ενώ σε άλλα τμήματα παρουσιάζονται άλλες πλευρές της προσωπικότητας και της διδασκαλίας του αποστόλου (π.χ. οι αντίπαλοι του Παύλου, επιχειρηματολογία του Παύλου κτλ).

Περιεχόμενα
Preface - Lars Aejmelaeus (Professor of Biblical Studies, University of Helsinki, Finland) & Antti Mustakallio (Researcher, University of Helsinki, Finland)
Part I
1) Finnish Contributions to the Debate on Paul and the Law - Stephen Westerholm (Professor of Biblical Studies, McMaster University, Canada)
Part II
2) Torn Between Two Loyalties: Romans 9-11 and Paul's Conflicting Convictions - Heikki Raisanen (Professor Emeritus of New Testament Studies, University of Helsinki, Finland)
3) "Righteousness of God" - Once Again - Timo Laato (Associate Professor of New Testament, The Lutheran Theological Seminary in Gothenburg, Sweden)
4) Stoic Law? A Fresh Approach on Paul and the Law - Niko Huttunen (University Lecturer in Biblical Studies, University of Helsinki, Finland)
5) Luther, Paul, and the Law: Lutheran Theology and the "New Perspective" - Risto Saarinen (Professor of Ecumenics, University of Helsinki, Finland)
Part III
6) "Christ is Weak in Paul": Anti-Pauline Opposition in Corinth - Lars Aejmelaeus (Professor of Biblical Studies, University of Helsinki, Finland)
7) Paul's Opponents in Philippians 3: Jews or Judaizers? - Nina Pehkonen (Researcher, University of Helsinki, Finland)
8) Two Letters to Philippians? - Jaakko Linko (Researcher, University of Helsinki, Finland)
9) 2 Thessalonians 2:2 and the Reception of Paul's Eschatology - Kenneth Liljestrom (Researcher, University of Helsinki, Finland)
Part IV
10) Fighting against Strawmen: Derhetorizing Historical Information in Paul - Lauri Thuren (Professor of Biblical Studies, University of Joensuu, Finland)
11) Towards a Comprehensive Analysis of Paul's Argumentation - Mika Hietanen (Lecturer in New Testament Studies Abo Akademi University, Finland)
12) The Very First Audiences of Paul's Letters: The Implications of End Greetings - Antti Mustakallio (Researcher, University of Helsinki, Finland).

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2008

Ο κώδικας Aleppo

Στον κώδικα Aleppo και την ιστορία του είχαμε αναφερθεί σε παλαιότερη ανάρτηση. Στο θέμα επανήλθε χθες και το Associated Press με ειδικό άρθρο. Σύμφωνα με αυτό ο κώδικας αντιγράφηκε από τον Shlomo Ben Boya'a, έναν γραφέα από την Τιβεριάδα γύρω στα 930 μ.Χ. Διορθώθηκε στη συνέχεια από τον Aaron Ben-Asher. Απαρτιζόταν από 491 φύλλα 12 x 10 ίντσες. Ο κώδικας αρχικά ανήκε σε μία ιουδαϊκή κοινότητα της Ιερουσαλήμ, έπεσε όμως στη συνέχεια (το 1099) στα χέρια Σταυροφόρων. Τον ξαναβρίσκουμε τον 12ο αι. στο Κάιρο στα χέρια και πάλι των Ιουδαίων. Ο φιλόσοφος Μαϊμονίδης τον χαρακτήρισε ως το ακριβέστερο αντίγραφο της εβραϊκής Βίβλου. Στη συνέχεια τα ίχνη του χάνονται και εντοπίζονται και πάλι στη συναγωγή της πόλης Aleppo της Συρίας. Στα 1945, όταν η ιουδαϊκή συναγωγή κάηκε από Σύριους, οι Ιουδαίοι της πόλης κατάφεραν να διασώσουν τον κώδικα, όταν όμως παραδόθηκε πριν περίπου 50 χρόνια στο Ισραήλ έλειπαν αρκετές από τις σελίδες του, οι οποίες παραμένουν στην κατοχή Ιουδαίων της Aleppo ή εμπόρων αρχαιοτήτων. Σήμερα φυλάσσεται στο Israel Museum μαζί με τα κείμενα της Ν. Θαλάσσης. Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο ο κώδικας δεν περιέχει αποσπάσματα κειμένου, που δεν απαντούν σε άλλους μάρτυρες, η αξία του ωστόσο έγκειται στο γεγονός ότι θεωρείται εξαιτίας της ακρίβειάς του στο φωνηεντισμό το αυθεντικότερο και τελικό κείμενο της Π.Δ. Για να διαβάσετε το εκτενές άρθρο, πατήστε εδώ.
Στο διαδίκτυο υπάρχει επίσης ειδική σελίδα αφιερωμένη στην ιστορία του, το κείμενο του κώδικα Aleppo και τη σημερινή του κατάσταση. Για να βρεθείτε σε αυτήν, πατήστε εδώ.

Διεθνές Συνέδριο: Ευαγγέλιο και πολυπολιτισμικός σύγχρονος κόσμος

Το Τμήμα Ορθόδοξης Θεολογίας του Πανεπιστημίου Babes-Bolyai στο Cluj-Napoca (Ρουμανία) διοργανώνει από 2 έως 5 Νοεμβρίου διεθνές συνέδριο με τον τίτλο: "Revelation and cultural diversity. The Gospel of Christ and the diversity of the cultures". Στόχος του συνεδρίου είναι η παρουσίαση της πιθανής σχέσης ευαγγελίου και πολυπολιτισμικότητας μέσα στο σύγχρονο κόσμο.
Στην ανακοίνωση - πρόσκληση του συνεδρίου διαβάζουμε τα εξής:
"The Gospel preserves its revelatory integrity but, in order to communicate this revealed message, the Church must not ignore the indigenous culture or impose a foreign one. The Christian faith germinates and yield fruit inside a concrete human community, having a certain culture, preserving in the same time its origin and its being. The Gospel assumes the culture in a creative way, respecting the identity and the particularity of each person, human community or nation. On the other side, the preaching of the Gospel remains 'a sign of contradiction', that is, the Gospel implicates the supremacy of each culture or ideology. It is the Gospel the one which 'judges' and subjects the culture to a process of transcending and transfiguration, according to the model of Christ's Incarnation, in order that the culture may become a proper environment of communicating and experiencing the Gospel of Christ."

Ιησούς και Εσσαίοι

Στο ιστολόγιο του Antonio Lombatti αναρτήθηκε χθες σκαναρισμένο ένα παλαιότερο άρθρο (2004) του Magen Broshi με τον τίτλο "What Jesus Learned from the Essenes", όπου ο συγγραφέας συζητά τις διάφορες υποθέσεις, που έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί, σχετικά με την πιθανή σχέση του Ιησού με τη γνωστή από τον Ιώσηπο ομάδα των Εσσαίων. Για να βρεθείτε στο άρθρο, να το διαβάσετε και να το "κατεβάσετε", πατήστε εδώ.

Voces biblicae: η ελληνική γλώσσα της μετάφρασης των Ο' και η Κ.Δ.

Από τον εκδοτικό οίκο Peeters κυκλοφορεί ένας συλλογικός τόμος με μελέτες, οι οποίες αφορούν στο λεξιλόγιο της μετάφρασης των Ο΄και τη σχέση του με την Κ.Δ. Στη σύντομη περιγραφή του εκδοτικού οίκου διαβάζουμε ότι σήμερα ο κατάλογος των ελληνικών λέξεων, οι οποίες παλαιότερα είχαν θεωρηθεί ότι απαντούν μόνο στα δύο αυτά βιβλία, -οι λεγόμενες "voces biblicae"- έχει κατά πολύ περιορισθεί, κυρίως εξαιτίας των παπυρολογικών ευρημάτων. Ωστόσο το θέμα του κοινού μεταξύ Ο' και Κ.Δ. λεξιλογίου εξακολουθεί να προκαλεί το ενδιαφέρον των ερευνητών. Στο συγκεκριμένο συλλογικό τόμο ειδικοί, όπως οι E. Bons, J. Dines, P. Tomson, J. Joosten κτλ., ασχολούνται με διάφορα ζητήματα λεξικολογικής συγγένειας μεταξύ Ο' και Κ.Δ. καθώς και με συγκεκριμένες λέξεις (π.χ. ευλογώ, ευχαριστώ, ρίζα, εξαποστέλλω κτλ.)

J. Joosten - P.J. Tomson (eds.), VOCES BIBLICAE. Septuagint Greek and Its Significance for the New Testament, (Contributirions to Biblical Exegesis and Theology, 49), Peeters 2007
ISBN: 978-90-429-1915-0
39 ευρώ

Για να διαβάσετε τα περιεχόμενα του βιβλίου, πατήστε εδώ.