Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2008

Εισήγηση του καθ. Ι. Καραβιδόπουλου στο πρόσφατο συνέδριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τον Απόστολο Παύλο

Ο ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., κ. Ι. Καραβιδόπουλος, τον οποίο θερμά ευχαριστούμε, ευγενικά παραχώρησε στο ιστολόγιο το κείμενο της εισήγησής του κατά το τελευταίο συνέδριο προς τιμήν του αποστόλου Παύλου που διοργάνωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο (βλ. παλαιότερη ανάρτηση του ιστολογίου). Για να διαβάσετε το ενδιαφέρον αυτό κείμενο, πατήστε επάνω στον τίτλο της εισήγησης που ακολουθεί:


Μία νέα ενδιαφέρουσα επιγραφή από το Zincirli (Τουρκία)

Στη νέα αυτή επιγραφή από το Zincirli αναφερθήκαμε σε μία ανάρτησή μας την προηγούμενη εβδομάδα. Πρόκειται για το επιτάφιο μνημείο ενός αξιωματούχου, στο οποίο κάνει λόγο για τις τιμές που πρέπει να αποδοθούν από τους απογόνους του στην ψυχή του, η οποία κατοικεί σε αυτήν την επιτάφια στήλη.
Από το ιστολόγιο Paleojudaica πληροφορούμαστε ότι το περιοδικό Archeology δημοσίευσε στην ηλεκτρονική του έκδοση ένα εκτενές άρθρο σχετικά με αυτήν τη νέα αρχαιολογική ανακάλυψη με νέα στοιχεία και πολλές φωτογραφίες. Για να διαβάσετε το σχετικό άρθρο του περιοδικού, πατήστε εδώ.

Ένα νέο βιβλίο για το Δ΄ Έσδρα

Ένα νέο βιβλίο για το Δ΄ Έσδρα κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Brill:

Karina Martin Hogan, Theologies in Conflict in 4 Ezra; Wisdom Debate and Apocalyptic Solution (JSJ Supp 130), Brill 2008
ISBN: 978 90 04 12969 6
€ 95.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Η σύγχρονη έρευνα του Δ΄ Έσδρα κινείται σε δύο κυρίως κατευθύνσεις: οι ερευνητές, που εκπροσωπούν την πρώτη τάση, διαβάζουν τους διαλόγους μεταξύ του Έσδρα και του Ουριέλ ως μία έκφραση των θεολογικών τάσεων της εποχής του βιβλίου, ενώ οι ερευνητές, που ανήκουν στη δεύτερη τάση, επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στη ψυχολογική ανάπτυξη του πρωταγωνιστή. Στο νέο αυτό βιβλίο συνδυάζονται οι δύο τάσεις και δίνεται μια νέα ερμηνεία στους διαλόγους ως μία φιλολογική παρουσίαση της συζήτησης που αναπτύχθηκε μεταξύ δύο ρευμάτων της ιουδαϊκής σοφιολογικής γραμματείας της ύστερης εποχής τους Δεύτερου Ναού: της λεγόμενης "διαθηκικής" (covenantal) και της λεγόμενης αποκαλυπτικής (apocalyptic) σοφιολογικής γραμματείας. Το γεγονός ότι οι διάλογοι με τον Ουριέλ δε φαίνεται να καταλήγουν σε κάποιο συμπέρασμα μαρτυρεί ότι ο συγγραφέας δεν είναι ικανοποιημένος με την προσπάθεια του Ουριέλ για μια λογική εξήγηση της θεοδικίας. Η μεταμόρφωση του Έσδρα στη συνέχεια καταδεικνύει τα συμβολικά οράματα ως την αποκαλυπτική λύση, που προτείνει ο συγγραφέας, για τα προβλήματα, τα οποία τίθενται στους προηγούμενους διαλόγους.

Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2008

Εισηγήσεις στη φετινή συνάντηση SBL στην Βοστόνη για τη συναφειακή βιβλική ερμηνεία

Από το ιστολόγιο Pisteuomen πλήροφορούμαστε και πάλι τη διάθεση στο διαδίκτυο πολλών εισηγήσεων που θα διαβαστούν στο τμήμα "Contextual Biblical Interpretation" του φετινού συνεδρίου της SBL στη Βοστόνη:

Jin Young Choi, The Misunderstanding of Jesus’ Disciples in Mark from a Community-Centered Perspective

Sejong Chun, Exorcism or Healing?: A Korean Preacher’s Re-Reading of Mark 5:1-20

Menghun Goh, The Relationship between John the Baptist and Jesus in the Gospel of Mark:A Postcolonial Interpretation from a Chinese Malaysian Context

Israel Kamudzandu, Nature and Identity of Jesus in Mark 7: 24 – 37: A Zimbabwean Interpretation

Hisako Kinukawa, Sexuality and Household: when “cultural reading” supersedes and skews the meaning of texts

Osvaldo D. Vena, The Markan Construction of Jesus as Disciple of the Kingdom

Yairah Amit, The Case of Judah and Tamar in the Contemporary Israeli Context:A Relevant Interpolation

Brenner

Carole R. Fontaine, Here Comes this Dreamer: Reading Joseph the Slave in Multicultural and Interfaith Contexts

Archie Chi Chung Lee, When the Flood Narrative of Genesis Meets its Counterpart in China: Reception and Challenge in Cross-Textual Reading

Gerald West and Thulani Ndlazi, “Leadership and Land”: A Very Contextual Interpretation of Genesis 37-50 in KwaZulu-Natal South Africa

William John Lyons, Preaching at the Nine O’clock Service: A Study of Shifting Meaning in a Published Sermon

Sung Uk Lim, Speak My Name: Anti-Colonial Mimicry and the Samaritan Woman in John 4:1-42

Ji-Eun Park, Who Touched Me? Reading Two Women’s Stories in Mark 5:21-43 from a Korean Woman’s Perspective

Amanda C. Miller & Alec P. Miller, First Dates in the Last Days? 1 Corinthians 7 in the 21st Century

Hendrik Bosman, Contextual readings of Exodus in Africa: Negotiating identity amidst contending narratives of origin and migration in Africa

John Hill, The Bible in Context: An Antipodean Angle

Alissa Jones Nelson,
“The Lord Has Given and the Lord Has Taken Away”: The Prosperity Gospel, the Book of Job, and the Latin American Context

Rohun Park,
Bible, Minjung, and Identities: An Intercontextual Reading of Christian Identities in Light of the Gospel of Luke

Frederick L. Downing,
"Re-Writing the Cultural Myths: Clarence Jordan and the Cotton Patch Gospels"

Εισηγήσεις στη φετινή συνάντηση SBL στην Βοστόνη για το βιβλικό νόμο

Από το ιστολόγιο Pisteuomen και πάλι πληροφορούμαστε για τη διάθεση στο διαδίκτυο διαφόρων εισηγήσεων από τις φετικές συνεδρίες της ομάδας για το Βιβλικό Νόμο στο πλαίσιο της συνάντησης της SBL στη Βοστόνη:

John Welch, Brigham Young University The Legal Character and Purpose of the Book of Acts (24.11)

David Tabb Stewart, California State University-Long Beach Regulating the Gentile Other: The "Apostles" Read the Priestly Work (24.11)

Richard Averbeck, Trinity Evangelical Divinity School Patterns of Presence and Cleansing in the Old and New Testaments (24.11)

Jay Sklar, Covenant Theological Seminary Num 15:30-31 as Background for Heb 10:26 (24.11)

Sarah Shectman, San Francisco, CA Women in the Priestly Laws: A Reassessment

Joshua Berman, Bar Ilan University Who Was the Vassal King of the Sinai Covenant? (25.11)

Peter Altmann, Princeton Theological Seminary Material Culture and the Symbolic Meaning of Meat in Deuteronomy 12

Εισηγήσεις στη φετινή συνάντηση SBL στην Βοστόνη για την προς Ρωμαίους

Από το ιστολόγιο Pisteuomen πληροφορούμαστε ότι στο διαδίκτυο υπάρχουν διαθέσιμες για τον ενδιαφερόμενο αναγνώστη διάφορες εισηγήσεις, οι οποίες θα διαβαστούν στο πλαίσιο της φετινής συνάντησης της σχετικής ομάδας εργασίας "Romans Through History and Cultures" στη συνάντηση της SBL στη Βοστόνη:

Matthew W. Bates. University of Notre Dame
Prosopographic Exegesis and Narrative Logic: Paul, Origen, and Theodoret of Cyrus on Psalm 69:22-23

Steven DiMattei. University of Houston
“Adam, an Image of the Future Economy”: Romans 5:14 in the Context of Irenaeus’ Christological Exegesis of Genesis 1:26

George Kalantzis. Wheaton College
“The Voice So Dear to Me” Themes From Romans in Theodore, Chrysostom, and Theodoret

Το νέο τεύχος του RiB

Στο νέο τεύχος του Rivista Biblica 56 (2008) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

  • Vignolo, Roberto, "Teologia biblica, teologia della Bibbia e dintorni", 129-155
  • Simian-Yofre, Horacio, "Possibilità e limiti dell'interpretazione "canonica" della Bibbia", 157-175
  • Tait, Michael, "Till death us to join : resurrection as marriage in Psalm 49", 177-198
  • Landi, Antonio, "Figlio diletto o ultimo dei profeti? : identità e missione cristologica in Mc 12,1-12", 199-219
  • Bargellini, Francesco, "'Siamo semplici servi a cui non è dovuto alcun particolare favore' : breve nota su Lc 17,10", 221-227

Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2008

Ένα άρθρο για μερικά εισαγωγικά ερμηνευτικά ζητήματα

Στο ιστολόγιο BiblicalStudies.org έχει αναρτηθεί το ακόλουθο άρθρο:

Donald Guthrie, "Questions of Introduction," I. Howard Marshall, ed., New Testament Interpretation: Essays on Principles and Methods, 1977. Carlisle: The Paternoster Press, revised 1979. Pbk. ISBN: 0853644241. pp.105-116.

Για να το διαβάσετε, πατήστε επάνω στον τίτλο του.

Ένα νέο βιβλίο για το θέμα της ευτυχίας στο βιβλίο του Εκκλησιαστή

Από τον εκδοτικό οίκο Brill εκδόθηκε μία μελέτη με θέμα την ευτυχία στο βιβλίο του Εκκλησιαστή:

Bertrand Pinçon, L'énigme du bonheur Étude sur le sujet du bien dans le livre de Qohélet (Vetus Testamentum Suppl. 119), Brill 2008
ISBN: 978 90 04 16717 9
€ 99.00

Περιγραφή του εκδοτικού οίκου

Η παρούσα μελέτη ασχολείται με το ζήτημα της ευτυχίας στο βιβλίο του Εκκλησιαστή. Αφετηρία του έχει τη σύγχρονη συζήτηση σχετικά με διάφορες ενθαρρυντικές διατυπώσεις, οι οποίες έχουν την αφορμή τους στη φράση "τα πάντα ματαιότης". Στο πρώτο μέρος της μελέτης παρουσιάζονται τα συμπεράσματα της σύγχρονης έρευνας και κυρίως οι απαντήσεις σε διάφορα προβλήματα. Στο δεύτερο μέρος προτείνεται μία ερμηνευτική και συναφειακή μελέτη της έννοιας της ευτυχίας. Στο τρίτο μέρος προτείνεται ένας τρόπος επίλυσης του αινίγματος της ευτυχίας, ο οποίος στηρίζεται στη "συνταγή" της ευτυχίας που δίνεται στο δεύτερο μέρος του Εκκλησιαστή. Τέλος οι συγγραφείς οδηγούνται στην εξής διαπίστωση: η ευτυχία δεν έχει την ίδια αξία και θέση στα δύο μέρη του βιβλίου του Εκκλησιαστή. Αν στο πρώτο μέρος η ευτυχία παρουσιάζεται ως η μόνη εναλλακτική δυνατότητα που δίνεται στον άνθρωπο από το Θεό για να αντιμετωπίσει τη ματαιότητα της ζωής, αργότερα γίνεται τρόπος ζωής, που μπορεί να διδαχθεί στις επόμενες γενιές.

Βιβλιοπαρουσιάσεις στο Review of Biblical Literature 20/11/2008

Στη σελίδα του Review of Biblical Literature αναρτήθηκαν οι παρακάτων βιβλιοκρισίες:

Hector Avalos
Fighting Words: The Origins of Religious Violence
Reviewed by J. Harold Ellens

Bob Becking
From David to Gedaliah: The Book of Kings as Story and History
Reviewed by Marvin A. Sweeney

Jason Beduhn and Paul Mirecki, eds.
Frontiers of Faith: The Christian Encounter with Manichaeism in the Acts of Archelaus
Reviewed by Tobias Nicklas

Paul Joyce
Ezekiel: A Commentary
Reviewed by Corrine Carvalho
Reviewed by Steven S. Tuell

Roland Boer, ed.
Bakhtin and Genre Theory in Biblical Studies
Reviewed by Timothy J. Sandoval

Susan Brayford
Genesis
Reviewed by Jan Joosten

Rhonda Burnette-Bletsch
Studying the Old Testament: A Companion
Reviewed by Steed Vernyl Davidson

Stephen K. Catto
Reconstructing the First-Century Synagogue: A Critical Analysis of Current Research
Reviewed by Birger Olsson
Reviewed by Jonathan Bernier

Nicola Denzey
The Bone Gatherers: The Lost Worlds of Early Christian Women
Reviewed by Paul Dilley

Deborah L. Ellens
Women in the Sex Texts of Leviticus and Deuteronomy: A Comparative Conceptual Analysis
Reviewed by Naomi Steinberg

Richard A. Horsley
Scribes, Visionaries, and the Politics of Second Temple Judea
Reviewed by Lester L. Grabbe

Adriane B. Leveen
Memory and Tradition in the Book of Numbers
Reviewed by James W. Watts

David R. Nienhuis
Not by Paul Alone: The Formation of the Catholic Epistle Collection and the Christian Canon
Reviewed by Patrick J. Hartin

Matthew B. Schwartz and Kalman J. Kaplan
The Fruit of Her Hands: A Psychology of Biblical Woman
Reviewed by Corinne Blackmer

Jan G. van der Watt, ed.
Identity, Ethics, and Ethos in the New Testament
Reviewed by H. H. Drake Williams III

Gιza G. Xeravits and Jσzsef Zsengellιr, eds.
The Book of Maccabees: History, Theology, Ideology (Papers of the Second International Conference on the Deuterocanonical Books, Pαpa, Hungary, 9-11 June, 2005)
Reviewed by Pierre Keith

Νεότερα δημοσιεύματα για το Khirbet Quiyafa και το Ηρώδειον

Τα ευρήματα στις δύο αυτές τοποθεσίες, Khirbet Quiyafa και Ηρώδειον, απασχόλησαν τον τύπο και σήμερα.

Όσον αφορά στο φρούριο, το οποίο βρέθηκε στην τοποθεσία του Khirbet Quiyafa και το οποίο ο αρχαιολόγος Yosef Garfinkel συνέδεσε με τη βασιλεία του Δαυίδ, υπάρχει ένα νέο αναλυτικό δημοσίευμα στην ηλεκτρονική έκδοση του Jewish Chronicle. Για να διαβάσετε το σχετικό άρθρο πατήστε εδώ.

Το άλλο δημοσίευμα στην ηλεκτρονική σελίδα του πρακτορείου ειδήσεων Reuters (πατήστε επάνω στο όνομα για να βρεθείτε στο σχετικό δημοσίευμα) αναφέρεται στην ανακάλυψη δύο σαρκοφάγων στο Ηρώδειο, τις οποίες ο αρχαιολόγος Ehud Netzer συνδέει με μέλη της οικογένειας του Ηρώδη (μίας γυναίκας και μίας νύφης του).

Jim Davila: Αποκάλυψη και Hekhalot

O Jim Davila ανάρτησε στο ιστολόγιό του την εισήγησή του και το handout που θα παρουσιάσει στη συνάντηση της SBL στη Βοστόνη.
Αν ενδιαφέρεστε να τα διαβάσετε, πατήστε παρακάτω στους τίτλους:

The Book of Revelation and the Hekhalot Literature (PDF file)SBL23-65, Early Jewish and Christian Mysticism11/23/2008, 1:00 PM to 3:30 PM, Room: Beacon H - SH

handout

Tο νέο τεύχος του JJS

Στο νέο τεύχος του Journal of Jewish Studies 59:2 (2008) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Adiel Schremer, "‘The Lord Has Forsaken the Land’: Radical Explanations of the Military and Political Defeat of the Jews in Tannaitic Literature ", 183-200
Η ακαδημαϊκή έρευνα, η οποία ασχολείται με την "ιουδαϊκή απάντηση στην καταστροφή του Ναού", σπάνια προσπαθεί να διερευνήσει σε όλο τους το εύρος τις εξηγήσεις που έδωσαν οι Ιουδαίοι του ύστερου 1ου και του 2ου αι. όσον αφορά στη στρατιωτική ήττα των Ιουδαίων από τους Ρωμαίους. Η γενική εκτίμηση είναι ότι οι Ιουδαίοι ακολούθησαν την αρχαία προφητική στάση και απέδωσαν την πτώση του Ισραήλ στα παραπτώματα του λαού. Κατά συνέπεια λίγη προσοχή δίνεται στις λιγότερο "ευσεβείς" ερμηνείες που μαρτυρούνται σε διάφορα κλασικά ραβινικά κείμενα. Στο άρθρο εξετάζονται οι ερμηνείες κι η αντίληψη που επικράτησαν σε Ιουδαίους της Παλαιστίνης του τ.1ου και 2ου αι., σύμφωνα με τις οποίες αμφισβητείται και η ίδια η ύπαρξη του Θεού, το ενδιαφέρον του για τον κόσμο ή και η δυνατότητά του να τον κυβερνά. Μολονότι γενικά αυτή η στάση απορρίπτεται από τους ραβίνους, έκπληξη προκαλεί ωστόσο ότι κάποιες από αυτές τις ερμηνείες είχαν υιοθετηθεί από κάποιους από αυτούς.

Jodi Magness, "The Arch of Titus at Rome and the Fate of the God of Israel ", 201-217
Δεν υπάρχει ίσως πιο παραστατική εικόνα στη Ρωμαϊκή τέχνη από την εικόνα της μεταφοράς των λαφύρων από τα Ιεροσόλυμα επάνω στην αψίδα του Τίτου στη Ρώμη, η οποία απαθανατίζει μία σημαντική ιστορική στιγμή από την πορεία θριάμβου του Βεσπασιανού και του Τίτου στη Ρώμη το 71 μ.Χ.: τη μεταφορά των λατρευτικών σκευών του κατεστραμμένου Ναού. Η συγγρ. υποστηρίζει ότι στα μάτια των Ρωμαίων αυτά τα λατρευτικά σκεύη αντιπροσώπευαν το Θεό του Ισραήλ, ο οποίος αιχμάλωτος περνούσε μέσα από τους δρόμους της Ρώμης. Από τη ρωμαϊκή πλευρά η καταστροφή του Ναού της Ιερουσαλήμ συμβόλιζε το τέλος της λατρείας του Θεού του Ισραήλ, ο οποίος είχε πια υποταχθεί στον Jupiter Capitolinus. Η κατασκευή και αφιέρωση του ναού στην Ιερουσαλήμ σε αυτόν το ρωμαϊκό θεό από τον Αδριανό 60 χρόνια αργότερα ήταν το αποκορύφωμα αυτής της πορείας. Αντίθετα τα κείμενα του Ιωσήπου τονίζουν την πεποίθηση για την ύπαρξη του Θεού του Ισραήλ και την προσδοκία για μία αποκατάσταση της θυσιαστικής λατρείας σε αντίθεση προς τη ρωμαϊκή θέση.

Finn Damgaard, "Brothers in Arms: Josephus’ Portrait of Moses in the ‘Jewish Antiquities’ in the Light of His Own Self-Portraits in the ‘Jewish War’ and the ‘Life’", 218-235
Στην Ιουδαϊκή Αρχαιολογία ο Ιώσηπος προσπαθεί να αμβλύνει την εντύπωση που προκαλούν οι συσπειρώσεις και οι στάσεις εναντίον του Μωυσή. Συχνά οι Ισραηλίτες κατηγορούν τον Μωυσή ότι ενεργεί τυραννικά, οι χειρότερες στάσεις γίνονται επί των ημερών του. Όταν στη συνέχεια ο λόγος είναι για τον Ιουδαϊκό πόλεμο η εικόνα του έμπειρου στρατηγού έρχεται και πάλι στο προσκήνιο και μάλιστα στην αυτοπροσωπογραφία του Ιωσήπου στον Ιουδαϊκό Πόλεμο και στο Βίο του. Στο παρόν άρθρο εξετάζονται αυτές οι ομοιότητες μεταξύ του τρόπου που παρουσιάζει ο Ιώσηπος τον Μωυσή και του τρόπου που παρουσιάζει τον εαυτό του. Μολονότι ο ίδιος ο Ιώσηπος δεν υπογραμμίζει σαφώς τους παραλληλισμούς μεταξύ των δύο -του Μωυσή και του εαυτού του- μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι αρχαίοι αναγνώστες του ήταν σε θέση να τους διακρίνουν εξαιτίας της συνηθισμένης εφαρμογής της 'συγκρίσεως΄ κατά την αρχαιότητα. Η ρητορική στρατηγική του Ιωσήπου ίσως έμμεσα είχε ως στόχο να επαινέσει μέσω του επαίνου προς τον Μωυσή τον ίδιό του τον εαυτό.

Nikos Kokkinos, "The Foundation of Bethsaida-Julias by Philip the Tetrarch ", 236-251
Ο Ιώσηπος (Αρχ. 18.27) σαφώς ονομάζει την Ιουλία, την κόρη του Αυγούστου, την οποία διακρίνει από την Ιουλία/Λίβια, τη σύζυγο του Αυγούστου, ως το πρόσωπο στο οποίο αφιερώθηκε η πόλη της Βηθσδαϊδά. Αυτό πρέπει να έλαβε χώρα το 2 π.Χ., όταν η Ιουλία εξορίστηκε. Ο νομισματολόγος A. Kindler διατύπωσε την υπόθεση ότι ίσως ο Ιώσηπος έσφαλε κι ότι ίσως η πόλη της Βηθσδαϊδά αφιερώθηκε στην Λίβια/Ιουλία του 30/31 μ.Χ. Ακολουθώντας τον Kindler πολλοί αρχαιολόγοι και θεολόγοι, που εργάστηκαν στις ανασκαφές της et-Tell, η οποία έχει ταυτισθεί με την Βηθσδαϊδά-Ιουλιάδα, σε μελέτες τους κατηγορούν τον Ιώσηπο ότι δίνει λάθος πληροφορίες. Επανεξετάζοντας τις μαρτυρίες ο συγγρ. καταλήγει ότι η αρχική υπόθεση του Kindler δεν μπορεί να αποδειχθεί. Με αφορμή αυτό το θέμα εξετάζει επίσης τη διαφορά μεταξύ των τίτλων "Αυγούστα" και "Σεβαστή" στη Δύση και στην Ανατολή. Πολλά κείμενα, τα οποία a priori αποδόθηκαν στην Λίβια με βάση μόνο το δεύτερο όνομά της (Ιουλία), θα μπορούσαν να συνδέονται με την Ιουλία.

Matthew E. Gordley, "Creation Imagery in Qumran Hymns and Prayers", 252-272
Οι ύμνοι και οι προσευχές, που βρέθηκαν στα κείμενα της Ν. Θαλάσσης, παρέχουν παραδείγματα για τον τρόπο, με τον οποίο οι ποιητές της περιόδου του Δεύτερου Ναού διατήρησαν και διασκεύασαν τις παλαιότερες παραδόσεις. Αυτή η μελέτη εξετάζει ένα συγκεκριμένο θέμα, τις παραστάσεις για τη βιβλική δημιουργία και ερευνά πώς αυτό το θέμα χρησιμοποιήθηκε σε όλο το corpus των προσευχών και ύμνων του Κουμράν. Μέσα από την εξέταση του τρόπου που αυτό το θέμα χρησιμοποιήθηκε στα λειτουργικά και μη λειτουργικά κείμενα τόσο του Κουμράν όσο και εκείνα, τα οποία γράφτηκαν πριν την ίδρυση αυτής της κοινότητας, ο συγγρ. παρουσιάζει τον τρόπο, με τον οποίο οι εικόνες του Κουμράν για τη δημιουργία απηχούν τα βιβλικά παραδείγματα. Επιπλέον στο άρθρο καταδεικνύεται ότι οι παραστάσεις για τη δημιουργία, που απαντούν στα κείμενα του Κουμράν, προχωρούν πέρα από τα βιβλικά παραδείγματα κι ότι αυτό γίνεται με διδακτικό σκοπό. Αυτοί οι διδακτικοί ύμνοι και αυτές οι διδακτικές προσευχές παρέχουν παραδείγματα για τον τρόπο με τον οποίο κάποιοι Ιουδαίοι συγγραφείς της εποχής του Δεύτερου Ναού χρησιμοποίησαν παλαιότερες παραδόσεις για τη δημιουργία και δημιουργικά τις διασκεύασαν ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της εποχής τους.

Tamar Zewi, "Nominal Clauses in the Dead Sea Scrolls ", 273-291
Στο άρθρο εξετάζονται τα είδη ονοματικών προτάσεων, που απαντούν στα κείμενα της Ν. Θαλάσσης. Ο συγγρ. πραγματεύεται προτάσεις που προέρχονται από κείμενα, τα οποία αντιπροσωπεύουν μια ανεξάρτητη γλώσσα κι όχι μεταγενέστερες εκδοχές του βιβλικού κειμένου.

Lea Himmelfarb, "The Link Between the Jewish–Christian Polemic and the Masorah Notes in Rashi’s Bible Commentary", 292-307
Στο άρθρο αυτό παρουσιάζεται ο τρόπος, με τον οποίο ο Rashi ενσωμάτωσε την Μασορά στα υπομνήματά του με σκοπό να ενισχύσει τις θέσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο μίας ιουδαιοχριστιανικής πολεμικής. Με την αναφορά του στη Μασορά ο Rashi έδινε κύρος στις δικές του ερμηνείες, ακόμη κι όταν αυτές απέκλιναν από την απλή σημασία του στίχου, όπως για παράδειγμα όταν προτιμούσε εξηγητικές-μιδρασικές ερμηνείες, ενθαρρύνοντας το λαό του και απορρίπτοντας τις χριστιανικές θέσεις ή όταν ο Rashi έδινε μια εναλλακτική ανάγνωση των στίχων, οι οποίοι είχαν θεωρηθεί ότι υποστηρίζουν τις χριστιανικές θέσεις. Έτσι ο Rashi υποστήριξε ότι shiroh (Ψα 42,9) δε σήμαινε το άσμα του. Μάλλον τόνιζε τη συνεχή παρουσία της Shekhinah ανάμεσα στον Ισραήλ. Η λ. ḥerev (Άσμα 3,7-8), το ξίφος των ιερέων, είναι η Μασωρά. Η be-suri (Ωσ 9,12) δεν είναι το besarai me-hem. Τέλος το le-ḥelkah ή το ḥelkaim (Ψα 10,8.10) δεν αναφέρονται στον ταπεινωμένο Ισραήλ.

Daphne Freedman, "Pseudepigraphy in the ‘Zohar’ ", 308-316
Δύο έργα της μεσαιωνικής περιόδου, τα οποία βρίσκονται χρονικά πολύ κοντά μεταξύ τους, η Zohar και η Θεία Κωμωδία, έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Κι οι δυο συγγρ. είναι εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής τους, οι οποίες έθεσαν τη σφραγίδα τους στην εποχή και άσκησαν σημαντική επίδραση. Η συγγρ. του άρθρου πραγματεύεται τη σπουδαιότητα αυτών των συγγρ. και κυρίως σε σχέση με την προοδευτική για την εποχή τους προσέγγιση. Και οι δύο συγγρ. βλέπουν την εκπλήρωση της θείας θέλησης μέσα στην ιστορία και συνδέουν με αυτήν και το δικό τους έργο.

Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2008

O I.H. Marshall για την ιστορικοκριτική μέθοδο

Από το ιστολόγιο BibleStudies.org πληροφορούμαστε ότι διατίθεται στο διαδίκτυο σε μορφή pdf η μελέτη του-εισαγωγή στην ιστορικοκριτική μέθοδο του i. Howard Marshall. Για να τη διαβάσετε, πατήστε επάνω στον τίτλο της:

I.H. Marshall, "Historical Criticism," I. Howard Marshall, ed., New Testament Interpretation: Essays on Principles and Methods, 1977. Carlisle: The Paternoster Press, revised 1979. Pbk. ISBN: 0853644241. pp.126-138.

Jesus Project: ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα για τον Ιησού

Από το ιστολόγιο Paleojudaica πληροφορούμαστε ότι από τις 5-7 Δεκεμβρίου 2008 θα πραγματοποιηθεί μία συνάντηση στο πανεπιστημιακό Center for Inquiry του Amherst, New York με θέμα το λεγόμενο ιστορικό Ιησού. Στη συνάντηση αυτή θα συμμετέχουν ειδικοί από όλον τον κόσμο. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση του λεγόμενου "Jesus Project", το οποίο είχε ανακοινωθεί σε συνάντηση στο Παν/μιο της Καλιφόρνια τον Ιανουάριο 2007. Το ερευνητικό αυτό πρόγραμμα είναι πρωτοβουλία της Committee for the Scientific Examination of Religion (CSER).
Στην ανακοίνωση διαβάζουμε τη δήλωση του προέδρου της επιτροπής σχετικά με το συνέδριο του Amherst:
"The conference in Amherst will answer the challenge laid down by CSER Fellow and Jesus Seminar cofounder John Dominic Crossan, namely, how one goes about deciding what counts for evidence of the Jesus tradition," said R. Joseph Hoffmann, chair of the Committee for the Scientific Examination of Religion. "I suspect we will witness a lively discussion on the question of sources and methods. How can we know what constituted the earliest phase of the Jesus-tradition? Is it possible to reconstruct the earliest form of the gospel, using the advanced techniques of biblical and historical criticism?"
To νέο ερευνητικό πρόγραμμα συνεχίζει το ερευνητικό έργο του λεγόμενου Jesus Seminar, αν και με διαφορετικές ερευνητικές προϋποθέσεις.
Για να διαβάσετε το πρόγραμμα αυτού του συνεδρίου, πατήστε εδώ.

Ο τάφος του Ηρώδη 2

Στην ενδιαφέρουσα ανακάλυψη κατά πάσα πιθανότητα του τάφου του Ηρώδη του Μεγάλου έχουμε ήδη αναφερθεί σε παλαιότερη ανάρτηση. Σε σημερινό δημοσίευμα της ιστοσελίδας του Hebrew University (Ιερουσαλήμ) πληροφορούμαστε ότι η ανάλυση νέων ευρημάτων από την περιοχή του Ηρωδείου καθιστά περισσότερο βεβαία την ταύτισή του με τον χώρο ταφής του Ηρώδη. Το μαυσωλείο του είχε δύο ορόφους και κωνική σκεπή. Είχε ύψος 25 μέτρα. Βρέθηκαν επίσης τμήματα από δύο ακόμη σαρκοφάγους, οι οποίες οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι ανήκουν σε μέλη της οικογένειάς του. Κατά την πρώτη ιουδαϊκή επανάσταση οι Ιουδαίοι επαναστάτες που κατέλαβαν την τοποθεσία κατέστρεψαν το μαυσωλείο.
Δυτικά του μαυσωλείου και κάτω από αυτό βρέθηκαν τα ερείπια ενός θεάτρου με θέσεις για 650 με 750 περίπου θεατές και ένα θεωρείο. Σε αυτό το θεωρείο βρέθηκαν τοιχογραφίες. Παρόμοιες κατασκευές βρέθηκαν στη Ρώμη και στην Καμπανία και χρονολογούνται στα 15-10 π.Χ. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι το θέατρο θα μπορούσε να συνδεθεί με το Ρωμαίο στρατηγό Μάρκο Αγρίππα, ο οποίος επισκέφτηκε το Ηρώδειο κατά το 15 π.Χ. Το θέατρο και το πολυτελές θεωρείο του καταστράφηκαν για να κτισθεί στη θέση τους το μαυσωλείο του Ηρώδη. Ήταν η επίμονη θέληση του Ηρώδη από την αρχή της βασιλείας του να θαφτεί σε αυτήν την απόμακρη περιοχή κι αυτός είναι ο λόγος που κτίσθηκε το Ηρώδειο. Είναι επίσης βέβαιο ότι η τοποθεσία του μαυσωλείου επιλέχθηκε προσωπικά από τον Ηρώδη. Έχει θέα την Ιερουσαλήμ.


Για να διαβάσετε το πλήρες άρθρο, πατήστε εδώ.

Πρακτικά της IOCS 2007


Από τη Society of Biblical Literature κυκλοφορούν τα πρακτικά της τελευταίας συνάντησης της International Organization for Septuagint and Cognate Studies (IOSCS), η οποία έλαβε χώρα στο πλαίσιο του ΧΙΧου Συνεδρίου στη Ljubljana το καλοκαίρι του 2007:

Melvin K. H. Peters (εκδ.), XIII Congress of the International Organization for Septuagint and Cognate Studies: Ljubljana, 2007 (Septuagint and Cognate Studies 55), SBL 2008
ISBN 9781589833951
$45.95

Ένα νέο βιβλίο για τις τεχνικές αφήγησης στο κατά Ιωάννην

Από την Society of Biblical Literature κυκλοφορεί ένας συλλογικός τόμος με θέμα τις τεχνικές αφήγησης του κατά Ιωάννην ευαγγελίου.

Tom Thatcher & Stephen D. Moore, Anatomies of Narrative Criticism The Past, Present, and Futures of the Fourth Gospel as Literature, (Resources for Biblical Study 55), SBL 2008,
ISBN 9781589833708
$35.95

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Με αφορμή τα 25 χρόνια από την έκδοση της σημαντικής για την έρευνα του κατά Ιωάννην ευαγγελίου μελέτης του Alan Culpepper, Anatomy of the Fourth Gospel (1983), το νέο αυτό βιβλίο Anatomies of Narrative Criticism εξετάζει τις σύγχρονες τάσεις στη μελέτη του κατά Ιωάννην ως λογοτεχνικού έργου. Οι συγγραφείς των επιμέρων μελετών σε αυτό παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα μεθοδολογικών προσεγγίσεων, που όλες μελετούν τους τρόπους, με τους οποίους οι σύγχρονοι αναγνώστες αντιλαμβάνονται το νόημα της ιστορίας του Ιωάννη για τον Ιησού. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται: μία εισαγωγή στις αφηγηματολογικές μελέτες του κατά Ιωάννην, μελέτες για επιμέρους θέματα και περικοπές του ευαγγελίου, οι οποίες επικεντρώνονται στην ερμηνεία του κειμένου, ιστορία της έρευνας, ερμηνευτικές προσεγγίσεις, μελλοντικές τάσεις στην έρευνα. Στο τέλος του τόμου υπάρχει και μία απάντηση του Alan Culpepper. Ο γενικός στόχος αυτής της συλλογής μελετών είναι η ανίχνευση της ιστορίας και του μέλλοντος της μελέτης της Γραφής ως αφήγησης.

Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2008

Η χρήση του συνδέσμου "αλλά"

O Rick Brannan ανάρτησε στο ιστολόγιό του την εισήγησή του που θα παρουσιάσει στο πλαίσιο της ετήσιας συνάντησης της Evangelical Theological Society με τίτλο:
"The Discourse Finction of αλλά in Non-Negative Contexts"
Για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο, πατήστε επάνω στον τίτλο του.

Διακειμενικότητα στην προς Κολοσσαείς

Ένα νέο βιβλίο κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Brill:

Christopher A. Beetham, Echoes of Scripture in the Letter of Paul to the Colossians (Biblical Interpretation Series 96), Brill 2008
ISBN: 978 90 04 17081 0
119€

Περιγραφή του εκδοτικού οίκου
Ενώ η χρήση της Π.Δ. στην Κ.Δ. έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των ειδικών εδώ και λίγα χρόνια, δεν έχει ερευνηθεί το θέμα της παρουσίας βιβλικών αναφορών στο κείμενο της προς Κολοσσαείς. Με την υιοθέτηση της θεωρίας περί της διακειμενικότητας από τους βιβλικούς το ενδιαφέρον στράφηκε περισσότερο στις έμμεσες αναφορές στην Π.Δ. οι οποίες συχνά ονομάζονται στη διεθνή έρευνα "allusions" ή "echoes". Δεν έχει ωστόσο μέχρι σήμερα διευκρινισθεί τι είναι αυτό που διακρίνει αυτά τα δύο είδη. Η παρούσα μελέτη προσφέρει μία νέα ερμηνεία αυτών των δύο όρων και μία μεθοδολογία αιτιολόγησής τους χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα εφαρμογής την προς Κολοσσαείς επιστολή.

Τρεις βιβλιοκρισίες στο BMCR

Στο ηλεκτρονικό ιστολόγιο του Bryn Mawr Classical Reviews έχουν αναρτηθεί οι βιβλιοκρισίες τριών βιβλίων με θέματα που αφορούν στην ιστορία των ιδεών και της θρησκείας στην εποχή της Κ.Δ. Πατώντας στον τίτλο του εκάστοτε βιβλίου θα βρεθείτε στη σχετική βιβλιοκρισία:

Theodore Scaltsas
, Andrew S. Mason (ed.), The Philosophy of Epictetus.
Oxford: Oxford University Press, 2007. Pp. 181.
ISBN 978-0-19-923307-6. $59.95

Kathryn Gutzwiller,
A Guide to Hellenistic Literature. Blackwell Guides to Classical Literature
. Malden, MA: Blackwell Publishing, 2007. Pp. xv, 261; figs. 11; maps 3.
ISBN 978-0-631-23321-3. $84.95.
ISBN 978-0-631-23322-0. $34.95 (pb).

Joerg Ruepke, Religion of the Romans. (Translation of 2001 edition by Richard Gordon). Cambridge, UK/Malden, MA: Polity Press, 2007. Pp.368.
ISBN 9780745630151. $26.95 (pb).

Ένα νέο βιβλίο για το Λευτικό και τους Αριθμούς

Από τον εκδοτικό οίκο Peeters κυκλοφόρησε ένα νέο βιβλίο για τα βιβλία του Λευιτικού και των Αριθμών. Πρόκειται για τις εισηγήσεις σχετικά με τα δύο αυτά βιβλία της Πεντατεύχου, που διαβάστηκαν στο πλαίσιο του Colloquium Biblicum Lovaniense (2006):

T. Römer (εκδ.), The Books of Leviticus and Numbers (Bibliotheca Ephemeridum Theologicarum Lovaniensum 215), Peeters 2008
ISBN: 978-90-429-2094-1
85 ευρώ

Περιγραφή του εκδοτικού οίκου:
Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τα δύο αυτά βιβλία είχαν βρεθεί στο περιθώριο το επιστημονικού ενδιαφέροντος. Μετά την υποχώρηση ωστόσο των παραδοσιακών μοντέλων μελέτης των κειμένων, το Λευιτικό και οι Αριθμοί βρέθηκαν και πάλι στο προσκήνιο της μελέτης των βιβλίων της Πεντατεύχου. Σύμφωνα με το σημερινό επιστημονικό consensus η Τορά γεννήθηκε κατά την Περσική περίοδο ως ιδρυτικό κείμενο του Ιουδαϊσμού, που τότε γεννιόταν. Τα δύο αυτά βιβλία περιέχουν πολλά κείμενα, τα οποία αντικατοπτρίζουν τα τελευταία στάδια διαμόρφωσης της Τορά κατά την Περσική περίοδο και ταυτόχρονα αποκαλύπτουν μία συνεχή ανάγκη για την ερμηνεία του μωσαϊκού Νόμου στις εκάστοτε ιστορικές συνθήκες. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνονται εισηγήσεις, οι οποίες έχουν ως θέμα τους γενικά θέματα προέλευσης, δομής και λειτουργίας μέσα στην Πεντάτευχο των δύο αυτών βιβλίων. Οι μελέτες του δεύτερου τμήματος πραγματεύονται επιμέρους θέματα, που καλύπτουν τους τομείς της κριτικής κειμένου, ιστορίας της σύνθεσης, συγχρονικής ανάλυσης, ιστορίας της πρόσληψης. Ο τόμος περιλαμβάνει 30 εισηγήσεις ειδικών από όλον τον κόσμο και συμβάλλει στην πρόοδο της ακαδημαϊκής έρευνας σχετικά με αυτά τα βιβλία.

Οι αρχαιότητες της Ρώμης

Στην ιστοσελίδα ABZU διαβάζουμε για την ανάρτηση στον ιστό από το Παν/μιο της Heidelberg των τριών τόμων του Bonaventura van Overbeke, Les Restes De L'Ancienne Rome (1709)
Band 1
Band 2
Band 3

(Πατώντας σε έναν από τους παραπάνω τόμους θα βρεθείτε σε αυτόν)

Μια νέα ενδιαφέρουσα επιγραφή


Κατά το τελευταίο διάστημα μία σειρά από δημοσιεύματα ασχολούνται με το ενδιαφέρον εύρημα μίας επιγραφής του 8ου αι. π.Χ. από το Zincirli, την τοποθεσία της αρχαίας πόλης Sam' al, πρωτεύουσας ενός πλούσιου βασιλείου της εποχής του Σιδήρου. Την επιγραφή έφεραν στο φως μέλη της Αποστολής Neubauer του Oriental Institute (Παν/μιο του Chicago). Η επιγραφή είναι η πρώτη στο είδος της, που έρχεται στο φως, και μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για τα ταφικά έθιμα και τις μεταθανάτιες προσδοκίες της εποχής. Παραθέτουμε το κείμενο της επιγραφής (βλ. και φωτογρ. της), όπως αυτό δημοσιεύθηκε στους Times Online και στο Science Daily. Το κείμενο είναι γραμμένο με το φοινικικό αλφάβητο και σε μία σημιτική διάλεκτο, που ομοιάζει τα αραμαϊκά και τα εβραϊκά.


"I, Kuttamuwa, servant of Panamuwa, am the one who oversaw the production of this stele for myself while still living. I placed it in an eternal chamber(?) and established a feast at this chamber(?): a bull for [the storm-god] Hadad, ... a ram for [the sun-god] Shamash, ... and a ram for my soul that is in this stele. …"

Η στήλη βρέθηκε in situ να ακουμπά σε έναν τοίχο ενός μικρού δώματος . Στην παράσταση απεικονίζεται ο νεκρός Kuttamuwa, βασιλικός αξιωματούχος, ο οποίος σηκώνει με το δεξί του χέρι το ποτήρι με το κρασί. Στο κείμενο της επιγραφής καλεί τους απογόνους του να προσφέρουν τροφή στην ψυχή του. Πραγματικά μπροστά από τη στήλη βρέθηκαν υπολείμματα τροφής και σπασμένα σκεύη. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το μνημείο αποτελεί απόδειξη Ινδοευρωπαϊκοί πληθυσμοί μετακινήθηκαν στην περιοχή πολύ νωρίτερα. Κατά τον 8ο αι. π.Χ. μιλούσαν την τοπική σημιτική διάλεκτο και είχαν πλήρως ενσωματωθεί στην τοπική κοινωνία. Το κείμενο συνδυάζει και πάλι σύμφωνα με τους ειδικούς πεποιθήσεις σημιτικές και μη: πίστη σε ψυχή, η οποία συνεχίζει να ζει μετά το θάνατο, η οποία όμως δεν κατοικεί στα οστά του νεκρού αλλά στην ταφική του στήλη [σημ. δική μου: σε παλαιότερη μελέτη συνάντησα την πληροφορία ότι στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας nephesh ονομαζόταν και η ταφική στήλη]. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής φαίνεται ότι έκαιγαν τους νεκρούς, κάτι που η Π.Δ. απέρριπτε.

Για να διαβάσετε εκτενή δημοσιεύματα σχετικά με το ενδιαφέρον αυτό εύρημα πατήστε: Daily Science, New York Times.

Το νέο τεύχος του CBQ

Στο νέο τεύχος του Catholic Biblical Quarterly 70:4 (2008) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

  • Rom-Shiloni, Dalit, "Psalm 44 : the powers of protest", 683-698
  • Tan, Nancy N., "Where is foreign wisdom to be found in Septuagint proverbs?", 699-708
  • Tkacz, Catherine B., "Esther, Jesus, and Psalm 22", 708-728
  • Anderson, Garwood P., "Seeking and saving what might have been lost : Luke's restoration of an enigmatic parable tradition", 729-749
  • O'Donnell, Timothy T., "Complementary eschatologies in John 5:19-30", 750-765
  • Koester, Craig R., "Roman slave trade and the critique of Babylon in Revelation 18", 766-786

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008

Υφολογική ανάλυση του Κολ 1,15-20

Ένα παλαιότερο αλλά ενδιαφέρον άρθρο για την υφολογική ανάλυση του Κολ 1,15-20 έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο. Για να βρεθείτε σε αυτό (μορφή pdf), πατήστε επάνω στον τίτλο.

John F. Balchin, "Colossians 1:15-20: An Early Christian Hymn? The Arguments from Style," Vox Evangelica 15 (1985): 65-94.

Τρία βιβλία του καθ. Δ. Καϊμάκη για τη γραμματεία και θεολογία του μεσοδιαθηκικού Ιουδαϊσμού

Κυκλοφορούν τρία βιβλία του καθηγητή της Π.Δ. του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. σχετικά με τη γραμματεία και τη θεολογία του μεσοδιαθηκικού Ιουδαϊσμού (Κουμράν, αποκαλυπτικά κείμενα, Ενώχ κτλ.):


Τα χειρόγραφα του Κουμράν και η θεολογία τους, εκδόσεις Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2004

Η εύρεση των χειρογράφων της Νεκράς Θαλάσσης υπήρξε για το χώρο των βιβλικών σπουδών μια πάρα πολύ σημαντική ανακάλυψη. Τα χειρόγραφα αυτά είναι κατάλοιπα μιας κοινότητας που έζησε στην περιοχή της Παλαιστίνης δύο αιώνες πριν και έναν μετά την εμφάνιση του Ιησού στο χώρο. Η γνώση θεολογικών δοξασιών που σχετίζονται με την πίστη της κοινότητας βοηθάει πολύ στο να κατανοήσει κανείς τα ρεύματα των ιδεών που διακινούνταν την εποχή του Ιησού στην Παλαιστίνη. Προέρχονται βέβαια από το χώρο του Ιουδαϊσμού, διαφοροποιούνται όμως ως ένα σημείο από αυτόν.
Για το χριστιανικό κόσμο η προσέγγιση και η γνώση αυτών των θεμάτων, όπως αυτά βιώνονταν από τη συγκεκριμένη ομάδα πιστών, αποτελεί βοηθητικό υλικό για την κατανόηση της εξέλιξης της ιουδαϊκής θρησκευτικής σκέψης. Πολλά από τα θέματα αυτά πέρασαν αργότερα και στη διδασκαλία του χριστιανισμού. Ενδιαφέρον λοιπόν είναι να προσπαθήσει κανείς να δει εάν υπάρχουν ομοιότητες ή σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ τους.

«Τα Ελοχίμ δεν θα ταραχθούν εις τον αιώνα …» Ζητήματα παλαιοδιαθηκικής και μεσοδιαθηκικής γραμματείας, εκδόσεις Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2006
ISBN: 960-288-149-6


Η αποκαλυπτική γραμματεία και το Κουμράν είναι μια περιοχή πολύ δελεαστική για όποιον ενδιαφέρεται να παρακολουθήσει την εξέλιξη της θρησκευτικής σκέψης από την Π. Διαθήκη στην Καινή. Το ενδιαφέρον μας στη συγκεκριμένη περίπτωση περιορίζεται σ’ ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα που ανακαλύφτηκαν στα σπήλαια του Κουμράν, το οποίο λόγω του ότι δεν σώθηκε και σε πολύ καλή κατάσταση, άργησε να εκδοθεί σε μια ικανοποιητική μορφή. Πρόκειται για τη λεγόμενη «αγγελική λειτουργία». Εδώ γίνεται μια προσπάθεια να μεταφραστεί από το εβραϊκό πρωτότυπο και να σχολιαστεί.
Η αποκαλυπτική γραμματεία αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Όλα τα βασικά θεολογικά θέματα που συναντά κανείς στην Παλαιά και που σχετίζονται με την αγγελολογία, την έννοια του μεσσία, την έννοια του χρόνου και της εσχατολογίας, τα συναντούμε σ’ αυτήν. Κύριος και πιο σπουδαίος εκπρόσωπός της είναι το βιβλίο του Ενώχ. Η προσπάθειά μας εστιάζεται στο να δοθεί μια αναλυτική περίληψη του βιβλίου, με ένα σχολιασμό κυρίως των θεμάτων που αναφέρθηκαν πιο πάνω, χωρίς όμως να περιοριζόμαστε μόνο σε αυτά.
Η εβδομηκοντολογία είναι ένας χώρος της παλαιοδιαθηκικής επιστήμης, που ασχολείται με τη μετάφραση των Ο΄ και τα ποικίλα προβλήματα που απορρέουν από τη χρησιμοποίησή της από την εκκλησία και τη συναγωγή. Ορισμένα από αυτά αποτελούν το αντικείμενο ειδικών μελετών που ακολουθούν.
Ο τόμος κλείνει με σχολιασμό ορισμένων σημαντικών θεολογικά ενοτήτων από την Π. Διαθήκη.

H ιουδαϊκή αποκαλυπτική γραμματεία και η θεολογία της, Εκδόσεις Βάνιας 2007
ISBN 978-960-288-179-8


Ένα ιδιαίτερο γραμματειακό είδος που αναπτύχθηκε δύο αιώνες πριν από την έλευση του Ιησού στον κόσμο και συνεχίστηκε και τον πρώτο αιώνα μ.Χ. είναι η λεγόμενη αποκαλυπτική ιουδαϊκή γραμματεία. Τα θέματα που διαπραγματεύεται η γραμματεία αυτή αποτελούν, μέχρι ένα σημείο, συνέχεια των θεμάτων της Παλαιάς Διαθήκης, δίνουν όμως και τοποθετήσεις που αποτελούν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της αποκαλυπτικής γραμματείας. Το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γράφηκαν και αναπτύχθηκαν τα κείμενα αυτά παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιουδαϊκής θεολογικής σκέψης. Είναι προφανές πως μεγάλο μέρος του προβληματισμού των κειμένων πέρασε, μέσα από τη γραμματεία αυτή, στην ίδια την Καινή Διαθήκη. Έτσι, θέματα που έχουν να κάνουν με την αγγελολογία, το μεσσιανισμό, το δυισμό, την αίσθηση του χρόνου και της εσχατολογίας, την ανάσταση των νεκρών ή την αθανασία της ψυχής, έχουν τη συνέχειά τους στο κείμενο της Καινής Διαθήκης και κατά συνέπεια στο χριστιανικό κόσμο.

Ένα νέο βιβλίο για τη θεολογία της Καινής Διαθήκης

Κυκλοφορεί ένα νέο βιβλίο με τα πρακτικά συνεδρίου, που έγινε στη Ρώμη το 2001 και το οποίο είχε θέμα το έργο του καθηγητή της Κ.Δ. Heikki Räisänen και την θεολογίας της Κ.Δ. :

Moving beyond New Testament theology? : essays in conversation with Heikki Räisänen Helsinki, Göttingen : Finnish Exegetical Society ; Vandenhoeck und Ruprecht 2005
ISBN 951-9217-43-6; 3-525-53605-4

Περιεχόμενα
  • Penner, Todd C., "The challenge from within : reading Räisänen against dominant methodological discourse", 1-31
  • Balla, Peter, "Are we beyond New Testament theology?", 32-44
  • Laffey, Alice L., "Reflections down the road", 45-60
  • Stell, Stephen L., "The ends of New Testament studies and the effects of those ends", 61-104
  • Stenström, Hanna, "Fair play? : Some questions evoked by Heikki Räisänen's 'Beyond New Testament theology'", 105-132
  • Punt, Jeremy, "Decolonising and recolonising New Testament theology : a postcolonial perspective from Africa", 1-33-160
  • Scholz, Susanne, "Standing at the crossroads with Räisänen's program : toward a future of biblical studies in post-biblical societies", 161-178
  • Levine, Amy J., "Homeless in the global village", 179-196
  • Byrskog, Samuel, "Räisänen through Theissen : a program and a theory", 197-220
  • Stegemann, Wolfgang, "Much ado about nothing? : sceptical inquiries into the alternatives 'theology' or 'religious studies'", 221-242
  • Strecker, Christian, "New Testament Research: theological or atheological? : some observations on Heikki Räisänen's two-stage program", 243-263
  • Moxnes, Halvor, "From theology to identity : the problem of constructing Early Christianity", 264-281
  • Pyysiäinen, Ilkka, "Intuition, reflection and the evolution of traditions", 282-307
  • VanderStichele, Caroline, "Historical-criticism and interreligious dialogue : a conversation with Räisänen", 308-335
  • Robbins, Vernon K., "Lukan and Johannine tradition in the Qur'an : a story of (and program for) Auslegungsgeschichte and Wirkungsgeschichte", 336-368
  • Matlock, R.B., "Beyond the great divide? : history, theology, and the secular academy", 369-399
  • Räisänen, Heikki, "What I meant and what it might mean ... : an attempt at responding", 400-443
  • Räisänen, Heikki, "Last things first: "eschatology" as the first chapter in an overall account of Early Christian ideas", 444-487
Για μια βιβλιοκρισία που αναρτήθηκε παλαιότερα μέσα στο 2008 για το σχετικό βιβλίο στο Review of Biblical Literature, πατήστε εδώ.

Προφητεία και μοναρχία στον αρχαίο Ισραήλ

Στο ιστολόγιό του ο καθ. Claude Mariottini ανάρτησε σήμερα ένα σύντομο κείμενο για τη σχέση προφητείας και μοναρχίας και τη διάκριση μέσα στη Βίβλο των προφητών σε αληθινούς και ψευδείς. Ένα τέτοιο παράδειγμα προφητών είναι και οι Ιερεμίας και Ανανίας (Ιερ 28). Ο Mariottini σύντομα παρουσιάζει τις ιστορικοκοινωνικές συνθήκες της εποχής τους και πραγματεύεται τις αιτίες και το περιεχόμενο της αντιπαράθεσής τους. Για να διαβάσετε το σχετικό κείμενο, πατήστε εδώ.

Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2008

Ένα νέο βιβλίο του καθ. Μ. Κωνσταντίνου

Κυκλοφορεί ένα νέο βιβλίο του καθηγητή της Π.Δ. στο Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Μιλτιάδη Κωνσταντίνου. Πρόκειται για την έκδοση των κειμένων του καθηγητή, τα οποία δημοσιεύθηκαν παλαιότερα στο περιοδικό ΣΥΝΑΞΙΣ. Αυτός ο μικρός τόμος είναι ο πρώτος που εκδίδει ο εκδ. οίκος ΑΡΜΟΣ στη σειρά "ΣΥΝΑΞΙΣ". Όπως οι ίδιοι εκδότες σημειώνουν η σειρά θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
Τη σπουδή και την παρεμβατικότητα. Κείμενα νευρώδη, που κατά καιρούς φιλοξενήθηκαν στο περιοδικό, αφορούν φλέγοντα ζητήματα των ημερών μας και είναι μάλλον δυσεύρετα...
Ο τόμος με τα άρθα του καθ. Μ. Κωνσταντίνου έχει τον εξής τίτλο:


Παλαιά Διαθήκη. Αποκρυπτογραφώντας την πανανθρώπινη κληρονομιά, (Σύναξη 1), ΑΡΜΟΣ, Θεσσαλονίκη 2008
ISBN: 960-527-450-7
8,50 ευρώ


Στο οπισθόφυλλο διαβάζουμε την εξής περιγραφή του τόμου:
Πόσο μας αφορά ένα βιβλίο εβραϊκό; Πως εξηγείται η βία που γεμίζει πολλές σελίδες του; Πόση ιστορία και πόσος συμβολισμός συνθέτουν τελικά την Παλαιά Διαθήκη; Μιλώντας μια γλώσσα σύγχρονη, οι μελέτες του Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, καθηγητή της Παλαιάς Διαθήκης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ρίχνουν φως σε μια σειρά συγχύσεων, άγνοιας και παραναγνώσεων.

Περιεχόμενα του βιβλίου
-Χίλια χρόνια και μια μέρα. Η συμβολική γλώσσα των αφηγηματικών κειμένων της Παλαιάς Διαθήκης
-Παλαιά Διαθήκη: "Η Ιστορία της Θείας Οικονομίας" ή "Μυθολογία των Εβραίων"
-Το ήθος του ... Θεού. Σκληρός Κύριος ή μακρόθυμος Πατέρας;
-Πτώση και σωτηρία

Ο καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου έχει επίσης μία ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα, όπου ο ενδιαφερόμενος εκτός από τη βιογραφία του καθηγητή κι άλλες πληροφορίες μπορεί να βρει μία σειρά επίσης άρθρων του.
Για να βρεθείτε στην ιστοσελίδα του πατήστε εδώ.

Το θέμα του κυκλικού ταξιδιού στο κατά Λουκάν

Ένα νέο άρθρο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Journal for the Study of Greco-Roman Christianity and Judaism 5 (2008)

Mariusz Rosik, The Greek Motif of the Cyclic Journey in the Gospel of Luke

Αποκαλυπτική και Κ.Δ.

Από το ιστολόγιο BiblicalStudies.org πληροφορούμαστε τη διάθεση στο διαδίκτυο σε μορφή pdf του παρακάτω άρθρου:

George Eldon Ladd, "Apocalyptic and New Testament Theology," Robert Banks, ed., Reconciliation and Hope. New Testament Essays on Atonement and Eschatology Presented to L.L. Morris on his 60th Birthday. Carlisle: The Paternoster Press, 1974. pp.285-296.

Ο τάφος του Ηρώδη

Από το ιστολόγιο του Antonio Lombatti πληροφορούμαστε για την ανάρτηση στη σελίδα του περιοδικού National Geographic φωτογραφιών και κειμένων σχετικά με τον τάφο του Ηρώδη και γενικότερα για τη βασιλεία του. Εκτός από το πληροφοριακό υλικό υπάρχει κι ένα σχετικό εκπαιδευτικό παιχνίδι. Για να βρεθείτε στην αρχική σελίδα και από εκεί να οδηγηθείτε στις υπόλοιπες, πατήστε εδώ.

Βιβλιοπαρουσιάσεις του Review of Biblical Literature, 15/11/2008

Στη νέα έκδοση του Review of Biblical Literature δημοσιεύονται βιβλιοκρισίες για τα ακόλουθα βιβλία (πατὠντας επάνω στους τίτλους τους θα βρεθείτε στη βιβλιοκρισία):

Hector Avalos, The End of Biblical Studies
Reviewed by Ulrich H. J. Körtner

Ward Blanton, Displacing Christian Origins: Philosophy, Secularity, and the New Testament
Reviewed by Clare K. Rothschild

Marcus J. Borg and John Dominic Crossan, The Last Week: A Day-by-Day Account of Jesus's Final Week in Jerusalem
Reviewed by Craig L. Blomberg

Katherine J. Dell, Opening the Old Testament
Reviewed by Bill T. Arnold
Reviewed by George Heider

Brad E. Kelle and Megan Bishop Moore
Israel's Prophets and Israel's Past: Essays on the Relationship of Prophetic Texts and Israelite History in Honor of John H. Hayes
Reviewed by Lena-Sofia Tiemeyer

Jens Kreinath, Jan Snoek, and Michael Stausberg, eds., Theorizing Rituals: Issues, Topics, Approaches, Concepts, Annotated Bibliography
Reviewed by Brian B. Schmidt

Daniel A. Smith, The Post-Mortem Vindication of Jesus in the Sayings Gospel Q
Reviewed by William Arnal

Fred Strickert, Rachel Weeping: Jews, Christians, and Muslims at the Fortress Tomb
Reviewed by Samuel Thomas

Emily Teeter and Douglas J. Brewer, Egypt and the Egyptians
Reviewed by Roxana Flammini

Ben Zion Wacholder, The New Damascus Document: The Midrash on the Eschatological Torah of the Dead Sea Scrolls: Reconstruction, Translation and Commentary
Reviewed by Gregory L. Doudna

Jürgen Zangenberg, Harold W. Attridge, and Dale B. Martin, eds., Religion, Ethnicity and Identity in Ancient Galilee: A Region in Transition
Reviewed by Christoph Stenschke