Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2009

Το νέο τεύχος του Revue Sémiotique et Bible / The new issue of Revue Sémiotique et Bible

Στο νέο τεύχος του Revue Sémiotique et Bible 134 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Serge Wüthrich, "Éli ou Élie ? (Mt 27, 45-50) Quand l’ironie tourne au vinaigre"
Ο συγγραφέας προτείνει μία ανάλυση των τελευταίων λόγων του Ιησού στο σταυρό, όπως αυτοί διασώζονται από τον Ματθαίο (27, 45-46) η οποία στηρίζεται στο θεωρητικό και μεθοδολογικό μοντέλο του J. Geninasca. Αυτή η ανάλυση ρίχνει φως σε δύο βασικά ερωτήματα που συνδέονται με αυτούς τους στίχους: α) γιατί οι παριστάμενοι θεώρησαν ότι ο Ιησούς επικαλείται τον Ηλία και β) ποια είναι η σχέση μεταξύ της παρανόησής τους και της εικόνας του ανθρώπου που τρέχει για να δώσει ξύδι στον Ιησού.

Jean-Pierre Duplantier, "La mort d’Ananie et Saphire (Actes 5, 1-11)"
Το άρθρο είναι η εισήγηση του συγγραφέα σε ένα συμπόριο που έλαβε χώρα στο Cadir τον Απρίλιο του 2007 με θέμα τις Πράξεις των Αποστόλων. Η ιστορία του θανάτου του Ανανία και της Σαπφείρας διαταράσσει την κατά κάποιο τρόπο ειδυλλιακή εικόνα που έχουν οι αναγνώστες των Πράξεων για την αρχαία Εκκλησία κι έτσι η τιμωρία του ζευγαριού φαίνεται σκληρή. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η ιστορία συναπαρτίζεται από τις διαφορετικές οπτικές τριών παρατηρητών των γεγονότων, του Ανανία, της Σαπφείρας και του Πέτρου. Ένας από αυτούς, ο Πέτρος, εισάγει ασυνήθιστους πρωταγωνιστές στην ιστορία: τον Σατανά και το Άγιο Πνεύμα. Δεν είναι ωστόσο το ζευγάρι εκείνο που πλήττεται από την τιμωρία, αλλά η εκκλησία, της οποίας εκείνοι είναι μέλη.

François Genuyt, "Le testament spirituel de Jésus selon Jn 13-17. En écoutant Jean Delorme. 1ère partie : Jean 13-14"
Πρόκειται για το πρώτο άρθρο στη σειρά άρθρων με θέμα τις διαλέξεις του Jean Delorme στο Savoie (1998-1999).

Κριτική έκδοση αγ. Νεοφύτου Εγκλείστου - βράβευση της Ακαδημίας Αθηνών / Critical edition of St. Neophytos' texts - the Academy of Athens award

Η Ακαδημία Αθηνών αποφάσισε να βραβεύσει τους συντελεστές της κριτικής έκδοσης των κειμένων του Αγίου Νεοφύτου του Εγκλείστου στην πανηγυρική της συνεδρία στις 29 Δεκεμβρίου 2009. Ο άγιος Νεόφυτος (1134-1215) υπήρξε ένας πολυγραφότατος και εμπνευσμένος συγγραφέας. Το συγγραφικό του έργο καλύπτει όλους τους τομείς της θεολογίας. Μεταξύ των συγγραμμάτων του συγκαταλέγονται και κάποια ερμηνευτικά. Όσα από τα έργα του έχουν σωθεί, δημοσιεύονται στην εξάτομη κριτική έκδοση, που εκπονήθηκε με πρωτοβουλία της Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Αγίου Νεοφύτου της Πάφου και με την επιμέλεια 50 περίπου πανεπιστημιακών από διάφορες χώρες. Η κριτική αυτή έκδοση αποτελεί πολύτιμο εργαλείο και καθιστά προσιτό το έργο του αγίου στην επιστημονική κοινότητα αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο. Στην εκδήλωση βράβευσης θα παραβρεθούν εκ μέρους της Μονής Αγ. Νεοφύτου Πάφου ο επίσκοπος Χύτρων και ηγούμενος της Μονής Λεόντιος συνοδευόμενος από τον π. Αλέξιο Εγκλειστριώτη και εκ μέρους της Συντονιστικής Επιτροπής ο καθ. και Πρόεδρος του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ Χρήστος Οικονόμου.

Άρθρο στο νέο EvTh για το ρόλο των γραφέων / An article in the new EvTh on the role of scribes

Στο νέο τεύχος του Evangelische Theologie 6/2009 δημοσιεύεται μεταξύ άλλων ένα άρθρο για το ρόλο των γραφέων και γραμματέων στον αρχαίο Ισραήλ:
Johannes Taschner, "Zusammenhalt trotz inhaltlicher Differenzen. Jer 36 als Selbstvergewisserung der Beamten und Schreiber in frühnachexilischer Zeit ", 366-381
Στο πρώτο μέρος του άρθρου παρουσιάζονται ξεκινώντας από το Ιερ 36 τα παλαιοδιαθηκικά κείμενα στα οποία γίνεται λόγος για τον κοινωνικό ρόλο των υπαλλήλων και των γραφέων. Στη συνέχεια και στο πλαίσιο της ίδιας προβληματικής παρουσιάζονται τα παράλληλα από την αρχαία Ανατολή και τα αρχαιολογικά ευρήματα από τη Μέση Παλαιστίνη. Τέλος το άρθρο απαντά στο ερώτημα σε ποια συμπεράσματα μπορεί να καταλήξει κανείς από τη μορφή της ανάκρισης στο Ιερ 36,14-20 για την αυτοσυνειδησία των υπαλλήλων και γραφέων στην προαιχμαλωσιακήη και πρώιμη μεταιχμαλωσιακή περίοδο.

Πινακίδες με σφηνοειδή γραφή βρέθηκαν στη ΝΑ Τουρκία / Tablets with cuneiform found in SE Turkey


Στην ιστοσελίδα του National Geographic έχει αναρτηθεί η είδηση για την ανεύρεση πινακίδων σε σφηνοειδή γραφή από αρχαιολόγους του Παν/μίου της Akron σε ανάκτορο στην ΝΑ Τουρκία. Το ανάκτορο βρίσκεται στο Ziyaret Tepe, μία από τις τρεις οχυρωμένες ασσυριακές τοποθεσίες στο Β. άκρο της ασσυριακής αυτοκρατορίας. Οι πινακίδες που βρέθηκαν χρονολογούνται από το τ. του 9ου αι. π.Χ. έως τα μ.του 7ου αι. π.Χ. Η ανακάλυψη έγινε το καλοκαίρι του 2009. Μέχρι τώρα οι ειδικοί έχουν αποκρυπτογραφήσει μεγάλο μέρος των κειμένων. Ειδικότερα κατάφεραν να διαβάσουν τους καταλόγους 144 γυναικείων ονομάτων. Πρόκειται προφανώς για γυναίκες που απασχολούνταν στο ανάκτορο σε αγροτικές εργασίες ή στις σιταποθήκες.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ενώ οι πινακίδες είναι στην ύστερη ασσυριακή γλώσσα, τα ονόματα δεν είναι ασσυριακά. Οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι είτε προέρχονταν από τον τοπικό πληθυσμό είτε ανήκαν σε ομάδες πληθυσμού, τις οποίες οι Ασσύριοι μετακίνησαν από άλλες περιοχές.

Για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο, πατήστε εδώ.

Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Οι Ασμοναίοι στη Negev / Hasmoneans in Negev


Στο ιστολόγιο του Jim West διαβάσαμε την είδηση, η οποία νωρίτερα ανακοινώθηκε με δελτίο τύπου από το ΙΑΑ ότι αρχαιολογικά ευρήματα από τοποθεσίες στο "δρόμο του θυμιάματος" στη Negev βεβαιώνουν ότι η περιοχή ήταν υπό τον έλεγχο των Ασμοναίων.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το δημοσίευμα στη σελίδα του Jim West, πατήστε εδώ.

Ένα νέο άρθρο στο JHS / A new article in the current JHS

Στον τόμο του Journal of Hebrew Scriptures 9 (2009) δημοσιεύθηκε ένα νέο άρθρο (αρ. 25):

George Savran, "Multivocality in Group Speech in Biblical Narrative"
Mολονότι ο λόγος των ομάδων στις βιβλικές αφηγήσεις γενικά εκφράζεται με μία φωνή, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις το νόημα του κειμένου βελτιώνεται με τον εντοπισμό ενός αριθμού διαφορετικών φωνών. Αν και αυτές οι φωνές δε σημειώνονται, γίνονται αισθητές στις περιπτώσεις που παρουσιάζει το άρθρο και η παρουσία τους συμβάλλει ουσιαστικά στη δραματική δύναμη του κειμένου. Εκτός από τη γνωστή περίπτωση του Σαούλ και των νεαρών γυναικών στο πηγάδι στο 2 Σαμ 9,11-13, υπάρχει ένας αριθμός περιπτώσεων στην ιστορία του Ιωσήφ στα Γεν 37 και 42, στα οποία οι λόγοι των αδελφών του αντικατοπτρίζουν πολλές φωνές κι έτσι παρέχουν μία πληρέστερη εικόνα των διαφωνιών τους. Στο Ιωνάς 1,8 οι ναύτες ανακρίνουν τον Ιωνά μέσα σε μία κακοφωνία και η επιστροφή του Δαυίδ στην Ιερουσαλήμ στο 1 Σαμ 19 χαρακτηρίζεται από λεκτικές διαφωνίες μεταξύ των Ισραηλιτών με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση του 2 Σαμ 19,10-11.

Ένα νέο βιβλίο για τον Παύλο και την φιλοσοφία / A new book on Paul and philosophy

Κυκλοφορεί στις εκδόσεις του Πανεπιστημίου της Indianapolis ένας νέος τόμος με θέμα τις φιλοσοφικές προεκτάσεις του παύλειου κηρύγματος και τη συμβολή που μπορεί να έχει το οικουμενικό κήρυγμα του αποστόλου στη σύγχρονη πολιτική (και όχι μόνο) φιλοσοφία:


John D. Caputo & Linda Martín Alcoff (εκδ.), Paul among the philosophers, Bloomington, Ind. ; Indianapolis : Indiana University Press 2009
ISBN 978-0-253-35317-7; 978-0-253-22083-7
22,95 $
Περιεχόμενα τόμου
  • John D. Caputo, "Postcards from Paul : subtraction versus grafting", 1-23
  • Alain Badiou, "St. Paul, founder of the universal subject", 27-38
  • Slavoj Zizek, "From Job to Christ : a Paulinian reading of Chesterton", 39-58
  • Paula Fredriksen, "Historical integrity, interpretive freedom : the philosopher's Paul and the problem of anachronism", 61-73
  • Ed P. Sanders, "Paul between Judaism and Hellenism", 74-90
  • Dale B. Martin, "The promise of teleology, the constraints of epistemology, and universal vision in Paul", 91-108
  • Daniel Boyarin, "Paul among the antiphilosophers; or, Saul among the sophists", 109-141
  • Richard Kearney, "Paul's notion of dunamis : between the possible and the impossible", 142-159

Πρακτικά συνεδρίου για την ημέρα Κυρίου / A volume on the "Day of God" Conference

Από τον εκδοτικό οίκο Mohr Siebeck κυκλοφόρησε ένας νέος τόμος με τις εισηγήσεις που διαβάστηκαν στο 5ο Συμπόσιο που διοργάνωσαν οι θεολογικές σχολές των Παν/μίων Strasbourg, Tübingen και Uppsala στην Upssala το Σεπτέμβρη του 2006. Ο όρος "ημέρας Κυρίου" έχει γενικά ένα εσχατολογικό περιεχόμενο, μπορεί όμως να κατανοηθεί και διαφορετικά. Τέτοιες διαφορετικές προσεγγίσεις παρουσιάζονται στον παρόντα τόμο παράλληλα με την εσχατολογική διάσταση. Οι εισηγήσεις καλύπτουν ένα ευρύ χρονικό φάσμα: από την αρχαία αιγυπτιακή περίοδο μέχρι τη σκανδιναβική μεσαιωνική εποχή. Στο επίκεντρο, όπως είναι βέβαια φυσικό, βρίσκονται ο Ιουδαϊσμός και ο Χριστιανισμός, αλλά παράλληλα παρουσιάζονται προβλήματα και παραστάσεις σχετικά με την ιδέα της ημέρας Κυρίου στο Ζωροαστρισμό και στην αιγυπτιακή θρησκεία.


Anders Hultgard & Stig Norin (εκδ.), Le jour de Dieu : 5. Symposium Strasbourg, Tübingen, Uppsala, 11.-13. September 2006 in Uppsala, Tübingen : Mohr Siebeck 2009
ISBN: 978-3-16-150068-8
74 ευρώ


Περιεχόμενα τόμου
  • Erika Meyer-Dietrich, "Herr der Ewigkeit, der die Jahre der Götter aufgehen lässt, und der, in den Re täglich hinabsteigt : zur Frage altägyptischer Theologie und Zeitvorstellungen", 1-18
  • Wolfgang Oswald, "Zukunftserwartung und Gerichtsankündigung : zur Pragmatik der prophetischen Rede vom Tag Jhwhs", 19-31
  • Stig I. Norin, "Der Tag Gottes im Alten Testament : jenseits der Spekulationen - Was ist übrig?", 33-42
  • Anders Hultgård, "Le "jour de Dieu" et les "millénnaires de Dieu" - deux types d'eschatologie iranienne", 43-64
  • Madeleine Wieger, "Le "jour du jugement" dans IV Esdras", 65-83
  • Jean C. Ingelaere, "Les jours du Seigneur dans l'Évangile selon Matthieu", 85-100
  • Marc Philonenko, "'Au jour du Jugement' : origine et diffusion d'une formule eschatologique (contribution à l'étude du sociolecte esséno-quomrânien)", 101-106
  • Anna M. Schwemer, "Das Kommen der Königsherrschaft Gottes in Lk 17,20f.", 107-138
  • Tord Fornberg, "'And after six days ...' : chronology and biblical exegesis", 139-151
  • Matthias Morgenstern, "Der 'Tag des Herrn' in der Literatur des rabbinischen Judentums : von der futurischen Halacha zur präsentischen Eschatologie", 153-167
  • Friedmann Eissler, "Die Gebote und das Ende : Der "Tag JHWHs" in der frühen karäischen Bibelauslegung", 169-188
  • Christian Grappe, "La réinterprétation du jour du Seigneur dans l'oeuvre double à Théophile : à partir de la relecture effectuée de Joël 3,1-5 (LXX)", 189-211
  • Håkan Ulfgard, "Exégèse à la fin des temps dans la Suède médiévale : spiritualité et actualité dans l'Exposicio super Apocalypsim de Mathias de Linköping", 213-230

Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2009

Το νέο τεύχος του DSD / In the new issue of DSD

Στο νέο τεύχους του Dead Sea Discoveries 16:3 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Michael A. Knibb, "The Community of the Dead Sea Scrolls: Introduction", 297-308
To άρθρο αποτελεί μία εισαγωγή στα άρθρα του ειδικού αυτού τόμου του περιοδικού με θέμα την κοινότητα των Κειμένων της Νεκράς Θαλάσσης και αποπειράται να παρέχει μια εκτίμηση σχετικά με ορισμένα ζητήματα που αυτά τα κείμενα θέτουν. Παρέχονται τα απαραίτητα επιχειρήματα για να καταδειχθεί ότι η παράδοση S δεν αφορούσε μία μόνο ομάδα κι όδι η yahad δεν περιοριζόταν στον Κουμράν. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η κοινοτική οργάνωση του κινήματος των Κειμένων της Νεκράς Θάλασσας ήταν πιο ευέλικτο και περισσότερο σύνθετο από ό,τι συνήθως υποθέτουμε.

Jutta Jokiranta, "An Experiment on Idem Identity in the Qumran Movement", 309-329
Η συζήτηση για τη σχέση μεταξύ του Κανόνα της Κοινότητας (S) και του κειμένου της Δαμασκού (D) μπορεί να στραφεί προς λάθος κατεύθυνση, εάν επικεντρωθεί στις διαφορές μεταξύ των κειμένων χωρίς να εκτιμήσει με σαφή τρόπο τη σημασία των μεταξύ τους σχέσεων και αλληλεπιδράσεων. Εδώ υιοθετείται η ιδέα της "διαχρονικής ταυτότητας" (idem identity) για να καταστεί σαφές ότι το λιγότερο που θεωρούσε το κίνημα ότι αυτό είναι, είναι τουλάχιστον τόσο σημαντικό όσο το να τεθεί το ερώτημα για το ποιους θεωρούσαν τα ίδια τα μέλη της ομάδας (τους εαυτούς τους) ότι είναι (το ζήτημα της συγχρονικής ταυτότητας [ipse identity]). To κίνημα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είναι το ίδιο, ότι αντιστέκεται στο χρόνο παρά τις ποικίλες διαφορές. Στο άρθρο η συγγραφέας προσπαθεί να εντοπίσει σημαντικά στοιχεία της διαφοράς τα οποία μπορούσαν να είναι ανεκτά μέσα στο ίδιο κίνημα. Ένα πείραμα για τη διαχρονική ταυτότητα μπορεί να γίνει, αν κοιτάξει κανείς τα κείμενα με τους κανόνες και ειδικότερα εκείνα που αφορούν στην είσοδο στην κοινότητα. Στην κοινή κοινωνική του ταυτότητα το κίνημα φαίνεται να αυτοπαρουσιάζεται με τους όρους των δραστηριοτήτων του, όπως για παράδειγμα τις συμβουλές και τα προσόντα παρά τις ιδιαίτερες μορφές κοινοτήτων και οργάνωσης.

Alison Schofield, "Between Center and Periphery: The Yahad in Context", 330-350
Οι ειδικοί έχουν εδώ και πολλά χρόνια εξισώσει τη yahad με τους κατοίκους του Κουμράν, δημιουργώντας έτσι ένα δύσχρηστο μοντέλο δύο κοινοτήτων, εκείνης που βρίσκεται πίσω από τον Κανονισμό της Κοινότητας (S) κι εκείνη πίσω από το Κείμενο της Δαμασκού (D) ή μέλη του Κουμράν που έχουν δεσμούς με την κοινότητα και κινούνται στην περιφέρειά της έναντι εκείνων που είναι ενσωματωμένοι και "κανονικά" μέλη. Αυτό το διπλό παράδειγμα ωστόσο δεν μπορεί να εξηγήσει τόσο το κοινό όσο και το διαφορετικό μεταξύ των S και D υλικό καθώς και του άλλου υλικού κανονισμών που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας. Στο άρθρο η συγγραφέας παρέχει ένα κοινωνικοανθρωπολογικό μοντέλο κατανόησης του σχηματισμού της κοινότητας, το οποίο να μπορεί να εξηγήσει τη δυναμική σχέση μεταξύ τόσο του κέντρου κωδικοποίησης στην Ιερουσαλήμ και της σέκτας γενικά, καθώς και σε ένα μικροσκοπικό επίπεδο μέσα στην ίδια την yahad. Γιατί καθώς η yahad δημιούργησε το δικό της νέο κέντρο αυθεντίας στο Κουμράν, παρήγαγε νέες, διαφορετικές παραδόσεις, οι οποίες όμως ποτέ δεν αναπτύχθηκαν στην απομόνωση. Aυτό το "ακτινωτό-διαλογικό" μοντέλο ανάπτυξης προτείνει ως λύση ότι οι κοινότητες - και οι παραδόσεις τους- διαφοροποιούνταν μέσα από το συνεχή διάλογο με τα κέντρα /το κέντρο εξουσίας.

John J. Collins, "Beyond the Qumran Community: Social Organization in the Dead Sea Scrolls", 351-369
Τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θαλάσσης αναφέρονται σε διαφορετικά είδη κοινοτήτων. Το Κείμενο της Δαμασκού κάνει λόγο για ανθρώπου που ζούνε σε "στρατόπεδα" σε όλη τη χώρα, παντρεύονται και έχουν παιδιά. Ο Κανονισμός της Κοινότητας αντίθετα δε μιλά καθόλου για γυναίκες και παιδιά.The Dead Sea Scrolls refer to different kinds of communities. Μιλά όμως για μικρές κοινότητες με απαρτία δέκα άτομα ως μέρος της yahad. Ο Κανονισμός της Κοινότητας κάνει επίσης λόγο με αινιγματικό τρόπο για δώδεκα άνδρες και τρεις ιερείς που υποτίθεται ότι πηγαίνουν στην έρημο για να ετοιμάσουν την οδό Κυρίου. Είναι δυνατό, αν και όχι βέβαιο, αυτοί να είναι οι ιδρυτές της κοινότητας στο Κουμράν. Το Κουμράν ήταν σίγουρα μία κοινότητα-σέκτα των ρωμαϊκών χρόνων. Είναι δυνατό, αν και δεν έχει αποδειχθεί, ότι ήταν ένα οχυρό των Ασμοναίων πριν έρθουν οι Ρωμαίοι. Δεν ήταν ποτέ τίποτε περισσότερο από μία από τις πολλές κοινότητες-σέκτες. Επομένως η yahad δεν πρέπει να ταυτιστεί με "την κοινότητα του Κουμράν".

Charlotte Hempel, "CD Manuscript B and the Rule of the Community",370-387
Στην αρχή στο άρθρο υπογραμμίζεται ο αυξημένος αριθμός κοινών στοιχείων μεταξύ του Κειμένου της Δαμασκού και του Κανονισμού της Κοινότητας. Μερικά παραδείγματα τέτοιας σύμπτωσης, όπως για παράδειγμα ο ποινικός κώδικας, προκάλεσαν το ακαδημαϊκό ενδιαφέρον, όταν δημοσιεύθηκαν τα χειρόγραφα από το Σπήλαιο 4. Σε αυτήν τη μελέτη η συγγραφέας επιστρέφει σε ένα κείμενο από το χειρόγραφο Β του CD (CD 20,1b-8a), το οποίο εδώ και καιρό έχει επισημανθεί ότι είναι στενά συνδεδεμένο με το 1QS 8-9 και δίνει τη δυνατότητα επανεκτίμησης της σχέσης μεταξύ των δύο κειμένων υπό το φως της πλήρους έκδοσης όλων των χειρογράφων του S. H ανάλυση που προσφέρεται εδώ αποκαλύπτει μία σύνθετη σχέση μεταξύ αυτών των κειμένων καθώς επίσης και κάποιες συναρπαστικές ενδείδει προς την κατεύθυνση μίας σύνθετης φιλολογικής ιστορίας μέσα στην παράδοση S.

Sarianna Metso, " Problems in Reconstructing the Organizational Chart of the Essenes", 388-415
Οι προσπάθειες που έγιναν να αναπαρασταθεί η φύση και η δομή οργάνωσης του κινήματος των Εσσαίων στηρίχθηκαν κυρίως στα χειρόγραφα του Κειμένου της Δαμασκού και του Κανονισμού της Κοινότητας. Το άρθρο παραπέμπει σε ένα αριθμό επιπλέον αποσπασματικών κειμένων από το Σπήλαιο 4 και εξετάζει τις προκλήσεις που αυτά θέτουν και πώς αυτά συνδέονται με τις διάφορες θεωρίες σχετικά με τη φύση των κοινοτήτων που κρύβονται πίσω από αυτά. Μία θεμελιώδης ερώτηση είναι μέχρι ποιο βαθμό τα λεγόμενα κείμενα των κανονισμών αντικατοπτρίζουν πραγματικές ιστορικές συνθήκες και αυτό το ερώτημα είναι άρρηκτα δεμένο με το ερώτημα για τη λειτουργία των κειμένων μέσα στις κοινότητες που τα χρησιμοποιούσαν. Μία μελέτη των όρων οργάνωσης που χρησιμοποιούνται στα κείμενα αποκαλύπτει ότι αυτοί οι όροι χρησιμοποιούνταν με διάφορους τρόπους και ότι ενώ κάποι όροι μπορεί να αντικατοπτρίζουν πραγματικές ιστορικές συνθήκες, κάποιοι άλλοι δεν το κάνουν. Αυτό το συμπέρασμα έχει επιπτώσεις στo ερώτημα κατά πόσο είναι αποτελεσματικό να χρησιμοποιούνται τέτοια κείμενα για την αναπαράσταση της ιστορικής πραγματικότητας.

James C. VanderKam, "The Oath and the Community", 416-432
To κείμενο του Serek και της Δαμασκού περιγράφουν πλευρές των διαδικασίων μέσα από τις οποίες κάποιος μπορούσε να γίνει μέλος της κοινότητας και ο Ιώσηπος εξηγεί τις διαδικασίες ένταξης για όσους ήθελαν να γίνουν Εσσαίοι. Σε όλες αυτές τις περιγραφές περιλαμβάνεται κι ένας όρκος, αλλά έχει υποστηριχθεί ότι είναι σε διαφορετική κάθε φορά συνάφεια. Μία προσεκτική όμως εξέταση των κειμένων καταδεικνύει ότι όλες οι πηγές πιθανόν τοποθετούν τον όρκο στο ίδιο σημείο της διαδικασίας ένταξης στην κοινότητα. Επομένως αυτή η πλευρά της διαδικασίας ένταξης αποτελεί ένα ακόμη κοντινό παράλαληλο μεταξύ των κειμένων που βρέθηκαν στο Κουμράν και της περιγραφής των Εσσαίων από τον Ιώσηπο.

Steven D. Fraade, "Qumran Yahad and Rabbinic Hăbûrâ: A Comparison Reconsidered", 433-453
Ήδη αμέσως μετά τις πρώτες ανακαλύψεις και εκδόσεις των κειμένων της Νεκράς Θαλάσσης οι ειδικοί σύγκριναν την yahad των χειρογράφων με την hăbûrâ της πρώιμης ραββινικής γραμματείας και προσπάθησαν να εδραιώσουν μία ιστορική σχέση και πορεία ανάπτυξης μεταξύ των δύο τύπων οργάνωσης της κοινότητας. Το παρόν άρθρο είναι μια επισκόπηση επιλεγμένων αλλά αντιπροσωπευτικών παραδειγμάτων από αυτήν την έρευνα και προσπαθεί να αποκαλύψει τις προϋποθέσεις που υπάρχουν στη βάση τους καθώς και τις γενικότερες συνέπειές τους, ενώ θέτει και το ερώτημα, εάν τα στοιχεία, που έχουμε στη διάθεσή μας, επιτρέπουν κάθε είδους κοινωνιολογικών συγκρίσεων και αναπαραστάσεων της ιστορικής πραγματικότητας.

Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2009

Το νέο τεύχος του Horizons in Biblical Theology / The new issue of Horizons in Biblical Theology

Στο νέο τεύχος του Horizons in Biblical Theology 31:2 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Cullen Story, "Another Look at the Fourth Servant Song of Second Isaiah", 100-110
Ο συγγραφέας εισηγείται μία συναφειακή εξηγητική ανάγνωση των ασμάτων του δούλου του Κυρίου στο Δευτεροησαΐα. Διαβάζοντας αυτά τα άσματα στη φιλολογική συνάφεια της αναφοράς τους στη "δεύτερη έξοδο" και των εορταστικών ύμνων μπορεί κανείς να αντλήσει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Υπάρχουν οι μορφές τριών δούλων στα τέσσερα άσματα του Δούλου: ένας δούλος (ο Ισραήλ) που πρέπει να σωθεί, ένας δούλος (ο Δευτεροησαΐας) που διακηρύσσει τη σωτηρία κι ένας δούλος (ο Μεσσίας) που φέρνει τη σωτηρία. Αυτός ο δούλος του τέταρτου άσματος δεν είναι ο ίδιος ο προφήτης αλλά η μορφή του δούλου, του οποίου η θυσία θα αποτινάξει το ζυγό της Βαβυλώνας.

Michael W. Holmes, "Recovering a 'Lost' Author: Marcion of Smyrna", 111-122
Το Μαρτύριο του Πολυκάρπου κατά παράδοση θεωρείται έργο ενός ανώνυμου συγγραφέα, ο Holmes όμως υποστηρίζει το αντίθετο: κατά τη γνώμη του συντάχθηκε από τον Μαρκίωνα Σμύρνης. Ήταν ένας συγγραφέας με ικανότητες και προέβαλε μία συγκεκριμένη προσέγγιση του μαρτυρίου στη βάση μίας περίπλοκης ερμηνείας των ευαγγελικών κειμένων. Παρουσιάζει τον Πολύκαρπο ως ενσάρκωση τόσο των χριστιανικών όσο και των ελληνορωμαϊκών αρετών και αξιών. Ανατρέπει τις ρωμαϊκές διεκδικήσεις της εξουσάις με το να επιβεβαιώσει τη χριστιανική θέση για τη θεϊκή κυριαρχία. Το συγγραφικό του επίτευγμα του εξασφαλίζει μία θέση στον κατάλογο των χριστιανών συγγραφέων του 2ου αι.

David P. Moessner, "Turning Status 'Upside Down' in Philippi Christ Jesus' 'Emptying Himself' as Forfeiting Any Acknowledgment of His 'Equality with God' (Phil 2:6-11)", 123-143
Αντί να επαινέσει τον Ιησού Χριστό για την υπακοή του μέχρι τον ταπεινωτικό θάνατο, ο ύμνος για τον Χριστό, στο Φιλ 2,6-11, εξυψώνει "το θάνατο στο σταυρό" ως την υπέρτατη αποκάλυψη της θέσης και της δύναμης του Θεού. Η ανύψωση του αυτοθυσιαστικού "χαρακτήρα" του Θεού αντιστρέφει την έννοια της κοινωνικής θέσης. Το ότι ο Χριστός Ιησούς "δεν εκμεταλλεύθηκε την ισότητά του με τον Θεό αλλά στέρησε από τον εαυτό του από κάθε δικαίωση" είναι ένα σαφές μήνυμα προς μία "χορτάτη" από κοινωνικές διακρίσεις και το "κυνηγητό για την απόκτηση τιμής" αποικία, όπως ήταν οι Φίλιπποι των ρωμαϊκών χρόνων.

Andrew J. Dearman, "Daughter Zion and Her Place in God's Household", 144-159
Οι μεταφορικές φράσεις "θυγατέρα Σιών" και "θυγατέρα Ιερουσαλήμ¨ πρέπει να κατανοηθούν ως παραθετικές γενικές που αναφέρονται στην πόλη της Σιών παρά τις διαφορετικές πρόσφατες ερμηνείες. Αποτελούν τμήμα ενός μεγαλύτερου λογοτεχνικού και πολιτισμικού υλικού σχετικού με την προσωποποίηση της πόλης και θα έπρεπε έτσι να ερμηνευθεί. Οι συσχετισμοί από τον κόσμο της οικογένειας της πόλης ως "θυγατέρας" εξετάζονται και τοποθετούνται μέσα στο πλαίσιο της ευρύτερης μεταφοράς για την οικία του Γιαχβέ μαζί με τους άλλους ρόλους της πόλης (π.χ. της συζύγου, της χήρας και της μητέρας).

Gregory R. Perry, "Paul in Acts and the Law in the Prophets", 160-177
Ο Λουκάς παρουσιάζει τον Παύλο στις Πράξεις ως ένα μετανοημένο Φαρισαίο, του οποίου η διδασκαλία και έμπρακτη εφαρμογή του Νόμου "επαναπροσδιορίζει" τη θέση του μέσα στον εκπληρωθέντα λόγο και το εκπληρωθέν σχέδιο του Θεού. Ο Λουκάς προσφέρει μία λεπτομερή παρουσίαση της διδασκαλίας και της εφαρμογής του Νόμου εκ μέρους του Παύλου. Πρώτον η παρουσίαση από τον Λουκά της διδασκαλίας του Παύλου στη συναγωγή δεν εξοστρακίζει και δεν υπερβαίνει το Νόμο, αλλά τον τοποθετεί και τον ερμηνεύει σε σχέση με τους προφήτες. Δεύτερον, με την περιγραφή της Πεντηκοστής και του Πνεύματος της Πεντηκοστής ως το βασικό κίνητρο για το τελικό ταξίδι του Παύλου προς την Ιερουσαλήμ, ο Λουκάς σαφώς αποκρούει την κατηγορία της αποστασίας από το Νόμο κι επιβεβαιώνει την αγιογραφική τεκμηρίωση της αποστολής του Παύλου, η οποία έδωσε στην "Οδό" το στίγμα του εσχατολογικού λαού του Θεού.

J. Lyle Story, "Hope in the Midst of Tragedy: (Isa 5:1-7; 27:2-6; Matt 21:33-46 par.)", 178-195
Παράδειγμα της ενότητας της Βίβλου είναι η αγροτική εικόνα της αμπέλου / του αμπελώνος στα άσματα του Ησ 5,1-7. 27,2-6 και στην παραβολή του Μτ 21,33-46. Η μεταφορά εκφράζει μία ανάπτυξη και επανερμηνεία των θεμάτων της κρίσης και της υπόσχεσης, όπου ο Θεός επιθυμεί να εκπληρώσει τα σχέδιά του για το λαό του, παρά τη συνεχή απογοήτευσή του εξαιτίας της ανθρώπινης αποστασίας. Ο Θεός εκφράζει την αγάπη του για το λαό με έναν εντελώς ευάλωτο τρόπο. Τόσο ο Ησαΐας όσο και ο Ιησούς υπογραμμίζουν την αλήθεια ότι ο Θεός δε θα μπορούσε να κάνει τίποτε περισσότερο από ό,τι έκανε για το λαό του. Ο Θεός δε μπορεί να κατηγορηθεί για τίποτε. Όπου υπάρχει απιστία και απόρριψη του αγαπητού Υιού, εκεί υπάρχει τραγωδία και απώλεια. Όπου υπάρχει αποδοχή, υπάρχει χαρά, επαγγελία και εκπλήρωση.

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2009

Το χειρόγραφο του "αρχαϊκού Μάρκου" αποδεικνύεται πλαστό / Archaic Mark turns out to be a fake

Από το ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism έχουμε την είδηση ότι σύμφωνα με μετρήσεις και εξετάσεις που έγιναν του χειρογράφου με το όνομα "αρχαϊκό κατά Μάρκον" αποδεικνύεται ότι αυτό είναι πλαστό. Η αρχική είδηση ανακοινώθηκε στον ηλεκτρονικό πίνακα ειδήσεων του Παν/μίου του Chicago. Τις εξετάσεις διεξήγαγε η καθ. Margaret M. Mitchell μαζί με μία ομάδα ειδικών στη μικροχημική ανάλυση και στη μεσαιωνική βιβλιοδεσία.
Για 70 χρόνια οι επιστήμονες προβληματίζονταν για την αυθεντικότητα αυτού του μικρογράμματου κώδικα. Σύμφωνα λοιπόν με τις νέες μετρήσεις το χειρόγραφο κατασκευάστηκε μετά το 1874 με υλικά, τα οποία δεν υπήρχαν πριν το τ. του 19ου αι. Τα φύλλα περγαμηνής επάνω στα οποία γράφηκε ωστόσο κατασκευάστηκαν κάπου στα μ. του 16ου αι. Σύμφωνα με την ανάλυση της Mitchell το κείμενο που χρησιμοποίησε ο πλαστογράφος είναι εκείνο της έκδοσης του κειμένου της Κ.Δ. το έτος 1860 από τον Philipp Buttmann.
Αναλυτική παρουσίαση των ευρημάτων θα γίνει σε άρθρο των Mitchell, Barabe και Quandt που θα δημοσιευθεί στο τεύχος Φεβρουαρίου του Novum Testamentum. [Α.Τ.: με το συγκεκριμένο χειρόγραφο είχαν ασχοληθεί παλαιότερα οι M. Mitchell και P.A. Duncan,"Chicago's 'Archaic Mark' (MS 2427): a Reintroduction to Its Enigmas and a Fresh Collation of Its Readings", NovT 48:1 (2006) 1-35] .
Για να διαβάσετε όλο το κείμενο στη σχετική σελίδα του Παν/μίου του Chicago, πατήστε εδώ.
H ιστορία αυτού του κειμένου έχει παρουσιασθεί σε παλαιότερη ανάρτηση στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism, την οποία μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ.
Το συγκεκριμένο χειρόγραφο (972) μαζί με τα υπόλοιπα της συλλογής ψηφιοποιήθηκαν με την ευθύνη της Βιβλιοθήκης του Παν/μίου του Chicago και μπορείτε να το δείτε πατώντας εδώ.

O αρχάγγελος Γαβριήλ στην ιουδαϊκή γραμματεία / Angel Gabriel in Jewish literature

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interperation έχει αναρτηθεί ένα κείμενο του David L. Everson, καθ. του Xavier University (Cincinatti, ΗΠΑ), το οποίο πραγματεύεται τον τρόπο που παρουσιάζεται ο αρχάγγελος Γαβριήλ στην ιουδαϊκή γραμματεία. Στο κείμενό του ο Everson ασχολείται αρχικά με τους αγγέλους γενικότερα στην Π.Δ. και στο δεύτερο μέρος παρουσιάζει τις πληροφορίες που απαντούν στα ιουδαϊκά κείμενα για τον Γαβριήλ. Ο Γαβριήλ (="ο Θεός είναι ο πολεμιστής μου") εμφανίζεται για πρώτη φορά στα Δαν 8-9 (κι ίσως και στα 10-12), όπου ερμηνεύει τα όνειρα του Δανιήλ (angelus interpres). Ο τρόπος παρουσίασής του φαίνεται να είναι εξέλιξη προηγούμενων βιβλικών παραδόσεων. Στη συνέχεια στα ιουδαἱκά κείμενα της ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου ο Γαβριήλ αναλαμβάνει και άλλους ρόλους. Είναι αρχάγγελος και συνδέεται με την τελική κρίση και τον Παράδεισο. Στην Κ.Δ. εμφανίζεται 2 φορές στο κατά Λουκάν στα δύο πρώτα κεφάλαια του ευαγγελίου. Στα ραββινικά κείμενα με αυτόν ή τον Μιχαήλ ταυτίζεται ο ανώνυμος άγγελος κάποιας βιβλικής ιστορίας (π.χ. στην πάλη του Ιακώβ, στη σωτηρία των τριών παίδων κτλ.). Στέκεται μαζί με άλλους τρεις αγγέλους γύρω από το θρόνο του Θεού (οι άλλοι είναι οι Μιχαήλ, Ραφαήλ και Ουριήλ) και είναι μαζί με τον Μιχαήλ προστάτης του Ισραήλ.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε εδώ.

Κυριακή 6 Δεκεμβρίου 2009

Το νέο τεύχος του NTS ελεύθερο για καταφόρτωση / The new issue of NTS free to download

Χθες παρουσιάσαμε το περιεχόμενο του νέου τεύχους του περιοδικού New Testament Studies. Για όσους ενδιαφέρονται, υπάρχει η δυνατότητα της καταφόρτωσης (σε μορφή pdf) των άρθρων του τρέχοντος τεύχος (για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα, πατήστε εδώ).

Στο νέο τεύχος του JECS / In the new issue of JECS

Στο νέο τεύχος του Journal of Early Christian Studies 17:4 (2009) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους μελετούν τον αρχέγονο χριστιανισμό:

Benjamin L. White, "Reclaiming Paul?: Reconfiguration as Reclamation in 3 Corinthians", 497-523
Ο συγγραφέας ακολουθεί μία εναλλακτική προσέγγιση στην προσπάθεια προσδιορισμού των ιστορικών συνθηκών και των ρητορικών στρατηγικών που υιοθέτησε ο συγγραφέας της 3 Κορ. Ενώ οι περισσότεροι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν τους συγκεκριμένουςν αντιπάλους που κρύβονται πίσω από την πολεμική του κειμένου (Σίμων Μάγος, Σατουρνίλος, Μαρκίων, Βαλεντίνος κ.ά.), ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μια τέτοια προσπάθεια δεν οδηγεί πουθενά κι ότι μια προσεκτική ανάγνωση του "Παύλου" που κατασκευάζεται από τον συγγραφέα του κειμένου παρέχει περισσότερα στοιχεία για την ένταξη του κειμένου μέσα στο ιστορικό του πλαίσιο. Ειδικότερα ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η 3 Κορ είναι μία πρωτο-ορθόδοξη (του ύστερου 2ου αι.) αναφορά στον Παύλο των ποιμαντικών επιστολών, ο οποίος παρουσιάζεται ως ο υπερασπιστής της αποστολικής διδασκαλίας απέναντι στις "αποκλίνουσες απόψεις" μίας γενικά "γνωστικής" παραλλαγής. Το πλησιέστερο ρητορικό ανάλογο απαντά στον Ειρηναίο Λυώνος. Τόσο ο συγγραφέας της 3 Κορ όσο και ο Ειρηναίος συμμετέχουν σε ένα ευρύ κίνημα του ύστερου 2ου αι. που σκοπό έχει να διεκδικήσει και πάλι τον Παύλο από τους "αιρετικούς". Ωστόσο σε καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις η προσπάθεια ανάκτησης του Παύλου συμπεριέχει και μία έμμεση επαναπροσαρμογή του "ιστορικού" Παύλου. Μεταξύ άλλων ο Παύλος κατά ένα ειρωνικό τρόπο γίνεται ο υπερασπιστής της σαρκός.

Nicola Denzey Lewis, "Apolytrosis as Ritual and Sacrament: Determining a Ritual Context for Death in Second-Century Marcosian Valentinianism", 525-561
Ο Ειρηναίος Λυώνος αναφέρει ότι μία βαλεντινιανή ομάδα του 2ου αι. μ.Χ., οι Μαρκωσιανοί, ανάπτυξαν ένα τελετουργικό σύστημα, το οποίο περιλάμβανε μία τελετουργία που επιτελούνταν για ένα άτομο που βρισκόταν προ του θανάτου του. Η τελετή εξυπηρετούσε εξασφάλιζε για αυτό το άτομο μια θέση στις ανώτερες ουράνιες σφαίρες. Χρησιμοποιώντας παράλληλα από διάφορες αρχαίες πηγές ο συγγραφέας εξετάζει τις υπάρχουσες μαρτυρίες για πρώιμες χριστιανικές επιθανάτιες τελετές. Αυτή η σύγκριση επιβεβαιώνει ότι η βαλεντινιανή επιθανάτια τελετή προηγείται της ανάπτυξης μίας παρόμοιας τελετής της καθολικής εκκλησίας κατά χίλια περίπου έτη κι έτσι πιστοποιεί το ιδιαίτερα αναπτυγμένο βαλεντινιακό τελετουργικό σύστημα, το οποίο διακρίνεται από εκείνο της ορθόδοξης εκκλησίας.

David M. Reis, "Thinking with Soul: Psychē and Psychikos in the Construction of Early Christian Identities", 563-603
Οι αρχαίοι χριστιανοί συγγραφείς ανάπτυξαν διάφορες ρητορικές στρατηγικές για να διατυπώσουν με ακρίβεια τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν τον Χριστιανισμό και για να διακρίνουν τους οπαδούς του Ιησού από τους διάφορους "άλλους". Ωστόσο όσοι υιοθετούν τη θεωρία της ταυτότητας παρατήρησαν ότι ο εαυτός δεν είναι μία "προκαθορισμένη" ή στατική κατηγορία αλλά μάλλον μία κατηγορία η οποία βρίσκεται συνεχώς υπό διαπραγμάτευση και επαν-εξέταση. Επιπλέον μέσα στα επιχειρήματα που διακρίνουν "εμάς" από "εκείνους" είναι ενσωματωμένες οι αξιώσεις για εξουσία και γνώση. Με βάση αυτές τις σκέψεις ο συγγραφέας εξετάζει πώς η αντίληψη περί ψυχής, η οποία έχει μακρά ιστορία στις φιλοσοφικές συζητήσεις για την ατομικότητα, κατέστη ένα χρήσιμο εργαλείο οριοθέτησης των αρχαίων χριστιανικών ταυτοτήτων και περιθωριοποίησης των αντιπάλων. Είτε κατανοηθεί ως μεταφορά είτε ως μία "πραγματική" ενότητα, η ψυχή και το επίθετο που προκύπτει από αυτήν "ψυχικός" κατέστησαν "σημάδια" μίας πρώιμης χριστιανικής πολεμικής και απολογητικής, η οποία έδωσε τη δυνατότητα στους συγγραφείς να χαράξουν μία έννοια του είναι και να καθορίσουν μία θέση για τους χριστιανούς μέσα στον κοινωνικό χάρτη του ελληνορωμαϊκού κόσμου.