Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Biblische Notizen / In the current issue of Biblische Notizen

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Biblische Notizen 148 (2011) συνεχίζεται το αφιέρωμα στην αρχαία Αλεξάνδρεια:


Anna Maria Schwemer, "Die griechischen und jüdischen Gründungslegenden Alexandrias", 3-18
Όπως και οι εθνικοί γείτονές τους, των οποίων οι μύθοι επιβίωσαν κυρίως στο μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου, οι Ιουδαίοι της Αλεξάνδρειας δόξασαν την ιστορία της πόλης τους. Κι αυτοί διηγούνταν ιστορίες για τον Μ. Αλέξανδρο, αλλά αντικατέστησαν τις εθνικές παραδόσεις για τον Αγαθό Δαίμονα και τη λατρεία των φιδιών με τους θρύλους για τον Ιερεμία και τον Μ. Αλέξανδρο.

Maren Niehoff, "Jüdische Bibelexegese im Spiegel alexandrinischer Homerforschung", 19-33
Σε αυτήν τη μελέτη η ιουδαϊκή βιβλική εξήγηση εξετάζεται για πρώτη φορά υπό το φως των ομηρικών σπουδών, οι οποίες γνώρισαν άνθηση στην πόλη την ίδια εποχή. Καταδεικνύεται ότι οι Ιουδαίοι συγγραφείς ενεπλάκησαν στη σύγχρονη με εκείνους συζήτηση των Ελλήνων για την ερμηνεία και παρείχαν πρωτοποριακές μορφές ερμηνείας. Η τελευταία χαρακτηρίζεται από τη λογοτεχνική της προσέγγιση, η οποία οδήγησε σε συστηματικά υπομνήματα καθώς επίσης και αναλύσεις κριτικής κειμένου. Στη μελέτη το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στον Φίλωνα και στους ανώνυμους συναδέλφους του, με τους οποίους συζητά.

Felix Albrecht, "Die Septuaginta. Einführung und Forschungsstand", 35-66
Η μετάφραση των Ο΄ συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων κειμένων στην ιστορία της θρησκείας. Οι απαρχές της συνδέονται με την Αλεξάνδρεια, από όπου διαδόθηκε και στον υπόλοιπο μεσογειακό κόσμο. Αποτελεί  ένα παράδειγμα για τη μελέτη της ουσιαστικής ανταλλαγής μεταξύ του Ελληνισμού και του Ιουδαϊσμού. Για την Καινή Διαθήκη είναι θεμελιώδους σημασίας, για τον αρχέγονο Χριστιανισμό απλά "η Αγία Γραφή". Στο άρθρο γίνεται μία σύντομη εισαγωγή στη μετάφραση των Ο΄, στην οποία λαμβάεται υπόψη η τρέχουσα κατάσταση στην έρευνα.

Beatrice Wyss, "Philon und die Philologen", 67-83
Η Αλεξάνδρεια θεωρείται η πόλη της εκπαίδευσης και της επιστημονικής ανάπτυξης. Σε αυτήν τη μελέτη εξετάζεται πρώτον το μορφωτικό επίπεδο στην Αλεξάνδρεια κατά τον 1ο αι. με τη βοήθεια μίας προσωπογραφικής έρευνας η οποία οδηγεί στη διαπίστωση του σημαντικού ρόλου που διαδραμάτιζαν οι φιλόλογοι (γραμματικοί) μεταξύ των διανοουμένων. Μετά την περιγραφή του θέματος η συγγραφέας παρουσιάζει την ουδέτερη προσέγγιση του Φίλωνα σε αυτό το θέμα. Στο τελευταίο μέρος του άρθρου παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο ο Φίλων προσαρμόζει φιλολογικές μεθόδους και μοντέλα στο εξηγητικό του έργο. Ο Φίλων τις χρησιμοποιεί χωρίς δισταγμό, εφόσον εξυπηρετούν τους εξηγητικούς του στόχους. Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα στο De sacrificiis παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα ως προς τη δομή με το Ονομαστικό του Ιούλιου Πολυδεύκη. 

Anna Maria Schwemer, "Der jüdische Aufstand in der Diaspora unter Trajan (115-117 n.Chr.)", 85-100
Κατά τη διάρκεια του Παρθικού Πολέμου επί Τραϊανού οι Ιουδαίοι της Αιγύπτου, της Κυρήνης και της Κύπρου επαναστάτησαν. Ξεσηκωμένοι από εσχατολογικές ελπίδες και καθοδηγούμενοι από μεσσιανικούς αρχηγούς, οι επαναστάτες επιτέθηκαν στους μη Ιουδαίους συμπατριώτες και κατέστρεψαν τα εθνικά ιερά. Η άλλοτε ευημερούσα ιουδαϊκή διασπορά αφανίστηκε, όταν η επανάσταση κατεστάλη από τις ρωμαϊκές αρχές. Μόνο στην Αλεξάνδρεια ένα μέρος της ιουδαϊκής κοινότητας επέζησε της καταστροφής. 

Ralf Alexander Sedlak, "Klemens – ein christlicher Autor in Alexandria", 101-111
Πολύ λίγα γνωρίζουμε για τη ζωή του Κλήμεντος. Το λογοτεχνικό του έργο το συζητά στους Στρωματείς. Αντιμέτωπος με το σύνολο της ανθρώπινης γνώσης, το προσφέρει ως βοήθεια στην πορεία μιας χριστιανικής κατανόησης. Ασκεί κριτική στον εκλεκτισμό των αντιπάλων του, οι οποίοι τεμαχίζουν την αλήθεια και δίνουν την εντύπωση της έλλεψης ενότητας στο σύνολο της γνώσης. Από την άλλη υπερασπίζεται τη δική του εκλεκτική μέθοδο και υποστηρίζει ότι με την επιλογή και συλλογή του υλικού οδηγεί τους αναγνώστες του σε μία βαθύτερη συνειδητοποίηση της ενότητας της θεϊκής σοφίας. Αυτό είναι ένα έργο που ταιριάζει πολύ καλά στον πλουραλισμό της ζωής της Αλεξάνδρειας με τις πολλές βιβλιοθήκες της και τα εκπαιδευτικά της ιδρύματα.
Peter Gemeinhardt, "Schola animarum. Bildung und Religion in der Schule des Origenes", 113-123
Η ομιλία προς Ωριγένην του Γρηγορίου του Θαυματουργού χρησιμοποιείται για την ανάλυση του θεσμικού χαρακτήρα, της σχέσης μεταξύ δασκάλου και μαθητού και του προγράμματος σπουδών στη σχολή του Ωριγένη. Στη συνέχεια εξετάζεται η αντιωριγενική πολεμική προκειμένου να καταστούν σαφείς οι λόγοι που οδήγησαν στην κριτική προσέγγιση αυτής της αντίληψης, η οποία ωστόσο θα πρέπει να θεωρηθεί χαρακτηριστική για την πρώιμη χριστιανική Αλεξάνδρεια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: