Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2009

Δύο ενδιαφέροντα άρθρα στο περιοδικό Klio

Στο νέο τεύχος του Klio 90:2 (2008) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και δύο άρθρα με ενδιαφέρον για όσους μελετούν την ιστορία της εποχής της Καινής Διαθήκης:

Benedikt Eckhardt, “Herodes der Große als Antiochus redivivus in apokrypher und josephischer Deutung. Mit einem Ausblick auf eine konstruktivistische Herodesforschung”, 360-373
Στις αφηγήσεις του Ιωσήπου για τον Ηρώδη οι αντίπαλοι του βασιλιά εμφανίζονται ως μάρτυρες και ο Ηρώδης εμφανίζεται ως ο ξένος κατακτητής στη χώρα, ένας Αντίοχος redivivus. Τα πρότυπα για αυτήν την παρουσίαση του Ηρώδη αντλούνται από διάφορα κείμενα, όπως το 2 Μακκαβαίων ή την Ανάληψη Μωυσέως. Ωστόσο μπορεί να γίνει μια διάκριση δύο στρωμάτων. Στα απόκρυφα κείμενα σαφώς ο Ηρώδης παρουσιάζεται ως ο «τύραννος των εσχάτων», ιδέα που στηρίζεται κατά πολύ στην παράδοση που αναπτύχθηκε γύρω από τον Αντίοχο Δ΄. Στη συνέχεια στην ερμηνεία του Ιωσήπου υιοθετούνται όλες αυτές τις σκηνές που διασώθηκαν στη συλλογική μνήμη για τους διωγμούς του Αντιόχου και συμπληρώνονται με τους κλασικούς τόπους για την τυραννία. Έτσι απομακρύνεται το αποκαλυπτικό περιεχόμενο, ο Ηρώδης καθίσταται τύραννος σύμφωνα με τα ελληνικά και ιουδαϊκά μέτρα. Ο συγγρ. εκτιμά ότι υπάρχουν δυνατότητες περαιτέρω μελέτης στο μέλλον της ανάλυσης της στρατηγικής νομιμοποίησης και απο-νομιμοποίησης της εξουσίας του Ηρώδη, οι οποίες εμφανίζονται η μία δίπλα στην άλλη κυρίως στο έργο του Ιωσήπου, Ιουδ. Αρχαιολογία. Καθώς τις περισσότερες φορές δε μπορεί να αποφασισθεί, εάν μία συγκεκριμένη ερμηνεία πρέπει να αποδοθεί στον ίδιο τον Ιώσηπο ή σε κάποια από τις άγνωστες πηγές του, φαίνεται ότι είναι αναγκαία μια άλλη προσέγγιση: πρέπει να αναλυθούν οι στρατηγικές του και σε αυτό το επίπεδο να κατανοηθεί ο τρόπος που ο Ιώσηπος παρουσιάζει τον Ηρώδη.

Stefan Pfeiffer, “Die alexandrinischen Juden im Spannungsfeld von griechischer Bürgerschaft und römischer Zentralherrschaft. Der Krieg des Jahres 66 n. Chr. in Alexandria”, 387-402

Κατά έτος 66 ο praefectus Aegypti Tiberius Iulius Alexander επιτέθηκε στους Ιουδαίους της πόλης, οι οποίοι είχαν οχυρωθεί στην περιοχή της πόλης που λεγόταν Δέλτα. Στο άρθρο παρουσιάζονται οι λόγοι και το παρασκήνιο αυτής της αιματηρής σύγκρουσης: όπως θα καταστεί σαφές, η στάση των Ιουδαίων είναι μέρος μίας συνεχούς σύγκρουσης μεταξύ των Ελλήνων της Αλεξάνδρειας και των Ιουδαίων για τα πολιτειακά δικαιώματα. Η αντιπαράθεση εντάθηκε εξαιτίας της ιουδαϊκής επανάστασης στην Παλαιστίνη. Όταν οι Ιουδαίοι της Αλεξάνδρειας αμφισβήτησαν τη ρωμαϊκή τάξη με το να προσβάλουν τον praefectus, τότε αντιμετωπίσθηκαν ως εχθροί της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και οι ρωμαϊκές λεγεώνες εστάλησαν εναντίον τους. Αφού όμως παρακάλεσαν για ειρήνη, οι Ιουδαίοι αποκαταστάθηκαν στο προηγούμενο πολιτειακό τους status και κατέστησαν νομοταγείς πολίτες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας για μερικά χρόνια (μέχρι το 2ο αι. μ.Χ.)

Δεν υπάρχουν σχόλια: