Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009

Το νέο τεύχος του Neotestamentica

Στο νέο τεύχος του Neotestamentica 42:2 (2008) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Paul B. Decock, "Jerome's turn to the Hebraica veritas and his rejection of the traditional view of the Septuagint", 205-222
Μετά από μία σύντομη παρουσίαση της σημερινής κατάστασης της έρευνας όσον αφορά στη μετάφραση των Ο΄ και στη σχέση της προς το μασωριτικό κείμενο, στο έργο έργο του Ωριγένη και τη σημασία των Εξαπλών του και τέλος στις σχέσεις μεταξύ Ωριγένη και Ιερώνυμου, στο άρθρο αντιπαραθέτει τα επιχειρήματα του Ιερώνυμου υπέρ μίας μετάφρασης από το εβραϊκό κείμενο με τα παραδοσιακά επιχειρήματα που αναπτύχθηκαν μέσα στην Εκκλησία. Στο παραδοσιακό επιχείρημα ότι οι απόστολοι παρέδωσαν το κείμενο των Ο΄ στους εθνικούς ως το αποκεκαλυμμένο κείμενο, ένα δώρο που προετοιμάστηκε από τη μετάφραση για τον εθνικό κύριο της Αιγύπτου, ο Ιερώνυμο αντιπαραθέτει ότι η Κ.Δ. παραθέτει από το εβραϊκό κείμενο. Στην παραδοσιακή άποψη για τη θεοπνευστία της μετάφρασης των Ο΄ και για τις θαυμαστές ιστορίες που συνδέονται με αυτήν ο Ιερώνυμος αντιτείνει ότι η μετάφραση των Ο΄ είναι μετάφραση κι όχι αποκάλυψη. Στην παραδοσιακή άποψη ότι οι Ο΄ ήταν αποδέκτες της προφορικής παράδοσης του Μωυσή κι οδηγήθηκαν από αυτήν για να δώσουν έκφραση στο βαθύτερο και κρυφό νόημα του κειμένου ο Ιερώνυμος επισημαίνει ότι όχι η προφορική παράδοση για τον Μωυσή αλλά ο Ιησούς, ο Χριστός, όπως παρουσιάζεται στα κείμενα των αποστόλων, είναι ο πραγματικός οδηγός στο βαθύτερο νόημα των Γραφών. Από την άλλη ο Ιερώνυμος επιμένει ότι σέβεται τη μετάφραση των Ο΄ ως μία μετάφραση, διότι χρησιμοποιήθηκε από την Εκκλησία για αιώνες κι επειδή υπάρχει μία στενή σχέση μεταξύ της μετάφρασης και της χριστιανικής παράδοσης ερμηνείας. Ωστόσο ο Ιερώνυμος υποστηρίζει ότι ως χριστιανός κατανοεί το βαθύτερο νόημα του εβραϊκού κι επομένως μπορεί να το μεταφράσει με μεγαλύτερη ακρίβεια. Το άρθρο δεν επικεντρώνεται στη θέση του Ιερώνυμου για τον κανόνα και στην πρόσληψη που είχαν οι θέσεις του σε αυτό το ζήτημα από τη λατινική Εκκλησία.

Jonathan A. Draper, "Pure sacrifice in Didache 14 as Jewish Christian exegesis", 223-252 (πατήστε στον τίτλο για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο)
Το κεντρικό θέμα του Διδαχή 14 δεν είναι τόσο η ευχαριστία όσο η διαφύλαξη της καθαρότητας της κοινότητας. Μία ανάγνωση αυτού του κειμένου ως ένα είδος haggadah μέσα σε μία ιουδαιοχριστιανική κοινότητα, που στηρίζεται στην ερμηνεία ενός κειμένου της Γραφής, αποκαλύπτει ομοιότητες τόσο με τα κείμενα της Νεκράς Θαλάσσης όσο και με τις ραββινικές οδηγίες. Η τριμερής δομή του κειμένου διακρίνει ανάμεσα στις αμαρτίες που διαπράττονται μπροστά στο Θεό και στις αμαρτίες που διαπράττονται εις βάρος ενός άλλου μέλους της κοινότητας κι αυτό αιτιολογείται μέσω της Γραφής. Ενώ οι παραβάσεις εναντίον του Θεού μπορούν να διευθετηθούν μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου που συνδέεται με αυτές (με θυσίες, προσευχή, νηστεία και καλές πράξεις), οι παραβάσεις εις βάρος του πλησίουν μπορούν να διευθετηθούν μόνο με τη δημόσια ομολογία και την αποκατάσταση (ανάμεσα σε άλλα με την αποκατάσταση της τιμής). Η αποκατάσταση και η συμφιλίωση στην περίπτωση μίας προσβολής του πλησίουν μπορεί να επιτευχθεί πριν γίνει δεκτή οποιαδήποτε προσφορά στο Θεό. Ο αποκλεισμός του παραβάτη από το ευχαριστιακό δείπνο στη Διδαχή στηρίζεται σε μία πνευματική κατανόηση της καθαρότητας του Ναού, όπως αυτή μεταφέρεται επίσης σε όλην την κοινότητα με ένα τρόπο όμοιο όπως στη yahad του Qumran και στη φαρισαϊκή haburah.


Nijay K. Gupta,"
'I will not be put to shame': Paul, the Philippians, and the honourable wish for death", 253-268 (πατήστε στον τίτλο για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο)
Το Φιλ 1,18β-26 έχε χαρακτηρισθεί ως ο "υπαρξιακός μονόλογος" του Παύλου, όπου ο φυλακισμένος απόστολος αντιμετωπίζει την επερχόμενη δίκη και ζυγίζει τα υπέρ της ζωής και του θανάτου. Κάποιοι ερευνητές ασχολήθηκαν με το θέμα της αρχαίας στάσης απέναντι στην αυτοκτονία και τοποθέτησαν τον Παύλο μέσα σε ένα ελληνορωμαϊκό περιβάλλον, όπου η πράξη δεν ήταν απεχθής. Ωστόσο υπάρχει μία φιλολογική παράδοση, που εντοπίζεται στην ιουδαϊκή γραμματεία της εποχή, στην οποία ίσως στηρίζεται ο Παύλος και η οποία μπορεί να διαφωτίσει το αινιγματικό κείμενο - η έντιμη επιθυμία για το θάνατο. Μέσα στη συνάφεια της τιμής και της αισχύνης ο Παύλος ατενίζει ξανά αυτήν την παράδοση υπό το φως του Χριστού και εξηγεί στους Φιλιππήσιους, που ανησυχούν, ότι αυτός και το ευαγγέλιό του δε θα ντροπιαστούν μέσα στις παρούσες συνθήκες αλλά θα βρουν την τιμή που συνδέεται με τη εν τω σταυρωμένω Χριστώ.

Darian A. Lockett, "Structure or communicative strategy? The 'Two Ways' motif in James' theological instruction", 269-288
Τα σχετικά μεταξύ τους θέματα της δομής και της συνοχής της επιστολής του Ιακώβου είναι χρόνια ζητήματα για τους ερμηνευτές της επιστολής. Μολονότι μία σειρά από μελέτες άρχισε να αναγνωρίζει τη συνοζή της επιστολής, δεν υπάρχει συμφωνία όσον αφορά στη δομή της. Στο άρθρο αυτό ο συγγρ. επιχειρεί να παρακάμψει τα επιχειρήματα σχετικά με τη δομή της επιστολής και να ερευνήσεις πώς το κείμενο επιδιώκει να μεταδώσει το συνολικό (θεολογικό) του μήνυμα. Λαμβάνοντας υπόψη τη δυσκολία να ορισθεί με σαφήνει η γενική δομή της επιστολής του Ιακώβου από τη μια και τη σαφή θεματική χρήση αντιθέσεων από την άλλη, αυτό το άρθρο υποστηρίζει ότι αυτές οι αντιθέσεις έχουν ως σκοπό να οδηγήσουν τους αναγνώστες σε μία απόφαση όσον αφορά στις δύο ακραίες "οδούς" ζωής κι ότι αυτές οι αντιθέσεις ακολουθούν γενικά το παραδοσιακό ιουδαϊκό θέμα "των δύο οδών".

David P. Moessner, "The triadic synergy of Hellenistic poetics in the narrative epistemology of Dionysius of Halicarnassus and the authorial intent of the evangelist Luke (Luke 1:1-4; Acts 1:1-8)", 289-304
Η κριτική που ασκεί ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς στην χρήση από τον Θουκυδίδη του πεζού λόγου παρέχει το πλησιέστερο παράλληλο στη σκέψη και λογική του προλόγου του κατά Λουκάν κι όσων λέγονται εκεί σχετικά με τη "σαφή βεβαιότητα" για τη σημασία όλων των γεγονότων τα οποία θα εναρμονίσει μεταξύ τους στη συνέχεια στην αφήγησή του. Πίσω κι από τα δύο κείμενα κρύβεται η ελληνιστική ποιητική τέχνη, στην οποία παρόντες είναι τρεις λόγοι: α) η ρητορική "διαχείριση" της δημιουργίας πλοκής (emplotment) της αφήγησης από το συντάκτη του κειμένου, β) με σκοπό να επηρεάσει την πραγματική γνωσιολογική και εμπαθή κατανόηση από συγκεκριμένα ακροατήρια γ) των υπονοούμενων μηνυμάτων και εμφάσεων του συγγραφέα. Αυτή η κοινή διηγητική επιστημολογία εξηγεί με πειστικό τρόπο την πορεία σύνταξης των ευαγγελίων ως πειστικές αφηγηματικές επιτελέσεις (performances).

Steve Moyise, "Scripture in the New Testament: literary and theological perspectives", 305-326
Ακολουθώντας το έργο των C.H. Dodd (1952) και R.B. Hays (1989) συχνά υποστηρίζεται ότι ο σκοπός της εξήγησης των παραθέσεων στην Κ.Δ. χωρίων της Π.Δ. είναι να δει κανείς πέρα από τις επιφανειακές ασυμφωνίες και να ανακαλύψει πολύπλοκα σχήματα ή πλαίσια νοήματος. Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι προτεραιότητα έχουν οι ρητορικοί στόχοι των συγγραφέων της Κ.Δ. έναντι του νοήματος που είχε το κείμενο στην αρχαία συνάφεια, κατηγορούνται ότι δε βλέπουν αυτό το επίπεδο της έρευνα, το οποίο συχνά ταυτίζεται με την επίκληση κειμένων που έχουν απόσταση από το κείμενο που παρατίθεται. Στο άρθρο του ο συγγραφέας εξετάζει δύο παραθέσεις (Ησ 40,3 και 52,5), για τα οποία οι ερευνητές υποστήριξαν ότι η σημασία και η λειτουργία τους μέσα στο κείμενο της Κ.Δ. (στο Μκ 1,2-3 και Ρωμ 2,24 αντίστοιχα) εξαρτάται από την ικανότητα που έχουν να επαναφέρουν στη μνήμη του αναγνώστη το ευρύτερο πλαίσιο του Ησαΐα. Ο Moyise υποστηρίζει ότι τα επιχειρήματα για το Ησ 40,3 στο Μκ 1,2-3 είναι πολύ ισχυρότερα από ό,τι για το Ησ 52,5 στο Ρωμ 2,24. Στη συνέχεια παρουσιάζει τα αντεπιχειρήματα για την περίπτωση του Ησ 40,3 στο Μκ 1,2-3, τα οποία βέβαια δεν είναι καταλυτικά αλλά οπωσδήποτε θέτουν σοβαρά ζητήματα. Καταλήγει ότι η πιο αδύνατη θέση για το Ησ 52,5 στο Ρωμ 2,24 θα μπορούσε με ασφάλεια να απορριφθεί.

Gert J. Steyn, "An overview of the extent and diversity of methods utilised by the author of Hebrews when using the Old Testament", 327-352
Μετά από μία σύντομη συζήτηση των τρόπων χρήσης της Π.Δ. γενικά στην Κ.Δ. το ενδιαφέρον της μελέτης επικεντρώνεται στις μεθόδους που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας της προς Εβραίους για να παραθέσει χωρία της Π.Δ. Ο άγνωστος συγγραφέας έκανε χρήση μιας μεγάλης ποικιλίας τεχνικών, όταν ήρθε σε επαφή με και παρουσίασε το υλικό της Π.Δ. Αυτές είναι η catena συγκεκριμένων χωρίων, διευρύνσεις παραθέσεων ήδη γνωστών από την παράδοση, υμνολογικές επεξεργασίες των παραθεμάτων, προσθήκη δικού του σχολιασμού (midrash), παραφράσεις, παραπομπές και έμμεσες αναφορές. Μολονότι ένας μεγάλος αριθμός χωρίων επιλέχθηκαν από τον άγνωστο συγγραφέα μέσα από την αρχαία ιουδαϊκή (κείμενα Νεκράς Θαλάσσης, έργα του Φίλωνα) και την πρώιμη χριστιανική (Παύλος) παράδοση, είναι επίσης σαφές ότι κάποια από αυτά τα παραθέματα είναι προσωπική επιλογή του συγγραφέα. Είναι δικαιολογημένο λοιπόν να θεωρείται ότι οι παραθέσεις είναι η ραχοκοκκαλιά ή η αρχική δομή της επιχειρηματολογίας του συγγραφέα. Τα χωρία αυτά παρουσιάζονται σε δύο ομάδες με 7 ζεύγη η καθεμιά. Η πρώτη ομάδα απαρτίζεται σχεδόν αποκλειστικά από υμνολογικά κείμενα, ενώ η δεύτερη εναλλάσσει ζεύγη από την Τορά κι ένα προφήτη, με ένα ζεύγος από την Τορά κι έναν Ψαλμό.

Ronald H. van der Bergh, "A textual comparison of Hebrews 10:5b-7 and LXX Psalm 39:7-9", 253-382
Συχνά διατυπώνονται θεολογικές σκέψεις σχετικά με τις υποτιθέμενες αλλαγές του κειμένου των Ο΄ από το συγγραφέα της προς Εβραίους. Αυτά τα συμπεράματα δε λαμβάνουν ωστόσο συχνά υπόψη τις διαφορετικές παραδόσεις του κειμένου των Ο΄. Στο άρθρο τονίζεται η ανάγκη να ορισθεί το προκείμενο (Vorlage) της προς Εβραίους πριν γίνουν οποιεσδήποτε συγκρίσεις. Αυτό γίνεται με το παράδειγμα του Ψα 39,-7-9 (Ο΄) στο Εβ 10,5β-7. Με τη βοήθεια της κριτικής του κειμένου ορίζεται το πιθανότερο προκείμενο του Ψα 39,-7-9 στο Εβ 10,5β-7. Στη συνέχεια γίνεται μια σύγκριση μεταξύ των δύο κειμένων. Οι διαφορές των δύο κειμένων επισημαίνονται και καταδεικνύονται οι εσκεμμένες διαφοροποιήσεις που έκανε στο αρχικό κείμενο ο συγγραφέας. Με αυτόν τον τρόπο αναδεικνύεται η θεολογική σημασία που κρύβεται πίσω από αυτές τις αλλαγές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: