Παρασκευή 2 Ιανουαρίου 2009

Άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο HTS 64:3 (2008)

Στο τεύχος 64:3 (2008) του HTS : teologiese studies - theological studies δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

M. Nel, "Konteks(te) waarbinne Apokaliptiese geskrifte gedurende die intertestamentêre periode floreer het", 1-19
Κοινωνικο-οικονομική/ές συνάφεια/ες των αποκαλυπτικών κειμένων της μεσοδιαθηκικής περιόδου
Οι κοινωνικές συνάφειες σχηματίζουν την προοπτική ή το συμβολικό πλαίσιο της ερμηνείας μέσα στο πλαίσιο πρέπει να αναγνωσθούν και να κατανοηθούν αυτά τα κείμενα, τα οποία γεννήθηκαν μέσα σε αυτές τις συνάφειες. Ένα σημαντικό ερώτημα στην έρευνα των ιουδαϊκών αποκαλυπτικών κειμένων, τα οποία συντάχθηκαν κατά την περίοδο 200 π.Χ. μέχρι 100 μ.Χ. είναι: Ποια ήταν η κοινωνικο-οικονομική συνάφεια ή συνάφειες μέσα στις οποίες γεννήθηκαν και λειτούργησαν αυτά τα κείμενα; Έχουν δοθεί διάφορες απαντήσεις: η αποκαλυπτική αντιμετωπίσθηκε ως το αποτέλεσμα της σοφιολογικής γραμματείας, μίας απαισιόδοξης αντίληψης της ιστορίας, ως η συνέχεια και η διακοπή της πορείας της προφητείας, ως η επανίδρυση του μύθου στην εβραϊκή σκέψη, ως αποτέλεσμα του προσανατολισμού προς ένα συμβολικό σύμπαν προσανατολισμένου με τη σειρά του προς τον υπερφυσικό κόσμο και ως ένα κοινωνιολογικό πλέγμα της αποξένωσης. Σήμερα πολλοί ερευνητές συμφωνούν ότι οι απαρχές της αποκαλυπτικής μπορούν να περιγραφούν μόνο με όρου της κάθε επιμέρους αποκάλυψης, κάτω από το φως της ιουδαϊκής εμπειρίας κατά την περίοδο των Σελευκιδών και των Ασμοναίων.

M. Cromhout, "Were the Galileans 'religious Jews' or 'ethnic Judeans?'", 1279-1297
Το ενδιαφέρον σε αυτό το άρθρο επικεντρώνεται στο ζήτημα της εθνικής ταυτότητας των κατοίκων της Γαλιλαίας του 1ου αι. μ.Χ. Σκοπός του άρθρου είναι να υποστηρίξει με επιχειρήματα ότι οι Γαλιλαίοι δεν ήταν απόγονοι των Ισραηλιτών του βορρά αλλά κυρίως απόγονοι των "Ιουδαίων" , που ήρθαν να ζήσουν στην περιοχή κατά την περίοδο της ασμοναϊκής επέκτασης. Αυτή η θέση υποστηρίζεται από τον Ιώσηπο και από αρχαιολογικά ευρήματα. Από την προοπτική αυτής θέσης υποστηρίζεται ότι ο όρος "Ιουδαίος" (Jew) δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τους Γαλιλαίους. Οι Γαλιλαίοι του 1ου αι. αντιλαμβάνονταν των εαυτό τους ως "ethnic Judaeans" (με εθνική καταγωγή από τον Ιούδα).

A. Groenewald, "
Exodus, Psalms and Hebrews: A God abounding in steadfast love (Ex 34:6)", 1365-1378
Ο συγγραφέας της προς Εβραίους στηρίζεται κατά πολύ στην Πεντάτευχο και στους Ψαλμούς. Η Πεντάτευχος, στο μεγαλύτερο μέρος, του προσφέρει το υλικό για τις σκέψεις σχετικά με την ιστορία της σωτηρίας και οι Ψαλμοί παρέχουν χριστολογικό υλικό. Το μεγάλος χρέος της επιστολής ωστόσο στην Π.Δ. δεν αφορά μόνο στο γενικό υπόβαθρο και τις πολλές βιβλικές παραθέσεις, αλλά επεκτείνεται στους θεμελιώδεις παλαιοδιαθηκικούς τρόπους σκέψης, οι οποίοι συνεχώς προϋποτίθενται και αποτελούν το υπόβαθρο όλης της επιστολής. Η ιδέα του hesed ("πιστότητα, αγαθωσύνη, χάρις, σταθερή αγάπη, αλληλεγγύη" κτλ) είναι ένα παράδειγμα. Σύμφωνα με τις εβραϊκές γραφές ο Θεός φανέρωσε τον εαυτό του στο λαό του στο Σινά. Στο άρθρο εξετάζεται ακριβώς αυτή η αναφορά στην αποκάλυψη στο Σινά, όπως αυτή εμφανίζεται σε τρεις ψαλμούς. Ακολουθεί μία σύντομη αναφορά σε ένα συγκεκριμένο κείμενο της Πεντατεύχου και το άρθρο κλείνει με μία σύντομη αναφορά στην πιθανή επίδραση αυτών των κειμένων της Π.Δ. στην επιστολή.

G. de Villiers, "
Die dodekapropheton: Twaalf klein profete of een geheel?", 1379-1393
Το δωδεκαπρόφητον: 12 μικροί προφήτες ή μία μεγαλύτερη ενότητα;
Το Βιβλίο των 12 ή οι Δώδεκα Μικροί Προφήτες έχουν ελκύσει το ακαδημαϊκό ενδιαφέρον μέσα στους αιώνες. Η ιστορική κριτική υπογράμμισε ότι αυτοί οι προφήτες έζησαν σε διαφορετικές εποχές, σε διαφορετικές ιστορικές συνθήκες και άρθρωσαν το "λόγο του Κυρίου" σε διαφορετικές περιστάσεις. Ωστόσοη πρόσφατη έρευνα έχει την τάση να διαβάζει τους μικρούς προφήτες σαν ένα σύνολο με ενιαία δομή. Μία τέτοια ανάγνωση προκαλεί μία σειρά από ερωτήματα: οι 12 δεν ακολουθούν ο ένας τον άλλο με χρονολογική σειρά και το μασωριτικό κείμενο δε συμφωνεί στη σειρά με το κείμενο των Ο΄, ενώ το Κουμράν έχει μία δική του τρίτη σειρά. Στο άρθρο γίνεται η απόπειρα να δοθούν -αν και εν συντομία- απαντήσεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Τελικά φαίνεταιι ότι μία συνεχής πορεία "Fortschreibung" σχημάτισε και επανασχημάτισε τα προφητικά μηνύματα με σκοπό να τα κρατήσει ζωντανά για τις επόμενες γενιές. Δημιουργείται μία ενότητα διατηρώντας τις εντάσεις και τις διαφορές ανάμεσα στους 12, αντικατοπτρίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δημιουργική διατύπωση και επαναδιατύπωση της προφητείας στις διαφορετικές εποχές της ιστορίας του Ιούδα και του Ισραήλ.

Dannhauser, "The portrait of a prophet – why is Wright not right about Jesus?", 1395-1412
Η διεξοδική έρευνα του E.N T Wright για τον ιστορικό Ιησού τον οδήγησε στο συμπέρασμα ότι το αξίωμα του εσχατολογικού προφήτη, ο οποίος αφοσιώνεται με πάθος στη μετάδοση ενός επείγοντος εσχατολογικού μηνύματος είναι αυτό που καλύτερα μπορεί να περιγράψει τον τρόπο που παρουσιάζεται ο Ιησούς στις πηγές που έχουμε στη διάθεσή μας. Ο Wright επίσης αντλεί από τις πηγές το πρόγραμμα αυτού του προφήτη, το οποίο περιέχει τη διάδοση ενός μηνύματος αποδοχής και προειδοποίησης. Όταν αποκαλύπτει το πώς έφτασε στα συμπεράσματά του αναφέρεται στην "περιβόητη" πολυπλοκότητα του προβλήματος της φιλολογικής σχέσης μεταξύ των ευαγγελίων. Μπορεί κανείς να διαφωνήσει; Αυτό όμως που φαίνεται να προκαλεί διαφωνία είναι οι θέσεις του ότι τα ευαγγέλια μας δίνουν περισσότερες πληροφορίες για τον Ιησού από ό,τι έκανε πίστευε μέχρι σήμερα η έρευνα κι ότι η υπόθεση των δύο πηγών, η οποία παραπλάνησε τους μελετητές κατά τα τελευταία 200 χρόνια δεν είναι σημαντική για τη μελέτη του Ιησού. Ο Wright πιστεύει ότι δεν είμαστε σε θέση να λύσουμε το συνοπτικό πρόβλημα και στη συνέχεια στηρίζει μία ανασύνθεση του ιστορικού προσώπου του Ιησού με βάση αυτήν την απάντηση. Ποιες λοιπόν είναι οι πηγές του και πώς τις χρησιμοποιεί για να φτάσει σε αυτά τα συμπεράσματα; Στο άρθρο εξετάζεται αυτό το ερώτημα καθώς και η εικόνα του ιστορικού Ιησού, την οποία σχεδιάζει ο Wright.

J.B. Kim /D.J. Human, "
Nagid: A re-examination in the light of the royal ideology in the ancient near east", 1475-1497
Στο άρθρο υποστηρίζεται ότι η λ. nagid δηλώνει τον χρησμένο από το Θεό αρχηγό του Ισραήλ στο 1 Σαμ 9,1-10,16 και 11,1-11. Η χρήση της λ. με έναν πολύπλοκο τρόπο συνδέεται με τη λ. melek στη συνάφεια του 1 Σαμ 8-12. Στην παράδοση για το Σαούλ (1 Σαμ 9,1-10,16. 11,1-11) ο nagid δηλώνει την αρχηγία του Σαούλ ως μία ευλογημένη από το Θεό βασιλεία διαφορετική από εκείνη μέσα στη συνάφεια της δευτερονομιστικής ιστορίας. Η βασιλική ιδεολογία της αρχαίας Εγγύς Ανατολής παρέχει ένα ιδεολογικό υπόβαθρο για τη βασιλεία του Σαούλ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: