Δευτέρα 25 Ιουλίου 2011

Το τρέχον τεύχος του Vetus Testamentum / The current issue of Vetus Testamentum

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Vetus Testamentum 61:2 (2011) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Elie Assis, "The Date and Meaning of the Book of Joel", 163-183
Σε αυτό το άρθρο υποστηρίζεται ότι το βιβλίο του Ιωήλ μπορεί να κατανοηθεί καλύτερα μέσα στο πλαίσιο της αιχμαλωσιακής περιόδου του Ιούδα, μετά την καταστροφή αλλά πριν την επιστροφή στη Σιών, δηλ. μεταξύ των 587 και 538 π.Χ.  Μολονότι οι συγκεκριμένες ιστορικές μαρτυρίες δεν είναι αποφασιστικής σημασίας, μίας έρευνα της ιδεολογίας του βιβλίου μπορεί να καθορίσει το ιστορικό του υπόβαθρο. Η απουσία οποιασδήποτε επίπληξης στον Ιωήλ  συμφωνεί με την άποψη ότι έζησε στην περίοδο της Αιχμαλωσίας, όταν δεν ήταν πρέπον να ασκηθεί κριτική ή να γίνει επίπληξη του λαού, ο οποίος ήδη βρισκόταν στην κατάσταση απελπισίας. Το βιβλίο του Ιωήλ δίνει έμφαση στο μοτίβο της παρουσίας του Θεού εν μέσω του Ισραήλ. Αυτό το κεντρικό μήνυμα διαβεβαίωσης της θείας παρουσίας είναι κατανοητό, αν σκεφτούμε ότι το βιβλίο του Ιωήλ ανήκει στην περίοδο της καστροφή, όταν ο λαός ήταν απελπισμένος κι έβλεπε μέσα στα γεγονότα την εγκατάλειψή του από τον Θεό. Υπάρχουν λατρευτικά ενδιαφέροντα επίσης στο βιβλίο. Αυτό είναι επίσης κατανοητό, αν δεχθούμε ότι ο Ιωήλ έζησε στην εποχή της Αιχμαλωσίας και σκοπό είχε να πείσει το ακροατήριό του ότι κανείς μπορεί να προσευχηθεί στον Κύριο ακόμη κι αν ο Ναός ήταν πια κατεστραμμένος. Ο κύριος σκοπός του προφήτη είναι να οδηγήσει το λαό στο να ανανεώσει τη σχέση του με τον Κύριο μετά την καταστροφή του Ναού και να στρέψει την προσοχή του λαού στο Ναό, ο οποίος, αν και είχε καταστραφεί, δεν είχε χάσει τη θρησκευτική του σημασία. Άλλα χαρακτηριστικά του βιβλίου του Ιωήλ που καταδεικνύουν το ίδιο ιστορικό πλαίσιο εξετάζονται επίσης στο παρόν άρθρο.

Yochanan Breuer, "The System of Dividing Lists into Verses", 184-226
Το σύστημα διαίρεσης μέσα στο στίχο με τη βοήθεια του τονισμού έχει ήδη ερευνηθεί και περιγραφεί, αλλά το σύστημα διαίρεσης σε στίχους δεν έχει ακόμη τύχει τέτοιας ανάλυσης. Σε αυτό το άρθρο το ενδιαφέρον στρέφεται στο σύστημα διαίρεσης καταλόγων σε στίχους. Ένας κατάλογος μπορεί να διαιρεθεί σε στίχους που περιέχουν, ένα, δύο ή τρία στοιχεία. Η απόφαση για τον αριθμό των στοιχείων που πρέπει να περιληφθούν σε ένα δεδομένο στίχο εξαρτάται από την έκταση αυτών των στοιχείων. Έτσι, το πρώτο βήμα να καθορισθεί η ακριβής έκταση των στοιχείων που είναι κατάλληλα για κάθε παράθεση. Το επόμενο βήμα είναι να περιγραφεί η ακριβής μέθοδος διαίρεσης, όταν ο κατάλογος δεν μπορεί να διαιρεθεί με προφανή τρόπο.

Israel Finkelstein, "Stages in the Territorial Expansion of the Northern Kingdom", 227-242
Στο άρθρο παρουσιάζονται οι κειμενικές και αρχαιολογικές μαρτυρίες για τις τρεις φάσεις της εδαφικής επέκτασης του Βόρειου Βασιλείου. Αρχικά, στην εποχή πριν τον Οmrid ο Ισραήλ επεκτάθηκε μόνο στην κοιλάδα Jezreel. Στην εποχή της δυναστείας των Omrid η επικράτεια του Βόρειου Βασιλείου κάλυπτε τις βόρειες κοιλάδες μέχρι την Ηazor και την ορεινή Γαλιλαία. Στο πρώτο μ. του 8ου αι. π.Χ. ο Ισραήλ επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο προς τον Βορρά, στην περιοχή του Δαν κι ίσως και παραπέρα.

Greg Goswell, "David in the Prophecy of Amos", 243-257
Σε αυτό το άρθρο ο συγγραφέας αμφισβητεί τη συνηθισμένη άποψη ότι η προφητεία του Αμώς περιέχει την ελπίδα μίας αναβίωσης της δαυιδικής αυτοκρατορίας. Στον Αμώς η Σιών / Ιερουσαλήμ δεν είναι η πρωτεύουσα του Δαυίδ, αλλά του Γιαχβέ, κι από εκεί εκείνος κυβερνά τον κόσμο. Το κριτήριο επιλογής των καταδικασμένων λαών στα Αμώς 1-2 δεν είναι η μετοχή τους στην προηγούμενη δαυιδική αυτοκρατορία. Αντίθετα αντιπροσωπεύουν την εξουσία του Θεού επάνω σε όλα τα έθνη. Η έμμεση αναφορά στον Δαυίδ που γίνεται στο Αμώς 6, 5 τον παρουσιάζει ως λειτουργική μορφή χωρίς οποιοδήποτε μεσσιανικό χρωματισμό. Η ανέγερση εκ νέου της "σκηνής του Δαυίδ" (9, 11) αναφέρεται στην Ιερουσαλήμ ως τόπο του Ναού κι η τελική προφητεία ελπίδας εκδημοκρατίζει τις δαυιδικές υποσχέσεις. 

Shalom E. Holtz, "Praying as a Plaintiff ", 258-279
Αρκετές βιβλικές προσευχές περιέχουν την απαίτηση του ομιλητή για κρίση εκ μέρους του Θεού. Οι ακκαδικές προσευχές περιέχουν παρόμοια γλώσσα. Η εξέταση των δηλώσεων των κατηγόρων στα πρακτικά δικών του νεοβαβυλωνιακού κράτους δικαιολογεί την ερμηνεία αυτών των απαιτήσεων στις προσευχές ως ένα δικανικό είδος λόγου.

T. M. Law, "How Not to Use 3 Reigns: A Plea to Scholars of the Books of Kings", 287-297
Οι συγγραφείς δύο πρόσφατων μονογραφιών προσπάθησαν να καταρρίψουν την άποψη ότι η ελληνική μετάφραση του 1 Βασ στηρίζεται σε ένα εβραϊκό κείμενο διαφορετικό από εκείνο του μασωριτικού. Ο ένας από τους δύο υποστηρίζει ότι υπεύθυνος γι' αυτές τις διαφορές είναι ο μεταφραστής, ενώ ο άλλος υποστηρίζει ότι οι αποκλίσεις οφείλονται σε κάποια αναθεώρηση του ελληνικού κειμένου.  Ενώ αυτά τα επιχειρήματα δεν είναι απόλυτα πρωτότυπα, είναι οι τελευταίες προσπάθειες να αμφισβητηθεί η γενικά αποδεκτή άποψη ότι ο ελληνόφωνος μεταφραστής μετέφρασε πιστά από ένα εβραϊκό κείμενο που δεν συμφωνούσε με εκείνο του μασωριτικού. Σε αυτό το άρθρο αξιολογούνται αυτά τα επιχειρήματα και ο συγγραφέας καταλήγει απευθυνόμενος σε ειδικούς που συντάσσουν υπομνήματα στο εβραϊκό κείμενο των βιβλίων των Βασιλειών.

Alexander Rofé, "The Text-Criticism of Psalm 80—Revisited", 298-309
Στο πρώτο μέρος του άρθρου εξετάζονται οι περιπτώσεις διπλών κειμένων στα βιβλία της Βίβλου προκειμένου να υποστηριχθεί η άποψη ότι οι στίχοι Ψα 80, 16. 18 αποτελούν μία τέτοια περίπτωση. Ωστόσο κανένα στοιχείο αυτών των στίχων δεν παραπέμπει στο αρχικό κείμενο. Για την υποθετική αποκατάσταση της αρχικής γραφής πρέπει κανείς να στηριχθεί σε ένα δευτερογενή μάρτυρα του κειμένου - σε μία παράφραση. Γι' αυτόν το λόγο, εξετάζεται η χρήση εκείνων των μαρτύρων που συναπαρτίζονται από παραθέματα και έμμεσες αναφορές. Μία παράφραση του Ψα 80. 13 στο Ψα 89, -41-42 εντοπίστηκε εδώ και καιρό από τον H.P. Chayes. Mε βάση αυτό το εύρημα υποστηρίζεται εδώ ότι ένα πρωτογενές κείμενο, το οποίο βρίσκεται πίσω από το Ψα 80. 16.18 παραφράστηκε στο Ψα 89, 22. Παρέχεται επίσης η αποκατάσταση αυτού του κειμένου καθώς και η αποκατάσταση της τελευταίας στροφής (στ. 15-20) του Ψα 80. 

Nili Shupak, "Female Imagery in Proverbs 1-9 in the Light of Egyptian Sources", 310-323
Η αινιγματική μορφή της προσωποποιημένης Σοφίας, όπως αυτή περιγράφεται στα Παρ 1 και 8, έρχεται σε αντίθεση προς την εικόνα της Μωρίας στο κεφ. 9. Κι οι δύο μορφές έχουν κοινά χαρακτηριστικά με την παράξενη γυναίκα που περιγράφεται στα Παρ 2, 5, 6, και 7. Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι να καταστεί σαφής η ταυτότητα της παράξενης αυτής γυναίκας υπό το φως  των πρόσφατα δημοσιευμένων αιγυπτιακών πηγών και έτσι να ρίξει φως στις υπόλοιπες γυναικείες μορφές στο βιβλίο των Παροιμιών.

Daniel Vainstub, "Some Points of Contact between the Biblical Deborah War Traditions and Some Greek Mythologies", 324-334
Στο παρόν άρθρο εξετάζονται τρία χαρακτηριστικά που είναι κοινά στη βιβλική αφήγηση της Δεββώρα και στους κρητικούς μύθους. Στη βιβλική ιστορία δύο ηρωίδες, η Δεββώρα και η Ιαήλ, φέρουν ονόματα που προέρχονται από την πανίδα, τη μέλισσα και ένα είδος ορεινής αίγας αντίστοιχα. Το προφητικό χάρισμα της Δεββώρα / μέλισσας της δίνει τη δυνατότητα να καθορίσει τη ευοίωνη στιγμή της νικηφόρας μάχας. Η Ιαήλ / αίγα δίνει γάλα μέσα σε ένα συγκεκριμένο σκεύος στον Σισσερα, ο οποίος, προσπαθώντας να σωθεί, κατά ένα ειρωνικό τρόπο καταφεύγει στην σκηνή της Ιαήλ που τον σκοτώνει. Στην αρχαία Ελλάδα "Μέλισσα" είναι ένα συνηθισμένο επίθετο για τις προφήτιδες, ειδικά για εκείνες που παρέχουν χρησμούς σε στρατηγούς, όπως για παράδειγμα έκανε η προφήτιδα στους Δελφούς. Στην κρητική εκδοχή η Μέλισσα έχει μια αδελφή που λέγεται Αμάλθεια, που σημαίνει "ορεινή αίγα". Όταν ένας σημαντικός φυγάς, ο θεός Δίας, καταφεύγει στη σπηλιά της του δίνει επίσης γάλα μέσα σε ένα συγκεκριμένο σκεύος. Και στις δύο ιστορίες η λέξη γι' αυτό το σκεύος δηλώνει την πληρότητα.

Philippe Guillaume, "Binding “Sucks“: A Response to Stefan Schorch", 335-337
Μολονότι ο Stefan Schorch υποστηρίζει ότι το Αμώς 6, 4 παρέχει το κλειδί για την απαγόρευση της παρασκευής ενός νεαρού ζώου στο γάλα της μητέρας του, το άρθρο του Schorch ουσιαστικά υποστηρίζει παρά εξασθενίζει την υπόθεση για την πυτιά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: