Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019

Οι αναστάσιμες αφηγήσεις στην Καινή Διαθήκη / The New Testament resurrection narratives

Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου με τον τίτλο Resurrection Logic (Baylor Univ. Press, 2019), o Bruce Chilton παρουσιάζει την πολυμορφία των ευαγγελικών αφηγήσεων για την ανάσταση και τις εμφανίσεις του αναστημένου Ιησού κι αναδεικνύει τα βασικά ζητήματα αυτών των διαφορετικών μεταξύ τους εκδοχών της Ανάστασης του Ιησού:

Τρία άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στα πρόσφατα τεύχη του Concordia Theological Quarterly / Three articles of biblical interest in the recent issues of Concordia Theological Quarterly

Concordia Theological Quarterly 83 1/2 (2019)
  • James G. Bushur,  "The Early Christian Appropriation of Old Testament Scripture : The Canonical Reading of Scripture in 1 Clement," 63-83
Concordia Theological Quarterly 83 3/4 (2019)
  • Adam C. Koontz, "Scripture as Philosophy in Origen’s Contra Celsum," 237-250
  • Peter J. Scaer, "Passion and Persecution in the Gospels," 251-266


Στα τελευταία τεύχη του Reformed Theological Review / In the most recent issues of Reformed Theological Review

Reformed Theological Review 78/1 (2019)

  • Larry James Kraskevich, "Isaiah 14 and the problem of Baal worship," 1-27
  • Jaime Wright, "Ambitious translations? : The meaning of Ἐριθεία in the New Testament," 28-50

Reformed Theological Review 78/2 (2019)
  • Daryn Graham, "The apostle Paul and the success of the Jerusalem donation," 117-140
  • Paul Barnett, "Did Jesus speak Greek?" 141-151

Η αρχαιότερη παράσταση ενός θαύματος του Ιησού / The very first depiction of a miracle by Jesus

HEALING OD THE PARALYTIC
Φωτο: Yale University Art Gallery
Στην ηλεκτρονική εφημερίδα Aleteia ο Daniel Esparza παρουσιάζει την αρχαιότερη παράσταση θαύματος του Ιησού, της θεραπείας του παραλυτικού στην Καπερναούμ (Μκ 2,1-12). Προέρχεται από την εκκλησία των μ. 3ου αι. στην Dura Europos. H παράσταση -η οποία μαζί με τις υπόλοιπες από τον ίδιο αρχαιολογικό χώρο βρίσκονται σήμερα στην Πινακοθήκη του Πανεπιστημίου του Yale- στόλιζε κάποιους από τους τοίχους του βαπτιστηρίου αυτού του αρχαίου κτίσματος. Η παρουσία της εκεί δεν φαίνεται να ήταν τυχαία· το βάπτισμα ήταν για τους αρχαίους χριστιανούς ένα ανάλογο θαύμα ανόρθωσης και θεραπείας διά της αφέσεως των αμαρτιών:

Αρχαία αργυρά νομίσματα από την κεντρική Ελλάδα / Ancient silver coins from central Greece

Στη σελίδα CoinWeek διαβάστε μία σύντομη παρουσίαση αργυρών νομισμάτων των ελληνιστικών κυρίως χρόνων από την αρχαία Ελλάδα:

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019

Τα σημαντικότερα υπομνήματα στις Ποιμαντικές Επιστολές / The most important contemporary commentaries on the Pastorals

Στην ιστοσελίδα theLAB οNujay Gupta ανάρτησε έναν χρήσιμο κατάλογο των σημαντικότερων κατά την κρίση του υπομνημάτων στις Ποιμαντικές Επιστολές:


[Α.Τ.: Και πάλι να προσθέσω σε αυτόν τον χρήσιμο κατάλογο τα εξής επίσης πολύ σημαντικά υπομνήματα. Το υπόμνημα του William D. Mounce στη σειρά Word Biblical Commentary και του George W. Knight III στη σειρά New International Greek Testament Commentary. Γερμανόφωνα αξιόλογα είναι τα υπομνήματα στη σειρά Evangelisch-Katholischer Kommentar (Roloff, Weiser) και του Oberlinner στη σειρά Herders Theologischer Kommentar zum NT. Tέλος, ελληνόφωνα υπομνήματα είναι το πρόσφατο του καθηγητή της Καινής Διαθήκης στο ΕΚΠΑ Σωτήριου Δεσπότη στην Α΄ προς Τιμόθεον και το παλαιότερο υπόμνημα στην προς Τίτον του καθηγητή Γεώργιου Γαλίτη]. 

Τι είναι η επίμονη αναζήτηση για τις πηγές (sourceomania) / What is sourcemania

Στην ομιλία του ως προέδρου της Society of Biblical Literature το 1961 o ραββίνος κι ειδικός στη μελέτη του αρχαίου Ιουδαϊσμού, Samuel Sandmel, εισήγαγε τον όρο parallelomania για να υπογραμμίσει την τάση συχνά των ειδικών να αποδώσουν όλες οι ομοιότητες των βιβλικών κειμένων (και στην περίπτωση της Καινής Διαθήκης) στην εξάρτηση του ενός από τον άλλο. Ο Mark Goodacre συζητά έναν εντελώς διαφορετικό νεολογισμό, την sourceomania (τη μανία για τις πηγές) σε μία σύντομη διαδικτυακή ραδιοφωνική μετάδοση (podcast). Πρόκειται για την τάση των καινοδιαθηκολόγων με μεγάλη ευκολία να αποδίδουν υλικό των ευαγγελιστών στις πηγές τους, για τις οποίες όμως τις περισσότερες φορές δεν έχουμε απτές αποδείξεις. Η ανασύνταξη αυτών των πηγών είναι συχνά μία εντελώς υποθετική εργασία με αμφίβολα και αντικρουόμενα σε κάποιες περιπτώσεις αποτελέσματα. Αντίθετα, περισσότερο συγχρονικές προσεγγίσεις, όπως η αφηγηματολογική ή λογοτεχνική ανάλυση, μπορούν να αναδείξουν τη δυναμική του κειμένου και το ρόλο του συντάκτη του: 


Ανάλογη ανάρτηση είχε ο Goodacre και στο ιστολόγιό του το καλοκαίρι, όπου μπορείτε να δείτε πολλά από τα στοιχεία που αναφέρει στην εκπομπή του. 

Το τρέχον τεύχος του AfP / The current issue of AfP

Archiv für Papyrusforschung 65:1 (2019)

  • Jean-Yves Carrez-Maratray,  "La « carte d’Artémidore » ? Le delta des Ptolémées!" 1-19 (abstract)
  • María Paz López Martínez, "The Ninus Romance: New Textual and Contextual Studies," 20-44 (abstract)
  • Michael Zellmann-Rohrer, "New Greek Medical Recipes," 45-51 (abstract)
  • Giuseppina Azzarello, "SB XX 15071 + P.Mich. III 146: The American Journey of a Parted “Table of Parts”," 52-98 (abstract)
  • Daniela Colomo / Marius Gerhardt, "Von eisernen Ringen Neue Fragmente zu SM II 71 in der Jenaer Papyrussammlung," 99-116 (abstract)
  • Kerstin Sänger-Böhm, "Eine merkwürdige griechische Randnotiz Überlegungen zum koptischen Kodexblatt Paris BNCopte164 II fol. 16m recto," 117-123 (abstract)
  • Kilian Fleischer, "Zur Abstammung der akademischen Philosophen Melanthios von Rhodos und Metrodor von Stratonikeia (PHerc. 1021, Kol. 23,10–20)," 124-132 (abstract)
  • Ágnes T. Mihálykó, "Two Coptic Prayers on Ostracon (P.Berol. 709 and 9444+4790)," 133-155 (abstract)
  • Tonio Sebastian Richter, "Die koptischen Papyri aus dem „Ankauf aus Edfû (Apollinopolis magna) vom Jahre 1911“ der Jenaer Papyrussammlung (P.Ien. Inv. 446–453)," 156-175 (abstract)
  • T.M. Erho / W.B. Henry, "The Ethiopic Jannes and Jambres and the Greek Original," 176-223 (abstract)










Μια κριτική ιουδαϊκή φωνή από τον 9ο αι. μ.Χ. / A critical Jewish voice from the 9th c.

Ο Pieter van der Horst δημοσιεύει ένα σύντομο άρθρο στην ιστοσελίδα aeon σχετικά με έναν κριτικό Ιουδαίο στοχαστή των μ. του 9ου αι., τον Ḥiwi al-Balkhi, στο Balkh του σημερινού Αφγανιστάν. Ο Ḥiwi συζητά κριτικά τα προβλήματα που δημιουργεί στον αναγνώστη η βία και η σκληρότητα της Παλαιάς Διαθήκης. Το έργο του έχει χαθεί και διασώζονται τμήματά του μόνο στις αντικρούσεις του από τους αντιπάλους του. Για τον van der Horst ο Ḥiwi δικαιολογημένα θα μπορούσε να θεωρηθεί ο πνευματικός πρόγονος του Spinoza:


Το τρέχον τεύχος του Near Eastern Archaeology / The current issue of Near Eastern Archaeology

Near Eastern Archaeology 82:3 (2019)
The Fate of the Temple Vessels in Jewish Antiquity

  • Debra Scoggins Ballentine, "Exile and Return of the First Temple Vessels: Competing Postexilic Perspectives and Claims of Continuity," 132-139 (abstract)
  • Nathaniel DesRosiers, "Another Temple, Another Vessel: Josephus, the Arch of Titus, and Roman Triumphal Propaganda," 140–147 (abstract)
  • Steven Fine, "When Yosa Meshita Took the Temple Menorah: A Rabbinic Legend," 148–155 (abstract)
  • Steven D. Fraade, "Facing the Holy Ark, in Words and in Images," 156–163 (abstract)
  • Karen B. Stern, "When Is a Menorah Not Just a Menorah? Rethinking Menorah Graffiti in Jewish Mortuary Contexts," 164–171 (abstract)
  • Cavan Concannon, "Remembering the Destruction(s) of the Temple at the Museum of the Bible," 172–178 (abstract)

Exhibit Review

  • Stephanie Lynn Budin, "The World Between Empires, Metropolitan Museum of Art, New York,"  179–185 (abstract)

Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2019

James Henry Breasted και το Oriental Institute (Chicaco) / James Henry Breasted and the Oriental Institute (Chicaco)

Με αφορμή των εορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση του Oriental Institute του Πανεπιστημίου του Chicago η Meredith Francis δημοσιεύει ένα σύντομο άρθρο για το έργο του ιδρυτή του James Henry Breasted και για τις προοπτικές του Ινστιτούτου. 

Καινή Διαθήκη και αντι-ιουδαϊσμός / New Testament's antijudaism

Στη σελίδα Bible Odyssey η Amy-Jill Levine συζητά κατά πόσο η Καινή Διαθήκη προϋποθέτει και προωθεί μία εχθρική προς τους Ιουδαίους στάση:

Το τρέχον τεύχος του Die Bibel in der Kunst (BiKu) / Bible in the Arts

Die Bibel in der Kunst (BiKu) / Bible in the Arts 3 (2019)

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019

Στο τρέχον τεύχος του JECH / In the current issue of JECH

Journal of Early Christian History 9:1 (2019)

Michael J. Kok, "Classifying Cerinthus’s Christology," 30-48 (abstract)

Η διάδοση της γνώσης στον αρχαίο κόσμο / Knowledge transmission in the ancient world

Κυκλοφόρησαν κι είναι διαθέσιμα ως open access τα πρακτικά ενός διεπιστημονικού συνεδρίου που έλαβε χώρα στην Nantes το 2007 κι είχε ως θέμα τους τρόπους διάδοσης της γνώσης γενικότερα και της τεχνογνωσίας ειδικότερα στον ελληνορωμαϊκό κόσμο:

Frédéric Le Blay (επιμ.), Transmettre les savoirs dans les mondes hellénistique et romain. Rennes: Presses universitaires de Rennes, 2010 (ηλεκτρονική έκδοση 2019)

Η φροντίδα των ηλικιωμένων στα Σούσα / Taking care of elderly at Susa

Η νέα ανάρτηση στη σελίδα ANE Today έχει ως θέμα της τη φροντίδα των ηλικιωμένων από τα παιδιά τους, όπως αυτή προκύπτει από τα νομικά κείμενα στα ακκαδικά που βρέθηκαν στα αρχαία Σούσα (α΄ μ. 2ης χιλιετίας π.Χ.). Ο Hossein Badamchi παρουσιάζει κάποια από αυτά τα κείμενα κι εξηγεί την πρακτική διάσταση αυτής της φροντίδας που εξασφαλίζουν νομικά αυτά τα κείμενα:

Άγγελοι και δαίμονες στο Κουμράν / Angels and Demons in Qumran

Στην ιστοσελίδα Bible History Daily εγκαινιάζεται μία σειρά σύντομων βιντεοσκοπήσεων με θέμα τη γνωριμία με τον κόσμο των ιδεών των κειμένων της Νεκράς Θαλάσσης. Στο πρώτο επεισόδιο ο καθηγητής Andrew Perrin (Dead Sea Scrolls Institute,Trinity Western University στο Langley, British Columbia, Canada) εξηγεί το πώς οι ιδέες της κοινότητας του Κουμράν για τους αγγέλους και δαίμονες επηρέασαν τη χριστιανική αγγελολογία και δαιμονολογία:

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2019

Το τρέχον τεύχος του OTE / The current issue of OTE

Old Testament Essays 32:2 (2019)

Stephen Pisano (+ 7.10.2019)

Prof. PisanoΈφυγε από τη ζωή ο Ιησουΐτης μοναχός Stephen Pisano S.J. καθηγητής της Κριτικής του Κειμένου στο Ποντιφικό Ινστιτούτο Βιβλικών Σπουδών της Ρώμης, μέλος για πολλά χρόνια της εκδοτικής επιτροπής των United Bible Societies. O εκλιπών σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Fribourg (Ελβετία) και το 1982 διορίστηκε καθηγητής της κριτικής του κειμένου και της εξήγησης της Παλαιάς Διαθήκης στο Pontificio Istituto Biblico, στο οποίο επίσης υπηρέτησε ως κοσμήτορας. Υπήρξε επίσης ένας από τους εκδότες της Biblia Hebraica Quinta (BHQ). Είχα την χαρά να τον γνωρίσω στην Αθήνα, το 2016, κατά την συνάντηση της εκδοτικής επιτροπής NA/UBS και τη συμμετοχή του στην ημερίδα που οργανώθηκε για την κριτική του κειμένου με πρωτοβουλία του Τομέας Μελέτης της Χειρόγραφης Παράδοσης της Καινής Διαθήκης της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου σε συνεργασία με τη Θεολογική Σχολή ΕΚΠΑ. Ας είναι αιωνία η μνήμη του.

Βιβλιογραφία για το Ευαγγέλιο του Θωμά / Gospel of Thomas bibliography

Στην ιστοσελίδα e-Clavis Christian Apocypha ο Christopher W. Skinner συγκέντρωσε βιβλιογραφία και άλλο χρήσιμο υλικό για το απόκρυφο Ευαγγέλιο του Θωμά. Πολύ χρήσιμο εργαλείο για όσους ασχολούνται με την έρευνα και τη διδασκαλία του διάσημου αυτού εξωκανονικού κειμένου:

Ένα αυτόγραφο του φιλόσοφου Φιλόδημου; / An autograph of philosopher Philodemus

Για την αξιοποίηση της τεχνολογίας στην ανάγνωση των απανθρακωμένων πλέον χειρογράφων των πόλεων του Βεζουβίου έγινε λόγος σε παλαιότερη ανάρτηση. Σύμφωνα με το άρθρο της ομάδας που εργάστηκε στην ανάγνωση του PHerc. 1691/1021 τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Ο συγκεκριμένος πάπυρος είναι ένας από τους λίγους παπύρους του Herculaneum που περιέχει κείμενο στο verso. Το πρόβλημα με αυτόν τον πάπυρο, όπως και με άλλους από την ίδια πόλη, ήταν ότι όταν ο πάπυρος ξετυλίχθηκε στα 1796-1798 τα κομμάτιά του κολλήθηκαν επάνω σε χαρτόνι για να διατηρηθούν. Η πρώτη μεταγραφή επίσης δεν ήταν σε θέση να καταγράψει με ακρίβεια όλο το κείμενο. Σήμερα, με την αξιοποίηση της λεγόμενης τεχνικής της υπερφασματικής απεικόνισης στο βραχύ υπέρυθρο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, οι ειδικοί κατόρθωσαν να αναγνώσουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό την πλευρά recto του παπύρου αλλά και τα κείμενα που είναι γραμμένα στη verso. Πρόκειται για το κείμενο του φιλοσόφου Φιλοδήμου της Ιστορίας της Ακαδημίας του Πλάτωνα. Ο PHerc. 1691/1021 φαίνεται να είναι το κείμενο που δούλευε μάλλον ο ίδιος ο Φιλόδημος κι οι σημειώσεις στο verso (όπως κι εκείνες στα περιθώρια του recto) είναι διορθώσεις και προσθήκες στο κείμενο εργασίας. Στην ταυτοποίηση των σημειωμάτων στο verso βοήθησαν και τα σχεδιάσματά τους που έγιναν πριν τα τμήματα του παπύρου κολληθούν στο χαρτόνι και τα οποία σήμερα φυλάσσονται στην Οξφόρδη. Κάποια άλλα από αυτά τα σημειώματα μας ήταν γνωστά από άλλους παπύρους του έργου. Σε κάθε περίπτωση ο γραφικός χαρακτήρας στη verso φαίνεται να είναι διαφορετικός από εκείνον του recto και τα σημειώματα να προστέθηκαν μετά την ολοκλήρωση της recto πλευράς. Ένα τέτοιο εύρημα είναι πραγματικά μοναδικό στο είδους του για πολλούς λόγους. Πρώτον, γιατί μας παρέχει πρόσβαση σε ένα κείμενο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας για το οποίο δεν έχουμε πολλές πληροφορίες. Δεύτερον, γιατί μας δίνει πληροφορίες για τον τρόπο συγγραφής κι έκδοσης ενός κειμένου στον αρχαίο κόσμο και το τι μπορεί να σημαίνει αυτόγραφο. Ιδιαίτερα το τελευταίο έχει σημασία και για την αναζήτηση των αυτόγραφων των κειμένων της Καινής Διαθήκης. Κείμενα, όπως ο PHerc. 1691/1021, αποδεικνύουν ότι μάλλον είναι εξαιρετικά δύσκολο να ταυτοποιηθεί ένα τέτοιο κείμενο καθώς ακόμη και το γραπτό κείμενο χαρακτηρίζεται από ρευστότητα ήδη στα πρώτα του βήματα. Η διάσωση του PHerc. 1691/1021 αποτελεί ένα ευτυχές αλλά σπάνιο ατύχημα:

Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2019

Αποκαλυπτική και Ιησούς / Jesus and Apocalypticism

Το θέμα της αποκαλυπτικής διδασκαλίας και σκέψης του Ιησού έχει απασχολήσει αρκετά τη βιβλική έρευνα. Στη σελίδα Ancient Jew Review η Lynne Moss Bahr παρουσιάζει το περιεχόμενο του νέου της βιβλίου με τον τίτλο “The Time Is Fulfilled”: Jesus’s Apocalypticism in the Context of Continental Philosophy, Τ & T Clark 2019:

Στο τρέχον τεύχος του Biblical Annals / In the current issue of Biblical Annals

Biblical Annals 9:3 (2019)

Ο χώρος στην ελληνιστική φιλοσοφία / Space in hellenistic philosophy

Από τον εκδοτικό οίκο deGruyter κυκλοφόρησε κι είναι διαθέσιμος ως open access ένας συλλογικός τόμος με θέμα την έννοια του χώρου στην ελληνιστική φιλοσοφία:

Christoph  Helmig -  Christoph Horn - Graziano Ranocchia, Space in Hellenistic Philosophy: Critical Studies in Ancient Physics. Berlin: deGruyter 2014
ISBN: 9783110365856