Στην ιστοσελίδα Τhe Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του James F. McGrath (Butler University, Indianapolis) σχετικά με το (χαμένο;) τέλος του κατά Μάρκον ευαγγελίου. Ο συγγραφέας συζητά το προβληματικό τέλος με τη βοήθεια επίσης της μαρτυρίας του κατά Ιωάννην αλλά και του απόκρυφου ευαγγελίου του Πέτρου. Βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα την τελευταία παράγραφο του άρθρου του McGrath:
The hypothetical continuation of the story we are proposing, but also the ending in 16:8, reflects a certain ambiguity about the importance of the disappearance of Jesus’ body from the tomb to the rise of resurrection faith. If we are correct, then the story may suggest that religious experiences that the inner circle of Jesus’ followers had in Galilee may have been sufficient to give rise to Christian faith in the resurrection, apart from the finding of an empty tomb as a contributing factor. The precise nature of those experiences and the time frame during which they occurred we might never be able to pin down, even if we had a full account of the continuing story Mark knew. It is worth observing in conclusion, however, that the role of religious experience as a crucial component of early Christianity, and the context not only for the rise of key beliefs but also the ongoing telling of this story and others, deserves further scholarly attention.
[ A.T.: Προσωπικά πιστεύω ότι το ευαγγέλιο του Μάρκου τελείωνε εσκεμμένα τόσο απότομα κι ότι πολύ πιθανόν δεν έχει εδώ χαθεί το τέλος του, όπως έχει κατά καιρούς υποστηριχθεί. Η εμπειρία της ανάστασης του Ιησού ήταν για τα μέλη της πρωτοχριστιανικής κοινότητας τόσο δυνατή, που, όπως σημειώνει και ο McGrath, δε στεκόταν απλά στην εμπειρία του άδειου τάφου. Ταυτόχρονα το απότομο αυτό τέλος, που όμως, όπως σημειώνει η Morna D. Hooker, στο βιβλίο της Endings. Invitations to Discipleship 11-30, δεν είναι τελικά τόσο απότομο, όσο μπορεί να δίνει αρχικά την εντύπωση, αλλά συνδέεται με πολλά σημεία της ιστορίας που προηγήθηκε, αποτελεί μια πρόκληση και πρόσκληση για πίστη, η οποία όμως δεν "κρατιέται" από ασφαλείς αποδείξεις. Γυναίκες είναι οι πρώτοι μάρτυρες της ανάστασης, αλλά πόσο αξιόπιστοι μάρτυρες ήταν άραγε οι γυναίκες κατά την αρχαιότητα; Ο Ιησούς δεν βρίσκεται στον τάφο, αλλά δε δίνεται επίσης καμιά πληροφορία για το πού είναι και οι μαθητές τότε και τώρα καλούνται να τον αναζητήσουν μόνοι τους χωρίς να στηρίζονται στη μαρτυρία άλλων. Το κατά Μάρκον τελειώνει επομένως έτσι αφήνοντας τον αναγνώστη με μία προσδοκία και την ελπίδα να δει τον Αναστημένο Ιησού].