Οι ιουδαϊκές και χριστιανικές κατακόμβες στην έρευνα / The Jewish and Christian catacombs in research

Στη σελίδα του Πανεπιστημίου του Chicago έχει αναρτηθεί η εισήγηση της Amy K. Hirschfeld που έγινε στο πλαίσιο του συνεδρίου "Commemorating the Dead: Texts and Artifacts in Context: The Shohet Conference on Roman, Jewish and Christian Burials" (Πανεπιστήμιο του Chicago, 2005) κι έχει ως θέμα της τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους αντιμετωπίστηκαν οι ιουδαϊκές και χριστιανικές κατακόμβες από τους ερευνητές. 

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε επάνω στον τίτλο:

The Intellectual History of Catacomb Archaeology

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού SNTU / In the current issue of SNTU

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Studien zum Neuen Testament und seiner Umwelt 36 (2011) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Heinz: Giesen,  "Triumph der Herrlichkeit : zur eschatologischen Dimension des Heils nach Röm 8,17c-30", 5-59
• Sandra Hübenthal, "Pseudepigraphie als Strategie in frühchristlichen Identitätsdiskursen? : Überlegungen am Beispiel des Kolosserbriefs",  61-92
• Isaac Kalimi, "Episoden aus dem Neuen Testament und ihr Ursprung in der Hebräischen Bibel - dem Alten Testament",  93-110
• Karl M. Schmidt, "Die Wehen des Völkerapostels : Gal 4,19 und die topographische Verankerung des Heidenapostolats innerhalb von Gal 1,13-2,14 und Gal 4,21-31",  11-156
• Thomas Witulski, "Bar Kokhba und Qumran : Anmerkungen zum theologisch-ideologischen Hintergrund des zweiten jüdischen Krieges anhand des Paradigmas des nasî'-Titels",  157-207

Η πρώτη συνάντηση του Biblicum για το έτος 2012 / Τhe first meeting of Biblicum in 2012

Η πρώτη συνάντηση του ΒIBLICUM θα γίνει τη Δευτέρα 16 Ιανουαρίου στι 19.30. Εισηγητής θα είναι ο επίκουρος καθηγητής Χαράλαμπος Ατματζίδης με θέμα: 

"'Ίησοῦς ... ἦν [γὰρ] παραδόξων ἔργων ποιητής'. Η εξορκιστική δραστηριότητα του Ιησού - περιπτωσιολογία και νοηματοδότηση"

Στον ιστοτόπο  http://www.theo.auth.gr/theo/gr/Divisions/Pages/Div1.aspx  θα βρίσκονται (σταδιακά) σε μορφή αρχείων pdf όλες οι εισηγήσεις της χρονιάς. 

Τρίτη συνάντηση Σεμιναρίου Ορθοδόξου Ερμηνευτικής / Third meeting of the Seminar of Orthodox Theology

Το Σεμινάριο Ορθοδόξου Ερμηνευτικής Θεολογίας του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2012 και ώρα 6:00 μμ. στην αίθουσα συνεδριάσεων της Θεολογικής Σχολής.

Εισηγητής: κ. Γρηγόριος Ζιάκας, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με θέμα:  

«ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΚΟΡΑΝΙΟ. ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ »

Τον εισηγητή και το έργο του θα παρουσιάσει ο κ. Απόστολος Κραλίδης, Επίκ. Καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκειών

Στο τρέχον τεύχος του Novum Testamentum / In the current issue of Novum Testamentum

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Novum Testamentum 53:4 (2011) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:


Jan Lambrecht, "'You shall not swear falsely' (Matt 5:33c)", 315-318

Yπάρχουν σοβαροί λόγοι που οδηγούν στο να υποθέσουμε ότι στο Μτ 5, 33γ ο συγγραφέας αναφέρεται στο δεκάλογο (Έξ 20, 16) και πιθανόν με το "οὐκ ἐπιορκήσεις" δεν εννοεί "δεν θα αθετήσεις την ένορκη  υπόσχεσή σου" (έτσι ο John A.L. Lee) αλλά "δεν θα ψευδορκήσεις". Ο Ματθαίος παραθέτει ελεύθερα το δεκάλογο σε τέσσερις άλλες αντιθέσεις και στο 19, 18 προσφέρει ένα ανάλογο παράθεμα.  Ο στίχος 33 με το "δὲ" στο 33δ έχει νόημα. 

James R. Edwards, "Galatians 5:12", 319-337

Διάφορες μεταφορικές ερμηνείες του Γαλ 5, 12 προτάθηκαν κατά τη διάρκεια της πατερικής περιόδου και συνεχίζουν να προτείνονται και σήμερα. Οι σύγχρονοι ερμηνευτές γενικά προτιμούν τις περισσότερο κατά γράμμα ερμηνείες, αν και λίγοι θεωρούν το Γαλ 5, 12 ως σημαντικό για την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας της προς Γαλάτας. Μία διερεύνηση της λατρείας της Μητέρας Θεών στη ρωμαϊκή Γαλατία, ωστόσο, καταδεικνύει τη σχέση που έχει η σαρκαστική απεικόνιση του Γαλ 5, 12 με το κοινωνικό περιβάλλον των Γαλατών. Υπό το φως αυτής της σχέσης επανεξετάζεται η επιχειρηματολογία της προς Γαλάτας επιστολής κι αποκαλύπτει ότι εκείνοι οι οποίοι δίνουν μία σημαντική σημασία στην περιτομή ως μέσο σωτηρίας κάνουν τόσο λάθος όσο και οι ιερείς της λατρείας της Κυβέλης.   

Hans Förster, "Johannes 11:11-14—ein typisches johanneisches Missverständnis?", 338-357

Στην ιστορία της ανάστασης του Λαζάρου υπάρχει μία παρεξήγηση (Ιω 11, 11-14), η οποία απομακρύνεται κατά πολύ από τις χαρακτηριστικές ιωάννειες παρανοήσεις. Η απάντηση των μαθητών φαίνεται να είναι εκτός θέματος. Μία διερεύνηση αυτής της ενότητας θέτει το ερώτημα, αν η απάντηση, όπως αυτή διατυπώνεται, εκφράζει την προσδοκία των μαθητών για ένα θαύμα θεραπείας. Σε αυτήν την περίπτωση ο Ιησούς θα ήταν το ποιητικό αίτιο στην απόδοση της υποθετικής πρότασης στο Ιω 11, 12 κι η παρεξήγηση θα ήταν μια χαρακτηριστική ιωάννεια παρεξήγηση. 

Dirk Jongkind, "Some Observations on the Relevance of the 'Early Byzantine Glossary' of Paul for the Textual Criticism of the Corpus Paulinum", 358-375

Στα 2005 κυκλοφόρησε ένα λεξικό για τις παύλειες επιστολές με τον τίτλο “Ein frühbyzantinisches Glossar.“ Αυτό το γλωσσάρι αποδεικνύεται ένας πολύτιμος μάρτυρας  του ελληνικού κειμένου του Παύλου και πιστοποιεί ένα καλό και παλιό κείμενο. Επιπλέον φωτίζει τη γένεση των κειμενικών παραλλαγών κατά την αντιγραφή του κειμένου της Καινής Διαθήκης. 

Thomas Scott Caulley, "The Chrestos/Christos Pun (1 Pet 2:3) in P72 and P125", 376-387 

Τόσο στο P72 (P.Bodm. VIII) και τον πρόσφατα δημοσιευμένο Ρ125 (P.Oxy. 4934), η παράθεση του Ψ 33, 9 (Ο΄) στο 1 Πε 2, 3, η παράθεση στηρίζεται σε ένα λογοπαίγνιο μεταξύ του χρηστός (καλός) και Χριστός. Σε αυτούς τους δύο παπύρους, τους αρχαιότερους μάρτυρες για το 1 Πε, η παράθεση του Ψαλμού - "γεύσασθε και ἴδετε ὅτι χρηστὸς ὁ κύριος" - μετατρέπεται σε ομολογία "ο Χριστός είναι ο Κύριος" και γράφεται και τις δύο φορές ως nomina sacra. Σε αυτό το άρθρο εξετάζεται η χρήση του Ψ 33, 9 (Ο') στην 1 Πε κι αναλύεται το σχετικό κείμενο στους δύο παπύρους. Ο συγγραφέας συζητά τον P72 στο πλαίσιο της ευρύτερης συνάφειας του κώδικα Bodmer. Αυτή η παραλλαγή είναι αρχαία και διαδεδομένη, μολονότι τα δύο κείμενα των δύο παπύρων υπό συζήτηση δεν συνδέονται στενά μεταξύ τους. Στο άρθρο εξετάζονται οι πιθανές συνέπειες που έχει αυτή η ανάγνωση στην κατανόηση της αρχαίας χριστιανικής αντίστασης στους διωγμούς της Ρώμης καθώς επίσης και στην παρανόηση εκ μέρους των Ρωμαίων των ονομάτων χρηστός και χριστός, χρηστιανοί και χριστιανοί.

Christophe Guignard, "The Content of Vatopedinus 853 (= Minuscule 1720 Gregory-Aland)", 388-389 

Σκοπός αυτής της σύντομης ανακοίνωσης είναι να συμπληρώσει και να διορθώσει τις πληροφορίες που υπάρχουν στον κατάλογο των Σ. Ευστρατιάδη και Αρκαδίου, όσον αφορά στο περιεχόμενο του Βατοπεδινού χειρογράφου 853 (1750 στον Gregory-Aland) και να προσθέσει κάποιες επιπλέον πληροφορίες όσον αφορά στα χαρακτηριστικά του. 

Tjitze Baarda, "'Abraham has seen you?'", 390-402 

Σε αυτό άρθρο υποστηρίζεται ότι οι ισλαμικές παραγματείς εναντίον του χριστιανισμού, που χρονολογούνται κατά τον 10ο αι. κι εξής, παρέχουν κάποιες σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την εξήγηση και το κείμενο της Καινής Διαθήκης. Οι πραγματείες του Abd al-Jabbār είναι πολύ γνωστές γι' αυτό. Αυτή η μελέτη ασχολείται με μία ενδιαφέρουσα επιστολή που γράφηκε από έναν προσήλυτο, τον  al-Hassan b. Ayyūb, με σκοπό να πείσει τον αδελφό του ότι το Ισλάμ είναι μία καλύτερη εναλλακτική λύση. Έτσι ασχολείται με κείμενα της Βίβλου, ιδιαίτερα με τα κάποια των ευαγγελίων. Ένα από αυτά είναι το Ιω 8, 56-59. 

Στο τρέχον τεύχος του JSHJ / In the current issue of JSHJ

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Journal for the Study of the Historical Jesus 9: 2-3 (2011) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Paul N. Anderson, "The Origin and Development of the Johannine Egō Eimi Sayings in Cognitive-Critical Perspective", 139-206

Η κριτική θέση ότι τα "εγώ-ειμί" λόγια του Ιησού στο τέταρτο ευαγγέλιο δεν έχουν καμιά σχέση με τις διδασκαλίες του Ιησού της Ναζαρέτ στηρίζεται κυρίως στην παρατήρηση ότι αυτά απουσιάζουν από τα συνοπτικά. Κατά συνέπεια ο Ιωάννης αποκλείσθηκε από την έρευνα για τον ιστορικό Ιησού, επειδή θεωρήθηκε ότι χαρακτηρίζεται από μη ιστορικότητα. Ωστόσο οι κριτικές αναλύσεις γενικά παρέβλεψαν τις ομοιότητες μεταξύ Ιωάννη και συνοπτικών. Ενώ ο τρόπος που ο Ιωάννης παρουσιάζει τον Ιησού μέσα από τα "εγώ-ειμι" χωρία είναι υψηλά θεολογικός, δε μπορεί να υποστηριχθεί ότι είτε ο τρόπος λόγου που δηλώνεται με τα εγώ-ειμι λόγια είτε οι μεταφορές και τα θέματά τους απουσιάζουν από τους συνοπτικούς. Πραγματικά και στον Μάρκο είναι παρόντα κάποια απόλυτα εγώ-ειμι λόγια και καθένας από τους εννιά όρους που χρησιμοποιούνται ως κατηγορούμενα στον Ιωάννη είναι επίσης παρόντες στους συνοπτικούς. Ωστόσο δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι τέτοιοι όροι, στη βάση μόνο των συνοπτικών, δε χρησιμοποιήθηκαν από τον ιστορικό Ιησού ή δεν υπήρχαν μέσα στο υλικό της παράδοσης. Ο συγγραφέας προτείνει ως πιθανή εξήγηση του τρόπου που παρουσιάζεται ο Ιησούς μέσα από τα ιωάννεια λόγια εγώ-ειμι τη γνωσιακή-κριτική ανάλυση. Μέσα από την ανάπτυξη της ιωάννειας παράδοσης αρχαία λόγια του Ιησού εντάχθηκαν μέσα στην απολογητική παρουσίαση της δράσης του Ιησού ως ένα τρόπο για να πείσει τους μετέπειτα ακροατές του ότι αυτός είναι πραγματικά ο Μεσσίας/Χριστός.   

Linda McKinnish Bridges, "Aphorisms of Jesus in John: An Illustrative Look at John 4.35", 207-229 

Αυτό το λογοτεχνικό είδος, ο αφορισμός, βρίσκει την απόλυτη έκφρασή του στο κατά Ιωάννην. Ίχνη του κόσμου της προφορικότητας, αυτά "τα πολύτιμα πετράδια που φωτίζουν" προκαλούν σκέψεις και προσκαλούν τον ερευνητή να δώσει μια απάντηση, γιατί διαφωτίζουν όχι μόνο το λογοτεχνικό σκηνικό του ευαγγελίου, αλλά επίσης παρέχουν ένα πρίσμα μέσα από το οποίο μπορεί κανείς να δει την παράδοση για τον Ιησού μέσα στο ευαγγέλιο του Ιωάννη. Η συγγραφέας δηλώνει ότι το έργο του στηρίζεται στην έρευνα του J.D. Crossan στο έργο του In Fragments στο οποίο πραγματεύεται τους αφορισμούς του Ιησού με επίκεντρο τα συνοπτικά ευαγγέλια. Είναι αναγκαίο ωστόσο να γίνει περισσότερη δουλειά στους αφορισμούς που υπάρχουν στο κατά Ιωάννην. Μολονότι ο αφορισμοί του Ιησού στον Ιωάννη έχουν αποκλεισθεί από τη βάση δεδομένων των αυθεντικών λόγων του Ιησού, η οποία συντάχθηκε από τα μέλη του Jesus Seminar, δεν θα έπρεπε αυτά τα πολύτιμα πετράδια θα πρέπει και πάλι να εξετασθούν. Ενώ οι αφορισμοί του κατά Ιωάννην οδηγούν τον ερευνητή στο αφηγηματικό σκηνικό του ευαγγελίου και ίσως αποκαλύπτουν κάποιες ιδιαίτερες πτυχές της κοινότητας, δεν είναι επίσης δυνατό να παρέχουν τουλάχιστον κάποιες βιαστικές ματιές στο πρόσωπο του Ιησού; Η συγγραφέας χρησιμοποιεί ως παράδειγμα το Ιω 4, 35 και προτείνει έναν τρόπο κατανόησης της μορφής και λειτουργίας των ιωάννειων αφορισμών. Ταυτόχρονα εξετάζει την αυθεντικότητα του λογίου στο Ιω 4, 34-35 εφαρμόζοντας τα καθιερωμένα κριτήρια αυθεντικότητας. Επιπλέον προτείνει το κριτήριο της προφορικότητας ως ένα εργαλείο διερεύνησης.  

 Benjamin E. Reynolds, "The Johannine Son of Man and the Historical Jesus: Shall Ever the Twain Meet? John 9.35 as a Test Case", 230-242
Η έρευνα έχει γενικά απορρίψει τη σπουδαιότητα των λόγων του Υιού του Ανθρώπου στο κατά Ιωάννην ως μίας επιπλέον πηγής στη συζήτηση του προβλήματος του Υιού του Ανθρώπου. Η υποψία για τους λόγους του Ιησού στο κατά Ιωάννην οδήγησε στην απόρριψή τους. Το Ιω 9, 35 προσφέρει ένα ενδιαφέρον παράδειγμα που οδηγεί στην επανεξέταση της αυθεντικότητας των λόγων του Υιού του Θεού στο κατά Ιωάννην.  Μία διερεύνηση αυτού του λογίου αποκαλύπτει ότι παρουσιάζει ασυνέχεια σε σχέση με τον αρχέγονο Χριστιανισμό, με τον Ιουδαϊσμό του Δεύτερου Ναού, με τις ομολογίες πίστης του κατά Ιωάννην ευαγγελίου. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτό το λόγιο μπορεί να προέρχεται από τον ιστορικό Ιησού. 

Ruben Zimmermann, "Are there Parables in John? It is Time to Revisit the Question", 243-276 

Ένα σημείο συμφωνίας μεταξύ της έρευνας για τον ιστορικό Ιησού και την έρευνα για το κατά Ιωάννην είναι ότι δεν υπάρχουν παραβολές στο τέταρτο ευαγγέλιο. Στο παρόν άρθρο, ωστόσο, αμφισβητείται αυτή η κοινή θέση επί τη βάσει ιστορικών και φιλολογικών κριτηρίων. Λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έρευνας για τη μνήμη, ο συγγραφέας δεν προσπαθεί να δει "πίσω"  από το κείμενο, αλλά μάλλον αποδέχεται το κείμενο ως ένα ιστορικό κείμενο της μνήμης του Ιησού. Επιπλέον οι νέες θεωρίες για τα λογοτεχνικά είδη καθιστούν αναγκαία τη μετακίνηση κατά την εφαρμογή της κριτικής της μορφής στο είδος της παραβολής. Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα νέα μεθοδολογικά συμπεράσματα ο ερευνητής ανακαλύπτει κείμενα στο κατά Ιωάννη, τα οποία μπορούν εξίσου να χαρακτηρισθούν ως "παραβολές" όπως κείμενα που υπάρχουν στα συνοπτικά ευαγγέλια. Επιπλέον, αυτές οι ιωάννειες παραβολές, στη συγκεκριμένη μορφή ανάμνησης, διατηρούν και αποκαλύπτουν σημαντικές θεολογικές πτυχές των παραβολών του Ιησού.

Ο τάφος του Talpiot / Talpiot tomb

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα κείμενο των Kevin Kitty και του Mark Elliott του Πανεπιστημίου του Wyoming στο οποίο εξετάζονται οι θέσεις της Jodi Magness σχετικά με το γνωστό τάφο του Talpiot. Regarding Magness and Talpiot