Ο James D. Tabor έχει αναρτήσει στο ιστολόγιό του σε μορφή pdf μία πρώτη έκθεση για τα ευρήματα των τελευταίων ανασκαφών στο όρος Σιών. Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα ευρήματα αναφέρει ένα λίθινο αγγείο, που φέρει δυσανάγνωστη επιγραφή και το οποίο χρησιμοποιούνταν για τους τελετουργικούς καθαρμούς στο Ναό (παλαιότερα βρέθηκαν κι άλλα παρόμοια αγγεία). Βρέθηκαν επίσης κοχύλια πορφύρας (murex) τρυπημένα. Το συγκεκριμένο μαλάκιο χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή πορφύρας, με την οποία βάφονταν επίσης τα ενδύματα του αρχιερέα (ο Tabor εκτιμά ότι η εύρεσή τους υποδηλώνει ότι εκεί βρισκόταν η αρχιερατική κατοικία). Στην περιοχή επίσης εντοπίσθηκαν mikvot (για τους τελετουργικούς καθαρμούς). Τέλος βρέθηκαν νομίσματα και διάφορα μικρά αντικείμενα (π.χ. λυχνάρια) και κοσμήματα. Για να διαβάσετε ολόκληρη την έκθεση, πατήστε εδώ.
Διατίθενται ελεύθερα στο διαδίκτυο τα τεύχη του γνωστού περιοδικού Illinois Classical Studies της περιόδου 1976-1998. Η θεματογραφία του περιοδικού καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα: κλασικές σπουδές και φιλολογία, σχέσεις ελληνορωμαϊκού κόσμου και Ιουδαϊσμού, πατρολογικά θέματα, αραβικά, σανσκριτικά, κοπτικά κτλ.
Για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα κι από εκεί στα επιμέρους τεύχη, πατήστε εδώ. (Πηγή: AWOL)
Ένα νέο άρθρο έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα Τhe Bible and Interpretation. Θέμα του είναι ο Ισραήλ κατά την περσική περίοδο και την πιθανή σύνδεση των απαρχών του σε αυτήν την εποχή. Ο συγγραφέας του, Efraín Velázquez II (Universidad Adventista de las Antillas, Puerto Ricο), υποστηρίζει ότι είναι αναγκαίο να μεταφερθεί το ενδιαφέρον για τις απαρχές του Ισραήλ από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού και την Εποχή του Σιδήρου σε εκείνην της περσικής κατάκτησης. Το άρθρο αρχικά είχε δημοσιευθεί στο συλλογικό τόμο Richard Hess, G. A. Klingbeil, and P. J. Ray Jr. (εκδ.), Critical Issues from Israelite History, Winona Lake, IN: Eisenbrauns, 2008. Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε εδώ.
Κυκλοφορούν από τον εκδοτικό οίκο Brill τα πρακτικά του 9ου συνεδρίου του Orion Center for the Study of Dead Sea Scrolls:
Ruth A. Clements and Daniel R. Schwartz (εκδ.), Text, Thought, and Practice in Qumran and Early Christianity; Proceedings of the Ninth International Symposium of the Orion Center for the Study of the Dead Sea Scrolls and Associated Literature, Jointly Sponsored by the Hebrew University Center for the Study of Christianity, 11-13 January, 2004, (Studies on the Texts of the Desert of Judah 84), Brill 2009 ISBN: 978 90 04 17524 2 € 114.00
Περιγραφή εκδοτικού οίκου Οι 13 εισηγήσεις που συναπαρτίζουν τον τόμο αποτελούν τους καρπούς του πρώτου Orion Center Symposiumτο οποίο ήταν αφιερωμένο στη σύγκριση των κειμένων της Νεκράς Θάλασσας κι εκείνων του αρχέγονου χριστιανισμού. Οι συγγραφείς τους απορρίπτουν την παλαιότερη θέση, όπου οι ομοιότητες μεταξύ των κειμένων του Κουμράν κι εκείνων του αρχέγονου Χριστιανισμού εκλαμβάνονταν ως αποδείξεις της επίδρασης του ενός επί του άλλου. Προτείνουν νέες μεθοδολογικές δυνατότητες θέτοντας το ερώτημα πώς πληροφορίες της μίας ομάδας κειμένων μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση του άλλου και θεωρούν ότι αυτά τα κείμενα αποτελούν παράλληλες μαρτυρίες γενικότερων πνευματικών ρευμάτων της εποχής του Δεύτερου Ναού. Ανάμεσα στα θέματα που πραγματεύονται οι συγγραφείς είναι επιμέρους ερμηνευτικές και νομικές συγκρίσεις, προφητεία, δαιμονολογία και μεσσιανισμός, η ανάπτυξη του κανόνα και η εμφάνιση του ερμηνευτικού υπομνήματος και πιθανές σχέσεις μεταξύ του κατά Ιωάννην και των κειμένων της Ν. Θάλασσας.
Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Herder ένα νέο βιβλίο για την ιουδαϊκή και χριστιανική ερμηνεία των Ψαλμών.
Marianne Grohmann, Yair Zakovitch (Hrsg.), Jewish and Christian Approaches to Psalms, (Herders Biblische Studien), Freiburg ; Basel ; Wien ; Barcelona ; Rom ; New York : Herder 2009
ISBN: 978-3-451-29661-1 45 ευρώ
Περιεχόμενα τόμου
Marianne Grohmann, "Jewish and Christian approaches to Psalm 35", 13-29
Erich Zenger, "Innerbiblische und nachbiblische Leseweisen des Psalmenpaares 42/43", 31-55
Alexandra Grund, "'Eine Festung ist uns der Gott Jakobs' : Psalm 46 in jüdischen und christlichen Deutungen", 57-76
Susanne Gillmayr-Bucher, "Gefürchtet, bewundert und überwunden : die 'Anderen' in Psalm 73", 77-94
Ulrike Sals, " Of worms and worlds : Psalm 22:7, 90:4, and 85:11 in light of Jewish-Christian contacts in the Middle Age", 95-111
Bernd Janowski, "Das Doppelgesicht der Zeit : alttestamentliche Variationen zum Thema 'Mythos und Geschichte'", 113-139
Marc Z. Brettler, "A Jewish approach to Psalm 111?", 141-159
Yair Zakovitch, "What makes an interpretation Jewish? : Psalm 126 as an example", 161-171
Έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της École normale Superieure - Département des sciences de l' antiquité το 9ο συμπλήρωμα στον κλασικό οδηγό επιγραφικής "Guide de l' epigraphiste". Για να το διαβάσετε (σε μορφή pdf), πατήστε εδώ.
Στο νέο τεύχος του Irish Theological Quarterly 74:3 (2009) δημοσιεύεται μεταξύ άλλων και το εξής ενδιαφέρον από βιβλικής άποψης άρθρο:
Máire Byrne, "The Importance of Divine Designations in Old Testament Theology", 334-349
Οι ονομασίες του Θεού στην Π.Δ. εξακολουθούν να προκαλούν το ενδιαφέρον των βιβλικών ερμηνευτών που τους μελετούν με σκοπό να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι Ισραηλίτες αντιλαμβάνονταν τον Θεό τους. Αυτό που είναι αναγκαίο είναι μια περισσότερο συστηματική προσέγγιση των χαρακτηρισμών του Θεού, η οποία θα λαμβάνει υπόψη το σύνθετο χαρακτήρα της διαδικασίας ονοματοδοσίας των επίγειων και ουράνιων όντων. Λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα της γλωσσολογίας, της φιλοσοφίας της γλώσσας και τη θεωρία του Tryggve Mettinger για την "θεολογία του ονόματος" αυτή η μελέτη των χαρακτηρισμών (ονομάτων, τίτλων και επιθέτων), όπως αυτοί χρησιμοποιούνται μέσα στη βιβλική συνάφεια, επιτρέπει στον αναγνώστη μια βαθύτερη γνώση της θεολογίας που κρύβεται πίσω από το κείμενο.
Στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism υπάρχει η σύντομη είδηση για την ανακοίνωση, η οποία έγινε στο πλαίσιο του συνεδρίου για τον Codex Sinaiticus ότι βρέθηκε ένα νέο φύλλο κατά πάσα πιθανότητα του κώδικα μέσα στο δέσιμο του βιβλίου. Για να διαβάσετε την είδηση, πατήστε εδώ.
Στο νέο τεύχος του Neue Zeitschrift für systematische Theologie und Religionsphilosophie 51:2 (2009) δημοσιεύεται ένα ενδιαφέρον άρθρο για τη σημασία της σύγχρονης έρευνας για τον Ιησού για τη συστηματική Χριστολογία:
Christian Danz, "Der Jesus der Exegeten und der Christus der Dogmatiker. Die Bedeutung der neueren Jesusforschung für die systematisch-theologische Christologie", 186-204
Η έρευνα για τον Ιησού βρίσκεται σε μία νέα φάση από τη δεκαετία του 80 του προηγούμενου αιώνα κι εξής. Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζονται τα εξής: τα αποτελέσματα και οι συζητήσεις στο πλαίσιο της έρευνας για τον Ιησού και η σημασία που αυτά έχουν για μια συστηματική-θεολογική Χριστολογία. Αυτό γίνεται σε τρία στάδια μέσα στο άρθρο. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η συζήτηση για τον ιστορικό Ιησού και η πρόσληψη αυτής της συζήτησης από τη δογματική Χριστολογία. Στο δεύτερο μέρος γίνεται αναφορά σε διάφορες πλευρές της σύγχρονης έρευνας για τον Ιησού. Τέλος, ένα τρίτο μέρος με τον τίτλο "Η Χριστολογία ως θρησκευτική ερμηνεία" εξετάζει τη σημασία της τρίτης φάσης της έρευνας (third quest) για τη δογματική χριστολογία και καταδεικνύεται ότι υπάρχει μία ευρεία αλλά όχι και και μονοσήμαντη ποικιλία κατανοήσεων του Ιησού της Ναζαρέτ ως του Χριστού. Η Χριστολογία έχει ως στόχο της να ερμηνεύσει την αλληλεπίδραση μεταξύ γεγονότος και ερμηνείας, το οποίο είναι θεμελιώδες για κάθε ερμηνεία της ιστορίας.
Στην ηλεκτρονική σελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα σύντομο άρθρο του Robert R. Cargill σχετικά με την αξία του Χάλκινου Κυλίνδρου, ο οποίος έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον κι οδήγησε στη διατύπωση διαφόρων θεωριών σχετικά με την πιθανή του αξία. Ο Κύλινδρος βρέθηκε ως γνωστόν στο σπήλαιο 3 του Κουμράν. Παραμένει μοναδικό χειρόγραφο ανάμεσα στα άλλα που βρέθηκαν στο Κουμράν, καθώς αντίθετα με εκείνα, που είναι γραμμένα σε πάπυρο, αυτός είναι χαραγμένος σε μέταλλο. Η γλώσσα του θυμίζει εκείνη της Μισνά. Ο Cargill παρουσιάζει τις διάφορες θεωρίες που κατά καιρούς διατυπώθηκαν σχετικά με αυτό το αινιγματικό χειρόγραφο. Καταλήγει την παρουσίασή του με το εξής συμπέρασμα:
The Copper Scroll will no doubt continue to tempt the imaginations of scholars and the public alike. A good treasure hunt has always been profitable subject matter for Hollywood and booksellers. But for the wise, the Copper Scroll is little more than what scholars have claimed since the beginning: an anomaly discovered among the otherwise informative manuscripts comprising the Dead Sea Scrolls.
Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος 90:2 (2009) του περιοδικού Biblica. Τα άρθρα του είναι διαθέσιμα για κάθε ενδιαφερόμενο στο διαδίκτυο (πατώντας επάνω στον τίτλο, μπορείτε να βρεθείτε στο σχετικό κείμενο):
Πρόσφατα ανακοινώθηκε επίσημα η κυκλοφορία προσεχώς της Oxford Hebrew Bible και ήδη έχουν δημοσιευθεί δείγματα του έργου. Διαφορετικά από όλες τις υπάρχουσες επιστημονικές εκδόσεις σκοπό έχει να προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό ένα εκλεκτικό κείμενο. Οι λόγοι γι' αυτό είναι πολλοί. Ωστόσο το έργο παρουσιάζει βέβαια και κάποιες εγγενείς δυσκολίες. Παραβλέπει πλήρως τα διαφορετικά γλωσσολογικά επίπεδα τα οποία αποκρυσταλλώθηκαν μέσα στο μασωριτικό κείμενο. Επιπλέον δεν κατορθώνει να προσφέρει ένα κειμενικό αρχέτυπο σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου θεωρούνταν ότι κυκλοφορούσαν διαφορετικές εκδόσεις του κειμένου κατά την αρχαιότητα. Πολλές από τις σημαντικές αποφάσεις στο επίπεδο κριτικής του κειμένου δε συμπεριλαμβάνονται στο κριτικό μηχανισμό αλλά στο υπόμνημα. Πραγματικά λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερη φύση του μασωριτικού κειμένου καθώς επίσης και τις διάφορες απόψεις των ειδικών σχετικά με την ιστορία του κειμένου, αυτό που πραγματικά να βοηθούσε τη σύγχρονη έρευνα είναι μέλλον ένα ερμηνευτικό υπόμνημα παρά μία νέα έκδοση.
J. Kilgallen, "Acts 28,28 — Why?", 176-187 Το χωρίο του Ησαΐα, που παραθέτει ο Παύλος για να περιγράψει τη συνάντησή του με κάποιους Ιουδαίους στη Ρώμη, δεν απαντά μόνο του: οδηγεί σε ένα συμπέρασμα, ένα συμπέρασμα το οποίο είναι μία επιταγή και μία διαβεβαίωση. Αυτό που απαιτείται είναι η γνώση του σχεδίου του Θεού, το οποίο ήδη ενεργείται, ένα σχέδιο που θα προσφέρει σωτηρία σε Ιουδαίους και εθνικούς. Ως πληροφορία για τους Ιουδαίους της Ρώμης, αυτός ο τελευταίος λόγος του Παύλου μπορεί καλύτερα να κατανοηθεί ως ένα κίνητρο για μετάνοια. Η γνώση του θεϊκού σχεδίου, το οποίο θα επιτύχει (28β) λειτουργεί ως προτροπή των Ιουδαίων της Ρώμης να "επιστρέψουν και να θεραπευθούν".
G. Granerød, "Melchizedek in Hebrews 7", 188-202 Η προς Εβραίους μας δίνει περισσότερες πληροφορίες για τον Μελχισεδέκ από όσα λέει για αυτόν ο Ψα 109,4 (Ο') (ίσως επίσης και ο Ψα 110,4 ΜΤ) και το Γένεσις 14. Στο Εβρ 7,3 λέγεται ότι ο Μελχισεδέκ είναι "χωρίς πατέρα, χωρίς μητέρα, χωρίς γενεαλογία, οι μέρες του δεν είχαν ούτε αρχή ούτε τέλος" και ότι "παραμένει ιερέας εις τον αιώνα". Ο συγγραφέας διερευνά τις πιθανές πηγές αυτών των πληροφοριών. Από απόψεως μεθοδολογίας θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε μία εξήγηση, η οποία θα γίνει επί τη βάση των ερμηνευτικών τεχνικών που ο συγγραφέας της Εβ χρησιμοποιεί και αλλού. Ο συγγραφέας του άρθρου υποστηρίζει ότι οι επιπλέον πληροφορίες στο Εβ 7,3.8 στηρίζονται σε argumenta ex silentio. O συγγραφέας σαφώς χρησιμοποιεί την ίδια τακτική και στα Εβ 7,14.20.
L. Marulli, "A Letter of Recommendation? A Closer Look at Third John's 'rhetorical' Argumentation", 203-223 Προηγούμενες μελέτες υποστηρίζουν ότι ο πρεσβύτερος συνέθεσε την επιστολή για να συστήσει τον Δημήτριο στον Γάιο κι επομένως η τρίτη επιστολή ανήκει στο είδος των "συστατικών επιστολών". Μετά την εκτίμηση των διαφορών μεταξύ των συνηθισμένων συστατικών επιστολών και της Γ΄ Ιω, παρουσιάζεται η ρητορική της συγκεκριμένης επιστολής σε μία προσπάθεια να αποδειχθεί ότι δεν είναι μία συστατική επιστολή αλλά μάλλον μία επιδεικτική ρητορική απόπειρα να αποκατασταθεί η τιμή του πρεσβυτέρου (την οποία είχε αμφισβητήσει ο Διοτρέφης) στα μάτια του Γαΐου και να τον πείσει να αποστασιοποιηθεί από την αξιοκατάκριτη συμπεριφορά του Διοτρεφούς προσφέροντας φιλοξενία στους απεσταλμένους του πρεσβυτέρου.
E. Kellenberger, "Gottes Doppelrolle in Ijob 16", 224-236 O υπερβολικός θρήνος του Ιώβ για τον επιθετικό και εχθρικό Θεό του συνυφαίνεται με μία απροσδόκητη ομολογία της εμπιστοσύνης του ("Bekenntnis der Zuversicht") . Φαίνεται ότι υπάρχει μία ιδιαίτερη σχέση μεταξύ αυτών των δύο πόλων που ουσιαστικά αποτελούν τις δύο πλευρές μίας έλλειψης. Στο άρθρο εξετάζονται οι δύο πόλοι στο κεφ. 16 (και στο 19) και ειδικά η σχέση μεταξύ τους σε αντιπαράθεση προς τις τάσεις άμβλυνσης που απαντούν στις αρχαίες εκδοχές του κειμένου και στη ραββινική ερμηνεία. Η μυθική γλώσσα του θρήνου του Ιώβ συγκρίνεται προς την παρόμοια ακκαδική λογοτεχνία για να καταδειχθούν οι αναλογίες και οι σημαντικές διαφορές. Ο συγγραφέας του Βιβλίου του Ιώβ χρησιμοποιεί ιδιαίτερα τη γλώσσα του μυθικού αγώνα εναντίον του χάους (Chaoskampf) στην ιδιάζουσα αντίληψή του για το διάλογο με το Θεό.
C. Ziegert, "Die großen Zahlen in Num 1 und 26: Forschungsüberblick und neuer Lösungsvorschlag", 237-256 Το θέμα του άρθρου είναι η παρουσίαση των καταλόγων απογραφής στα Αρ 1 και 26 καθώς επίσης η διατύπωση μίας νέας πρότασης όσον αφορά στην ερμηνεία των μεγάλων αριθμών. Ακολουθώντας τους Petrie και Mendenhall, η λέξη אלףδεν πρέπει να κατανοηθεί ως "μία χιλιάς" αλλά ως το όνομα μίας στρατιωτικής μονάδας. Επιπλέον η λ. םאה ερμηνεύεται επίσης ως στρατιωτική μονάδα. Η πιθανότητα της ύπαρξης μίας τέτοιας σημασίας αποδεικνύεται από βιβλικές και εξωβιβλικές πηγές. Τελος δεν είναι ανάγκη να υποθέσουμε ότι ένας συγγραφέας ή αναθεωρητής μπέρδεψε τις διαφορετικές σημασίες του אלף. Ο πληθυσμός κατά την εποχή της κατάκτησης υπολογίζεται στις 120.000 ανθρώπους.
R.J. Merecz, "Jezebel’s Oath (1 Kgs 19,2)", 257-259 Ο όρκος της Ιεζάβελ, όπως αυτός καταγράφεται στο 1 Βασ 19,2, μας δίνει κάποιες έμμεσες πληροφορίες για το ότι εξ αρχής δεν επρόκειτο να τηρηθεί. Μία τέτοια ένδειξη είναι η απουσία της εμπρόθετης φράσης לי. Η απουσία αυτής της φράσης μαζί με άλλα στοιχεία οδηγεί στην παρουσίαση της Ιεζέβελ ως μίας ήρεμης και έξυπνης βασίλισσας και ταυτόχρονα εκθέτει τον παράλογο φόβο του Ηλία και την αδυναμία του να διακρίνει την πραγματική ουσία των πραγμάτων.
A.A. Di Lella, "Tobit 4,19 and Romans 9,18: An Intertextual Study", 260-263 Στο σύντομο αυτό άρθρο ο συγγραφέας εξετάζει πώς ο Παύλος και ο συγγραφέας του βιβλίου του Τωβίτ έχουν την ίδια θεολογική αντίληψη για τη θεία εκλογή του Ισραήλ. Στη συνέχεια αναλύει τα κείμενα και τις συνάφειες της σπάνιας έκφρασης ὃν ἂν θέλῃ στο GII MS. 319του Τωβ 4,19 και την επίσης σπάνια φράση ὃν θέλῃ στο Ρωμ 9,18. Από αυτήν την ανάλυση φαίνεται ότι είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι, όταν ο Παύλος έγραφε το Ρωμ 9,18 είχε υπόψη του την ουσιαστικά ταυτόσημη φράση στο Τωβ 4,19.
J.C. Edwards, "Reading the Ransom Logion in 1 Tim 2,6 and Titus 2,14 with Isa 42,6-7; 49,6-8", 264-266 Σε αυτήν τη μελέτη ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο ίδιος συγγραφέας διαβάζει το λόγιο στο 1 Τιμ 2,6 και Τίτ 2,14 υπό το φως του Ησ 42,6-7. 49,6-8. Οι κύριες αποδείξεις είναι η παραλληλία που υπάρχει μεταξύ τις δύο προτάσεις που εισάγονται με το ἵνα στο Τίτ 2,14 και Βαρν 14,6 καθώς επίσης και του μεσίτη της διαθήκης, τα οποία συνδυάζονται με μια οικουμενική προοπτική στο 1 τιμ 2,1-7. Αν ληφθούν και τα δύο από κοινού υπόψη, τότε αυτές οι μαρτυρίες σαφώς υπαινίσσονται την επίδραση από τη Ησ 42,6-7. 49,6-8.
Στο νέο τεύχος του Biblical Theology Bulletin 39:3 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:
Victor H. Matthews, "Jeremiah's Scroll and Linked Zones of Communication", 116-124
H ιστορία της βίβλου του Ιερεμία και της περιπλάνησής της (Ιερ 36) χρησιμοποιεί τη στρατηγική του χώρου για να συνδέσει μεταξύ τους τέσσερις ξεχωριστές τοποθεσίες.Αυτές λειτουργούν ως μέρος μίας αλυσίδας γεγονότων και μίας σειράς από επίπεδα ανάγνωσης. Χρησιμοποιώντας ένα υπαγορευμένο κείμενο και έναν επαγγελματία γραφέα ως εκπροσώπους του, ο προφήτης είναι σε θέση να φτάσει μέχρι τις πιο υψηλές βαθμίδες της εξουσίας. Το μήνυμά του προς τους ανθρώπους της Ιερουσαλήμ θα ακολουθήσει την πορεία από τα δικά του κρυμμένα δώματα μέχρι το Ναό και τα γραφεία του βασιλικού ανακτόρου. Τελικά η βίβλος του θα αναγνωσθεί μπροστά στο βασιλιά στα ιδιαίτερα δώματά του στο τέλος μίας πορείας ανάγνωσης από διαφόρους και αφού έχει προκαλέσει μια σειρά από αντιδράσεις. Αυτό που καθίσταται σαφές σε αυτές τις αλληλένδετες σκηνές είναι ο τρόπος, με τον οποίο ο χώρος μπορεί να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο που να εξυπηρετεί τους σκοπούς του αφηγητή.
Peter Zaas, "", 125-128 Η πρώτη αφήγηση της Κ.Δ., η ιστορία του Ματθαίου για τη γέννηση, αν και είναι ευρύτατα γνωστή, μπορεί ακόμη να προκαλεί εκπλήξεις. Ένα από τα ιδιαίτερα στοιχεία της είναι η πληροφορία ότι ο Ιωσήφ θέλει να πάρει διαζύγιο και να διαλύσει τον αρραβώνα του με τη Μαρία, η οποία κυοφορεί το παιδί κάποιου άλλου. Το ότι αυτός ο αρραβών είναι ουσιαστικά γάμος και απαιτεί ένα get για να τερματισθεί, αυτό είναι κοινός τόπος στη Μισνά, αλλά δεν απαντά πουθενά στην Τορά: ο Ματθαίος, αν και παρουσιάζει αντιφαρισαϊκές διαθέσεις, προβάλλει εδώ μία φαρισαϊκή ερμηνεία του νόμου για το γάμο και είναι πιθανόν η αρχαιότερη πηγή, που έχουμε στη διάθεσή μας, γι' αυτήν την ερμηνεία. Στη σύντομα μελέτη ο συγγραφέας προτείνει κάποιους νέους τρόπους, που παρέχει η μελέτη της συμβολής της συγκεκριμένης περικοπής στην ιστορία του ιουδαϊκού νόμου.
Andrew Benjamin Salzmann, "'Do You Still Not Understand?' Mark 8:21 and the Mission to the Gentiles", 129-134
Μετρώντας τα καλάθια που έμειναν μετά τον πολλαπλασιασμό των άρτων στο ευαγγέλιο του Μάρκου, ο Ιησούς ρωτά τους μαθητές: "ακόμη δεν καταλάβατε;" (Μκ 8,21). Το μήνυμα, το οποίο ο Ιησούς προβάλλει μέσα από τους δύο χορτασμούς είναι σαφές και σημαντικό για συγγραφέα του ευαγγελίου. Μία σύγκριση των ελληνικών λέξεων για το "καλάθι" στον πρώτο και το δεύτερο χορτασμό και του αριθμού κάθε τύπου καλαθιού που γέμισε με τα περισσεύματα του άρτου, επιτρέπει την υπόθεση ότι ο συγγραφέας του ευαγγελίου χρησιμοποιεί τη διαδοχή των χορτασμών ως συμβολισμό της επέκτασης της δράσης του Ιησού και στα έθνη. Αυτό το συμπέρασμα ενισχύεται, εάν λάβουμε υπόψη τη θέση που καταλαμβάνουν οι πολλαπλασιασμοί μέσα στη γενικότερη δομή της αφήγησης του Μάρκου.
Mark Kiley, "Roman Legends and Luke—Acts", 135-142 Ως συμπλήρωμα της αντι-αυτοκρατορικής του στάσης, ο Λουκάς ενισχύει την αφήγησή του με έμμεσες αναφορές σε αξιόλογα (κι όχι τόσο αξιόλογα) γεγονότα της δημοκρατικής Ρώμης. Ο ευαγγελιστής φροντίζει να μεταφέρει ό,τι είναι καλύτερο στην ιστορία της προ-ρωμαϊκής Ρώμης στον Ιησού και την εκκλησία του. Σε όποιο συμπέρασμα κι αν καταλήξει κανείς, όσον αφορά το φιλολογικό είδος του έργου, αυτά τα δεδομένα βεβαιώνουν την πλήρη romanitas. Υπό αυτήν την έννοια συνεχίζει το έργο του Μάρκου.
Carolyn Osiek, "The Politics of Patronage and the Politics of Kinship: The Meeting of the Ways",143-152
Oι μελέτες για την πατρωνία στον αρχαίο μεσογειακό κόσμο είναι πολυάριθμες. Δεν υπάρχει ωστόσο ομοφωνία, όσον αφορά στον τρόπο κατανόησης, με τον οποίο λειτουργούσε το σύστημα της πατρωνίας, πώς εμφανίζεται στον προ-ρωμαϊκό ελληνικό κόσμο και ποιες ήταν οι διαφορές, αν υπήρχαν, στον τρόπο που λειτουργούσε στη ρωμαϊκή Δύση και Ανατολή. Επιπλέον δε γνωρίζουμε πολλά σχετικά με τον τρόπο, με τον οποίο το σύστημα λειτουργούσε στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Σε δύο σχέσεις του Παύλου, αυτή του αποστόλου με τον Φιλήμονα κι εκείνη με την Φοίβη (Ρωμ 16,1-2), μπορούμε να δούμε τον τρόπο που λειτουργούσε το ανεπίσημο σύστημα της πατρωνίας μεταξύ των φίλων με κοινούς δεσμούς.
Jason T. Lamoreaux, "BTB Readers' Guide: Ritual Studies", 153-165 Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να εισάγει τους βιβλικούς ερμηνευτές στις ιδέες που απαντούν στις σπουδές της τελετουργίας. Ο αναγνώστης γνωρίσει κάποιες θεωρίες και μεθόδους που εφαρμόζονται στο πλαίσιο αυτών των σπουδών. Επιπλέον γνωρίζει από κοντά το λεξιλόγιο της τελετουργίας, το οποίο απαντά στα αρχαία κείμενα καθώς επίσης παραδείγματα που απαντούν στην ελληνορωμαϊκή γραμματεία. Τέλος η μελέτη πραγματεύεται τις τελετουργίες της πρώτης και δεύτερης Διαθήκης. Σε αυτό το τελευταίο τμήμα, ο συγγραφέας συζητά το σχετικό λεξιλόγιο καθώς επίσης και παραδείγματα τελετουργίας, που απαντούν στην πρώτη και δεύτερη Διαθήκη.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Associated Press αρχαιολόγοι έφεραν στο φως λατομείο στην Ιερουσαλήμ, το οποίο συνδέεται κατά πάσα πιθανότητα με το έργο ανοικοδόμησης του Ηρώδη. Διάφορα ευρήματα που βρέθηκαν στο χώρο (π.χ. νομίσματα, εργαλεία και κεραμικά) οδηγούν τους αρχαιολόγους στη χρονολόγηση του λατομείου στον 1ο αι. π.Χ. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι οι πέτρες που εξήχθησαν από το λατομείο χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση του Ναού.
Ένα ενδιαφέρον συνέδριο για τη βιβλική θεολογία και τη σχέση της με τη συστηματική καθώς επίσης και για ζητήματα κανόνος και ερμηνευτικά ερωτήματα θα λάβει χώρα στο διάστημα 11 - 14 Αυγούστου 2009 στο Greifswald της Γερμανίας.
"Beyond Biblical Theologies"
Στο συνέδριο συμμετέχουν επιστήμονες από όλον τον κόσμο και θα συζητηθούν διάφορες ερμηνευτικές μέθοδοι και επιμέρους ζητήματα βιβλικής θεολογίας και κανόνα.
Για να διαβάσετε το πρόγραμμα του συνεδρίου, πατήστε εδώ.
Σήμερα ξεκίνησαν οι εργασίες του συνεδρίου για τον Codex Sinaiticus, στο οποίο αναφερθήκαμε σε παλαιότερη ανάρτηση. Επίσης από διάφορα ιστολόγια πληροφορούμαστε ότι στην ηλεκτρονική διεύθυνση του προγράμματος ψηφιοποίησης του κώδικα μπορεί κανείς να βρει από σήμερα ολόκληρο το κείμενο: ψηφιοποιημένες σελίδες του, μεταγραφή του και μεταφράσεις του. Για να βρεθείτε σε αυτήν τη σελίδα, πατήστε εδώ.
Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Brill ένας συλλογικός τόμος προς τιμήν του καθηγητή Ed. Noort:
Jacques van Ruiten / J. Cornelis de Vos (eds.), The Land of Israel in Bible, History, and Theology (SVT 124), Brill 2009 ISBN: 978 90 04 17515 0
€ 152.00
Περιεχόμενα τόμου Part one: Land in Joshua and other parts of the Old Testament
T.A.W. van der Louw, "Translator's Competence and Intention in LXX-Joshua 2", 3-18
M.N. van den Meer, "'Sound the Trumpet!' Redaction and Reception of Joshua 6:2-25", 19-44
K. de Troyer, "'Is This Not Written in the Book of Jashar?' (Joshua 10:13c): References to Extra-Biblical Books in the Bible", 45-50
C. den Hertog, "The Geographical Shape of the Unconquered Land in Joshua 13:2-5 MT and LXX", 51-60
J. Cornelis de Vos, "'Holy Land' in Joshua 18:1-10", 61-72
U. Neumann-Gorsolke, "'And the Land Was Subdues Before Them...'? Some Remarks on the Meaning of כבש in Joshua 18:1 and Related Texts", 73-86
M. Popovic, "Conquest of the Land, Loss of the Land: Where Does Joshua 24 Belong?", 87-98
H. Seebass, "Moses' Preparation of the March to the Holy Land: A Dialogue with Rolf P. Knierim on Numbers 1:1-10:10", 99-110
C. Frevel, "Understanding the Pentateuch by Structuring the Desert: Numbers 21 as Compositional Joint", 111-136
K. Spronk, "From Joshua to Samuel: Some Remarks on the Origins of the Book of Judges", 137-150
R. de Hoop, "Judges 5 Reconsidered: Which Tribes? What Land? Whose Song?", 151-166
G. Kwakkel, "The Land in the Book of Hosea", 167-182
P.D. Miller, "The Land in the Psalms", 183-196
E.J. Keulen, "Reversal of a Motif: The Land is Given into the Hands of the Wicked. The Gift of Land in Some Wisdom Texts", 197-209
K.-D. Schunck, "Tobija und Nehemia: Ihre Feindscahft und deren Motive", 209-218
Part Two: Land in History and Theology
W. Dietrich, "Der heilige Ort im Leben und Glauben Altisraels", 219-236
R. Koßmann, "Volk ohne Land: Überlegungen zur religiösen Neuorientierung des jüdischen Volkes in der persischen Diaspora", 237-258
Jacques T.A.G.M. van Ruiten, "Land and Covenant in Jubilees 14", 259-276
F.G. Martinez, "New Jerusalem at Qumran and in the New Testament", 277-290
G.H. van Kooten, "The Desecration of 'the Most Holy Temple of All the World' in the 'Holy Land': Early Jewish and Early Christian Recollections of Antiochus' 'Abomination of Desolation'", 291-316
T. Hilhorst, "The Mountain of Transfiguration in the New Testament and in Later Tradition", 317-338
C. Houtman, "Josua im Urteil einiger Frreidenker", 339-354
E. Talstra, "The Truth and Nothing but the Truth: Piety, Prophecy, and the Hermeneutics of Suspicion in 1 Kings 22", 355-372
R. Albertz, "Monotheism and Violence: How to Handle a Dangerous Biblical Tradition" , 373-388
R. Schmidt, "'And Jacob Set Up a Pillar at Her Grave ...': Material Memorials and Landmarks in the Old Testament", 389-404
G.H.J. de Geus, "The Fascination for the Holy Land during the Centuries", 405-414
E.J. van der Steen, "Bedouin Poetry and Landscape", 415-430
Την Τρίτη 30.06.2009 o καθηγητής της Κ.Δ. και του ελληνορωμαϊκού κόσμου David DuToit της Ευαγγελικής Σχολής του Παν/μίου του Μονάχου έδωσε την καθιερωμένη διάλεξη που δίνεται στα γερμανικά πανεπιστήμια με την ανάληψη της έδρας.
Ο τίτλος της εισήγησης ήταν:
"Väter haften für ihre Kinder. Mk 10,45 vor dem Hintergrund römischer Noxalhaftung"
Στο πρώτο μέρος της εισήγησής του ο καθηγητής παρουσίασε τη σχετική περικοπή, στην οποία βρίσκεται το συγκεκριμένο χωρίο και σημείωσε ότι αποτελεί στο μόνο σημείο στο ευαγγέλιο του Μάρκου, όπου γίνεται λόγος για την απολυτρωτική θυσία του Ιησού. Τα υπομνήματα ερμηνεύουν συνήθως το συγκεκριμένο χωρίο λαμβάνοντας υπόψη το Ησ 53,10 εξ. Ο ομιλητής ωστόσο παρατήρησε ότι παρά τις μεγάλες ομοιότητες στη γλώσσα και στις ιδέες μεταξύ των δύο κειμένων, η έννοια του λύτρου, η οποία καταλαμβάνει σημαντική θέση στο χωρίο του Μάρκου, δεν απαντά στον Ησαΐα. Αυτό είχε επιημανθεί και παλαιότερα από τους ερμηνευτές, οι οποίοι αναζήτησαν στο πολιτισμικό περιβάλλον του Μκ το σημασιολογικό περιεχόμενο της λέξης "λύτρον". Ο Α. Deissmann υποστήριξε ότι η ιδέα απαντά σε σχέση με την απελευθέρωση και εξαγορά δούλων. Έτσι "λύτρον" μπορεί να σημαίνει α) την αποζημίωση αλλά και β) το ποσό που καταβαλλόταν για την απελευθέρωση αιχμαλώτων πολέμου ή δούλων. H Α. Yabro Collins (HTR 1997) πρότεινε την κατανόηση της λέξης με τη βοήθεια των λεγόμενων εξομολογητικών επιγραφών της Μ. Ασίας [Α.Τ.: πρόκειται για μια σειρά από επιγραφές, όπου δηλώνεται η τιμωρία που υπέστη η αναθέτρια / ο αναθέτης από μία θεότητα και το ποσό που κατέβαλε σε αυτήν για να εξιλεωθεί]. Το πρόβλημα ωστόσο και στις δύο υποθέσεις, σύμφωνα με τον DuToit, είναι σε ποιον καταβάλλεται στην περίπτωση του Μκ 10,45 το λύτρον.
Στο δεύτερο μέρος της εισήγησης ο DuToit πρότεινε ως λύση για την κατανόηση του συγκεκριμένου χωρίου τον τρόπο οργάνωσης της ρωμαϊκής οικογένειας και το νομικό πλαίσιό της. Στο Μκ υπάρχει η παράσταση της οικογένειας του Ιησού. Στην περίπτωση μάλιστα του συγκεκριμένου χωρίου η ευρύτερη συνάφεια (και ιδιαίτερα οι στίχοι 35-44) φαίνεται να συνδέεται με αυτήν την παράσταση: εκεί γίνεται λόγος για αντιθέσεις, οι οποίες αντικατοπτρίζουν την κοινωνική ιεραρχία, π.χ. μικρός - μέγας, διακονηθῆναι. Είναι ενδιαφέρον ότι σε αυτήν τη συνάφεια απαντά επίσης ορολογίας σχετική με τον οίκο: διάκονος, δοῦλος, διακονεῖν.
Εξετάζοντας το νομικό πλαίσιο της ρωμαϊκής οικογένειας ο ομιλητής παρουσίασε τον τρόπο που λειτουργούσε η patria potestas και παρουσίασε αναλυτικά τη νομική ευθύνη του pater familias, όπως αυτή ορίζεται από την actio noxalis. Σε περίπτωση που ένα μέλος του οίκου έβλαπτε κάποιον, τότε ασκούνταν δίωξη εναντίον του pater familias, ο οποίος θα έπρεπε να παραδώσει το δράστη στον ενάγοντα (noxa deditio). Αν ο pater familias συμφωνούσε, τότε ο δράστης παραδιδόταν στον ενάγοντα και του επιβαλλόταν η ανάλογη τιμωρία. Αν όμως ο pater familias δε συμφωνούσε τότε οριζόταν το χρηματικό ποσό που έπρεπε να καταβληθεί. Το ποσό αυτό ονομαζόταν poena / ζημία. Ο δράστης παρέμενε στην εξουσία του pater familias, ο οποίος αποφάσιζε την τιμωρία του. Ο DuToit υποστήριξε ότι τόσο η patria potestas όσο και η actio noxalis μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση του σχετικού χωρίου. Είναι μάλιστα ενδιαφέρον ότι και στο Μκ 8,36-37 η ορολογία θυμίζει και πάλι την ίδια νομική διαδικασία (ζημιωθῆναι, ἀντάλλαγμα, ψυχή=ζωή). Εξετάζοντας το σημασιολογικό περιεχόμενο της λέξης "λύτρον" ο DuToit παρατήρησε ότι στη μετάφραση των Ο΄ η λέξη δηλώνει την πληρωμή που καταβάλλεται για την αποφυγή της τιμωρίας (Παρ 6,34-35. Έξ 21,30. Αρ 35,31-32). Με μία παρόμοια σημασία απαντά και στις εξομολογητικές επιγραφές. [Α.Τ.: Το ερώτημα ωστόσο παραμένει κατά τη γνώμη μου, ακόμη κι αν δεχθούμε την πολύ ενδιαφέρουσα υπόθεση του D. DuToit ποιος είναι ο ενάγων στο Μκ 10,45 και σε ποιον καταβάλλεται το λύτρον. Στο Θεό, στο διάβολο ή σε κάποιον άλλον;]
O E. Stegemann, γνωστός καθηγητής της Κ.Δ., ασχολήθηκε σε μία σειρά από μικρότερες ή μεγαλύτερες μελέτες του με τον απόστολο Παύλο, τη θέση του μέσα στον αρχέγονο Χριστιανισμό και τη σχέση του με τον Ιουδαϊσμό. Μερικές από τις σημαντικότερές του μελέτες δημοσιεύονται σε έναν τόμο που κυκλοφόρησε με αφορμή τα 60 χρόνια του καθηγητή:
Ekkerhard Stegemann, Paulus und die Welt. Aufsätze ausgewählt und herausgegeben von Christina Tuor und Peter Wick, Theologische Verlag Zürich 2005 ISBN: 978-3290173647 22,50 ευρώ
Περιεχόμενα τόμου
"Entscheidend ist der Dualismus". Zum apokalyptischen Verständnis des Paulus bei Ekkehard Stegemann
Paulus im Kontext vom Judentum und Neuem Testament Antijüdische Auslegung
Der Jude Paulus und seine antijüdische Auslegung
Der Neue Bund im Alten. Zum Schriftverständnis des Paulus in 1 Kor 3
Zur antijüdischen Polemik in 1 Thess 2,14-16
Frühes Christentum und Identität
Zwischen Juden und Heiden, aber "mehr" als Juden und Heiden? Neutestamentliche Anmerkungen zur Identitätsproblematik des frühen Christentums
Paulus und Sokrates
Apokalyptik
"Auf Hoffnung sind wir gerettet". Heilserwartungen im frühen Christentum zwischen Apokalyptik und realisierter Eschatologie
Mythische Dramatisierungen der Gegenwart als Endzeit im Neuen Testament
Anthropologie
Der Leib der Menschen und die Gestalt der Gottheit. Inkarnation im Christentum versus Exkarnation im Judentum
Römerbrief und Weltdeutung Historische Aspekte
Die Entstehung der ersten "christlichen Gemeinde" Roms im Kontext der jüdischen Gemeinden
Politischer Messianismus und römische "Zivilreligion" - Christlich-römische Konflikte über Religion und Politik in der frühen Kaiserzeit
Tora und Israel
Le Sujet de l' epître aux Romains et Romains 9-11
Israels Rolle im apokalyptischen Weltentwurf der Römerbriefes
Israel in Barths Erwählungslehre
Die adamitische Menschheit und die Welt
"Das ängstliche Harren der Kreatur". Zum apokalyptischen Weltentwurf des Paulus
Das unaufhebbar Befremdliche am Menschlichen. Einige Gedanken über Humanismus und Christentum
Antihomosexualität bei Paulus
Ausblick
Apostel der Völker. Was interessiert die christliche Theologie an Paulus?
