Ένα νέο βιβλίο για τα αρχαία χριστιανικά χειρόγραφα / A new book about the ancient Christian manuscripts

Από τον εκδοτικό οίκο Brill κυκλοφόρησε ένα νέο βιβλίο για τη σημασία που έχουν τα αρχαία χριστιανικά χειρόγραφα για την κατανόηση του αρχέγονου Χριστιανισμού:

T.J. Kraus / T. Niklas (εκδ.), Early Christian Manuscripts - Examples of Applied Method and Research (Texts and Editions for New Testament Study 5), Brill, Leiden 2010
ISBN: 978 90 04 18265 3
263 σελίδες
€ 99.00

Περιγραφή τόμου

Για την αναπαράσταση του αρχέγονου Χριστιανισμού, τις ζωές των πρώτων χριστιανών, των ιδεολογικό τους κόσμο και τη γραμματεία του τα αρχαία χριστιανικά χειρόγραφα είναι ιδιαίτερα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα. Ωστόσο, τα χειρόγραφα συχνά διασώζονται σε σπαράγματα, με κενά ή και απώλεια τμημάτων τους. Κάποια άλλα φαίνεται ότι σχηματίζουν ένα είδος σώματος, προέρχονται από κάποιο αρχείο ή συνδέονται μεταξύ τους όσον αφορά στο θέμα και στον σκοπό. Ο παρών συλλογικός τόμος περιέχει εννέα μελέτες για επιμέρους χειρόγραφα ή για ομάδες χειρογράφων. Με τις μελέτες τους οι συγγραφείς σκοπό έχουν να παρουσιάσουν κάποιες ιδιαίτερες προσεγγίσεις των αρχαίων χριστιανικών χειρογράφων και κατά συνέπεια να εξηγήσουν πώς μπορεί κανείς να τα αντιμετωπίσει μεθοδολογικά. Η θεματική των μελετών κινούνται από την αποκατάσταση κατεστραμμένων χειρογράφων μέχρι τη σημασία των φυλακτών κι από τη συζήτηση επιμέρους σπαραγμάτων συγκεκριμένων χριστιανικών κειμένων ή ολόκληρων αρχείων παπύρων.

Περιεχόμενα

• Chapter One Reconstructing Fragmentary Manuscripts—Chances and Limitations (Thomas J. Kraus)
  
• Chapter Two Hunting for Origen in Unidentified Papyri: The Case of P.Egerton 2 (= inv. 3) (Rachel Yuen-Collingridge)
  
• Chapter Three Papyrus Oxyrhynchus X 1224 (Paul Foster)
  
• Chapter Four Is P.Oxy. XLII 3057 the Earliest Christian Letter? (Lincoln H. Blumell)
  
• Chapter Five 𝔓50 (P.Yale I 3) and the Question of its Function (John Granger Cook)
  
• Chapter Six The Reuse of Christian Texts: P.Macquarie inv. 360 + P.Mil.Vogl.inv. 1224 (𝔓91) and P.Oxy. X 1229 (𝔓23) (Don Barker)
  
• Chapter Seven Papyri, Parchments, Ostraca, and Tablets Written with Biblical Texts in Greek and Used as Amulets: A Preliminary List (Theodore de Bruyn)
  
• Chapter Eight The Egyptian Hermas: The Shepherd in Egypt before Constantine (Malcolm Choat and Rachel Yuen-Collingridge)
  
• Chapter Nine The Babatha Archive, the Egyptian Papyri and their Implications for Study of the Greek New Testament (Stanley E. Porter)
  
• Index

Το τρέχον τεύχος του Biblische Notizen / In the current issue of Biblische Notizen

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Biblische Notizen 146 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Rebecca C. Proefrock, "'Three Had a Passion for Agriculture, and No Good was Found in Them': God and Soil in Genesis Rabbah", 3-13
Στην Bereshit Rabbah διαβάζουμε: "Τρεις είχαν ένα πάθος για τη γεωργία και δεν βρέθηκε ανάμεσά τους κανένας καλός: Κάιν, Νώε και Οζίας". Είναι αυτό έκφραση μίας υποτιθέμενης "αντίθετης στη γεωργία" στάσης των Ιουδαίων; Ο συγγραφέας καταδεικνύει ότι αυτή η φράση οφείλεται λιγότερο σε μία προκατάληψη των ραββίνων και περισσότερο στο ενδιαφέρον τους να μην ανακατέψουν τον Θεό με τη γη. Υπάρχει ένα όριο στην οικολογική ευαισθησία αυτών των συγγραφέων.

Stefan Bojowald, "Zwei kleine Bemerkungen zum semitischen Einfluss in Ägypten", 15-18
Ο συγγραφέας πραγματεύεται δύο προβλήματα της ανταλλαγής μεταξύ της αιγυπτιακής και της σημιτικής γλώσσας.

Matthieu Richelle, "Les conquêtes de Hazaël selon la recension lucianique en 4 Règnes 13,22", 19-25
Το ελληνικό κείμενο του Λουκιανού για το 2 Βασ 13, 22 περιέχει μία φράση, η οποία απουσιάζει αλλού: "καὶ ἔλαβεν Ἀζαὴλ τὸν ἀλλόφυλον ἐκ χειρὸς αὐτοῦ ἀπὸ τῆς θαλάσσης τῆς καθ' ἑσπέραν ἕως Ἀφέκ. Οι υπομνηματιστές γενικά εξηγούν ότι ο Αζαήλ κατέλαβε μία περιοχή των Φιλισταίων μεταξύ της Μεσογείου και του Αφέκ στην παραλιακή πεδιάδα. Η μελέτη των μεταφραστικών πρακτικών των Ο' μας οδηγεί σε μία λύση: η περιοχή βρίσκεται στην Υπεριορδανία μεταξύ της Νεκράς Θαλάσσης και του Αφέκ στο Golan. Επομένως αυτός οστίχος μπορεί να συγκριθεί με μία άλλη περιγραφή της εισβολής του Αζαήλ, στο 2 Βασ 10,32-33.

Bernard Gosse, "Isaïe 63,1-6 le livre d‟Isaïe et le Psautier", 19-25
Το κείμενο του Ησαΐα 63,1-6 πρέπει να κατανοηθεί σε σχέση με τη χρήση της μετοχής paül του ρήματος g’l στην αναθεώρηση του Βιβλίου του Ησαΐα (ιδιαίτερα στα 62, 12 και 35, 9) και του Ψα 107, στη συνέχεια του ρήματος g’l στους Ψαλμούς του Ασάφ (και Ψα 106, 10) και στο Ησ 40 εξ.

Pierre Auffret, "Qu‟il nous réponde au jour de notre appel! Nouvelle étude structurelle du psaume 20", 37-44
Δύο φορές ο Marc Girard και ο συγγραφέας προσπάθησαν να κατανοήσουν τη φιλολογική μορφή του Ψα 20. Ο συγγραφέας, ο οποίος δεν έμεινε ικανοποιημένος από την τελευταία του προσπάθεια, προσπαθεί εδώ να προχωρήσει με έναν περισσότερο αυστηρό μεθοδολογικά τρόπο, κινούμενος από τις μικρότερες ενότητες σε περισσότερο μεγάλα σύνολα. Βρίσκει μία ομόκεντρη συμμετρία γύρω από το 7, 4-6 που παραπέμπει στο 8-9 και το 2-3 που παραπέμπει στο 10. Ένας παραλληλισμός υπάρχει επίσης μεταξύ των μερών 2-6 και 8-10 γύρω από το κέντρο.

Werner Grimm, "Dein Schatten über deiner rechten Hand. Psalm 121 und der vierte Schöpfungstag", 45-54
Τα τέσσερα δίπολα στον Ψα 121 (ουρανός και γη, μέρα και νύχτα, ήλιος και σελήνη, εξέρχεσθαι και εισέρχεσθαι) προέρχονται από το Γεν 1, 14-19 και τον Ψα 104, 19-23. Υπό το φως της τέταρτης μέρας της δημιουργίας αποκαλύπτεται εύκολα το περιεχόμενο του Ψα 121. Το Γεν 1, 14-19 παρουσιάζει τα δίπολα της τέταρτης μέρας μέσα στον μακρόκοσμο. Ο Ψα 104, 19-23 στρέφει την προσοχή μας περισσότερο έντονα στον αντίστοιχο βιολογικό ρυθμό των γήινων δημιουργημάτων. Δεν είναι παρά στον Ψα 121 που για πρώτη φορά ο ανθρώπινος βιολογικός ρυθμός "της μέρας του" μέσα στο ρυθμό της εργασίας και της ανάπαυσης, όπως αυτές παρουσιάζονται κατά την τέταρτη μέρα της Δημιουργίας, σαφώς τίθεται κάτω από τη φροντίδα του Γιαχβέ. Η αλλαγή της, που καθίσταται σαφής στη διαδοχή των Γεν 1, 14-19, Ψα 104, 19-23 και Ψα 121, συνδυάζεται με μία αλλαγή στην ποιότητα των κειμένων που χαρακτηρίζονται με τους όρους μυθικά - στοχαστικά - υπαρξιακά.

Friedrich V. Reiterer, "Risks and Opportunities of Wealth and Poverty in Ben Sira‟s Wisdom", 55-79
Ο συγγραφέας παρουσιάζει τις αντιθέσεις του πλούσιου και φτωχού, τη συμπεριφορά και την κατάσταση του πλουσίου και του φτωχού και τις πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες αυτών των καταστάσεων.

Charles Steitler, "The Biblical King Toi of Ḥamath and the Late Hittite State „P/Walas(a)tin‟", 81-99

Η συμμαχία του Δαυίδ με τον Toi, βασιλιά της Ḥamath (2Σαμ 8, 9-10) μπορεί να έχει τις ρίζες της στην ιστορική πραγματικότητα της Συρίας. Πρόσφατες αρχαιολογικές και φιλολογικές μελέτες κατέστησαν σαφή τη συνέχεια μεταξύ της μεγάλης αυτοκρατορίας των Χιττιτών και του μεταγενέστερου βασιλείου των Χιττιτών, P/Walas(a)tin, στο οποίο ανήκει το Ḥamath. Με βάση ιστορικές αναλύσεις και αναλύσεις ονομάτων, ο βιβλικός Toi θα πρέπει να ταυτισθεί με τον βασιλιά του P/Walas(a)tin, Taitas.

Kay Ehling, "Auch eine Frage des Protokolls? Überlegungen zur Feindschaft / Freund-schaft zwischen Herodes Antipas und Pontius Pilatus (Lk 23,12)", 101-105
Ο συγγραφέας συζητά το Λκ 23 , 12. Ένας από τους λόγους της ψύχρανσης των σχέσεων μεταξύ του Πιλάτου και του Ηρώδη ίσως ήταν ότι ο Ηρώδης δεν έκανε την εθιμοτυπική επίσκεψη στον Πιλάτο στην κατοικία του στην Καισάρεια, όπως έκαναν οι άλλοι Ιουδαίοι βασιλείς (για παράδειγμα ο Αγρίππας Α΄ και ο Αγρίππας Β΄) που επισκέπτονταν τους Ρωμαίους αξιωματούχους. Είναι πιθανόν να έλαβε χώρα μία διπλωματική συνάντηση στην Ιερουσαλήμ τον Απρίλιο του 30 μ.Χ. με όρους αποδεκτούς και από τις δύο πλευρές. Πιθανόν ο Λουκάς πληροφορήθηκε αυτή τη συμφιλίωση από μία ηρωδιανή πηγή. Από αυτήν την οπτική γωνία αυτή η ξαφνική φιλία μεταξύ των δύο ανδρών μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα μίας συμφωνίας τους όσον αφορά στον Ιησού κι έτσι ο Λουκάς κατασκεύασε την ανάκριση του Ιησού από τον Ηρώδη (23, 6-11), η οποία κατά τη γνώμη του συγγραφέα δεν είναι ιστορική.

Beate Kowalski, "Thesen zur joh Christologie", 107-123
Το κεντρικό θέμα του κατά Ιωάννην είναι η χριστολογία του. Νέες εξηγητικές προσεγγίσεις (συγχρονικές μέθοδοι) αναλύουν την θέση των χριστολογικών δηλώσεων κι εξηγούν την ιδιαίτερή του σχέση μέσα στην αφηγηματική συνάφεια.

Έκδοση της συριακής απόκρυφης "Αποκάλυψης των Μάγων" / The apocryphal Syriac "Revelation of the Magi"

Από το ιστολόγιο του Jim Davila πληροφορηθήκαμε την έκδοση ενός αδημοσίευτου μέχρι σήμερα απόκρυφου κειμένου στη συριακή γνωστού ως "Αποκάλυψη των Μάγων". Πρόκειται για ένα κείμενο που χρονολογείται γύρω στον 3ο αι. μ.Χ. και διασώζεται σε ένα χειρόγραφο του 8ου αι., το οποίο φυλάσσεται στο Βατικανό. Επιμελητής της έκδοσης είναι ο Brent Landau, διδάκτορας του Παν/μίου του Harvard, ο οποίος μάλιστα εκπόνησε και διατριβή σχετικά με αυτό το αρχαίο κείμενο. Από όσο πληροφορούμαστε το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στις επόμενες μέρες (τιμάται γύρω στα 18 ευρώ στο Amazon) και ήδη, όπως συμβαίνει κάθε φορά που ένα τέτοιο κείμενο βλέπει το φως της δημοσιότητας, τα ΜΜΕ το παρουσιάζουν με αρκετή υπερβολή. Ο ίδιος ωστόσο ο συγγραφέας του βιβλίου παραπέμπει στη διατριβή του, την οποία ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να βρει στο διαδίκτυο για να διαβάσει και να την καταφορτώσει (πατήστε εδώ).

Το τρέχον τεύχος του CBQ / The current issue of CBQ

Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Catholic Biblical Quarterly 72:4 (2010), στο οποίο δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Song-Mi Suzie Park, "Transformation and Demarcation of Jacob's 'Flocks' in Genesis 30:25-43: Identity, Election, and the Role of the Divine", 667-677
  
• L. Daniel Hawk, "Saul's Altar", 678-687
  
• Janet S. Everhart, "Jezebel: Framed by Eunuchs?", 688-698
  
• Duane E. Smith, "Pisser against a Wall' An Echo of Divination in Biblical Hebrew", 699-717
  
• Mark F. Whitters, "Taxo and His Seven Sons in the Cave (Assumption of Moses 9-10)", 718-731
  
• Tom Thatcher, "Cain and Abel in Early Christian Memory: A Case Study in 'The Use
  of the Old Testament in the New'", 732-751
  
• Daniel E. Smith, "Seeing a Pneuma(tic Body): The Apologetic Interests of Luke 24:36-43", 752-772

H SBLGNT διαθέσιμη στο διαδίκτυο! / SBLGNT available online!

Ήδη έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο η νέα κριτική έκδοση του κειμένου της Κ.Δ., στην οποία αναφερθήκαμε χθες σε σχετική ανάρτηση. Για την ώρα διατίθενται η έκδοσή της για το Logos Bible Software 4 (η έκδοση που θα είναι συμβατή με το Libronix θα κυκλοφορήσει σε λίγο) και αναμένεται και η έκδοσή της σε pdf. Όσοι θέλουν να επισκεφθούν τη σχετική σελίδα και να κατεβάσουν κάποια έκδοση του SBLGNT, θα πρέπει να πατήσουν εδώ.

Νέα κριτική έκδοση του κειμένου της Κ.Δ. / A new critical edition of the New Testament text

Από το ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism πληροφορούμαστε ότι η Logos Bible Software και η Society of Biblical Literature ετοιμάζουν μία νέα κριτική έκδοση του κειμένου της Κ.Δ., η οποία θα διατίθεται δωρεάν στο διαδίκτυο και η οποία θα λαμβάνει υπόψη πέντε κριτικές εκδόσεις της Κ.Δ.: Westcott & Hort (WH), Tregelles (TR), Robinson & Pierpont (RP), NIV, NA27. Στο κριτικό υπόμνημα θα σημειώνονται οι διαφορές μεταξύ των κριτικών αυτών εκδόσεων κι όχι μεταξύ των χειρογράφων. Η νέα αυτή έκδοση θα φέρει το όνομα The Greek New Testament: SBL edition (SBLGNT) και αναμένεται σύντομα να αναρτηθεί στο διαδίκτυο, ενώ σε έντυπη έκδοση θα είναι διαθέσιμη στην Αnnual Meeting της SBL.
Η σχετική ιστοσελίδα της έκδοσης, όπου μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες, είναι η εξής:
http://www.sblgnt.com/

Το τρέχον τεύχος ZNT / In the current issue of ZNT

Το τρέχον τεύχος του Zeitschrift für Neues Testament 26 (2010) είναι αφιερωμένο στη μετάφραση της Αγίας Γραφής και τα προβλήματα που συνδέονται με αυτήν:

Neues Testament aktuell

• Ute Eisen, »Quasi dasselbe?« Vom schwierigen und unendlichen Geschäft des Bibelübersetzens – Neuere deutsche Bibelübersetzungen
  

Einzelbeiträge

• Günter Röhser, Kriterien einer guten Bibelübersetzung – produktions- oder rezeptionsorientiert?
  
• Francesca Yardenit Albertini, Stefan Alkier, Ömer Özsoy, Gott hat gesprochen – aber zu wem? Das Forschungsprojekt »Hermeneutik, Ethik und Kritik Heiliger Schriften in Judentum, Christentum und Islam«
  
• Charlotte Methuen, »novam sprach, celeste deudsch« Eine Untersuchung der theologischen Sprache von Luthers Bibelübersetzung

Kontroverse: Verlangen die Schriften des Neuen Testaments danach, den Kanon des Alten Testaments an der LXX auszurichten?
Stefan Schorch
versus
Adrian Schenker

Hermeneutik und Vermittlung
Stefan Alkier, Über Treue und Freiheit – oder: Vom Desiderat einer Ethik der Übersetzung in den Bibelwissenschaften

Buchreport

Dalferth, Ingolf U.; Schröter, Jens (Hrsg.), Bibel in gerechter Sprache? Kritik eines misslungenen Versuchs, Mohr Siebeck, Tübingen 2007
(rez. von Marco Frenschkowski)

Το νέο τεύχος του Texte u. Kontexte / In the current issue of Texte u. Kontexte

Στο τρέχον τεύχος του Texte u. Kontexte 32:4 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Dick Boer, "'Aufgerichtet aus dem Staub' : die große Erzählung vom Menschen (Gen 2-3)", 3-9
  
• Ton Veerkamp, "Am Anfang war das Buch : Auslegung von 2 Kön 22,1-23,30", 10-34
  
• Ton Veerkamp, "Große Erzählung und Krisenmanagement : das Römische Reich zwischen 250 und 325 n.Chr.", 47-55

Στο τρέχον τεύχος του Judaica / In the current issue of Judaica

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Judaica 66:3 (2010) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και δύο άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την ερμηνεία των βιβλικών κειμένων και την ιστορία του αρχαίου Ιουδαϊσμού:

• Soham al-Suadi, "Wechsel der Identitäten : Philos Therapeuten im Wandel der Wissenschaftsgeschichte", 209-228
  
• Gabrielle Oberhänsli-Widmer, "Göttersöhne, Menschentöchter und Giganten : unheilvolle Allianzen als Urgrund des Bösen ; Genesis 6,1-4 biblisch, apokalyptisch und rabbinisch gelesen", 229-258

Ehud Netzer (1934-2010)

Σύμφωνα με πληροφορία που αντλούμε από το ιστολόγιο του Jim West o γνωστός Ιουδαίος αρχαιολόγος και ομότιμος καθηγητής του Εβραϊκού Παν/μίου Ehud Netzer απεβίωσε σήμερα υποκύπτοντας στα σοβαρά τραύματα που υπέστη κατά την πτώση του δύο μέρες πριν στον αρχαιολογικό χώρο του Ηρωδείου. Ο Netzer συνέδεσε το όνομά του με την Ηρωδιανή δυναστεία και τους αρχαιολογικούς χώρους που συνδέονται με αυτήν. Υπήρξε ειδικός στην αρχιτεκτονικής αυτής της περιόδου και συμμετείχε στις ανασκαφές στη Masada και στο Ηρώδειο. Συνέδεσε το όνομά του με την ανεύρεση του τάφου του Ηρώδη του Μεγάλου και του ιδιωτικού θεάτρου του ίδιου δυνάστη, στο οποίο πρόσφατα αναφερθήκαμε. Σίγουρα η αρχαιολογική κοινότητα χάνει ένα σημαντικό μέλος της. Ας είναι αιωνία η μνήμη του.

Ένα νέο άρθρο στο τρέχον ηλεκτρονικό τεύχος του JHS / A new article in the current JHS

Στην ιστοσελίδα του τρέχοντος τεύχος του περιοδικού Journal of Hebrew Scriptures 10 (2010) έχει αναρτηθεί ένα νέο άρθρο (σε μορφή pdf):

Elie Assis, "Zechariah 8 as Revision and Digest of Zechariah 1-7"

Μωυσής και Γένεση / Moses and Genesis

Στη γνωστή ιστοσελίδα The Bible and Interpretation αναρτήθηκε ένα σύντομο άρθρο του Konrad Schmid, καθηγητή της Εβραϊκής Βίβλου και του Αρχαίου Ιουδαϊσμού στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, στο οποίο υποστηρίζει ότι η ιστορία της Γένεσης και του Μωυσή είναι φιλολογικά και ιδεολογικά ανεξάρτητες μεταξύ τους, που η καθεμιά επιδίωκε να εξηγήσει το πώς δημιουργήθηκε ο Ισραήλ.
Για να διαβάσετε το σχετικό κείμενο, πατήστε εδώ.

Thesaurus Herculanensium Voluminum online

Το Διεθνές Κέντρο Μελέτης των Παπύρων του Herculaneum "Marcello Gigante" σε συνεργασία με την Έδρα Κλασικής Φιλολογίας Ι του Παν/μίου του Würzburg ανακοινώνουν την δημιουργία της διαδικτυακής μάσκας αναζήτησης των παπύρων που βρέθηκαν στο Herculaneum. Ήδη στη βάση έχουν καταλογογραφηθεί στοιχεία από 15 παπύρους, ενώ μελλοντικά προβλέπεται η καταχώρηση πολύ περισσοτέρων (μεταξύ των οποίων και η Ρητορική του Φιλόδημου. Όσοι αναγνώστες επιθυμούν να προτείνουν νέες αναγνώσεις των κειμένων που συμπεριλαμβάνονται στη βάση δεδομένων, μπορούν να το κάνουν, αφού αποκτήσουν πρώτα password (το ζητούν στη διεύθυνση info@cispe.org).

Η διεύθυνση της βάσης Thesaurus Herculanensium Voluminum είναι:

http://www.thvproject.it/

Στο τρέχον τεύχος του JAJ / In the current issue of JAJ

Το τρέχον τεύχος του περιοδικού Journal of Ancient Judaism 1:2 (2010) περιέχει τις εισηγήσεις ενός διεθνούς συμποσίου το οποίο ήταν αφιερωμένο σε ένα ιουδαϊκό φυλακτό που βρέθηκε σε μία νεκρόπολη κοντά στα Αυστροουγγρικά σύνορα στην πόλη Halbturn. To μικρό αυτό αντικείμενο θεωρείται σημαντικό, διότι παρέχει πληροφορίες για την ιουδαϊκή παρουσία και ζωή στην αρχαία Παννονία. Το φυλακτό, το οποίο ανήκε σε ένα παιδί περίπου 2 χρονών, είναι ένα χρυσό φύλλο σε μορφή ειληταρίου και φέρει στα ελληνικά επιγραφή με την γνωστή εβραϊκή προσευχή Shema Israel: ΣΥΜΑ ΙΣΤΡΑΗΛ ΑΔΩNΕ ΕΛΩΗ ΑΔΩN Α. Χρονολογείται στον 3ο αι. μ.Χ. (Για μία κριτική παρουσίαση του αρχαίου αυτού αντικειμένου βλ. E. Eshel, H. Eshel, and A. Lange, “‘Hear, O Israel’ in Gold: An Ancient Amulet from Halbturn in Austria,” JAJ 1 (2010): 43–64)

• Falko Daim, "The Halbturn Excavation (1988 through 2009) – a Perspective", 143-145
• Nives Doneus, "The Roman Child and the Jewish Amulet", 146-153
• Hans Taeuber, "Reading and Dating the Halbturn Amulet", 154-158
• Peter Kovacs, "Notes on the “Jewish” Inscriptions in Pannonia", 159-180
• György Nemeth, "Jewish Elements in the Greek Magic of Pannonia", 181-188
• Esther Esher / Rivka Leiman, "Jewish Amulets Written on Metal Scrolls", 189-199
• Matthias Pfisterer, "Ethnic Identity, Coin Circulation, and Selective Interest", 200-206
• Armin Lange, "The Shema Israel in Second Temple Judaism", 207-214
• Gerhard Langer, "'Hear, O Israel: The Lord Our God, the Lord is One' (Deut 6:4)", 215-226
• Moshe Bar-Asher, "The Verse (‘Hear, O Israel’) in Greek Transcription on an Ancient Amulet", 227-232
• Klaus S. Davidowicz / Armin Lange, "A Jewish Magic Device in Pannonia Superior?", 233-245

Συνέντευξη του Charlesworth για τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θαλάσσης / Charlesworth's interview on the DDS

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Τhe Jewish Chronicle Online τα χειρόγραφα της Νεκράς Θαλάσσης θα ψηφιοποιηθούν και τα αναρτηθούν στο Google Archive. Με αφορμή αυτό το νέο project ο γνωστός καθηγητής James Charlesworth έδωσε σχετική τηλεφωνική συνέντευξη στο BBC Radio 4. Για να την ακούσετε πατήστε εδώ.

(Πηγές: ΝΤ Blog, PaleoJudaica)

Νέο άρθρο στο τρέχον τεύχος του HTS / A new article in the current issue of HTS

Στην ιστοσελίδα της ηλεκτρονικής έκδοσης του τρέχοντος τεύχους του περιοδικού Hervormde teologiese studies 66:1 (2010) προστέθηκε ένα ακόμη άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος:

Man Ki Chan, Pieter M. Venter, "Midrash as exegetical approach of early Jewish exegesis, with some examples from the Book of Ruth"
Στο άρθρο οι συγγραφείς πραγματεύονται την εξηγητική προσέγγιση της αρχαίας ιουδαϊκής ερμηνευτικής σχολής. Συζητούν τη σημασία και τον ορισμό του Midrash ως ενός ιδιαίτερου τρόπου ιουδαϊκής ερμηνείας. Εξετάζεται η σχέση μεταξύ Midrash και εξήγησης καθώς επίσης και ο τρόπος με τον οποίο η διαδικασία της ερμηνείας επηρεάζεται από τη χρήση των αρχών του midrash. Τονίζεται επίσης ότι η αρχαία ερμηνευτική μέθοδος του midrash είχε κοινωνική αναφορά, καθώς οι ερμηνευτές διατηρούν το ενδιαφέρον για την κοινότητα και προσπαθούν να απαντήσουν στις ανάγκες της εποχής τους. Συμπεραίνεται ότι οι αρχαίοι Ιουδαίοι εξηγητές δεν εξηγούσαν το κείμενο με βάση το εγγενές νόημά του αλλά μάλλον με βάση τη χρήση του σε προσωπικό επίπεδο. Είχαν την τάση να "διαβάζουν" μέσα στο κείμενο κάποιες θεολογικές θέσεις και κάποια ζητήματα, που απασχολούσαν τους εξηγητές και το περιβάλλον τους και σκοπό είχαν να ανταποκριθούν στις κοινωνικές και πολιτικές απαιτήσεις των αναγνωστών τους. Η ερμηνεία ήταν ένα εργαλείο σε αυτήν την προσπάθεια. Αυτή η τάση διαφαίνεται σαφώς σε κάποια παραδείγματα ερμηνείας του Βιβλίου της Ρουθ.

Στο τρέχον τεύχος του JThS / In the current issue of JThS

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Journal of Theological Studies 61:2 (2010) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

Timothy H. Lim, "The Defilement of the Hands as a Principle Determining the Holiness of Scriptures", 501-515
H αρχή που διατυπώνεται στο Mishnah Yadayim 3:5 ότι "κάθε αγία γραφή μολύνει τα χέρια" είναι μία από τις περισσότερο προβληματικές ρήσεις μέσα στη ραββινική γραμματεία, διότι πώς μπορεί κάτι που είναι άγιο να μεταφέρει ακαθαρσία στα χέρια. Το αίνιγμα έγκειται μέσα στην ίδια την αρχή: ακριβώς επειδή οι γραφές είναι άγιες, μολύνουν. Κείμενα, τα οποία δεν είναι άγια, όπως τα βιβλία του Ομήρου (m.Yad. 4:6), τα ευαγγέλια ή άλλα αιρετικά βιβλία και το βιβλίο Σοφία Σειράχ t.Yad. 2:13) δεν μολύνουν, Ο συγγραφέας του παρόντος άρθρου αποπειράται να εξηγήσει την αρχή του tum’at yadayim θεωρώντας ότι η αντίληψη της αγιότητας είναι ένας είδος ιερής μόλυνσης. Οι άγιες γραφές, όπως και τα άλλα ιερά αντικείμενα της λατρείας, θεωρούνται πηγές μόλυνσης. Αντίθετα όμως με εκείνα, οι άγιες γραφές δεν μολύνουν τα αντικείμενα που έρχονται σε επαφή μαζί τους αλλά τα ίδια τα χέρια. Ο συγγραφέας εντοπίζει το κλειδί της κατανόησης αυτής της αρχής στις παραδόσεις για την Κιβωτό της Διαθήκης και στη δύναμή της να σκοτώνει εκείνους που τολμούν να την αγγίξουν.

Jane Heath, "Nomina Sacra and Sacra Memoria Before the Monastic Age", 517-549
Η συγγραφέας υποστηρίζει ότι τα nomina sacta μάλλον σε μια πρώιμη φάση δεν λειτουργούσαν ως "βοηθήματα ανάγνωσης" που συνέβαλλαν στην αποκωδικοποίηση του κειμένου. Η σύγκριση με τις συνήθειες ανάγνωσης και απομνημόνευσης των Ιουδαίων του ελληνορωμαϊκού κόσμου μαζί με τις πρώιμες χριστιανικές συζητήσεις για τη Γραφή, οδηγούν στην υπόθεση ότι είναι πιθανό τα nomina sacra να βοηθούσαν στην απομνημόνευση της σελίδας, στο να συλλογισθούν οι αναγνώστες το σκοπό του κειμένου και να εξασκηθούν στην ανάμνηση του θείου ονόματος. Αυτό παραπέμπει σε μία συνέχεια μεταξύ των αρχαίων χριστιανικών πρακτικών ανάγνωσης και στην sacra memoria η οποία αναπτύχθηκε σε μεγαλύτερο βαθμό στο χώρο του μοναχισμού από τον 4ο αι. κι εξής.

Tim Carter, "Marcion’s Christology and Its Possible Influence on Codex Bezae", 550-582
Είναι τυχαίο ότι η παράλειψη των λεγόμενων "δυτικών σύντομων γραφών" του Κώδικα Βέζα μπορούν να χρονολογηθούν σε εκείνην την εποχή, όταν, σύμφωνα με τον Τερτυλλιανό, ο Μαρκίωνας επεξεργαζόταν το κατά Λουκάν ευαγγέλιο; Οι διάφορες παραθέσεις από την έκδοση του Μαρκίωνα του Λκ 24,39 παραπέμπουν σε ένα βαθμό διαφοροποίησης μεταξύ των διαφορετικών εκδόσεων του κειμένου του Μαρκίωνα και επιτρέπουν μία κατανόηση του τρόπου που εκείνος ερμήνευε το στίχο. Μία σύγκριση με την παράδοση του κατά Λουκάν που απαντά στην επιστολή του Ιγνατίου προς τους Σμυρναίους 3 καταδεινύει ότι ο Μαρκίων πραγματικά επεξεργάστηκε το κατά Λουκάν με βάση τις δοκητικές του πεποιθήσεις και είναι επίσης εμφανές ότι ο Μαρκίων είδε τον Ιησού ως πνεύμα. Η παράλειψη των "δυτικών σύντομων αναγνώσεων" ευθυγραμμίζει την αφήγηση του κατά Λουκάν σχετικά με το Μυστικό Δείπνο και τις εμφανίσεις του Αναστάντος με τη μαρκιωνιτική χριστολογία κι ίσως είναι και αποτέλεσμα της μαρκιωνιτικής επεξεργασάις. Το Λκ 24, 39 στον Κώδικα Βέζα μπορεί να είναι μία διόρθωση της θέσης του Μαρκίωνα είτε από έναν ορθόδοξο αντιγραφέα είτε από τον Απελλή.

Joel Marcus, " The Testaments of the Twelve Patriarchs and the Didascalia Apostolorum: A Common Jewish Christian Milieu?", 596-626
H πρόσφατη συζήτηση για τις Διαθήκες των 12 Πατριαρχών έχει εγκλωβιστεί στο τέλμα της συζήτησης εάν το έργο είναι ιουδαϊκό ή χριστιανικό. Η κοινή αποδοχή το 19ου αι. ωστόσο ήταν πιο κοντά στο στόχο: το έργο είναι τόσο ιουδαϊκό όσο και χριστιανικό, δηλ. προέρχεται από ένα ιουδαιοχριστιανικό περιβάλλον. Στη μελέτη ο συγγραφέας στην αρχή διατυπώνει κάποιες γενικές σκέψεις υπέρ αυτής της θεωρίας και στη συνέχεια τονίζει τις ομοιότητες μεταξύ των Διαθηκών και της Διδασκαλίας των Αποστόλων. Τα δύο κείμενα προέρχονται από την ίδια εποχή και περιοχή (τη Συρία του ύστερου 2ου ή των αρχών του 3ου αι. μ.Χ.), αλλά υιοθετούν αντίθετες θέσεις: η Διδασκαλία επιχειρηματολογεί εναντίον του πιστού στο Νόμο Ιουδαιοχριστιανισμού που προβάλλουν οι Διαθήκες.

Bernard M. Levinson, "The Bible’s Break with Ancient Political Thought to Promote Equality—‘It Ain’t Necessarily so’", 685-694 (review article)

Πρώτη συνάντηση του Σεμιναρίου Ορθοδόξου Ερμηνευτικής / First Meeting of the Seminar of Orthodox Exegetical Theology

Την Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2010 και ώρα 18:00 θα λάβει χώρα η πρώτη συνάντηση του Σεμιναρίου Ορθοδόξου Ερμηνευτικής Θεολογίας του Τομέα Αγίας Γραφής και Πατερικής Γραμματείας του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Το Σεμινάριο, του οποίου το έργο παρουσιάσαμε αναλυτικά σε παλαιότερες συναντήσεις, απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς και υποψήφιους διδάκτορες και προσφέρει τη δυνατότητα ενημέρωσης και επιστημονικού προβληματισμού σε θέματα βιβλικής ερμηνείας και ερμηνευτικής. Το γενικό θέμα της φετινής χρονιάς θα είναι "Πατερικές και σύγχρονες προσεγγίσεις στην Αγία Γραφή"

Ομιλητής κατά την πρώτη συνάντηση θα είναι ο Daniel Gerber, καθηγητής της Κ. Διαθήκης, Université de Strasbourg, Faculté de Théologie Protestante.

Τίτλος της εισήγησής του:
«Ton salut que tu as préparé». Les hymnes de Lc 1–2 et leurs fonctions dans l’oeuvre à Théophile. Le cas particulier du cantique de Siméon (Τό σωτήριόν σου ὅ ἡτοίμασας. Οι ύμνοι του Λκ, κεφ. 1-2 και η λειτουργία τους στο έργο προς τον Θεόφιλο. Η ιδιαίτερη περίπτωση του άσματος του Συμεών).

H πρώτη συνάντηση του Biblicum / The first meeting of Biblicum

Στις 8 Νοεμβρίου 2010 και ώρα 19:30 θα λάβει χώρα η πρώτη συνάντηση του Biblicum του τομέα Βιβλικής Γραμματείας και Θρησκειολογίας του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Το Biblicum, όπως αναφέραμε σε παλαιότερες αναρτήσεις, είναι μία μηνιαία επιστημονική συνάντηση και απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς, υποψήφιους διδάκτορες, διδάκτορες, μέλη του διδακτικού προσωπικού κ.ά. Στις συναντήσεις αυτές παρουσιάζονται θέματα βιβλικής ερμηνείας και ζητήματα σύγχρονου ερμηνευτικού προβληματισμού.

Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 το κεντρικό θέμα του BIBLICUM θα είναι: «Προβλήματα μετάφρασης των ιερών κειμένων»

Η πρώτη εισήγηση θα γίνει από την αναπληρώτρια καθ. και διευθ/τρια του Τομέα κ. Άννα Κόλτσιου-Νικήτα με θέμα: «Η ταυτότητα της χριστιανικής μετάφρασης»