Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2012

Δύο σύντομα κείμενα για την παραβολή του Σπορέως / Two short texts on the parable of the Sower

Κυριακή του Σπορέως και στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε δύο σύντομα κείμενα που ερμηνεύουν την σχετική περικοπή:

Ι. Καραβιδόπουλου,"Η παραβολή του Σπορέα, ένα αφυπνιστικό προσκλητήριο προς αυτοκριτική και αυτογνωσία"

 Μ. Κωνσταντίνου, "Η αναγεννητική δύναμη του λόγου του Θεού (Λου 8:5-15)"


New English Translation of the Septuagint (NETS)

Η δεύτερη βελτιωμένη έκδοση της New English Translation of the Septuagint (ΝΕΤS) έχει τη δική της ιστοσελίδα όπου μπορείτε να καταφορτώσετε ή να διαβάσετε online την μετάφραση των επιμέρους βιβλίων της ελληνικής Π.Δ. (των Ο΄): 

+ Friedrich Avemarie (1960-2012)

Πριν από λίγο ο Jörg Frey πληροφόρησε την ακαδημαϊκή κοινότητα πως ο γνωστός καινοδιαθηκολόγος στο Πανεπιστήμιο του Marburg Friedrich Avemarie απεβίωσε χθες λίγες μέρες πριν τα 52α γενέθλιά του. Ο θάνατός οφείλεται σε καρδιακή προσβολή. 
Ο Friedrich Avemarie υπήρξε ειδικός στις ραββινικές σπουδές και η διατριβή του Tora und Leben θεωρείται από τους ειδικούς ορόσημο στη μελέτη του αρχαίου Ιουδαϊσμού. Γεννήθηκε στις 19.10.1960 στο Gießen. Σπούδασε ευαγγελική θεολογία στα πανεπιστήμια της Heidelberg, München, Montpellier και Tübingen και ιουδαϊκή γραμματεία στην Ιερουσαλήμ και στο Βερολίνο. Στο διάστημα 1991-2002 εργάστηκε στο Institut für antikes Judentum und hellenistische Religionsgeschichte (Tübingen)κι από το 2002 δίδαξε Καινή Διαθήκη στο Marburg.

Ο Θεός ας τον αναπαύσει.

Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012

H Mαρία Μαγδαληνή στην κανονική και εξωκανονική παράδοση / Mary Magdalene in canonical and extra-canonical tradition

Η Μαρία Μαγδαληνή αποτελεί αναμφισβήτητα μία από τις αινιγματικές μορφές του αρχέγονου Χριστιανισμού. Με αφορμή την πρόσφατη δημοσίευση του σπαράγματος του GJW το πρόσωπό της επανήλθε στο προσκήνιο και διάφορα δημοσιεύματα κυκλοφόρησαν σε έντυπα και στο διαδίκτυο (σε κάποια του ελληνικού χώρου παρέπεμψα σε παλαιότερες αναρτήσεις του ιστολογίου). 
Η ιστοσελίδα History of the Ancient World παραπέμπει σήμερα σε ένα παλαιότερο δημοσίευμα του William S. Miller στο ηλεκτρονικό περιοδικό Constructing the Past 10:1 (2009):  

Στα δύο τελευταία τεύχη του SEA / In the two recent issues of SEA

Svensk exegetisk årsbok 75 (2010)

  • Thomas Römer, "The Exodus in the book of Genesis", 1-20
  • Christophe Nihan, "'Moses and the Prophets' : Deuteronomy 18 and the emergence of the Pentateuch as Torah", 21-55
  • Kåre Berge, "Was there a wisdom-didactical Torah-redaction in the Exodus story (Exodus 1-15)?", 57-76
  • Tommy Wasserman, "The Greek New Testament manuscripts in Sweden with an excursus on the Jerusalem colophon", 77-107
  • Torsten Löfstedt, "Paul, sin and Satan : the root of evil according to Romans",109-134
  • Dag Oredsson, "The Shoshenq connection in the Old Testament", 135-154
  • René Kieffer, "Evald Lövestam in memoriam", 155-156


Svensk exegetisk årsbok 76 (2011)

  • John J Collins, "Apocalypse and Empire",1-19
  • Adela Y. Collins, "The reception of Paul's apocalyptic eschatology in the Letter to the Colossians", 21-39
  • Cecilia Wassén, "Visions of the temple : conflicting images of the eschaton", 41-59
  • Nils A. Røsaeg, "Myth in Plutarch and Paul : painting with words and other metaphorical terms", 61-94
  • Torsten Löfstedt, "Satan's fall and the mission of the seventy-two", 95-114
  • Jan Retsö, "Petra and Qadesh", 115-136
  • Tobias Hägerland, "Retoriska övningar vid den sista måltiden (Luk. 22:14-38)", 137-160
  • Samuel Byrskog, "The apostolate in the early Church : from Luke-Acts to the Pauline tradition", 161-178
  • Magnus Ottosson, "Världsarvet Hasor under sen bronsålder", 179-192
  • Torleif Elgvin, "Mystiske tekster i tidlig jødisk og kristen tradisjon", 193-210

Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2012

GWJ: σύγχρονη πλαστογραφία; / GWJ: a modern forgery?

To πρόσφατα δημοσιευμένο σπάραγμα του λεγόμενου Ευαγγελίου της Συζύγου του Ιησού εξακολουθεί να απασχολεί την ακαδημαϊκή κοινότητα. Έτσι ο Andrew Bernhard δημοσίευσε σήμερα στο gospels.net ένα κείμενο στο οποίο υποστηρίζει ότι κάποιος σύγχρονος πλαστογράφος συνένωσε αποσπάσματα από το Ευαγγέλιο του Θωμά για να κατασκευάσει το κείμενο χρησιμοποιώντας κάποιο εργαλείο όπως το λεγόμενο Grondin's Interlinear. Ο Mark Goodacre συνεχίζοντας την σκέψη του Bernhard υποστηρίζει ότι υπάρχει στο νέο εύρημα και στην Interlinear του Grondin το ίδιο λάθος κάτι που τον οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μάλλον το GJW είναι σύγχρονη πλαστογραφία.

Η Καινή Διαθήκη στο Βυζάντιο / New Testament in Byzantium

Στο διάστημα 26-28 Απριλίου 2013 θα πραγματοποιηθεί το συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών στο Dumbarton Oaks με θέμα την πολλαπλή πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στο Βυζάντιο. 
Για να διαβάσετε το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.

(Πηγή: Facebook group Neotestamentaria)

To τρέχον τεύχος του EvTh / The current issue of EvTh

Το τρέχον τεύχος του περιοδικού Evangelische Theologie 72:4 (2012) είναι αφιερωμένο στη θεολογική ερμηνεία των βιβλικών κειμένων:

Ulrich Luz, "Theologische Hermeneutik des Neuen Testaments als Hilfe zum Reden von Gott: Für Hans Weder zum Übergang in die dritte Lebensphase", 244-259
Στο πρώτο μέρος του άρθρου ο συγγραφέας θέτει το ζήτημα της ιδιαιτερότητας μίας θεολογικής ερμηνευτικής. Σε αυτές τις ιδιαιτερότητες ανήκει και το ότι θέτει το ερώτημα για τον Θεό. Ο συγγραφέας αποπειράται να δώσει απάντηση στο ερώτημα, ποια βοήθεια προσφέρουν τα καινοδιαθηκικά στο να κατανοήσουμε τον Θεό; Στο δεύτερο μέρος ο συγγραφέας αναζητά ένα μοντέλο ερμηνείας που να ανταποκρίνεται στα κείμενα της Κ.Δ. Υποστηρίζει ότι τα καινοδιαθηκικά κείμενα μπορούν να κατανοηθούν περισσότερο ως "γνωστοποιήσεις". Η είδηση καθίσταται γνωστή από τον συγγραφέα, ο οποίος δεν είναι "νεκρός" κι ο οποίος επιδρά στους παραλήπτες, η είδηση επομένως είναι πάντοτε συναφειακή. Στο τρίτο μέρος ο συγγραφέας επιστρέφει στο ερώτημα για τον Θεό: Αν κατανοήσει κανείς την είδηση μέσα στα κείμενα της Κ.Δ. ως την "ιστορία του Χριστού", τότε οι συγγραφείς είναι "μάρτυρες" για το "σχετικό-απόλυτο". Οι αναγνώστες καθίστανται παραλήπτες του μηνύματος κι οι εμπειρίες ζωής που έχουν επιδρούν με τέτοιο τρόπο στις ειδήσεις ώστε οι ιστορίες για τον Χριστό να πρέπει να γίνονται θέμα νέων αφηγήσεων. Για την Καινή Διαθήκη ο Θεός είναι "μια αλήθεια της ιστορίας" κι όχι μία "αιώνια αλήθεια της λογικής".

Philip F. Esler, "Die historische Interpretation des Neuen Testaments als Kommunikation in der Gemeinschaft der Heiligen: Entwurf einer ekklesialen Hermeneutik", 260-275
Ο συγγραφέας ξεκινά με τη θέση ότι η ιστορία πρέπει να καταλαμβάνει κεντρική θέση στη θεολογική ερμηνεία της Καινής Διαθήκης, που σκοπό έχει να προάγει και να εμπλουτίσει την εμπειρία και την ταυτότητα των χριστιανών του παρόντος. Έρχεται σε αντίθεση προς την κυρίαρχη τάση στην θεολογία της Καινής Διαθήκης να αποκόπτονται επιμέρους θέματα από την ιστορική τους συνάφεια και να αξιοποιούνται στη δογματική θεολογία και σε εκείνη του κανονικού δικαίου. Αυτή η κεντρική θέση της ιστορίας καθίσταται εμφανής εφόσον η εκκλησιολογία, κυρίως ως κοινωνία των αγίων, αποτελεί σημαντικό θεολογικό θέμα. Αν θέλουμε να αποκτήσουμε μια ιδιαίτερη σχέση με τους συγγραφείς της Κ.Δ. μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να τους εκτιμήσουμε και να λάβουμε σοβαρά το μήνυμά τους προς τους αναγνώστες τους. Επιπλέον πρέπει επιμείνουμε στην αναγνωρισιμότητα του παρελθόντος παρά τον κάθε μεταμοντέρνο σκεπτικισμό όσον αφορά στην αξιοπιστία της ιστορικής μας γνώσης. Ο συγγραφέας προτείνει ένα μοντέλο για τον διάλογο και την κοινωνία για να καταδείξει ότι μπορεί να εφαρμοσθεί στην επικοινωνία μεταξύ ζωντανών και νεκρών χριστιανών μέσα σε ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων που ξεκινά από μια νατουραλιστική και καταλήγει σε μια έντονα θεολογική προσέγγιση. Μέσα από το παράδειγμα διάφορων καινοδιαθηκικών κειμένων εξετάζεται στο τελευταίο μέρος του άρθρου η εγκυρότητα ενός τέτοιο μοντέλου. 

Oliver Reis & Thomas Ruster, "Die Bibel als »eigenwilliges und lebendiges« Kommunikationssystem", 275-290 
Οι συγγραφείς προτείνουν ένα μοντέλο, όπου το μυστικό και το φανερό δεν είναι αντίθετα μεταξύ τους. Υποστηρίζουν ότι ένα σύστημα είναι ζωντανό, όταν μπορεί να διακρίνει μεταξύ της ετεροαναφοράς και της αυτοαναφοράς. Η Βίβλος λειτουργεί ως ένα ιδιαίτερο σύστημα επικοινωνίας με το οποίο συνδέονται συστήματα πρόσληψης. Τονίζουν ότι θα πρέπει να γίνεται μια εσωτερική διαφοροποίηση της Βίβλου, της πρόσληψής της από τις διάφορες εκκλησίες και η ικανότητά της σύνδεσης με το περιβάλλον της. 

Gerd Theißen, "Bibelhermeneutik als Religionshermeneutik: Der vierdimensionale Sinn der Bibel", 291-306
Ο συγγραφέας προτείνει μία βιβλική ερμηνευτική, η οποία στηρίζεται σε μία γενική ερμηνευτική των θρησκειών. Οι θρησκείες είναι γλώσσες συμβόλων, που κατασκευάζονται από ανθρώπους. Περιλαμβάνουν τέσσερις διαστάσεις: παραπέμπουν στην υπερβατικότητα, σε μια ιστορία, καθορίζουν μέσα από εντολές τη ζωή και συγκροτούν κοινωνία. Η Βίβλος είναι η βάση του χριστιανικού κόσμου συμβόλων που καθορίζεται από δύο αξιώματα (μονοθεϊσμός και χριστολογία) και πολλά βασικά μοτίβα. Ερμηνεύει και καθιστά δυνατές διάφορες βασικές θρησκευτικές εμπειρίες, όπως την έκπληξη μπροστά στο γεγονός της ύπαρξης όλων των πραγμάτων, την εμπειρία του απόλυτου μυστηρίου και την εμπειρία της ενοχής και της ευθύνης (L. Wittgenstein). Αυτές οι εμπερίες διατρέχουν και τις τέσσερις διαστάσεις της Βίβλου: το κήρυγμα, που στηρίζεται στην υπερβατικότητα, την ιστορική αναφορά στο πρόσωπο του Ιησού, την ηθική της λειτουργία και της κανονική της σημασία, δηλ. τη σημασία της για τις εκκλησίες. Στο σύγχρονο κόσμο η αναφορά της Βίβλου στην κοινότητα σημαίνει και τη σχέση προς τις άλλες θρησκείες. Ο συγγραφέας προτείνει επίσης μία έκδοση της Βίβλου στην οποία θα περιέχονται και απόκρυφα ως παράρτημα. 

Elisabeth Parmentier, "Praktische Theologie als Resonanz auf die Wirkungsmacht der biblischen Offenbarung", 306-320
Η συγγραφέας αναζητά τον κοινό παρονομαστή των διαφόρων πεδίων και μεθόδων της πρακτικής θεολογίας. Η πρακτική θεολογία ορίζεται ως η ανταπόκριση στην επίδραση του ευαγγελικού μηνύματος. Αυτή η ανταπόκριση κατανοείται διπλά: ως αντήχηση της βιβλικής αποκάλυψης, την οποία προσλαμβάνει η θεολογία και ζει από αυτήν, αλλά και ως ενεργή συμμετοχή σε αυτήν τη διαδικασία πρόσληψης. Δεν είναι επομένως ένα μόνο ερμηνευτικό εγχείρημα αλλά κι ένα επιτελεστικό. Θα πρέπει να κατανοείται ως ένα έργο το οποίο λαμβάνει πάντοτε υπόψη τη συνάφεια και τους παραλήπτες προκειμένου το μήνυμα του ευαγγελίου να έχει σε κάθε περίπτωση τη μεγαλύτερη απήχηση. H μέγιστη σύγκλιση του μέσου, της θεολογικής μαρτυρίας, της αναφορά στη συνάφεια και στους παραλήπτες θα ήταν τα κριτήρια για να δοκιμαστεί η χρησιμότητα της πρακτικής θεολογίας στο σημερινό κόσμο. 

Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2012

Nέα σπαράγματα του κώδικα Tchacos / New fragments from Codex Tchacos

O Alin Suciu στο ιστολόγιό του ανακοίνωσε τον εντοπισμό δύο σπαραγμάτων παπύρων στη βιβλιοθήκη του Lafayette College, τα οποία φαίνεται να προέρχονται από τον κώδικα Tchacos, τον κώδικα που έγινε γνωστός επειδή περιέχει το ευαγγέλιο του Ιούδα. Το ένα από τα δύο σπαράγματα, που είναι μεγαλύτερο, προέρχεται από το Βιβλίο του Αλλογενούς, το οποίο περιέχεται επίσης στον κώδικα.
Για να διαβάσετε την ανάρτησή του πατήστε εδώ.

Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2012

Βιβλιοκρισία του βιβλίου του A. Orlov, Dark Mirrors / Review of A. Orlov's book Dark Mirrors

Aναρτήθηκε στο διαδίκτυο η βιβλιοκρισία του νέου βιβλίου του Andrei A. Orlov για τη δαιμονολογία στον αρχαίο Ιουδαϊσμό:

Andrei A. Orlov,  Dark Mirrors: Azazel and Satanael in Early JewishDemonology,  Albany: State University of New York Press, 2011. xv + 201 pp. $75.00 (cloth), ISBN 978-1-4384-3951-8.


Ο Σαμψών κι ο ήλιος στις συναγωγές της Γαλιλαίας / Samson and the sun in the synagogues of Galilee

Στην ηλεκτρονική έκδοση της Haaretz ο Elchanan Reiner δημοσιεύει ένα ενδιαφέρον κείμενο σχετικά με τις παραστάσεις του Σαμψών και του ήλιου στις συναγωγές της Γαλιλαίας. Ο συγγραφέας εντοπίζει σε αυτήν την ιδιαίτερη εικονογραφική παράδοση τη συνάντηση δύο παραδόσεων, του Σαμψών και του Ιησού του Ναυί:

"Samson follows the sun to Galilee"
Καθώς το άρθρο δεν είναι ελεύθερο σε όσους δεν είναι συνδρομητές της εφημερίδας παραθέτουμε μερικά αποσπάσματα:

"The appearance of the sun god in the Galilean synagogues gave rise to a rich harvest of studies aimed at dealing with the gap between the image created by the literary sources and what was reflected on the synagogue floors. The main avenues of research since the question arose may be summed up like this: The depictions are indicative of the existence of a non-rabbinical trend in Judaism, not based on the teachings of the sages, which existed along with the Galilean houses of study, during the period when the Talmudic writings were being redacted. Thus, the researchers tried to reconcile and incorporate the apparently alien world of the newly discovered images with that of the study houses and the sages.
..................................................................................................................................................................
What the mosaic floors are saying is first and foremost that God, or some aspect of God, is symbolized in Galilee and the surrounding area by the sun, and this is exactly what the image drawn at the center of the synagogue is conveying.
...................................................................................................................................................................
The figures of Samson at Huqoq and Wadi Hamam therefore represent a single local tradition shared by all the inhabitants of the surrounding area, a tradition that in various ways, which are currently unknown, connects Samson to the place - to Galilee or to a specific location within it, which we cannot yet identity. The Samson tradition in Galilee is, therefore, a Galilean interpretation of the biblical story of Samson.
...................................................................................................................................................................
The transfer of Samson to Galilee is therefore a mythical reading of the Scriptures, a placement of the biblical story in the Galileans' own experience. This is the act of myth. Thus the Scriptures were given a local reading by the inhabitants of the Galilee. Therefore the graves of the tribes become identified with the Arbel, the Sea of Galilee becomes the Jordan River the Children of Israel crossed and in it reposes Miriam's well, which marks the border between the wilderness and the fertile land. In this way the Galilean terrain on the western side of the Jordan was shaped as the essence of the Land of Israel experience in the eyes of its inhabitants."

Tα εξωκανονικά ευαγγέλια στο BBC Wales / The noncanonical gospels on BBC Wales

Από το ιστολόγιο του Mark Goodacre πληροφορούμαστε για την ενδιαφέρουσα συζήτηση στο ραδιόφωνο του BBC Wales την Κυριακή 8/10, όπου ειδικοί συζήτησαν με αφορμή το νέο απόκρυφο κείμενο τα εξωκανονικά κείμενα γενικότερα.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε τη συζήτηση online:

Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012

Συνέδριο για τον ιστορικό Ιησού / Conference on Historical Jesus

Την προηγούμενη εβδομάδα, Πέμπτη 4/10 και Παρασκευή 5/10 πραγματοποιήθηκε στο Dayton (Union Theological Seminary) συνέδριο σχετικά με τα κριτήρια που εφαρμόζονται στην έρευνα για τον ιστορικό Ιησού. Βάση της ακαδημαϊκής συζήτησης αποτέλεσε ο συλλογικός τόμος που επιμελήθηκαν οι Chris Keith και Αnthony Le Donne, Jesus, Criteria, and the Demise of Authenticity, T & T Clark, Continuum 2012.

To συνέδριο μαγνητοσκοπήθηκε κι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να το παρακολουθήσουν online στη σελίδα http://www.livestream.com/unitedts

Επιπλέον ο Mark Goodacre, που παρακολούθησε το συνέδριο, ανάρτησε στο ιστολόγιό του λεπτομερείς καταγραφές του περιεχομένου των εισηγήσεων και της συζήτησης.
http://ntweblog.blogspot.gr/

Νεότερα για το Ευαγγέλιο της Συζύγου του Ιησού / GJW: an update

Το νεοανακαλυφθέν σπάραγμα παπύρου με το αμφιλεγόμενο απόσπασμα από τος λεγόμενο "Ευαγγέλιο της Συζύγου του Ιησού" εξακολουθεί να απασχολεί την ακαδημαϊκή κοινότητα. 
Στο σημερινό ΒΗΜΑgazino ο Μάρκος Καρασαρίνης δημοσιεύει μία ανασκόπηση του παπύρου και της κριτικής, την οποία δέχθηκε κι εντοπίζει κάποια από τα ζητήματα που θέτει το νέο αυτό εύρημα:


Νωρίτερα την προηγούμενη εβδομάδα ο Peter Head αμφισβητεί την γνησιότητα του σπαράγματος στηριζόμενος σε παπυρολογικά και παλαιογραφικά κριτήρια:


Στην ηλεκτρονική έκδοση του The Chronicle of Higher Education φιλοξενείται η συνέντευξη που έδωσε η Karin King με αφορμή το επίμαχο κείμενο:

Ένα νέο βιβλίο για το Comma Johanneum / A new book on Comma Johanneum

Ο συνάδελφος Παύλος Βασιλειάδης εξέδωσε στις εκδόσεις Πουρναράς τη μελέτη του για το Comma Johanneum: 

Π. Βασιλειάδη, Κόμμα Ιωάννου. Μια προσέγγιση στη γνησιότητά του βάσει της κριτικής του κειμένου και της ερμηνευτικής του, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2012
ISBN 978-960-242-509-1
212 σελίδες
15,97 ευρώ

Περιεχόμενα του βιβλίου

1. Εισαγωγή
1.1 Το γενικότερο θεματικό πλαίσιο της επιστολής Α΄ Ιωάννη
1.2 Οι θεματικές ενότητες της επιστολής Α΄ Ιωάννη
1.3 Η συνάφεια της περικοπής Α΄ Ιωάννη 5:7, 8 και η ερμηνεία της
1.4 Το Ιωάννειο κόμμα εντός των συμφραζομένων του 2. Γνησιότητα και αυθεντικότητα: Οι εξωτερικές μαρτυρίες

2.1 Η μαρτυρία των ελληνικών χειρογράφων της ΚΔ
2.2 Η μαρτυρία των λατινικών χειρογράφων της ΚΔ
2.3 Η μαρτυρία των χειρογράφων άλλων αρχαίων μεταφράσεων της ΚΔ
2.4 Η μαρτυρία των ελλήνων συγγραφέων
2.5 Η μαρτυρία των λατίνων συγγραφέων
2.6 Πορίσματα της σύγχρονης έρευνας και σύγχρονες εκδόσεις, μεταφράσεις και αποδόσεις της ΚΔ 2.6.1 Στη γραμματεία της χριστιανικής Δύσης
2.6.2 Στην ελληνική γραμματεία της χριστιανικής Ανατολής

 3. Γνησιότητα και αυθεντικότητα: Οι εσωτερικές μαρτυρίες
3.1 Τροποποίηση κατά τη μεταβίβαση
3.2 Εσωτερική και νοηματική συμφωνία

 4. Συμπεράσματα
 Παράρτημα
Α. Νεότερες και σύγχρονες μεταφράσεις και αποδόσεις της περικοπής Α΄ Ιωάννη 5:5-8
Β. Εικόνες