Στο τρέχον τεύχος του VigChr / In the current issue of VigChr

Vigiliae Christianae 69:1 (2015)

Jordan Daniel Wood, "Origen’s Polemics in Princ 4.2.4: Scriptural Literalism as a Christo-Metaphysical Error," 30-69 (abstract)

Matthew R. Crawford, "Reading the Diatessaron with Ephrem: The Word and the Light, the Voice and the Star," 70-95 (abstract)

Το τρέχον τεύχος του JAJ/ The current issue of JAJ

Journal of Ancient Judaism 5:3 (2014)

Yitzhaq Feder, "The Wilderness Camp Paradigm in the Holiness Source and the Temple Scroll: From Purity Laws to Cult Politics," 290-310
This paper explores the socio-historical implications of the levitical purity laws as they are understood in the Holiness Source (H) and the Temple Scroll (TS). Though these sources show a similarity in rhetoric, closer examination reveals fundamental differences between them. In particular, I focus on the manner in which these sources understand the wilderness camp model, which serves as the primary framework for the application of the biblical purity laws. In H, we find a repeated emphasis on the danger of polluting the Tabernacle (e. g., Lev 15:31; Num 5:4; 19:13, 20). From a strict philological analysis of these sources, it becomes clear that these statements focus on the purity of the centralized sanctuary. Interestingly, this attitude finds echoes in the rabbinic view, which restricted the application of the purity laws almost exclusively to Jerusalem. In comparison, the interpretation of these verses in TS construes them as requiring purity in other cities throughout the land. The comparison of these sources and the relationship between purity and the cult establishment implied by them can serve as a basis for contextualizing them historically. This analysis can enable us to trace the development of attitudes towards purity in Israel in the periods before and after cult centralization. 

Walter Houston, "Between Salem and Mount Gerizim: The Context of the Formation of the Torah Reconsidered," 311 - 334

Building on recent suggestions, I argue that the final composition of the Pentateuch in the Persian period was the result of common enterprise or compromise between the province of Samaria and Jerusalem. This is based on an examination of the historical circumstances as well as on the contents and text of the Pentateuch. Contrary to the picture painted in Ezra-Nehemiah, there were good relationships and contacts between the upper classes of the two provinces throughout the period, and it is probable that the priestly staff of the temple of Argarizim, which recent evidence shows was established in the mid fifth century, was closely related to that of Jerusalem. The identities of both holy places are hinted at in the text. The likely original text of Deut 27:2–8 ordains sacrifice to be made and the Torah to be inscribed on Mount Gerizim (v. 4), not on Mount Ebal as in the MT. This either suggested the establishment of the sanctuary there (Kartveit), or was suggested by it (Nihan). On the other hand, Gen 14:18 refers to Jerusalem under the name of Salem. The Torah contains material of northern origin, and some of it, especially the story of Joseph, originated relatively late. The Tabernacle and ritual texts in P do not, as often thought, represent the Jerusalem temple, but an ideal sanctuary, and they are available to reform the practice of both temples. The MT, like the Samaritan Pentateuch, contains revisions away from the common inheritance.

Molly Zahn, "Prophecy Rewritten: Use of Scriptural Traditions in 4QPseudo-Ezekiel," 335-367

Despite the amount of attention and study given to “rewritten scripture” and related phenomena in recent years, a number of texts that appear to employ rewriting have not been fully analyzed from this perspective, including 4QPseudo-Ezekiel. This study provides a detailed examination of the ways 4QPseudo-Ezekiel interacts with known versions of scripture and integrates the results of that examination into the larger conversation surrounding the various forms and purposes of rewriting in Second Temple Judaism. The evidence suggests that the goals and functions of scriptural reuse in 4QPseudo-Ezekiel closely resemble those of “rewritten scripture” texts like the Temple Scroll and Jubilees. At the same time, connections between the text and ideology of 4QPseudo-Ezekiel and that of versions of what became the biblical book of Ezekiel highlight the importance of joining study of “rewritten scripture” with study of the textual development of books of the Hebrew Bible. 

Matthew Gordley, "Creating Meaning in the Present by Reviewing the Past: Communal Memory in the Psalms of Solomon," 368-392

This article examines Psalms of Solomon with an eye toward how these compositions may have functioned within the setting of a first-century B. C. E. Jewish community in Jerusalem. Several of these psalms should be understood as didactic hymns providing instruction to their audience through the medium of psalmody. Attention to the temporal register of Pss. Sol. 8, 9, and 17 shows how the poet’s use of historical review and historical allusion contributed to a vision of present reality and future hope, which the audience was invited to embrace. Issues relating to the place of these psalms in the tradition of Solomonic discourse are also addressed insofar as they contribute to the didactic function of this psalm collection.

William A. Tooman, "The Hermeneutics of Scribal Rewriting in Targum Jonathan Ezek 1," 393-414

This paper examines a number of expansions and rewordings in Tg. J. Ezek 1 that alter or elaborate upon the description of the celestial creatures. The object is threefold: to identify textual cues within the Targum’s Vorlage that sparked expansions or rewordings, to explain the exegetical choices reflected in those expansions and rewordings, and to deduce something about the hermeneutical assumptions under which those choices were made. Along the way, I explain several features of the Targum in new ways, but the principal objects of my inquiry are the scribes responsible for Targum Jonathan and the various ways that they interacted with their Hebrew Vorlage. I propose that the expansions and rewordings never reflect exuberance or whimsy on the part of the targumic scribes. Rather, they represent a disciplined effort to produce an accurate reading of their Hebrew text, undertaken according to certain hermeneutical assumptions, assumptions that are co-extensive with their assumptions about the nature of their source texts as scripture. 

Οι ταλαιπωρίες ενός χειρογράφου / The troubles of a manuscript

Στο γνωστό ιστολόγιο της Βρετανικής Βιβλιοθήκης Medieval manuscripts blog παρουσιάζονται οι ταλαιπωρίες που υπέστη ένα πρόσφατα ψηφιοποιημένο χειρόγραφο της Βιβλιοθήκης, το Egerton MS 3046, ένα ελληνικό ευαγγελιστάριο του 11ου/12ου αι. στα χέρια του συλλέκτη του John Ruskin, αλλά και άλλων αναγνωστών του κατά το παρελθόν. 

Annotated, Misbound, Mutilated: John Ruskin’s Gospel Lectionary

Selfies της αρχαιότητας / Selfies of antiquity

Ένα έξυπνο κι ενδιαφέρον άρθρο της Karen Stern για τις selfies της αρχαίας Εγγύς Ανατολής, τα graffiti, δημοσιεύεται στη σελιδα των φίλων της ASOR:

Graffiti—the ‘Selfies’ of the Ancient Near East?

Ο Ωριγένης και η Αγία Γραφή / Origen and the Bible

Στη σειρά των αναρτήσεων για την πρόσληψη της Αγίας Γραφής θα αφιερώσουμε κάποιες από αυτές στον Ωριγένη.

Ο Ωριγένης μιλά για την ερμηνεία των βιβλικών κειμένων στο 4ο βιβλίο του έργου του Περὶ ἀρχῶν, όπου δίνει και τις θεολογικές αρχές της εξήγησής του. 

Βασική θέση του είναι βέβαια ο θείος χαρακτήρας της Βίβλου, αφού περιέχει θείες διδασκαλίες και μπορεί, επομένως, να μεταμορφώνει τη ζωή των ανθρώπων. Αυτές οι διδασκαλίες αποκαλύπτονται στην Καινή Διαθήκη από τον Ιησού Χριστό ο οποίος προφητεύθηκε στην Παλαιά. Επομένως, οι δύο διαθήκες παρά την πολυμορφία των κειμένων έχουν ενότητα. 

Αυτή η ενότητα καθίσταται σαφής σε τρία σημεία: α) στην υπόθεσή τους, δηλαδή στο κοινό μήνυμα Παλαιάς και Καινής, β) στην οικονομία, δηλ. στο θεϊκό σχέδιο, το οποίο αποκαλύπτεται σε αυτές και γ) στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, που είναι το κεντρικό πρόσωπο (ἀνακεφαλαίωσις) και στις δύο.

Μολονότι ο Ωριγένης προϋποθέτει τις τρεις παραπάνω αρχές, γνωστές κι από άλλους εκκλησιαστικούς συγγραφείς της εποχής, ακολουθεί διαφορετική πορεία εξήγησης στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Στην ΠΔ η εμπειρία του Λόγου γίνεται μέσω τρίτων, ενώ στην Καινή Διαθήκη είναι άμεση. Και στις δύο όμως περιπτώσεις η εξηγητική πορεία είναι ανάλογη, καθώς ο τελικός στόχος είναι η γνώση του Λόγου. 

Φυσικά ο Ωριγένης προϋποθέτει επίσης την θεοπνευστία του βιβλικού κειμένου, την οποία κατανοεί ως ενέργεια τόσο του Λόγου όσο και του Πνεύματος. Η θεοπνευστία συνίσταται σε δύο στοιχεία: α) στο σκοπό της Βίβλου, που είναι η "παιδεία" της ψυχής και β) στο περιεχόμενό της, που δεν είναι άλλο από το βαθύτερο πνευματικό νόημα που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια. Σκοπός της εξήγησης είναι, επομένως, να αναδείξει αυτό το νόημα, ώστε οι ακροατές να οδηγηθούν στην τελειότητα. Αυτό όμως δεν είναι μια απλή υπόθεση. Ο ερμηνευτής / αναγνώστης θα συναντήσει "λίθους προσκόμματος" και παράδοξα σημεία μέσα στο κείμενο (π.χ. ανθρωπομορφισμούς, γραμματικά και συντακτικά λάθη, προβληματικά σημεία από πλευράς ηθικής κ.ά.). Θα πρέπει να συνδέσει, λοιπόν, όλα τα στοιχεία για να μπορέσει να φτάσει σε ένα μήνυμα που θα έχει συνοχή και να ανακαλύψει την "ἀκολουθία" του κειμένου (Περὶ ἀρχῶν 4.3.3). 

Αυτό οδηγεί στην ιδέα της διπλής φύσης της Βίβλου, η οποία προκύπτει επίσης από την αναλογία την οποία βλέπει ο Ωριγένης κι άλλοι εκκλησιαστικοί συγγραφείς μεταξύ της ενσάρκωσης του Λόγου και του λόγου του Θεού που έγινε γραπτό κείμενο. Για την ακρίβεια η σάρκωση του Λόγου οδηγεί και στην καταγραφή του λόγου. Έτσι η Γραφή είναι η εκδήλωση των πνευματικών αληθειών, στις οποίες τώρα οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση. 

Μολονότι στο έργο του Περὶ ἀρχῶν ὁ Ωριγένης μιλά για τριμερή διάκριση του κειμένου: σώμα, ψυχή και πνεύμα (4.2.11), αυτή η διαίρεση δεν απαντά αλλού στο έργο του. Στα περισσότερα κείμενά του κάνει λόγο για δύο επίπεδα του κειμένου. Είναι πιθανον η τριμερής διάκριση να αναφέρεται στα τρία διακριτά στάδια της πορείας προς την τελείωση (K.J. Torjesen, Hermeneutical Procedur and Theological Method in Origen's Exegesis, 1986: 41). Aυτά τα τρία στάδια αντιστοιχούν και σε τρεις διαφορετικές ομάδες μέσα στην χριστιανική κοινότητα: τους αρχάριους, τους προχωρημένους και τους τέλειους. Έργο του εξηγητή είναι, επομένως, να απευθυνθεί και στις τρεις αυτές ομάδες με τέτοιον τρόπο ώστε το βιβλικό μήνυμα να γίνει κατανοητό από όλους. 

Μολονότι ο τελικός στόχος είναι το πνευματικό μήνυμα του κειμένου, το γράμμα είναι εξίσου σημαντικό κι ο εξηγητής αναπτύσσει διάφορες μεθόδους για να το προσεγγίσει. Πνευματικό μήνυμα και γράμμα του κειμένου είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους. Το γράμμα του βιβλικού κειμένου είναι σημαντικό, γιατί αναφέρεται στην βιβλική ιστορία, είναι χρήσιμο για τα απλά μέλη της κοινότητας κι έχει επίσης απολογητική αξία. Από την άλλη δεν επαρκεί η γραμματική ή η ιστορική μελέτη του. Το βιβλικό κείμενο έχει βαθύτερο νόημα που απευθύνεται στους ώριμους και πρέπει αντληθεί. 

Υπόμνημα με βάση το βυζαντινό κείμενο / Textual commentary on byzantine texts

Στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism ο Tommy Wassermann ανακοίνωσε την έκδοση ενός υπομνήματος στο κείμενο των χειρογράφων, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη το βυζαντινό κείμενο. Η νέα αυτή έκδοση έρχεται να συμπληρώσει το ανάλογο εγχείρημα του Metzger και προσφέρει μία νέα αξιολόγηση του υλικού της χειρόγραφης παράδοσης. Είναι πραγματικά ευχάριστο ότι τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι ειδικοί στρέφουν το ενδιαφέρον τους στα χειρόγραφα του βυζαντινού κειμένου, το οποίο αντιμετωπίζεται πλέον ως ένας σοβαρός κι αξιόπιστος μάρτυρας του κειμένου της ΚΔ.

A Pro-Byzantine Textual Commentary

RBL 16.1.2015

Gary A. Anderson, Charity: The Place of the Poor in the Biblical Tradition
Reviewed by Timothy Sandoval

Aaron Chalmers, Exploring the Religion of Ancient Israel: Prophet, Priest, Sage and People
Reviewed by Thomas Wagner

Raymond F. Collins, Second Corinthians
Reviewed by B. J. Oropeza

Philip R. Davies and Thomas Römer, eds., Writing the Bible: Scribes, Scribalism and Script
Reviewed by Stephen Reed

A. E. Harvey, Is Scripture Still Holy? Coming of Age with the New Testament
Reviewed by Christopher Holmes

Tawny L. Holm, Of Courtiers and Kings: The Biblical Daniel Narratives and Ancient Story-Collections
Reviewed by Jordan M. Scheetz

Eugene E. Lemcio, Travels with St. Mark: GPS for the Journey. A Pedagogical Aid
Reviewed by Kenneth Litwak

Michael E. Stone, An Editio Minor of the Armenian Version of the Testaments of the Twelve Patriarchs
Reviewed by Adam Carter McCollum

Rannfrid I. Thelle, Approaches to the “Chosen Place”: Accessing a Biblical Concept
Reviewed by Eckart Otto

Heath A. Thomas, Poetry and Theology in the Book of Lamentations: The Aesthetics of an Open Text
Reviewed by Miriam Bier

Donald M. Walter and Gillian Greenberg, trans.; George A. Kiraz and Joseph Bali, eds., The Book of the Twelve Minor Prophets according to the Syriac Peshitta Version with English Translation: The Twelve Prophets
Reviewed by H. F. van Rooy

Τρίτη συνάντηση του Biblicum / Third meeting of Biblicum

Η τρίτη συνάντηση του Biblicum θα γίνει την  Δευτέρα 19  Ιανουαρίου 2015, ώρα 7.30΄ μ.μ. στην αίθουσα συνεδριάσεων: 

Αικατερίνη Τσαλαμπούνη, "Η αποκαλυπτική γλώσσα του Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή: το παράδειγμα του Ρωμ 16,20"

Το τρέχον τεύχος του ThR / The current issue of ThR

Theologische Rundschau 79:4 (2014)

• Wolfgang Zwickel, "Biblische Archäologie, 2," 393-417
• Melanie Köhlmoos, "Komposition, Redaktion, Tradition : dreißig Jahre Methodenwechsel in der alttestamentlichen Exegese (1984 - 2014)," 418-435
• Ulrich H. Körtner, "Literatur zur theologischen Hermeneutik 2000 - 2014, 2," 436-475
• Konrad Schmid, "'Die Entstehung des Alten Testaments' : zur Neuausgabe von Rudolf Smends Lehrbuch," 476-482

O Larry Hurtado για τις καινοδιαθηκικές σπουδές στον 20ο αιώνα / Larry Hurtado on the NT studies in the 20th c.

O Larry Hurtado έχει αναρτήσει ένα παλαιότερο άρθρο του σχετικά με την πορεία των καινοδιαθηκικών σπουδών κατά τον 20ο αι. Το κείμενό του δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Religion 39 (2009): 43-57

New Testament Studies in the 20th Century

O Hurtado δημοσίευσε μία ακόμη ενδιαφέρουσα μελέτη με παρόμοιο θέμα "Fashions, fallacies and future prospects in New Testament studies," JSNT 36:4 (2014): 299-324 αλλά και μία παλαιότερη, του M. Hengel, "Aufgaben der neutestamentlichen Wissenschaft," NTS (1994): 321-357

Τα θαύματα στη συνοπτική παράδοση (ΙΙ): ιστορία της ερμηνείας / Miracles in the synoptic tradition: history of interpretation

Τα θαύματα μέσα στην Καινή Διαθήκη αλλά και στην αρχαία Εκκλησία έχουν σωτηριολογικό περιεχόμενο και συνδέονται άμεσα με την ιστορία της σωτηρίας και της αποκάλυψης του Θεού μέσα στην ιστορία. Η σημαντική αλλαγή απέναντι στο θαύμα πραγματοποιείται κατά τα νεότερα χρόνια. Αιτία είναι η εκδήλωση κριτικής στάσης απέναντι στις πηγές και η εφαρμογή κριτικών ιστορικών μεθόδων. Η ανάπτυξη των  φυσικών επιστημών άλλαξε την αντίληψη για τον κόσμο. Έτσι το θαύμα σιγά-σιγά παραγκωνίστηκε στο μικρό πλέον χώρο του αδύνατου με τα ανθρώπινα δεδομένα. Ταυτόχρονα η αισιοδοξία που προκάλεσε η ανάπτυξη των θετικών επιστημών προκάλεσε την έντονη αμφισβήτηση της πεποίθηση ότι ο Θεός μπορεί να παρέμβει στον κόσμο και να καταργήσει ή να αλλάξει τους νόμους που ο ίδιος έθεσε. Σε φιλοσοφικό επίπεδο αναπτύσσονται δύο διαφορετικές τάσεις: α) ο θεϊσμός (deismus) σύμφωνα με τον οποίο ο Θεός έθεσε τους φυσικούς νόμους και δεν παρεμβαίνει πλέον στον κόσμο και β) η αθεΐα, η οποία αρνείται την ύπαρξη κάθε ανώτερου όντος κι επομένως και των θαυμάτων. 

Και στον χώρο της Εκκλησίας αναπτύσσεται ένας αντίλογος προς αυτές τις τάσεις. Μία βασική έκφρασή του είναι η λεγόμενη απολογητική, για την οποία έγινε ήδη λόγος. Ταυτόχρονα αναπτύσσονται μία σειρά από διαφορετικές ερμηνευτικές τάσεις, οι οποίες στέκονται με διαφορετικό η καθεμιά τρόπο απέναντι στο θαύμα, λιγότερο ή περισσότερο κριτικά και σκοπό έχουν να δώσουν απάντηση στο πρόβλημα του θαύματος. Στη συνέχεια δίνουμε πολύ σύντομα τις βασικές τάσεις στην ιστορία πρόσληψης των θαυμάτων (με βάση τον πίνακα του B. Kollmann, Bibel u. Kirche 61/2 (2006): 92-93):

Πατερική ερμηνεία

Η ιστορικότητα των θαυμάτων δεν αμφισβητείται. Είναι σε άμεση σχέση με την ιστορία της θείας οικονομίας και την εκκλησιαστική κοινότητα. Αποτελούν την απόδειξη της θεότητας του Ιησού. Έχουν σωτηριολογικό περιεχόμενο.

Λογοκρατία (C.F. Bahrdt, H.E.G. Paulus, C.H. Venturini)

Tα θαύματα του Ιησού βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα, δεν έχουν τίποτε το υπερφυσικό ή το αντίθετο προς τη λογική. Ερμηνεύονται, επομένως, λογοκρατικά για να αποδειχθεί η ιστορικότητά τους.

Μυθολογική ερμηνεία (D.F. Strauss)

Tα θαύματα είναι μη ιστορικοί μύθοι. Διαμορφώθηκαν με βάση ανάλογες αφηγήσεις της Π.Δ. για να αποδείξουν τη μεσσιανικότητα του Ιησού. Οι καινοδιαθηκικές αφηγήσεις των θαυμάτων, επομένως, θα πρέπει να κατανοηθούν ως προϊόντα της αρχαίας χριστιανικής πίστης για το Μεσσία και θα πρέπει να διερευνηθεί το θρησκευτικό τους περιεχόμενο.

Θρησκειοϊστορική και κηρυγματική ερμηνεία (R. Bultmann, G. Klein, W. Schmithals)

Διάφορες λαϊκές αφηγήσεις θαυμάτων και μοτίβα σχετικά με τα θαύματα, κυρίως από τον ελληνιστικό κόσμο, μεταφέρθηκαν μετά την Ανάσταση στο πρόσωπο του Ιησού. Οι αφηγήσεις θαυμάτων στην Κ.Δ. δεν είναι πραγματικά γεγονότα αλλά μαρτυρίες πίστης και εικόνες μιας άλλης πραγματικότητας. Το θαύμα κατανοείται μέσα από μία διαδικασία απομυθοποίησης ως μήνυμα πίστης, το οποίο δίνει νέες προοπτικές στην κατανόηση του νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ιστορία της σύνταξης των αφηγήσεων των θαυμάτων (H.J. Held, L. Schenke, K. Kertelge, D.A. Koch, U. Busse, K. Becker)

To ερώτημα της ιστορικότητας των θαυμάτων θεωρείται δευτερεύον και αντιμετωπίζεται μέσα στο πλαίσιο της θρησκειοϊστορικής κηρυγματικής ερμηνείας τους. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στον τρόπο που κατανοεί το θαύμα ο κάθε ευαγγελιστής. Τονίζονται κυρίως οι κριτικές τάσεις των ευαγγελιστών απέναντι στο θαύμα.

Βιβλική θεολογία (P. Stuhlmacher, O. Betz, W. Grimm, R. Glöckner)

Ρίζα των αφηγήσεων των θαυμάτων της Κ.Δ. είναι η παλαιοδιαθηκική παράδοση. Τα θαύματα είναι ιστορικά αξιόπιστα. Τα θαύματα, τα οποία κατανοούνται σε σχέση με την παράδοση της Π.Δ., αποτελούν μέρος της ιστορίας της σχέσης του Θεού με τους ανθρώπους, η οποία διατρέχει όλη την Αγία Γραφή και δεν θα πρέπει να απομονώνονται από αυτήν. 

Φεμινιστική ερμηνεία (Ε. Μoltmann-Wendel, L. Schottroff, C. Mulak. U. Metternich)

Τα θαύματα, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκονται οι γυναίκες, θεωρούνται ιστορικά αξιόπιστα. Η αποκατάσταση της γυναίκας και ο σημαντικός ρόλος στο «κίνημα του Ιησού» έχουν σημασία και για το σημερινό κίνημα της ισότητας.

Κοινωνικοϊστορική προσέγγιση (G. Theissen)

Οι εξορκισμοί, οι θεραπείες και θεραπείες κατά το Σάββατο αναφέρονται σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα, ενώ τα θαύματα σωτηρίας και οι επιφάνειες είναι προϊόντα της μεταπασχάλιας πίστης. Πρέπει να διερευνηθεί η κοινωνικοϊστορική κατάσταση που αντικατοπτρίζεται μέσα σε κάθε θαύμα. Οι ιστορίες των θαυμάτων όμως είναι ταυτόχρονα διαχρονικής αξίας ιστορίες ελπίδας, οι οποίες δίνουν ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο.

Ψυχολογική ερμηνεία (M. Kassel, E. Drewermann)

Εκείνα τα θαύματα που αφορούν στο χώρο των συναισθημάτων είναι αδιαμφισβήτητα. Στην περίπτωση των αναστάσεων πρόκειται για περιπτώσεις νεκροφάνειας. Κάποια θαύματα που σχετίζονται με τη φύση συνδέονται με τη σαμανική δύναμη επικοινωνίας με τα στοιχεία της φύσης. Οι ιστορίες θαυμάτων είναι διαχρονικοί τρόποι απελευθέρωσης από το φόβο και την εσωτερική ταραχή. Οδηγούν σε μία αρμονία και στην αυτοσυνειδησία.

Ερμηνευτική της αποστασιοποίησης (S. Berg, H.K. Berg)

Δεν τίθεται το ζήτημα της ιστορικότητας των θαυμάτων. Μέσα από μία αποστασιοποιημένη προσέγγιση των σχετικών αφηγήσεων, προκαλείται το ενδιαφέρον, δίνεται το έναυσμα για μία διαδικασία στοχαστικής προσέγγισης του κειμένου και αίρεται κάθε γόνιμος αντίλογος.

Ιστορία της πρόσληψης και της επίδρασης (H. Frankenmölle, B. Van Iersel, U. Luz, H. Bee-Schroedter)

Ως συγχρονική προσέγγιση του κειμένου αντιμετωπίζει την κάθε αφήγηση θαύματος ως ενότητα, εστιάζει στην τελική του μορφή και τονίζει τη λειτουργικότητά του. Δεν ενδιαφέρεται για τα στάδια σύνταξής του ούτε για ζητήματα ιστορικότητας. Το νόημα του κειμένου κι επομένως και μιας παράδοσης σχετικής με ένα θαύμα του Ιησού το ανασυνθέτει ο κάθε αναγνώστης. 

«Ο τρίτος δρόμος» μεταξύ της ιστορίας και της μεταφοράς (K. Berger, S. Alkier, B. Dressier)

Τα βιβλικά θαύματα στηρίζονται σε μία κατανόηση της πραγματικότητας, η οποία ακολουθεί διαφορετικούς νόμους χωρίς όμως να είναι παράλογη. Το ζήτημα των θαυμάτων πρέπει να μείνει ανοικτό και δε θα πρέπει οι βιβλικές ιστορίες θαυμάτων να κατανοηθούν με βάση τη σύγχρονη κατανόηση της πραγματικότητας και της ιστορίας, 

Εθνολογία / πολιτισμική ανθρωπολογία (W. Stegemann, C. Strecker, Context Group)

Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στα θαύματα θεραπείας και στους εξορκισμούς. Ο Ιησούς είναι ένας λαϊκός θεραπευτής, ο οποίος μοιράζεται με το κοινό του πολλά στοιχεία σχετικά με την αντίληψη του κόσμου και της ασθένειας. Τα θαύματα της Αγίας Γραφής δεν θα πρέπει να κατανοηθούν μέσα στο πλαίσιο της δικής μας δυτικής πλέον κουλτούρας. 

Οι συγγραφείς των ευαγγελίων και άλλων αρχαίων κειμένων / The authors of the Gospels and of other ancient sources

Στα βιβλικά ιστολόγια τον τελευταίο καιρό εξελίσσεται μία συζήτηση σχετικά με τους συγγραφείς των ευαγγελίων και κατά πόσο ήταν συνηθισμένο φαινόμενο στην αρχαιότητα κείμενα να κυκλοφορούν ανώνυμα για κάποιο διάστημα προτού ταυτοποιηθούν με κάποιον συγγραφέα. Διαβάστε τη εκτενή συζήτηση του θέματος από τον Matthew Ferguson στο ιστολόγιό του Κέλσος:

Why Scholars Doubt the Traditional Authors of the Gospels

Μία νέα βιβλιοκρισία του βιβλίου των Hill & Kruger, Early Text of the NT / A new review on Hill & Kruger, Early Text of the NT

Διαβάστε πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο μία εκτενή κριτική παρουσίαση του περιεχομένου του βιβλίου των Hill & Kruger, Early Text of the NT: 

Georg Gäbel, A Fresh Look at the Early Text: A Review Article

Ένα νέο υπόμνημα για τις Παροιμίες / A new commentary on Proverbs

Από τον εκδοτικό οίκο Peeters κυκλοφόρησε ένα νέο υπόμνημα για τα πρώτα εννέα κεφάλαια του βιβλίου των Παροιμιών:

J.A. Loader, Proverbs 1-9. Historical Commentary on the Old Testament, Peeters, Leuven 2014

Σελίδες:  XXVIII-407 

ISBN: 978-90-429-3144-2

74 ευρώ

Περιγραφή εκδοτικού οίκου / Description

Written within the historical-critical paradigm, this commentary on Proverbs 1-9 ventures to overcome the bifurcation of “historical” and “literary” perspectives in biblical interpretation. Avoiding novel propositions about composition as well as claims for alternative reading strategies, it strives to take the text seriously at the philological, structural and compositional levels in order to indicate the book’s amplitude and potential. This is done in dialogue with recent and traditional Jewish and Christian readings. The self-description of Wisdom, which has had a hugely eventful reception in the history of Christian doctrine, is particularly striking in this respect. Usually taken to fit uncomfortably into Israel’s “salvation history”, the universal scope of the edited poems directs the reader’s eye beyond the history of one nation and turns wisdom’s putative dearth into a theological asset. The sages knew the limits of their practical advice and aimed it at ethically living the Fear of God.

Alan Garrow: το συνοπτικό πρόβλημα / Alan Garrow: the synoptic problem

Στο ιστολόγιο Biblical Studies Online έχει αναρτηθεί η μαγνητοφωνημένη εισήγηση του Alan Garrow σχετικά με το συνοπτικό πρόβλημα, την οποία παρουσίασε στο σεμινάριο της ΚΔ στο Πανεπιστήμιο του Durham, στις 12.1.2015. Ο Garrow συζητά κριτικά την θέση του B.H. Streeter για την ύπαρξη τεσσάρων πηγών (η υπόθεση που σήμερα είναι γενικά αποδεκτή, βλ. το σχήμα εδώ). Υποστηρίζει ότι ο Ματθαίος είναι εκείνος που χρησιμοποιεί τον Λουκά και τον Μάρκο. 

Για να ακούσετε την ομιλία και να δείτε τις διαφάνειες επισκεφτείτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

Alan Garrow’s solution to Synoptic Problem: Matthew used Mark and Luke

Η ιερή οικονομία του Ισραήλ / The sacred economy of Israel

Στη σελίδα The Bible and Interpretation αναρτήθηκε ένα κείμενο του Roland Boer για την οικονομική οργάνωση του αρχαίου Ισραήλ:

The Sacred Economy of Ancient Israel

Στο τρέχον τεύχος του SJTh / In the current issue of SJTh

Scottisch Journal of Theology 68:1 (2015)

• John Anthony Dunne, "Suffering and covenantal hope in Galatians: a critique of the 'apocalyptic reading' and its proponents," 1-15 (abstract)
• Tyler Atkinson, "Contemplation as an alternative to curiosity: St Bonaventure on Ecclesiastes 1:3–11," 16-33 (abstract)

Στο τρέχον τεύχος του RThL / In the current issue of RThL

Revue Théologique de Louvain 45:4 (2014)

Santiago Guijarro, "La coexistence de différents sens du terme euaggelion aux origines du christianisme," 481-501 (abstract)

Το αρχαιότερο χειρόγραφο της ΚΔ / The oldest manuscript of the NT

Στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism έχει αναρτηθεί ένα σύντομο αλλά πολύ ενδιαφέρον κείμενο του Dirk Jongkind για το ποιοι μπορεί να είναι οι αρχαιότεροι πάπυροι της ΚΔ. Καταλήγει σε δύο: ο P52 που περιέχει απόσπασμα από το Ιω 18 κι ο  P104 που περιέχει απόσπασμα από το Μτ 21: 

What is the Oldest Manuscript of the New Testament?

Η Ιστορία Χρόνων ΚΔ:εισαγωγικά (Ι) / Neutestamentliche Zeitgeschichte: introduction (I)

H βιβλική επιστήμη έχει ως αντικείμενό της κείμενα, τα οποία προέρχονται από έναν κόσμο που χρονικά και τοπικά βρίσκεται πολύ μακριά από τοn σύγχρονο αναγνώστη. Αυτή η απόσταση είναι προφανής από την πρώτη ήδη επαφή του με αυτά τα κείμενα. Μέσα σε αυτά συναντά πρόσωπα, ιδέες, ήθη, ιδέες, αξίες, που αντικατοπτρίζουν μία πραγματικότητα πολύ διαφορετική από τη δική του. Οι Σαδδουκαίοι κι οι Φαρισαίοι, οι αρχιερείς κι οι αρχισυνάγωγοι, οι Ρωμαίοι στρατιώτες κι οι άλλοι αξιωματούχοι, οι Ασιάρχες κι οι πολιτάρχες, οι αγοραίοι της Θεσσαλονίκης, οι τεχνίτες της Εφέσου είναι πρόσωπα που αναμφισβήτητα ανήκουν σε έναν άλλο κόσμο. Έννοιες όπως Χριστός, δικαιοσύνη, απολύτρωσις, χάρις, Κύριος, σωτήρ, ευαγγέλιον, βασιλεία του Θεού, δε μπορούν να γίνουν πλήρως κατανοητές με βάση τις παραστάσεις που διαθέτει ο σημερινός αναγνώστης από το δικό του παρόν. Για να μπορέσει λοιπόν ο ερμηνευτής να κατανοήσει και να εξηγήσει, να αναδείξει, δηλαδή, το πραγματικό περιεχόμενο των κειμένων και αναπλάσει τον αφηγηματικό τους κόσμο, θα πρέπει να είναι εφοδιασμένο με τις απαραίτητες γνώσεις της εποχής, την οποία αντικατοπτρίζουν τα κείμενα. Στόχος πάντοτε είναι να ανακαλύψει το βαθύτερο νόημα των κειμένων, που δεν είναι άλλο από την εν Χριστώ αποκάλυψη του Θεού και η δια του Χριστού απολύτρωση του ανθρώπου, η οποία όμως λαμβάνει χώρα μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι. Τις γνώσεις για αυτό τις προσφέρει η Ιστορία των Χρόνων της Καινής Διαθήκης.

Ορισμός, έργο, μέθοδος και πηγές της Ιστορίας των Χρόνων

Η Ιστορία των Χρόνων ΚΔ είναι ο κλάδος της βιβλικής ερμηνευτικής, ο οποίος παρέχει στον ερμηνευτή τα ιστορικά εκείνα δεδομένα που χρειάζεται προκειμένου να κατανοήσει το ευρύτερο πολιτικό, κοινωνικό, θρησκευτικό και ιδεολογικό πλαίσιο των κειμένων της ΚΔ. Δεν αποτελεί μία από τις πολλές ερμηνευτικές μεθόδους, τις οποίες εφαρμόζει η βιβλική επιστήμη, αλλά μάλλον ένα εφόδιο απαραίτητο για όλες τις μεθόδους. Δεν θα πρέπει να συγχέεται με την ιστορία της ΚΔ ούτε και με την Ιστορία του Αρχέγονου Χριστιανισμού (την ιστορία δηλ. της πρώτης Εκκλησίας μέχρι περίπου τον 2ο αι. μ.Χ.), αν και συχνά οι πορείες υπήρξαν παράλληλες και κάποιες φορές δύσκολα διακριτές μεταξύ τους. Στην περίπτωση της Ιστορίας των Χρόνων της ΚΔ το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στις πολιτικές διαδικασίες και στους πολιτικούς θεσμούς, σε κοινωνικούς θεσμούς και ομάδες, σε μηχανισμούς κοινωνικής συνοχής, σε οικονομικές σχέσεις, σε θρησκευτικά φαινόμενα και θρησκευτικές ομάδες, σε ιδεολογικά ρεύματα και τάσεις και σε θέματα πολιτικής ιστορίας και ιστορικής γεωγραφίας. 

Το μάθημα της Ιστορίας των Χρόνων της ΚΔ είναι καταρχήν ιστορικό, διέπεται δηλαδή από τις αρχές της επιστήμης της Ιστορίας, εφαρμόζει τις ίδιες μεθόδους και ακολούθησε την ίδια περίπου εξέλιξη με τους άλλους κλάδους της ιστορικής επιστήμη στα 200 χρόνια ζωής του. Έχει όμως και μία ερμηνευτική διάσταση και λειτουργεί ως βοηθητικό εργαλείο ερμηνείας των βιβλικών κειμένων. 

Τα όρια της εποχής που εξετάζει είναι ευρύτερα εκείνων της περιόδου συγγραφής των βιβλίων της ΚΔ και συνήθως εκτείνονται από την μακκαβαϊκή περίοδο έως και την επανάσταση του Bar Kochba (132-135 μ.Χ.). 

Οι πηγές της Ιστορίας των Χρόνων της ΚΔ είναι παρόμοιες με εκείνες των άλλων ιστορικών κλάδων κι ειδικότερα εκείνων που ασχολούνται με την ιστορία της αρχαιότητας, άμεσες και έμμεσες, φιλολογικές και μη: ιουδαϊκά κείμενα της περιόδου (π.χ. τα βιβλία των Μακκαβαίων, τα έργα του Φίλωνα και το Ιώσηπου), έργα Ελλήνων και Ρωμαίων ιστορικών (π.χ. του Τάκιτου, του Σουητώνιου, του Δίωνα Κασσίου κ.ά.), ραββινικά κείμενα, διάφορα άλλα φιλολογικά κείμενα της εποχής (π.χ. του Πλουτάρχου), πάπυροι, επιγραφές, νομίσματα, άλλα αρχαιολογικά ευρήματα. 

Το τρέχον τεύχος του ZAW / The current issue of ZAW

Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 126:4 (2014)

• Benedikt Hensel, "Von »Israeliten« zu »Ausländern«: Zur Entwicklung anti-samaritanischer Polemik ab der hasmonäischen Zeit," 475-493
• Klaus Koenen, "1200 Jahre von Abrahams Geburt bis zum Tempelbau," 494-505
• Tchavdar S. Hadjiev, "The Theological Transformations of Zephaniah’s Proclamation of Doom," 506-520
• Ian Douglas Wilson, "Joseph, Jehoiachin, and Cyrus: On Book Endings, Exoduses and Exiles, and Yehudite/Judean Social Remembering," 521-534
• Nissim Amzallag, "The meaning of todah in the title of Psalm 100," 535-545
• Gili Kugler, "The Dual Role of Historiography in Psalm 106: Justifying the Present Distress and Demonstrating the Individual’s Potential Contribution," 546-553
• Johan de Joode, "The Body and Its Boundaries: The Coherence of Conceptual Metaphors for Job’s Distress and Lack of Control," 554-569
• Markus Saur, "Prophetie, Weisheit und Gebet. Überlegungen zu den Worten Agurs in Prov 30,1–9," 570-583
• James W. Barker, "The Reconstruction of Kaige/Quinta Zechariah 9,9," 584-588
• Bradley C. Gregory, "Historical Candidates for the Fallen King in Sirach 10,10," 589-591

Ένα ενδιαφέρον χειρόγραφο της ΚΔ / An interesting NT manuscript

Κι η δεύτερη είδηση για σήμερα προέρχεται από το χώρο των χειρογράφων της ΚΔ. Διαβάστε την ενδιαφέρουσα ανάρτηση του Brice Jones για τον P.Monts. Roca 4.50 (LDAB 2863), ένα χειρόγραφο του 5ου αιώνα, το οποίο διασώζει το Λκ 8,25-27:

The Mysterious Case of P.Monts. Roca 4.5

Ψηφιοποίηση των χειρογράφων της ΚΔ της Εθνικής Βιβλιοθήκης / Digitizing the NT manuscript of the Greek National Library

Μία εξαιρετική είδηση έχει αναρτηθεί στο ιστολόγιο του γνωστού Center for the Study of NT Manuscripts. Πρόκειται για την ψηφιοποίηση 300 περίπου χειρογράφων της ΚΔ, τα οποία φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη στην Αθήνα. Μία σοφή απόφαση της Βιβλιοθήκης που μακάρι να την ακολουθήσουν κι άλλες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα:

CSNTM to Digitize Manuscripts at the National Library of Greece

Μαγνητοσκοπημένες συνεδρίες του συνεδρίου Jesus and Brian / Videos of the Jesus and Brian conference

Στο youtube έχουν αναρτηθεί οι μαγνητοσκοπημένες συνεδρίες του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 20-22 Ιουνίου 2014 στο King's College με τον τίτλο "Jesus and Brian" με αφορμή τη γνωστή ταινία των Monty Pythons:

Για να δείτε τα σχετικά βίντεο πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο:

Jesus and Brian Conference: Monty Python’s Life of Brian and Biblical Scholarship

Το τρέχον τεύχος του TC / The current issue of TC

TC: A Journal of Biblical Textual Criticism 19 (2014)

• Lincoln H. Blumell, "Luke 22:43–44: An Anti-Docetic Interpolation or an Apologetic Omission?"
• Nathan Thiel, "The Old but New Command in 1 John 2:7-8? A Proposed Emendation"
• Gareth Wearne, "‫ קרנים מידו לו‬and ‫:מימינו אשדת למו‬ Reading Habakkuk 3:4 and Deuteronomy 33:2 in Light of One Another"
• Hans Förster, "Μαρία and Μαριάμ in John’s Gospel in the Novum Testamentum Graece"
• Dirk Jongkind, "059 (0215) and Mark 15:28"
• Georg Gäbel, "A Fresh Look at the Early Text"

RBL 9.1.2014

Andrew T. Abernethy, Mark G. Brett, Tim Bulkeley, and Tim Meadowcroft, eds., Isaiah and Imperial Context: The Book of Isaiah in the Times of Empire
Reviewed by Alan J. Hauser

Bernard F. Batto, In the Beginning: Essays on Creation Motifs in the Bible and the Ancient Near East
Reviewed by Thomas Wagner

Moshe J. Bernstein, Reading and Re-reading Scripture at Qumran
Reviewed by Carol A. Newsom

Stefan Gehrig, Leserlenkung und Grenzen der Interpretation: Ein Beitrag zur Rezeptionsästhetik am Beispiel des Ezechielbuches
Reviewed by Sven Petry

Willa M. Johnson, The Holy Seed Has Been Defiled: The Interethnic Marriage Dilemma in Ezra 9–10
Reviewed by Nasili Vaka’uta

Luise Schottroff, Der erste Brief an die Gemeinde in Korinth
Reviewed by H. H. Drake Williams III

Jens Schröter and Jürgen K. Zangenberg, eds., Texte zur Umwelt des Neuen Testaments
Reviewed by Pieter van der Horst

Todd D. Still and David E. Wilhite, eds., Tertullian and Paul
Reviewed by Judith M. Lieu

Anthony C. Thiselton, The Holy Spirit—In Biblical Teaching, through the Centuries, and Today
Reviewed by Cornelis Bennema
Reviewed by Chris L. de Wet

Το τρέχον τεύχος του JESOT / The current issue of JESOT

Journal for the Evangelical Study of the Old Testament 3:2 (2014)

• Martin A. Shields, "Was Elihu Right?"
• Joshua Joel Spoelstra, "Queens, Widows, and Mesdames: The Role of Women in the Elijah-Elisha Narrative"
• Jay Todd, "Prophet and Patriarch: Abraham’s Prophetic Characteristics in Genesis" 
• Ron Haydon, "The ‘Seventy Sevens’ (Daniel 9:24) in Light of Heptadic Themes in Qumran"