Vermes vs. Elior: τα κείμενα του Κουμράν

Ο καθηγητής Geza Vermes δημοσίευσε στην ηλεκτρονική εφημερίδα Standpoint Online ένα κείμενο σχετικά με τα κείμενα του Κουμράν και τη σημασία τους. Σε αυτό το άρθρο ο Vermes αναφέρθηκε επίσης στη θεωρία της καθηγήτριας Rachel Elior. Όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερη ανάρτηση η καθ. Elior υποστηρίζει ότι τα κείμενα του Κουμράν δεν έχουν καμιά σχέση με τους Εσσαίους, θέση, την οποία δεν θεωρεί πειστική ο καθ. Vermes. Στο άρθρο του Vermes η Elior απάντησε με σχόλιο, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε κάτω από την ηλεκτρονική έκδοση του άρθρου, το οποίο μπορείτε να βρείτε επίσης επαναδημοσιευμένο στο ιστολόγιο του Jim Davila, PaleoJudaica.
Για να διαβάσετε το άρθρο στην Standpoint Online (και το σχόλιο της Elior), πατήστε εδώ.
Για την απάντηση της Elior στο ιστολόγιο του Jim, πατήστε εδώ.

Το νέο τεύχος του RHPR

Στο νέο τεύχος του Revue d' Histoire et de Philosophie Religieuses 89:1 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα σχετικά με θέματα που αφορούν στην ιστορία της έρευνας, στο Κουμράν και στον Χριστιανισμό του 2ου αι. μ.Χ.:

Marc Lienhard, "Hommage à Oscar Cullmann. Allocution à l' occasion de son 90^e anniversaire (1992)", 5-10
Ομιλία για τον Oscar Cullmann.

Matthieu Arnold, "Oscar Cullmann and the « Lohmeyer Affair » (1946-1951)", 11-27

Τη 14η προς 15η Φεβρουαρίου 1946 ο Ernst Lohmeyer, o καθηγητής της Κ.Δ. και πρύτανης του Παν/μιου του Greifswald απήχθη από την NKWD και στη συνέχεια εκτελέστηκε από τους Σοβιετικούς τη 19η Σεπτεμβρίου. Μέχρι το 1950 η οικογένειά του δε γνώριζε για το θάνατό του και για μισό περίπου αιώνα η δολοφονία του θεωρούνταν απόλυτα δικαιολογημένη εξαιτίας των εγκλημάτων που τάχα διέπραξε ως αξιωματικός της Wehrmacht. Από το 1945 όμως κι εξής ο Oscar Cullmann (1902-1999) κινητοποίησε την Εκκλησία να διερευνήσει την τύχη του Lohmeyer και υπερασπίστηκε την τιμή του συναδέλφου του.

Jean-Claude Dubs, "Deux manuscrits calendaires de Qoumrân. Le Calendrier des Signes célestes (4Q319) et le Registre annuel des Temps sacrés (4Q394a)", 29-50
To Hμερολόγιο των Σημείων 4Q319 χρησιμοποιεί τα βιβλικά ημερολογιακά εργαλεία όπως επίσης τα αστρονομικά κεφάλαια του 1 Ενώχ και του Βιβλίου των Ιωβηλαίων. Επομένως τα ονόματα των εβδομάδων λατρείας σύμφωνα με το 1 Χρον 24 χρησιμοποιούνται για να ορίσουν τις εβδομάδες των ετών. Οργανωμένα σε ομάδες των επτά καταλήγουν στα έτη απαλλαγής. Αυτά τα έτη απαλλαγής πάλι οργανωμένα σε ομάδες των 7 οδηγούν στα 49 έτη του Ιωβηλαίου του Κουμράν. Επιπλέον μία ιδιαίτερη θέση κατέχουν οι Gamul και Shekanyah, οι οποίοι ορίζουν κάθε τρίτο έτος, το έτος των σημείων. Η λειτουργία αυτών των ουράνιων σημείων αφορά στhn επαναευθυγράμμιση του σεληνιακού mishmaroth ημερολογίου με τον ηλιακό κύκλο.

Cyrille Crépey, "Marc Aurèle et Justin Martyr : Deux discours sur la raison", 51-77
O Μάρκος Αυρήλιος και Ιουστίνος ο Μάρτυς, δύο εξέχουσε προσωπικότητες του ελληνορωμαϊκού κόσμου του 2ου αι. μ..Χ., έχουν πολλά κοινά αλλά είναι και εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Κι οι δύο είναι φιλόσοφοι που ασχολούνται με πάθος με την ηθική και τη θρησκεία κι οι δύο είναι συγγραφείς, ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας κι ο δεύτερος Χριστιανός απολογητής που πέθανε ως μάρτυς κατά τα χρόνια της βασιλείας του πρώτου. Αυτό το παράδοξο οφείλεται στη θέση που έχει η λογική σύμφωνα με τους δύο συγγραφείς. Γι' αυτούς η λογική κατέχει κεντρική θέση τόσο στη σύλληψη του υπερβατικού κόσμου όσο και στην αντίληψή τους για την ανθρωπότητα κι επιπλέον στην αντίληψή τους για τη σχέση που υπάρχει μεταξύ αυτών των δύο πραγματικοτήτων. Μία σημαντική διαφορά ωστόσο της σκέψης των δύο ανδρών είναι αυτή που αφορά στον τρόπο που ο καθένας τους αντιλαμβάνεται τη φύση αυτής της σχέσης.

Biblical Studies Carnival 41

Έχει αναρτηθεί στο ιστολόγιο του James F. McGrath το λεγόμενο Biblical Studies Carnival 41. Για όσους από τους αναγνώστες δεν γνωρίζουν τον όρο, σημειώνουμε ότι το Biblical Studies Carnival είναι η μηνιαία ανασκόπηση των σημαντικοτέρων αναρτήσεων σχετικά με τις βιβλικές σπουδές μέσα στο μήνα που έγιναν σε διάφορα ιστολόγια. Στην ανασκόπηση του Απριλίου ο James είχε την καλοσύνη να αναφέρει και τις δικές μας αναρτήσεις-ανταποκρίσεις από την 3η Prague-Princeton Biennale for Jesus Research. Για να διαβάσετε το Biblical Studies Carnival 41, πατήστε εδώ. Για τους αναγνώστες, που πιθανόν δεν διάβασαν τις περιλήψεις αυτές των εισηγήσεων στο συνέδριο της Πράγας, δίνουμε στη συνέχεια τα links των σχετικών αναρτήσεων.

3η Prague-Princeton Biennale for Jesus Research, Ημέρα 1
3η Prague-Princeton Biennale for Jesus Research, Ημέρα 2
3η Prague-Princeton Biennale for Jesus Research, Ημέρα 3

7η Συνάντηση του Σεμιναρίου Ορθοδόξου Ερμηνευτικής

Την Πέμπτη 7 Μαΐου 2009 και ώρα 18:00 θα λάβει χώρα στην Αίθουσα Συνεδριάσεων (4ος όροφος Θεολογικής Σχολής) η έβδομη συνάντηση στο πλαίσιο του Σεμιναρίου Ορθοδόξου Ερμηνευτικής του Τομέα Αγ. Γραφής και Πατερικής Γραμματείας του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογιας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Ομιλητής θα είναι ο Andre Birmellé και το θέμα της εισήγησής του θα είναι:

La Bible comme réferencede l'Eglise. La comprehension de l'Ecriture chez les églises marquées par la réforme»

(Η Βίβλος ως σημείο αναφοράς της Εκκλησίας. Η κατανόηση της Γραφής από τις εκκλησίες που έχουν επηρεασθεί από τη Μεταρρύθμιση).

L.W. Hurtado: οι καινοδιαθηκικές σπουδές κατά τον 20ο αι. (5)

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Πολλοί από τους καινοδιαθηκολόγους, οι οποίοι αναφέρθηκαν στο προηγούμενο μέρος συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στο χώρο των καινοδιαθηκικών σπουδών και μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σε αυτήν την περίοδο λαμβάνουν χώρα όμως μερικές σημαντικές αλλαγές: α) οι Γερμανόφωνοι καινοδιαθηκολόγοι συνεχίζουνν βέβαια να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και β) το ενδιαφέρον μετατίθεται προς την "βιβλική θεολογία" (όρος που περιγράφει μία τάση αυτής της περιόδου αναζήτησης της σημασίας του βιβλικού κειμένου για τη ζωή των εκκλησιών του παρόντος).

Σημαντικοί εκπρόσωποι των καινοδιαθηκικών σπουδών
Joachim Jeremias. Kαθηγητής στο Παν/μιο Göttingen, έζησε πολλά χρόνια στην Παλαιστίνη. Σημαντικά του έργα: α) Jerusalem zur Zeit Jesu (1922 κι εξής, αγγλική μετάφραση 1969), β) Die Gleichnisse Jesu (1946 εξ., αγγλ. μεταφρ. 1954, 1963) και γ) Die Abendmahlsworte Jesu (1935, αγγλ. μετάφρ. 1955, 1966). Και στις δύο αυτές τελευταίες μελέτες του προσπάθησε να διακρίνει τα στρώματα της παράδοσης και να καταλήξει στα λόγια που προέρχονται από τον ιστορικό Ιησού. Η προσπάθειά του αυτή μπορεί να συνδεθεί με το ενδιαφέρον μεταγενέστερων καινοδιαθηκολόγων για την ανακάλυψη του ιστορικού Ιησού. Από πολλούς ο Jeremias θεωρήθηκε ως η κύρια γερμανική εναλλακτική απάντηση στον σκεπτικισμό του Bultmann σχετικά με τη δυνατότητα ιστορικής γνώσης του Ιησού.
Oscar Cullmann. Δέχθηκε με ενθουσιασμό την Κριτική της Μορφής (Forngeschichte) και την εφάρμοσε σε διάφορες μελέτες του. Σημαντικά του έργα: α) The Earliest Christian Confessions (1943, 1949). Σε αυτή τη μελέτη παρουσίασε διάφορες ομολογίες πίστης που διασώζονται στην Κ.Δ., κυρίως εκείνες που χαρακτηρίζουν τον Ιησού ως "Κύριο" και ανέδειξε τη σημασία τους για τον αρχέγονο χριστιανισμό. Είναι ο καινοδιαθηκολόγος που επηρέασε περισσότερο στις δεκαετίες του '50 και του '60 τις καινοδιαθηκικές σπουδές διεθνώς, β) Christus und die Zeit (1946, αγγλ. μετάφρ. 1952). Σε αυτό το έργο παρουσίασε την "ιστορία της σωτηρίας" μέσα σε όλο τον κανόνα της Αγ. Γραφής, γ) Heils als Geschichte (1965, αγγλ. μετάφρ. 1967). Σε αυτό το βιβλίο ανέπτυξε περαιτέρω τις θέσεις που είχε παρουσιάσει στο προηγούμενο βιβλίο του. Αντιπαρατίθεται προς τον υπαρξιακό προσανατολισμό του Bultmann και των μαθητών του, δ) Der Staat im Neuen Testament (1956, αγγλ. μετάφρ. 1956), ε) Die Christologie des Neuen Testaments (1957, αγγλ. μετάφρ. 1963). Ασχολήθηκε επίσης με διάφορα θέματα της Κ.Δ. (π.χ. λατρεία, βάπτισμα, ανάσταση) , με τα κείμενα του Κουμράν, εξωκανονικά βιβλία και συμμετείχε στον οικουμενικό διάλογο.
Werner G. Kümmel. To σημαντικότερο έργο του είναι η μελέτη του για το Ρωμ 7 (Römer 7 und die Bekehrung des Paulus). Άλλο σημαντικό έργο του είναι η μελέτη του για το εσχατολογικό στοιχείο στη διδασκαλία του Ιησού, Verheißung und Erfüllung (1945, αγγλ. μετάφρ. 1961). Η αναθεωρημένη από τον Kümmel έκδοση της εισαγωγής στην Κ.Δ. των Feine-Behm παρέμεινε το βιβλίο αναφοράς για το θέμα στο γερμανόφωνο κυρίως χώρο.

Αξιόλογοι καινοδιαθηκολόγοι έδρασαν σε αυτήν την περίοδο και στον αγγλόφωνο χώρο:
Vincent Taylor. Aσχολήθηκε με το θέμα της εκ παρθένου σύλληψης του Ιησού, το θέμα του θυσιαστικού θανάτου του Ιησου και εφάρμοσε την Κριτική των Μορφών. Το σπουδαιότερο έργο του είναι το υπόμνημά του στο κατά Μάρκον.
Thomas Walter Manson. Διετέλεσε καθηγητής στην έδρα Rylands του Παν/μιου του Μanchester. Ασχολήθηκε κυρίως με τα ευαγγέλια και τη διδασκαλία του Ιησού . Σημαντικά έργα του είναι: α) Τhe Mission and Message of Jesus (1937), β) The Teachings of Jesus (1931,1955), γ) The Sayings of Jesus (1937, 1949), δ) The Servant Messiah (1953).
William Manson. H σημαντικότερη μελέτη του είναι The Epistle to the Hebrews (1951), όπου υποστήριξε ότι η επιστολή αντικατοπτρίζει τη διδασκαλία του Στεφάνου και των "ελληνιστών" των Πράξεων. Άλλα έργα του: α) Christ's View of the Kingdom (1914), β) Jesus the Messiah (1943).
Στις ΗΠΑ κυριαρχεί αυτήν την εποχή ο Frederick C. Grant, ο οποίος διετέλεσε εκδότης του Anglican Theological Review (1924-1955), μέλος της ομάδας μετάφρασης της Revised Standard Version της Αγίας Γραφής. Υιοθέτησε την Κριτική των Μορφών και μετάφρασε σημαντικά γερμανικά έργα, όπως του Dibelius ή του Weiss.

Πρακτικά συνεδρίου για το Κουμράν

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Brill ένας συλλογικός τόμος με τα πρακτικά εργασιών του Nordic Qumran Network (2003-2006):

Anders Klostergaard Petersen, Torleif Elgvin, Cecilia Wassen, Hanne von Weissenberg, Mikael Winninge (εκδ.), και βοηθός εκδ.Martin Ehrensvärd, Northern Lights on the Dead Sea Scrolls

Proceedings of the Nordic Qumran Network 2003-2006, Brill 2009
ISBN: 978 90 04 17163 3
€ 104.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Το βιβλίο διαιρείται σε τέσσερις θεματικές ενότητες και πραγματεύεται διάφορα ζητήματα ερμηνείας των κειμένων της Νεκρής Θάλασσας. Η πρώτη ενότητα αποτελείται από σειρά μελετών, οι οποίες πραγματεύονται διαφορετικές απόψεις της ερμηνείας διαφόρων κειμένων του Κουμράν. Η δεύτερη θεματική ενότητα επικεντρώνεται στο ερώτημα της ιστορικότητας. Πώς μπορούν οι διάφορες αναφορές σε συγκεκριμένα κείμενα του Κουμράν να χρησιμοποιηθούν για να αναπαρασταθεί η ιστορική πραγματικότητα της εποχής τους; Η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει μελέτες που θέμα τους έχουν ζητήματα της μεθοδολογίας της ερμηνείας. Η τέταρτη ενότητα επικεντρώνεται σε προβλήματα σχετικά με την αποκατάσταση συγκεκριμένων κειμένων του Κουμράν. Σε ένα τελικό τμήμα η προοπτική διευρύνεται με την ανάλυση και άλλων κειμένων που δεν ανήκουν στη συνάφεια του Κουμράν.

Άρθρα για τον αρχέγονο Χριστιανισμό στο νέο Journal of Eastern Christian Studies

Στο νέο τεύχος του Journal of Eastern Christian Studies 1-4 (2008) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και κάποια άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη μελέτη του αρχέγονου Χριστιανισμού και της αρχαίας Εκκλησίας:

• Boudewijn Dehandschutter,"Heresy and the Early Christian Notion of Tradition", 7-21
• Anthony Hilhorst, "Christian Martyrs Outside the Catholic Church", 21-36
• Annewies van den Hoeck, "Heracleon and the Hermeneutics of Prepositions Interpreting ἘΝ", 7-49
• Fred Ledegang, "The Ophites and the 'Ophite' Diagram in Celsus and Origen", 51-83
• Jaap can Amersfoot, "The Ebionites as Depicted in the Pseudo-Clementine Novel", 85-104
• Fedor B. Poljakov, "Gnostische Reminiszenzen in der russischen Geisteswelt der Moderne", 355-367

Επιστημονικό συμπόσιο για την αρχαία, ρωμαϊκή και πρώιμη χριστιανική Μακεδονία

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου και ο Σύνδεσμος Verein zur Förderung der Aufarbeitung der Hellenischen Geschichte e.V., Weilheim i. OB, σε συνεργασία με το Ελληνικό Γενικό Προξενείο Μονάχου και το Υπουργείο Εξωτερικών διοργανώνουν επιστημονικό συμπόσιο με θέμα:

Von der archaischen bis zur frühchristlichen Zeit in Makedonien

Παρασκευή 19.06.2009, 19:00-22:00
Ludwig-Maximilians-Universität, München
Κεντρικό κτίριο Παν/μίου, Αίθουσα E 216
(Geschwister- Scholl-Platz 1)

Ομιλητές:
Dr. Georgia Karamitrou-Mentesidou (30ή Εφορία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Αιανή Κοζάνης)
"Aiani and Upper Macedonia. Archeological and Historical Research"
(Αιανή και Άνω Μακεδονία. Αρχαιολογική και ιστορική έρευνα)

PD Dr. Charalampos Tsochos (Φιλοσοφική Σχολή, Παν/μιο Erfurt)
"Rosalia. Ein römisches Fest für die Toten in Makedonien"
(Rosalia. Μία ρωμαϊκή εορτή για τους νεκρούς στη Μακεδονία)


Dr. Ekaterini Tsalampouni (Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας, Παν/μιο Μονάχου)
"Die urchristlichen Gemeinden in Makedonien und ihre soziohistoriche Umwelt anhand der neutestamentlichen Texte und der epigraphischen Befunde"
(Οι αρχαίες χριστιανικές κοινότητες στη Μακεδονία και το κοινωνικοϊστορικό τους περιβάλλον με βάση τα καινοδιαθηκικά κείμενα και τα επιγραφικά ευρήματα)

Δύο ενδιαφέροντα άρθρο στο νέο ETR

Στο νέο τεύχος του Études théologiques et religieuses 84:1 (2009) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής δύο άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

• Alain Rabatel, "L'arrestation de Jésus et la représentation de Judas en Jean 18,1-12 mise en perspective avec l'univers de la gnose dans l' 'Évangile de Judas'", 49-79
• Christian Grappe, "Le créationnisme et les données bibliques", 95-108

Ενδιαφέρουσες βιβλιοκρισίες στο BMCR

Στην ηλεκτρονική σελίδα της Bryn Mawr Classical Review έχουν αναρτηθεί κατά τις τελευταίες εβδομάδες μερικές ενδιαφέρουσες για όσους ασχολούνται με τα βιβλικά βιβλιοκρισίες:

Beate Dignas, Kai Trampedach (ed.), Practitioners of the Divine: Greek Priests and Religious Officials from Homer to Heliodorus, (Hellenic Studies 30), Washington, DC/Cambridge, Mass.: Center for Hellenic Studies, 2008.
ISBN 9780674027879
$19.95 (pb).
Reviewed by Paraskevi Martzavou, Corpus Christi Classics Center, Oxford

Walter Scheidel, Ian Morris, Richard P. Saller (ed.), The Cambridge Economic History of the Greco-Roman World, Cambridge/New York: Cambridge University Press, 2007. ISBN 9780521780537
$225.00
Reviewed by Constantina Katsari, University of Leicester

Helen King, Véronique Dasen, La médecine dans l'Antiquité grecque et romaine, Lausanne: Bibliothèque d'Histoire de la Médecine et de la Santé, 2008
ISBN 9782970053668
EUR 18.66 (pb).
Reviewed by Lydie Bodiou, Université de Poitiers, France

Luc Brisson, Le sexe incertain: androgynie et hermaphrodisme dans l'Antiquité gréco-romaine (1st edition 1997), Vériteé des Mythes, Paris: Les Belles Lettres, 2008. P
ISBN 9782251324456
euro 21.00 (pb).
Reviewed by Arnaud Paturet, Université d'Auvergne

Βιβλιοκρισίες στο Review of Biblical Literature 30/4/2009

Στην ηλεκτρονική έκδοση του Review of Biblical Literature έχουν αναρτηθεί οι εξής βιβλιοκρισίες :

William S. Campbell, Peter S. Hawkins, and Brenda Deen Schildgen, eds., Medieval Readings of Romans
Reviewed by Francis Dalrymple-Hamilton

Adrian Curtis, Oxford Bible Atlas
Reviewed by George Athas

Lois M. Farag, St. Cyril of Alexandria, a New Testament Exegete: His Commentary on the Gospel of John
Reviewed by Hennie Stander

Terence E. Fretheim, Abraham: Trials of Family and Faith
Reviewed by Hallvard Hagelia

Susan Haber; edited by Adele Reinhartz, "They Shall Purify Themselves": Essays on Purity in Early Judaism
Reviewed by Joshua Schwartz

Justin K. Hardin, Galatians and the Imperial Cult: A Critical Analysis of the First-Century Social Context of Paul's Letter
Reviewed by Mark D. Nanos

Susan R. Holman, ed., Wealth and Poverty in Early Church and Society
Reviewed by Preston M. Sprinkle

Cornelia B. Horn and Robert R. Phenix Jr., eds. and trans., John Rufus: The Lives of Peter the Iberian, Theodosius of Jerusalem, and the Monk Romanus
Reviewed by Pauline Allen

Henry Ansgar Kelly, Satan: A Biography
Reviewed by James A. Metzger

Dale B. Martin, Pedagogy of the Bible: An Analysis and Proposal
Reviewed by Renate Viveen Hood

R. J. R. Plant, Good Figs, Bad Figs: Judicial Differentiation in the Book of Jeremiah
Reviewed by C.A. Strine

Regards croisés sur la Bible: Études sur le point de vue (Actes du IIIe colloque international du Réseau de recherche en narrativité biblique Paris, 8-10 juin 2006)
Reviewed by Jean-Francois Racine

Kenneth Schenck, Cosmology and Eschatology in Hebrews: The Settings of the Sacrifice
Reviewed by Jason A. Whitlark

F. Scott Spencer, The Gospel of Luke and Acts of the Apostles
Reviewed by Gregory E. Sterling

Ivar Vegge, 2 Corinthians-A Letter about Reconciliation: A Psychagogical, Epistolographical and Rhetorical Analysis
Reviewed by Laurence Welborn

30η Συνάντηση Εργασίας του Τομέα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας ΑΠΘ

Ο Τομέας Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διοργανώνει στις 2 και 3 Μαΐου του 2009 την 30ή Συνάντηση Εργασίας, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 50 ετών από τον θάνατό του Μ. Τριανταφυλλίδη. Αντικείμενο της συνάντησης είναι τρεις θεματικές περιοχές που σχετίζονται με το έργο του: ιστορία της ελληνικής γλώσσας, ελληνική γλώσσα και εκπαίδευση, σύγχρονες γλωσσολογικές θεωρίες και νέα ελληνική. Ανάμεσα στις εισηγήσεις και τις αναρτημένες ανακοινώσεις υπάρχουν και κάποιες με άμεσο ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με τη μελέτη των βιβλικών κειμένων:

Αναρτημένες ανακοινώσεις
Σα. 2/5/2009, 15:00 - 16:30
A. Kirk, "SVO-VSO alternations in New Testament (NT) Greek"
(Αμφιθέατρο Β, Νέου Κτιρίου Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ)

Μία επίσης για όσους ασχολούνται με τις επιγραφές:
Ε. Κλείδωνα, "Οι αυτοπαθητικές αντωνυμίες σε αρχαίες ελληνικές επιγραφές"

Εισήγηση
Κυ 3/5/2009, 19:30-20:30
V. Bubenik, "Hellenistic Koine in contact with Latin and Semitic languages during the Roman period"
(Αμφιθέατρο Α, Νέου Κτιρίου Φιλοσοφικής Σχολής, ΑΠΘ)

Για να διαβάσετε ολόκληρο το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.

L.W. Hurtado: οι καινοδιαθηκικές σπουδές κατά τον 20ο αι. (4)

Οι πρώτες δεκαετίες του 20ου αι.

Άλλα σημαντικά προγράμματα κι άλλοι σημαντικοί καινοδιαθηκολόγοι της περιόδου

Μία άλλη σημαντική έκδοση αυτής της περιόδου είναι το πεντάτομο έργο Kirshopp Lake John και Foakes-Jackson. Στο συλλογικό αυτό έργο συμμετείχαν πολλοί σημαντικοί Βρετανοί και Αμερικανοί επιστήμονες της εποχής εκείνης. Ο τρίτος τόμος, του James H. Ropes, παραμένει η πιο αξιόλογη μελέτη κριτικής του κειμένου των Πράξεων μέχρι σήμερα. Ο τέταρτος τόμος των Lake και Η.J. Cadbury είναι ένα από τα πιο αξιόλογα υπομνήματα στις Πράξεις μέχρι σήμερα. Μαζί με τα 37 άρθρα – μελέτες του ίδιου τόμου συνιστούν ένα ιδιαίτερα χρήσιμο ερμηνευτικό εργαλείο.

Ο Cadbury δημοσίευσε επίσης μία σειρά από μελέτες για το κατά Λουκάν και τις Πράξεις: The Style and Literary Method of Luke(1928), The Making of Luke-Acts (1928). Τόνισε την ενότητα των δύο βιβλίων, κατά Λουκάν και Πράξεις και την ανάγκη κατανόησης του ιστορικού και φιλολογικού περιβάλλοντός τους. Ο συγγραφέας τους χρησιμοποίησε τα φιλολογικά μέσα της εποχής του για να μεταφέρει το μήνυμά του.
Άλλος αξιόλογος Αμερικανός καινοδιαθηκολόγος της εποχής είναι ο Edgar J. Goodspeed. H θέση, για την οποία έγινε γνωστός, είναι ότι η προς Εφεσίους είναι ένας ψευδώνυμος τίτλος για μια πρώιμη συλλογή επιστολών του Παύλου.
Σημαντικοί Βρετανοί καινοδιαθηκολόγοι της εποχής είναι: ο F.C. Burkitt, που εργάστηκε στη συριακή Κ.Δ. (βλ. το μετάλλιο Burkitt της Βρετανικής Ακαδημίας), ο R.H. Charles που εργάστηκε στα εξωκανονικά κείμενα της Κ.Δ., συνέταξε υπομνήματα στον Δανιήλ και την Αποκάλυψη κι είναι κυρίως γνωστός ως ο εκδότης του Apocrypha and Pseudepigrapha of the Old Testament (1913), ενός δίτομου έργο υμε εισαγωγές και μεταφράσεις διάφορων αρχαίων κειμένων, που συνδέονται με την Κ.Δ. Στα 1905 ο James H. Moulton εξέδωσε τον πρώτο τόμο του πολύτομου έργου της γραμματικής της ελληνικής γλώσσας της Κ.Δ. [μετά το θάνατό του τόμους εξέδωσαν οι Wilbert Francis Howard (1919) και ο Nigel Turner (1963, 1976)]. Ο Moulton μαζί με τον George Μilligan ετοίμασαν ένα λεξικό των ελληνικών λέξεων στους παπύρους, πολλές από τις οποίες απαντούν και στην Κ.Δ. [Τhe Vocabulary of the Greek Testament (1930)]. Ο W.M. Ramsay δημοσίευσε πολλές εργασίες σχετικά με το ιστορικό περιβάλλον της Κ.Δ. [The Letters to the Seven Churches of Asia (1904), The Cities of St. Paul (1907), και Luke the Physician and Other Studies in the History of Religion (1908)`]. Είναι κυρίως γνωστός για τη λεγόμενη "θεωρία της Ν. Γαλατίας" (η προς Γαλάτας γράφηκε νωρίς από τον Παύλο κι απευθυνόταν σε εκκλησίες που αναφέρονται στις Πράξεις). Τέλος ο H.A.A. Kennedy ασχολήθηκε με τη σχέση της γλώσσας της μετάφρασης των Ο΄ και της Κ.Δ., αλλά είναι κυρίως γνωστός για την υιοθέτηση των θέσεων της Θρησκειοϊστορικής Σχολής και τη σύνδεση των ελληνιστικών μυστηρίων και του Παύλου (St. Paul and the Mystery Religions, 1913).

Πρωτοπόροι Καθολικοί καινοδιαθηκολόγοι

Κατά τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα η Ρωμαϊκή Εκκλησία τήρησε αρνητική στάση απέναντι στην ιστορική κριτική. Δύο πρωτοπόροι Γάλλοι καινοδιαθηκολόγοι συνέβαλαν ωστόσο σημαντικά στις καινοδιαθηκικές σπουδές στον καθολικό θεολογικό χώρο, οι Alfred Loisy και Marie-Joseph Lagrange.
O Loisy ήταν ενεπλάκη ενεργά στο εκσυγχρονιστικό κίνημα κίνημα στον Καθολικισμό. Αντιτάχθηκε στη θέση για το αλάθητο της Αγίας Γραφής και τελικά αφορίστηκε. Συνέγραψε μικρές και μεγαλύτερες μελέτες για όλα σχεδόν τα βιβλία της Κ.Δ. Ο Lagrange άσκησε μεγαλύτερη επίδραση στις καινοδιαθηκικές σπουδές. Υπήρξε ιδρυτής του École Biblique et Archéologique Française (1890) και στα 1983 εξέδωσε το πρώτο καθολικό ακαδημαϊκό περιοδικό για την κριτική μελέτη της Αγίας Γραφής, το Revue biblique. Μολονότι ήταν περισσότερο διαλακτικός από τον Loisy χαρακτηρίστηκε πολλές φορές ως νεωτεριστής. Εξέδωσε 29 βιβλία και 2οο άρθρα. Το μεγαλύτερο έργο του είναι η πολύτομη εισαγωγή του στις καινοδιαθηκικές σπουδές (1933-1937).
Αργότερα η στάση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας υπήρξε περισσότερο θετική απέναντι στην κριτική μελέτη της Βίβλου (βλ. την παπική εγκύκλιο Divino afflante Spiritu, 1943, όπου υιοθετήθηκαν οι θέσεις του Lagrange).

Kαινοδιαθηκολόγοι και Ναζισμός
Δυστυχώς κάποιοι Γερμανοί (όπως ο Kittel και κυρίως ο Walther Grundmann) επέτρεψαν να χρησιμοποιηθούν οι επιστημονικές τους ικανότητες και γνώσεις από το ναζιστικό καθεστώς. Από την άλλη κάποιοι επιστήμονες, οι οποίοι αντιστάθηκαν στο καθεστώς, όπως οι Loymeyer και Schmidt, υπέστησαν διώξεις. Τέλος, κάποιοι άλλοι έπεσαν σε δυσμένεια όμως δε διώχθησαν, όπως π.χ. ο Bultmann.

Το νέο τεύχος του Vetus Testamentum

Στο νέο τεύχος του Vetus Testamentum 59:2 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

T.h. Booji, "Psalm 144: Hope of Davidic Welfare", 173-180

Ο Ψαλμός 144 είναι ένα μεταγενέστερο, σαφώς "ανθολογικό" κείμενο. Με βάση τη χρήση του Ψα 33,12-15 μέσα σε αυτόν τον ψαλμό μπορεί να υποστηριχθεί ότι αυτό το κείμενο ήταν ένα αναπόσπαστο τμήμα του ψαλμού. Οι στίχοι του 33 είναι το "καινό άσμα" το οποίο προαναγγέλλεται στο στ. 9. Η απελευθέρωη από τον ξένο δυνάστη, για την οποία προσεύχεται ο ψαλμωδός στο μεσαίο τμήμα του ψαλμού, είναι η προϋπόθεση για την ευημερία, η οποία περιγράφεται στους τελευταίος στίχους και συνδέεται με το Δαυίδ σε προφητικά κείμενα (ιδιαίτερα στο Ιεζ 34,23-24). Σε αυτήν τη σωτηρία ο ψαλμωδός, ο οποίος πιθανόν κατάγεται από τη γενιά του Δαυίδ, αποδίδει στον εαυτό του έναν κεντρικό ρόλο.

Katharine J. Dell, "The Cycle of Life in Ecclesiastes", 181-189
Μία διερεύνηση του τρόπου που η φωνή της γης ακούγεται στην κυκλική αντίληψη της φύσης, όπως αυτή παρουσιάζεται στον Εκκλησιαστή, καθίσταται κυρίως σαφής σε κείμενα όπως Εκκλ 1,4-7 και 11,3-5. Επίσης γίνεται η εξέταση του τρόπου, με τον οποίο χρησιμοποιούνται εικόνες από τον κόσμο της φύσης γενικά - και κυρίως εικόνες από τον κόσμο των ζώων- καθώς και από μέλη της κοινότητας της γης εκτός των ανθρώπων, τα οποία όμως συνδέονται στενά με τους ανθρώπους. Προβάλλεται το επιχείρημα ότι αντί να παρουσιάζεται απλά η ανθρώπινη ζωή ως μέρος της δυαλιστικής αντίληψης του βιβλίου, π.χ. στο 3,18-21, καταδεικνύεται ότι με πολλούς τρόπους η γη και τα πλάσματά της ορίζουν την ανθρώπινη ζωή μέσα στη συνάφεια του χαρακτήρα της γης, των κύκλων της και της ευημερίας της.

Amos Frisch, "Ephraim and Treachery, Loyalty and (the House of) David: The Meaning of a Structural Parallel in Psalm 78", 190-198
Τα παράλληλα μεταξύ της πρώτης και της τελευταίας ενότητας (στ. 1-8 και 68-72) της ομόκεντρης δομής που ο Zakovitch ανακάλυψε στον Ψα 78 ερμηνεύεται διαφορετικά: δε θα πρέπει να συμπεράνουμε από την πρώτη ενότητα ότι η εκλογή του Δαυίδ, για την οποία γίνεται λόγος στην τελευταία ενότητα, είναι με υποθετική. Μάλλον υπό το φως της κοινής στις δύο ενότητες γλώσσας ο παραλληλισμός τους περιλαμβάνει ουσιαστικά τα δύο δώρα του Κυρίου στον Ισραήλ: την Τορά και το δαυιδικό βασίλειο. Εδώ επομένως ο Δαυίδ είναι ένα αντικείμενο. Η έμφαση στο ότι ο Εφραίμ παραβαίνει την Τορά είναι σημαντική, επειδή η φυλή αντιπροσώπευε την αντίσταση και την εναλλακτική λύση προς τον οίκο του Δαυίδ. Είναι δυνατό ότι μέσα από τον παραλληλισμό με την πρώτη ενότητα, η τελευταία ενότητα υποστηρίζει το καθήκον της αφοσίωσης στο δεύτερο δώρο του Κυρίου, τη δαυιδική μοναρχία. Παρόμοιες ιδέες μπορούν να βρεθούν και στο 2 Χρον 13,5-11 και 30,7-8.

Pnina Galpaz-Feller, "David and the Messenger—Different Ends, Similar Means in 2 Samuel 1", 199-210
Υπάρχουν τρεις ιστορίες στη Βίβλο, όπου αγγελιοφόρος εμφανίζεται και αναφέρει τα καταστροφικά αποτελέσματα μίας μάχης: 1 Σαμ 4,12-17, 2 Σαμ 1,1-16 και 18,19-32. Σε αυτό το άρθρο αναλύεται η ιστορία του Δαυίδ και του Αμαληκίτη στο 2 Σαμ 1,1-16 και συγκρίνεται με την ιστορία στο 4,12-17. Ο συγγραφέας προσπαθεί να καταδείξει ότι η αναφορά που δίνει ο Αμαληκίτης στο Δαυίδ δημιουργεί μία σύνθετη κατάσταση, η οποία υπογραμμίζει τα διαφορετικά τους κίνητρα μέσα από την ενδυμασία τους και τους λόγους τους. Το αποτέλεσμα είναι μία αντιστροφή στην ισορροπία δύναμης μεταξύ του Αμαληκίτη αγγελιοφόρου και του Δαυίδ.

Shalom E. Haltz, "The Case for Adversarial yahad", 211-221
Οι λέξεις yahad και yahdāw συνήθως δηλώνουν τη σχέση μεταξύ αντιπάλων σε έναν φυσικό πόλεμο. Μαρτυρίες από τα εβραϊκά και τα ακκαδικά καταδεικνύουν ότι έχουν επίσης παρόμοια λειτουργία σε περιγραφές νομικών διαφορών.

Job Y. Jindo, "Toward a Poetics of the Biblical Mind: Language, Culture, and Cognition", 222-243
Σε αυτό το άρθρο καταδεικνύεται ότι η γνωσιολογική εξέταση των βιβλικών μεταφορών δίνει τη δυνατότητα να εξιχνιάσουμε τις βασικές κατηγορίες μέσω των οποίων οι βιβλικοί συγγραφείς αντιλαμβάνονταν τον Θεό, τους ανθρώπους και τον κόσμο. Αυτή η έρευνα είναι μέρος μίας ευρύτερης εργασίας, η οποία αξιοποιεί σύγχρονες μελέτες στον τομέα της γνωστικής γλωσσολογίας για να διερευνήσει την Weltanschauung του αρχαίου Ισραήλ, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στη χρήση της γλώσσας στη βιβλική γραμματεία. Ο συγγρ. στην αρχή εξηγεί τον τρόπο που ορίζει η γνωστική γλωσσολογία τη μεταφορά. Στη συνέχεια εξηγεί πώς αυτή επιστήμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μελέτη των σύνθετων σχέσεων μεταξύ της γλώσσας, του πολιτισμού και της γνώσης. Τέλος δίνει παραδείγματα πώς αυτή η γνωστική προσέγγιση μπορεί να συμβάλλει στην κατανόηση τέτοιων σχέσεων στη βιβλική γραμματεία.

Martin Leuenberger, "Kyros-Orakel und Kyros-Zylinder: Ein religionsgeschichtlicher Vergleich ihrer Gottes-Konzeptionen", 244-256
Η εντυπωσιακή ομοιότητα του κυλίνδρου του Κύρου με τον σύγχρονό του χρησμό του Κύρου στο Ησ 45,1-7 έχει επισημανθεί πολλές φορές, αλλά μας λείπει μία λεπτομερής σύγκριση, η οποία να επικεντρώνεται στις αντιλήψεις περί Θεού. Εξαιτίας της σημασίας της για την κατανόηση των δύο κειμένων, μία τέτοια διερεύνηση φαίνεται ότι μπορεί να αποδώσει καρπούς: επιτρέπει να αναπτυχθούν διεξοδικώς απόψεις των δύο κειμένων, οι οποίες φωτίζουν τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ τους με μεγαλύτερη ακρίβεια. Για την έρευνα της Π.Δ. ένα ιδιαίτερα σχετικό συμπέρασμα είναι ότι ο μονοθεϊσμός του Δευτεροησαΐα μπορεί να εντοπισθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια στις θρησκευτικές και θεολογικοϊστορικές εξελίξεις της ύστερης Βαβυλωνιακής και της πρώιμης Περσικής εποχής.

Elvira Martín-Contreras, "Masoretic and Rabbinic Lights on the Word Ruth 3:15", 257-265
Στο άρθρο δίνεται ένας νέος ορισμός που αφορά στη μορφολογική ανάλυση του Ρουθ 3,15 λαμβάνοντας υπόψη τη ραββινική και μασωριτική μαρτυρία. Αυτή η υπόθεση στηρίζεται σε σχετικές πληροφορίες σχετικά με την ορθογραφία και το γένος της λέξης, κάτι που δεν είχε ληφθεί υπόψη στις ερμηνείες που δόθηκαν μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες η λέξη θα έπρεπε να συνδεθεί με τη ρίζα και να κατανοηθεί ως θηλυκού γένους παρά τη μορφή της ως αρσενικό.

C.H.J. van der Merwe, "The Biblical Hebrew Particle", 266-283
Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι τα σύγχρονα λεξικά παρέχουν "μεταφραστικές αξίες" για τις περισσότερες έννοιες που μπορούν να εκφρασθούν με αυτές τις λέξεις. Ωστόσο αυτά τα βοηθήματα παρέχουν ελάχιστα ή καθόλου κριτήρια για να διαπιστωθεί αν θα έπρεπει να προτιμηθεί μία μεταφραστική αξία x, ψ ή ω. Περιγραφές της πιο χαρακτηριστικής χρήσης ή των διαφορών μεταξύ γλωσσολογικών μελετών δεν τεκμηριώνονται με τη βοήθεια εμπειρικών μαρτυριών. Σε αυτήν τη μελέτη η σύνταξη και η σημειολογία σε κάθε περίπτωση ερευνάται και τα περισσότερο πρωτοτυπικά μοτίβα χρήσης περιγράφονται και συγκρίνονται. . Κατοχυρώνεται ότι μολονότι δύο λέξεις κάποιες φορές είναι πολύ κοντινά συνώνυμα, το πρώτο είναι πρωτοτυπικά ενα συνδετικό επίρρημα και το δεύτερο ένα μόριο. Όσον αφορά στη σημειολογική δυναμική, διακρίνονται πέντε σημασιολογικές-πραγματιστικά πολυσημικές κατηγορίες (η χαρακτηριστικότερη μεταξύ τους ονομάζεται "αξιοσημείωτη προσθήκη" και "επιβεβαίωση") καθώς επίσης οι συντακτικές δομές και οι μεταφραστικές αξίες οι οποίες θα μπορούσαν να συνδεθούν με κάθε κατηγορία χρήσης.

Heinz-Dieter Neef, "Eglon als ,,Kälbermann"? Exegetische Beobachtungen zu Jdc 3:12-3", 284-294
Σε αυτό το άρθρο ο συγγραφέας επιχειρηματολογεί εναντίον της ιδέας ότι ο βασιλιάς Eglon στο Κρ 3,12-30 θα έπρεπε να κατανοηθεί μέσα από ένα αρνητικό φως με την έννοια του "Kälbermann". Μία τέτοια ερμηνεία δε μπορεί να συνδεθεί ούτε με το όνομα του βασιλιά ούτε με την ίδια την ιστορία. Η ιστορίατου Ehud και του Eglon είναι κατά βάση ένας ηρωικός μύθος, ο οποίος παρουσιάζει την επιτυχή δολοφονία του ισχυρού βασιλιά των Μωαβιτών Eglon, από τον φαινομενικά αδύναμο και χωρίς ελπίδες Κριτή Ehud. Η ιστορία δεν κατονομάζει τον Γιαχβέ, όμως πίσω από τον υπαινιγμό στο θαύμα ότι δεν έμεινε κανένα ίχνος της δολοφονίας, υπάρχει ένας κρυμμένος υπαινιγμός στ αέργα του Γιαχβέ για χάρη του Ehud και του Ισραήλ.

Leigh M. Trevaskis, "The Purpose of Leviticus 24 within its Literary Context", 295-312
Σε αυτό το άρθρο υποστηρίζεται ότι ο σκοπός του Λευιτ 24, όπως αυτό βρίσκεται μεταξύ των Λευιτ 23 και 25, τα οποία ασχολούνται με θέματα του ημερολογίου, μπορεί να γίνει κατανοητός, όταν ληφθούν υπόψη ο συμβολισμός των εντολών του (στ. 1-9) για το άναμμα της λυχνίας της Κιβωτού (měnôrāh) και η προσφορά των 12 άρτων. Πρώτον το "φως" (mā'ôr) του měnôrāh αντιπροσωπεύει τα "φώτα" (mě'ōrōt) στο Γεν 1,14-16, τα οποία καθορίζουν τις "περιστάσεις" (miqrā'ê) που ορίζονται στα κεφ. 23 και 25. Δεύτερον, οι 12 άρτοι που τίθενται κάτω από αυτό το "φως" αντιπροσωπεύουν την ιδέα ενός αγίου Ισραήλ, που σταματά για να λατρεύσει τον Γιαχβέ σε αυτές τις περιστάσεις. Στην αφήγηση που ακολουθεί (στ. 10-23) η ιδέα που συμβολίζεται στους στ. 1-9 επεκτείνεται στη ζωή του Ισραήλ. Η βλασφημία του "πάροικου" (gēr) παρέχει τη βάση για το νομοθέτη να παρουσιάσει τους "Νόμους της ανταπόδοσης", οι οποίοι αποκαλύπτουν την έκταση στην οποία αυτό το ιδανικό της αγιότητας θα έπρεπε να γίνει κατανοητό από τον Ισραήλ: απαιτείται ακόμη και από τον "πάροικο".

Leigh M. Trevaskis, "On a Recent "Existential" Translation of hātā'", 313-319
Σε αυτήν τη μελέτη εξετάζεται η πρόταση του N. Kiuchi ότι το hātā' αναφέρεται σε μία υπαρξιακή κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει συνείδηση των πράξεών του (π.χ. hû'yāda') αλλά ταυτόχρονα δεν γνωρίζει ότι αυτές έρχονται σε αντίθεση με το θέλημα του Γιαχβέ (π.χ. ně'lam min). Σε αυτή τη βάση υποστηρίζετια ότι το hātā' δεν είναι μια ιδέα προσανατολισμένη σε μία συμπεριφορά (π.χ. "αμαρτία"), αλλά περιγράφει τι συμβαίνει μέσα στην ψυχή του προσώπου. Ωστόσο η παρούσα μελέτη ταυτίζει συγκεκριμένες αντιθέσεις στα ερμηνευτικά επιχειρήματα του Κiuchi, τα οποία τα καθιστούν απίθανα.

Christopher R. Bruno, "A Note Pertaining to the Translation of Deut 6:4", 320-322
Ερμηνευτές που μεταφράζουν το Δευτ 6,4γ ως "ο Κύριος μόνος" υποστηρίζουν ότι το lbd δεν ταιριάζει σε μία ονομαστική πρόταση. Αλλού στην εβραϊκή Βίβλο ωστόσο το lbd απαντά σε ονομαστικές προτάσεις.

D. Luciani, "Samson: l'amour rend aveugle", 323-326
Γιατί ο Σαμσών δεν "βλέπει" τη Δαλιδά και γιατί αυτή είναι η μόνη γυναίκα που κατονομάζεται στο Κρ 13-16; Ο συγγρ. αποπειράται να λύσει αυτό το διπλό αίνιγμα.

Το νέο τεύχος του BTB

Στο νέο τεύχος του Biblical Theology Bulletin 39:2 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

James A. Sanders, "The Book of Job and the Origins of Judaism", 60-70

Τα εργαλεία της διακειμενικής ανάλυσης, τα οποία πρόσφατα χρησιμοποιήθηκαν στη βιβλική ερμηνεία, καταδεικνύουν ότι οι διάλογοι στο Βιβλίο του Ιώβ ήταν στην πραγματικότητα απόηχοι σημαντικών συζητήσεων κατά την αρχαία και μέση Περσική Περίοδο σχετικά με την αξία και την ευθύνη του ατόμου σε ένα νέο Ιουδαϊσμό, ο οποίος απλωνόταν σε όλη την αυτοκρατορία. Αποδεικνύουν επίσης την πλάνη της "συντηρητικής" τάσης να εφαρμόζει την αλήθεια του παρελθόντος κατά γράμμα ή στατικά σε νέες πραγματικότητες χωρίς πιο πριν να κάνει τις απαραίτητες προσαρμογές, που είναι απαραίτητες για να αντιμετωπισθούν νέα προβλήματα. Τα αρχαιότερα προφητικά και δευτερονομιστικά επιχειρήματα γιατί ο Ισραήλ και ο Ιούδας καταστράφηκαν, μπορούσαν ακόμη να χρησιμοποιηθούν για να ερμηνευθεί η εθνική καταστροφή, όμως η αλήθειά τους έπρεπε να προσαρμοσθεί για να εφαρμοσθεί στη νέα κατάσταση των επιμέρους εμπειριών του Ισραήλ που είχε διασπαρεί. Οι διάλογοι στο βιβλίο του Ιώβ μπορεί επομένως να λειτούργησαν ως ένας οδηγός για τις συζητήσεις του αρχαίου Ισραήλ σχετικά με το ρόλο που διαδραματίζει το παρελθόν όταν γίνεται επίκαιρο μέσα στο παρόν.

Mark Kiley, "Marcan Love, Sotto Voce", 71-76
Η κοινότητα του Μάρκου κληρονόμησε το κήρυγμα από τις ιουδαϊκές Γραφές όσον αφορά στην αγάπη. Κήρυκες, κατηχητές και ο τελικός συγγραφέας του ευαγγελίου χρησιμοποίησαν αυτές τις Γραφές, όπως επίσης και τον ύμνο του Παύλου για την αγάπη, ως ερμηνευτικό πρίσμα, μέσα από το οποίο παρουσίασαν την παράδοση του Ιησού. Υποστήριξαν με έναν έμμεσο τρόπο ότι το γεγονός του Ιησού αφορά -στη βάση του- στην αγάπη. Αυτό το άρθρο είναι μία έκκληση να ακούσουμε το σιωπηλό ψίθυρο που μας πληροφορεί τα καλά νέα στο κατά Μάρκον.

Rick Strelan, "Tabitha: The Gazelle of Joppa (Acts 9:36—41)", 77-86
Στο άρθρο υποστηρίζεται ότι το όνομα "Ταβιθά" (Πρξ 9,36), το οποίο σημαίνει "ζαρκάδι", αν αναγνωσθεί ως μία μεταφορά για μία προσήλυτη μέσα στην αφήγηση των Πράξεων, υπογραμμίζει το ζήτημα των ορίων σε κάποιες αρχαίες χριστιανικές κοινότητες. Υπαινίσσεεται επίσης ότι η Ιόππη, η πόλη, στην οποία ζούσε η Ταβιθά, μπορεί να κατανοηθεί ως ένα σύμβολο της "ανάμειξης", ένα από τα κύρια ζητήματα στον ιουδαϊκό και χριστιανικό αυτοπροσδιορισμό.

Stephen J. Patterson, "A Rhetorical Gem in a Rhetorical Treasure: The Origin and Significance of 1 Corinthians 13:4—7", 87-94
Σε αυτό το άρθρο υποστηρίζεται ότι το 1 Κορ 13,4-7 είναι ένα ρητορικό κείμενο που αναπτύχθηκε στη σχολή που ο Παύλος συγκρότησε στην Έφεσο κατά τα χρόνια αμέσως μετά την αναχώρησή του από την Κόρινθο. Θα μπορούσε να το είχε συντάξει ο ίδιος ο Παύλος, αλλά το λεξιλόγιο και η δομή του υπαινίσσονται ότι το συνέταξε ένας σύντροφός του κι ότι ο Παύλος το δανείστηκε και το κατέστησε κεντρικό τμήμα του εγκωμίου του στην αγάπη στο 1 Κορ 13. Το γεγονός ότι ο Παύλος κι άλλα μέλη της σχολής αφοσιώθηκαν σε μία ανάπτυξη του θέματος της αγάπης σηματοδοτεί τη σπουδαιότητα και την κεντρική θέση που είχε αυτή η ιδέα, κάτι που συχνά παραβλέπεται στις παύλειες σπουδές.

Ψηφιοποιημένος ο P.Cair. 10759 (Ευαγγέλιο Πέτρου)

Από το ιστολόγιο του Roger Pearse πληροφορούμαστε για την ύπαρξη διαφόρων βάσεων δεδομένων παπύρων και επιγραφών. Ανάμεσά τους αναφέρεται και το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου του Καΐρου, όπου είναι αναρτημένες φωτογραφίες σε καλή ανάλυση του παπύρου που περιέχει το Ευαγγέλιο του Πέτρου.
Για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα, πατήστε εδώ.

Μαγνητοφωνημένες διαλέξεις για την εσχατολογία και τη Βίβλο

Από το ιστολόγιο Café Apocalypsis πληροφορούμαστε για μία ημερίδα που διοργανώθηκε στο Denver Seminary στις 23-25 Απριλίου με τον τίτλο:

Historic Premillennialism: A Biblical Alternative to "Left Behind" Eschatology

Στη σελίδα του σεμιναρίου έχουν αναρτηθεί μαγνητοφωνημένες οι εισηγήσεις της ημερίδας:

Plenary Speech 1
Dr. Craig Blomberg
"Why We Don't Have to Wait for the Great Commission to Be Fulfilled Before Christ Returns: The Problems with Postmillennialism"
stream | download

Session 1
Dr. Sung Wook Chung
"Who are the Two Witnesses of Revelation 11: An Integration of Western and Asian Proposals"
stream | download

Session 2
Dr. Bruce Demarest
"What Did the Early Church Believe about the Tribulation?"
stream | download

Session 3
Dr. Rick Hess
"The Seventy Sevens of Daniel 9: A Timetable for the Future?"
stream | download

Session 4
Dr. Andrew Dearman
"Transformations of Jerusalem in the Bible"
stream | download

Plenary Speech 2
Dr. Craig Blomberg
"The Need for a Millennium Beyond This Present Age: The Anticlimax of Amillennialism"
stream | download

Plenary Speech 3
Gary Hoag for Dr. Craig Blomberg
"Inappropriately Privileging Israel: Why Historic Premillinnialism Trumps Dispensationalism"
stream | download

Συνέδριο για τη σχέση Βίβλου και Θεολογίας

Το Institut für alttestamentliche Wissenschaft του Karl-Franzens-Universität Graz διοργανώνει από τις 8 έως Μαΐου 2009 συνέδριο με αφορμή τα 25 χρόνια κυκλοφορίας του Jahrbuch für Biblische Theologie. Θέμα του συνεδρίου: "Wie biblisch ist die Theologie?".
Οι εισηγήσεις του συνεδρίου θα επικεντρωθούν στη σημασία της Βίβλου για τους επιμέρους τομείς της Θεολογίας και στη θέση ότι η θεολογία δεν είναι αρκετά βιβλική.
Για να διαβάσετε το πρόγραμμα του συνεδρίου και για άλλες πληροφορίες, πατήστε εδώ.

Το νέο τεύχος του CBQ

Στο νέο τεύχος του Catholic Biblical Quarterly 71:2 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Emil A. Wcela, " What is Catholic about a Catholic translation of the Bible?", 247-263
• Jeremy Schipper, "From petition to parable : the prophet's use of genre in 1 Kings 20:38-42", 264-274
• Rodney R. Hutton, "Are the parents still eating sour grapes? : Jeremiah's use of the mašal in contrast to Ezekiel", 275-285
• Daniel C. Timmer, "God's speeches, Job's responses, and the problem of coherence in the book of Job : sapiential pedagogy revisited", 286-305
• Elie Assis, "The unity of the book of Lamentations", 306-329
• Alan Lenzi, "Secrecy, textual legitimation, and intercultural polemics in the book of Daniel", 330-348
• John C. Poirier, "Jesus as an Elijianic figure in Luke 4:16-30", 349-363

Τιμητικός τόμος για τον καθ. Hans-Peter Müller

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Vandenhoeck Ruprecht ο συλλογικός τόμος προς τιμήν και στη μνήμη του καθ. Hans-Peter Müller:

Wege zur Hebräischen Bibel : Denken - Sprache - Kultur ; in memoriam Hans-Peter Müller, Götingen : Vandenhoeck und Ruprecht 2009
ISBN 978-3-525-53092-4
69,00 €

Περιγραφή εκδοτικού οίκου

Ο Hans-Peter Müller υπήρξε καθηγητής της Π.Δ., της βόρειας σημιτικής γραμματείας και ιστορίας της θρησκείας στο Münster. Στη μνήμη επανατυπώθηκαν επιλεγμένες εργασίες καθώς και νέες σχετικές με τους επιμέρους τομείς, με τους οποίους εκείνος ασχολήθηκε. Ο τόμος καταλήγει με μία διορθωμένη και περισσότερο αναπτυγμένη εκδοχή της βιβλιογραφίας του Hans-Peter Müller. Οι μελέτες καταδεικνύουν ότι ο καθηγητής εργάστηκε σε ποικίλους τομείς ταυτόχρονα κι ότι γνώριζε να συνδυάζει γόνιμα τα επιμέρους ενδιαφέροντά του. Οι νέες μελέτες από την άλλη πιστοποιούν πώς οι συνοδοιπόροι του στην έρευνα και οι νεότεροι συνάδελφοι μπόρεσαν να αξιοποιήθουν τα ερεθίσματα που τους έδωσε.

Περιεχόμενα τόμου

• Hans P. Müller, "Formgeschichtliche und sprachliche Beobachtungen zu Psalm 30", 1-12
• Ernst Jenni , ΄"Psalm 30,6a - eine ungewöhnliche Sentenz", 13-28
• Hans P. Müller, "Magisch-mantische Weisheit und die Gestalt Daniels", 29 -52
• Klaus Koch, "Zur Stellung der Weisheit Israels in der altorientalisch-hellenistischen Kulturgeschichte", 53-71
• Hans P. Müller, "Mythos und Metapher : zur Ambivalenz des Mythischen in poetischer Gestaltung", 73-93
• Erich Zenger, "Mythos und Mythisierung in den Psalmen", 95-115
• Hans P. Müller, "Handeln, Sprache, Religion, Theologie", 117-136
• Eckart Otto, "Erkenntnis und Interesse : zu Hans-Peter Müllers humanethologischer Erkenntnistheorie als integrativem Schlüssel seines sprachwissenschaftlichen und exegetischen Werkes", 137-147
• Hans P.: Müller, "Kolloquialsprache und Volksreligion in den Inschriften von Kuntillet Agrud und Hirbet el-Qom", 149-192
• Udo Rüterswörden, "Linguistik und Religionsgeschichte : Hans-Peter Müllers grammatische und formgeschichtliche Analyse von Inschriften aus Kuntillet Agrud und Hirbet el-Qom", 193-200
• Hans P. Müller, "Genesis 22 und das mlk-Opfer : Erinnerung an einen religionsgeschichtlichen Tatbestand", 201-213
• Michaela Bauks, "Opfer, Kinder und mlk : das Menschenopfer und seine Auslösung", 215-232
• Die Schriften H.-P. Müllers, 233-247

Ανακάλυψη κατακομβών της ρωμαϊκής περιόδου στη Βηθλεέμ

Από το ιστολόγιο του Antonio Lombatti πληροφορούμαστε την είδηση του πρακτορείου ειδήσεων Ma'an ότι βρέθηκαν κατακόμβες κοντά στη Βηθλεέμ κατά τη διάρκεια οικοδομικών εργασιών.

Το μικρό υπόγειο σύστημα σπηλαίων έχει έξοδο προς το Β και περιείχε 4 πέτρινες σαρκοφάγους που έφεραν χαράγματα. Ήταν τοποθετημένες ανά δύο σε δύο ξεχωριστούς ταφικούς χώρους. Ο επικεφαλής του Τμήματος Αρχαιοτήτων της Ιεριχούς Wael Hamamrah εκτίμησε ότι τα ευρήματα, κεραμικά που βρέθηκαν στο χώρο και οι σκελετοί θα πρέπει να είναι 1800 ή 1900 χρόνων.
Για να διαβάσετε το σχετικό δημοσίευμα, πατήστε εδώ.

Ημερίδα για τη μετάφραση των Ο'

Από το ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism πληροφορούμαστε ότι στις 24 Ιουνίου 2009 θα λάβει χώρα στο Heythrop College, University of London ημερίδα με τον τίτλο:

LOST IN TRANSLATION: STUDIES OF THE SEPTUAGINT AND BEYOND IN HONOUR OF JENNY DINES

Πρόγραμμα ημερίδας
9:30-10:10: Registration and Tea/Coffee (Walker Room)
10:10: Introduction
10:10-10:50: Sarah Pearce, University of Southampton, "Philo's 'Family Values'"
10:50-11:30: Charlotte Hempel, University of Birmingham, "The Qumran Yahad in Recent Scholarship"
11:30-12:20: Tessa Rajak, University of Reading, "Ancestral Laws: What Josephus Made of the Greek Bible"
12:20-1:00: Deborah Rooke, King’s College, London, "Susanna in Handel's Oratorio"
Lunch ­ provided (Walker Room)
1:50-2:30: Jim Aitken, CJCR, Cambridge, "The Septuagint and "Alexandrian" scholarship"
2:30-3:10: Gillian Greenberg, University College London, "Literary Initiative in the Peshitta"
3:10-3:50: Sean Ryan, Heythrop College, "Dislocated Locusts: Re-visions of Joel & Amos in Revelation 9"
3:50-4:30: Jonathan Norton, Heythrop College, "Psuche, Pneuma, and Paul's Rhetorical Surprise"
4:30 Tea and departure

Η συνάντηση θα γίνει στο Walker Room, 2nd Floor, στο κεντρικό κτίριο του Παν/μιου.
Συμμετοχή: £15
Για περισσότερες πληροφορίες: Ms Mariann Jakab (m.jakab at heythrop.ac.uk)

Ένα νέο βιβλίο για τη θεολογία και το ήθος των πρώτων χριστιανών

Από τον εκδοτικό οίκο Mohr Siebeck κυκλοφορεί και το ακόλουθο βιβλίο:

Michael Wolter, Theologie und Ethos im frühen Christentum. Studien zu Jesus, Paulus und Lukas, (WUNT I 236), Tübingen 2009
ISBN: 978-3-16-149903-6
€ 129.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου

Σε αυτόν τον τόμο ο Michael Wolter συγκεντρώνει μελέτες σχετικές με κεντρικά θέματα του κηρύγματος του Ιησού, με τη θεολογία του αποστόλου Παύλου καθώς επίσης και με τη θεολογία της ιστορίας στο διπλό έργο κατά Λουκάν - Πράξεις. Μέσα από αυτές προκύπτει μία σαφώς διακρινόμενη θεολογική συνέχεια από τον Ιησού στον Παύλο κι από εκεί στον Λουκά. Ταυτόχρονα όμως καθίσταται σαφές μέσα από αυτές τις μελέτες πώς ο Παύλος αρχικά και στη συνέχεια ο Λουκάς τονίζουν θεολογικά κάποια άλλα σημεία για να εκφράσουν κάθε φορά την ιδιαιτερότητα που έχει το χριστιανικό μήνυμα για τις κοινότητες της εποχής τους. Ως κέντρο του κηρύγματος του Ιησού της Ναζαρέτ είναι η διακήρυξη του Ιησού ότι είναι η απόδειξη της σωτηριώδους φροντίδας του Θεού για τον Ισραήλ. Ο Παύλος αναπτύσσει τη θεολογική ιδέα μίας χριστιανικής ταυτότητας και ενός ανάλογου προς αυτήν χριστιανικού ήθους, το οποίο μπορεί να στηρίζεται μόνο στην πίστη στον Ιησού Χριστό. Στο επίκεντρο του τμήματος του βιβλίου που ασχολείται με τον Παύλο βρίσκεται μία εκτενής μελέτη της οποίας θέμα είναι η σχέση της θεολογίας και του ήθους στον Παύλο. Έτσι κατανοείται η ηθική ως "εφαρμοσμένη εκκλησιολογία". Στο Λουκά στο επίκεντρο είναι η προσπάθεια να καταδειχθεί ότι η ιστορία του Ιησού και η ιστορία του χωρισμού Ιουδαϊσμού και χριστιανισμού πρέπει να κατανοηθούν ως αναπόσπαστα τμήματα της ιστορίας του Ισραήλ. Το ιστορικό του έργο από το Λκ 1 έως και το Πραξ 28 κατανοείται ως μία "ιστορία εποχής", η οποία πραγματεύεται την συμπεριλαμβανόμενη σε αυτό εποχή της ιστορίας του Ισραήλ. Το βιβλίο συμπληρώνουν μελέτες για την αποκαλυπτική, για την ιστορία της έννοιας του Νόμου στον αρχέγονο Χριστιανισμό και για την αντίληψή του περί αμαρτίας.

Ένα νέο βιβλίο για τη χρήση της Π.Δ. στην προς Εβραίους

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Mohr Siebeck ένα νέο βιβλίο για τη χρήση της Π.Δ. στην προς Εβραίους επιστολή.

Susan E. Docherty, The Use of the Old Testament in Hebrews. A Case Study in Early Jewish Bible Interpretation, (WUNT II 260), Tübingen 2009
ISBN: 978-3-16-149904-3
€ 59.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου

Η συγγραφέας καταδεικνύει ότι η προς Εβραίους μπορεί να κατανοηθεί καλύτερα μόνο αν αναγνωσθεί ως ένα παράδειγμα αρχαίας ιουδαϊκής ερμηνείας της Βίβλου. Επιπλέον λαμβάνει υπόψη της ότι η επιστολή συντάχθηκε στην εποχή πριν από το λεγόμενο "χωρισμός των οδών" (parting of the ways). Η συγγρ. χρησιμοποιεί σύγχρονες μεθόδους ανάλυσης και τις εφαρμόζει σε κεντρικά σημεία του κειμένου, οι οποίες συνήθως χρησιμοποιούνται για να μελετηθούν οι εξηγητικές μέθοδοι των ιουδαϊκών midrash. Έτσι καταλήγει σε νέα και ακριβέστερα συμπεράσματα για τις ερμηνευτικές μεθόδους της προς Εβραίους και φωτίζει την ουσιαστική σχέση του συγγραφέα της επιστολής με την Αγία Γραφή.

Το νέο τεύχος του JSNT

Στο νέο τεύχος του Journal for the Study of the New Testament 31:4 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Philip L. Tite, "Nurslings, Milk and Moral Development in the Greco-Roman Context: A Reappraisal of the Paraenetic Utilization of Metaphor in 1 Peter 2.1-3", 371-400

Γενικά υπάρχει μία τάση στην έρευνα να συνδεθεί η μεταφορά του θηλασμού στο 1 Πε 2,1-3 με τα ιουδαϊκά (ή ιουδαιοχριστιανικά μοτίβα), όπωςγια παράδειγμα από τις Ωδές Σολομώντος και το Κουμράν. Σε αυτό το άρθρο γίνεται η προσπάθεια να διευρυνθούν οι πολιτισμικοί συνειρμοί και να συμπεριληφθεί και ο ευρύτερος ελληνορωμαϊκός κόσμος -ιδιαίτερα ο ρόλος της τροφού, της εξιδανικευμένης μητέρας, της ηθικής ανάπτυξης τoυ παιδιού μέσω του θηλασμού και των τροφών (nutrix and nutritor). Στο άρθρο επίσης συνδέονται αυτές οι πολιτισμικές αναφορές με τη ρητορική στρατηγική αυτού του τμήματος της παραίνεσης της 1 Πε.

David C. Sim, "Matthew and the Pauline Corpus: A Preliminary Intertextual Study", 401-422
Σε αυτή τη μελέτη εξετάζεται το ενδεχόμενο ο συγγραφέας του κατά Ματθαίον να είχε πρόσβαση στις επιστολές του Παύλου. Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της διακειμενικότητας ο συγγρ. θέτει τα κριτήρια για να διευκρινισθεί, εάν αυτό ισχύει πραγματικά και καταλήγει ότι αυτό ήταν περισσότερο πιθανό από το να μη γνώριζε ο συγγρ. του κατά Ματθαίον τις παύλειες επιστολές. Μία διακειμενική σχέση μεταξύ του ευαγγελίου και του σώματος των παύλειων επιστολών καθίσταται σαφής, όταν κατανοήσουμε ότι ο Ματθαίος, ως χριστιανός που τηρούσε το Νόμο, ερχόταν σε αντίθεση προς την περισσότερο φιλελεύθερη θεολογία του Παύλου. Ένα απλό παράδειγμα αποκαλύπτει ότι ο ευαγγελιστής αντέδρασε σε συγκεκριμένες δηλώσεις του αποστόλου, οι οποίες είναι διατυπωμένες στις επιστολές του, και ανοίγει την προοπτική και για άλλες διακειμενικές σχέσεις μεταξύ αυτών των αρχαίων χριστιανικών κειμένων.

Peter Spitaler, "Welcoming a Child as a Metaphor for Welcoming God's Kingdom: A Close Reading of Mark 10.13-16", 423-446
Ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι τριπλός: να αναλύσει τα χαρακτηριστικά στοιχεία δομής του Μκ 10,13-16, τα οποία δηλώνουν ότι ο αναγνώστης μπορούσε να ερμηνεύσει την παρομοίωση στο 10,15 ("να δεχθείτε τη βασιλεία του Θεού όπως κανείς δέχεται ένα παιδί"), να σκιαγραφήσει τις αφηγηματικές και συμβολικές λειτουργίες αυτής της μεταφοράς μέσα στο άμεσο φιλολογικό τους περιβάλλον και να τονίσει αυτές τις πλευρές του 10,13-16, οι οποίες δηλώνουν ότι αυτό το κείμενο είναι μία διευρυμένη νέα ανάγνωση από τον Μάρκο του 9,33-37.

Andrew D. Clarke "'Do not Judge who is Worthy and Unworthy': Clement's Warning not to Speculate about the Rich Young Man's Response (Mark 10.17-31)", 447-468
Ήδη στα αρχαιότερα υπομνήματα η ιστορία στο Μκ του πλούσιου νέου γενικά θεωρείται ότι υπαινίσσεται ότι ο ήρωας της ιστορίας τελικά απέρριψε τον Ιησού. Ωστόσο, αν αυτός ο άνδρας είναι χαρακτηριστικός για τον τρόπο που ο Μάρκος παρουσιάζει τους δευτερεύοντες χαρακτήρες της ιστορίας του, τότε ο νέος άνδρας μπορεί να θεωρηθεί ένα θετικό πρότυπο των μαθητών και η γεμάτη θλίψη αποχώρησή του έμμεση αναφορά στο υψηλό κόστος της μαθητείας. Μία τέτοια ανάγνωση της περικοπής είναι σύμφωνη επίσης με τα Μκ 8-10, όπου τονίζεται ότι η πραγματική μαθητεία στοιχίζει και δε θα πρέπει να αποφασίζει κανείς επιπόλαια να γίνει μαθητής. Κατά συνέπεια ο Ιησούς αναφέρεται με επικριτικό τρόπο στην απερίσκεπτη καύχηση των μαθητών - "πολλοί που είναι πρώτοι θα γίνουν τελευταίοι και πολλοί τελευταίοι θα γίνουν πρώτοι". Η σιωπή του Μάρκου για το εάν τελικά ο πλούσιος νέος μετά από σκέψη αποδέχθηκε την πρόσκληση του Ιησού, ενθαρρύνει τον αναγνώστη να επικεντρωθεί στο τι στοιχίζει το να ακολουθήσει κανείς τον Ιησού παρά στο να κάνει υποθέσεις για όσα δεν έχουν ειπωθεί μέσα στην ιστορία.

Alan S. Bandy, "The Layers of the Apocalypse: An Integrative Approach to Revelation's Macrostructure", 469-499
Η δομή της Αποκάλυψης του Ιωάννη αποτελεί ένα συνεχές πρόβλημα που προκαλεί το ενδιαφέρον. Mέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμφωνία σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο της δομής του βιβλίου. Αυτό το άρθρο προϋποθέτει ότι η δομή της Αποκάλυψης συνίσταται από ένα τριμερές πλαίσιο επιμέρους στρωμάτων, τα οποία συνυφαίνονται μεταξύ του σε μία ενιαία φιλολογική ενότητα. Η δομή στην επιφάνεια αντιπροσωπεύει το πρώτο στρώμα και παρέχει τους ευκολότερους τρόπους πρόσβασης και κατανόησης των μεγαλύτερων και μικρότερων επιμέρους τμημάτων. Ένα δεύτερο στρώμα διακειμενικών παράλληλων δηλώνεται από τον τρόπο που η Αποκάλυψη σαφώς χρησιμοποιεί και μεταμορφώνει συγκεκριμένα τμήματα της Π.Δ. Ένα τελευταίο στρώμα αφορά στις σχέσεις κειμένων μέσα στο ίδιο το βιβλίο (intratextual) και συνδέει επαναλαμβανόμενους όρους και φράσεις (μέσα σε ένα σύνθετο σύστημα ενσωματωμένων παραπομπών) με άλλα σημεία του βιβλίου. Εάν οι ερμηνευτές αναγνωρίσουν αυτά τα τρία στρώματα θα μπορέσουν να διερευνήσουν πώς αυτά τα επιμέρους στρώματα επηρεάζουν τη δομή της Αποκάλυψης. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να αποδειχθεί επίσης χρήσιμη, όταν κανείς εξετάσει το νόημα του κειμένου μέσα από τη δομή του.