L. Hurtado: Οι εξελίξεις στο χώρο της Κ.Δ. κατά τον 20ο αι.

Ο Larry Hurtado ανάρτησε στο ιστολόγιό του έναν κατάλογο των σημαντικότερων κατά τη γνώμη του εξελίξεων στο χώρο της έρευνας της Κ.Δ. κατά τον προηγούμενο αιώνα. Σύμφωνα με τον γνωστό καινοδιαθηκολόγο αυτές είναι:

- Ο "εκθρονισμός" του textus receptus και η στροφή προς τις κριτικές εκδόσεις του κειμένου της Κ.Δ.

- Η ανακάλυψη και η έκδοση πολλών παπύρων της Κ.Δ.

-Η ανάπτυξη μεθόδων στην κριτική έκδοση του κειμένου της Κ.Δ.

- Η κατανόηση του πολύπλοκου χαρακτήρα του ζητήματος των πηγών των ευαγγελίων

- Η μεγαλύτερη συνειδητοποίηση της ιουδαϊκής ταυτότητας του Παύλου

- Η συνειδητοποίηση της πολυμορφίας του αρχέγονου Χριστιανισμού

- Η διαπίστωση της πολυμορφίας και του ιουδαϊκού περιβάλλοντος του αρχέγονου χριστιανισμού

- Η μελέτη της κοινωνικής διαστρωμάτωσης των πρώτων εκκλησιαστικών κοινοτήτων

- Ο τονισμός της ύπαρξης λατρείας του Ιησού ήδη από τα πρώιμα στάδια της αρχαίας Εκκλησίας

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο του Larry Hurtado, πατήστε εδώ. Ο συγγραφέας έχει επίσης αναρτήσει στο ιστολόγιό του το κείμενο που δημοσίευσε σχετικά με τις καινοδιαθηκικές σπουδές κατά τον 20ο αι. στο περιοδικό Religion, του οποίου περίληψη είχαμε παρουσιάσει παλαιότερα.

[Α.Τ.: Σε αυτόν τον ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και κατατοπιστικό κατάλογο θα μπορούσαν να προστεθούν επίσης κάποια επιπλέον σημεία: η αξιοποίηση μεθοδολογικών εργαλείων και διαπιστώσεων από τις κοινωνικές επιστήμες, τη γλωσσολογία και τη φιλολογία, η επίδραση νέων φιλοσοφικών/πολιτικών τάσεων στην ερμηνεία (π.χ. postcolonial, cultural studies κ.ά.), η αξιοποίηση των μη κανονικών κειμένων στη συζήτηση για τον αρχέγονο Χριστιανισμό (π.χ. από το Jesus Seminar κι όχι μόνο), η μετατόπιση του ενδιαφέροντος στον προφορικό χαρακτήρα της αρχαίας παράδοσης για τον Ιησού και στην αξιοποίηση της έρευνας για τους μηχανισμούς της στη συζήτηση για τον ιστορικό Ιησού και, τέλος, η μεγαλύτερη αξιοποίηση και μελέτη της ιστορίας πρόσληψης του βιβλικού κειμένου (η οποία δεν περιορίζεται μόνο στην αρχαία εκκλησιαστική γραμματεία, αλλά αφορά και στη λειτουργική ζωή, στις τέχνες κτλ.). Σίγουρα σε αυτόν τον κατάλογο θα μπορούσε κανείς να προσθέσει πολύ περισσότερα, κάτι που αποδεικνύει τη ζωντάνια και τη δυναμική των καινοδιαθηκικών σπουδών κατά τον 20ο αι. ]

Από τη μετάφραση των Ο' στην Κ.Δ. / From the Septuagint to the New Testament

Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο de Gruyter ένας νέος συλλογικός τόμος για τη σχέση της μετάφρασης των Ο΄ με το κείμενο της Κ.Δ.:

Martin Karrer, /Siegfried Kreuzer, / Marcus Sigismund, Von der Septuaginta zum Neuen Testament.Textgeschichtliche Erörterungen, (Arbeiten zur neutestamentlichen Textforschung 43) de Gruyter 2010
ISBN 978-3-11-024001-6
130 ευρώ

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Στον παρόντα τόμο συγκεντρώνονται μελέτες οι οποίες παρουσιάστηκαν κατά τα έτη 2007-2009 στα Workshops και στις διεθνείς ημερίδες του Ινστιτούτου για την μελέτη του κειμένου της Βίβλου και της Μετάφρασης των Ο΄ της Εκκλησιαστικής Σχολής του Προτεσταντικού Παντεπιστημίου του Wuppertal-Bethel. Τα κείμενα ασχολούνται από τη μία με τη σχέση των διαφόρων μορφών ττου κειμένου ης ελληνικής Π.Δ. και από την άλλη με το ζήτημα της παράθεσης παλαιοδιαθηκικών κειμένων στην Κ.Δ. μέσα στην ιδιαίτερη θεματική τους. Εξετάζονται: η σημασία του αντιοχειανού κειμένου του Λουκιανού και η λεγόμενη καιγε αναθεώρηση για την αποκατάσταση της αρχαιότερης μορφής του ελληνικού κειμένου., το ερώτημα κατά πόσο αυτές οι αναθεωρήσεις είναι σημαντικές για τα παλαιοδιαθηκικά παραθέματα στην Κ.Δ., το φαινόμενο της σημείωσης των παλαιοδιαθηκικών παραθεμάτων στα χειρόγραφα της Κ.Δ. με διπλή καθώς και το ερώτημα ποιο πρωτότυπο παλαιοδιαθηκικό κείμενο έχουν υπόψη τους οι διάφοροι συγγραφείς της Κ.Δ. Κάποιες άλλες μελέτες είχαν ως θέμα τους τις σύγγχρονες δυνατότητες έκδοσης των βιβλικών κειμένων. Το κείμενο της Αποκάλυψης και το ζήτημα της πρόσληψης της Π.Δ. από τον ορώντα της Αποκάλυψης αποτελούν ένα τελευταίο σημαντικό σημείο, το οποίο καταδεικνύει ότι η βιβλική έρευνα μπορεί να θέσει ακόμη πολλά ενδιαφέροντα ερωτήματα και να δώσει ενδιαφέρουσες απαντήσεις.

Τα παλαιότερα τεύχη του Δελτίου Βιβλικών Μελετών στο Διαδίκτυο / The older issues of Deltion Biblikon Meleton online

Στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ έχουν αναρτηθεί σε ψηφιακή μορφή τα παλαιότερα τεύχη του Δελτίου Βιβλικών Μελετών (μέχρι το 2005). Ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να τα διαβάσει Online (δεν υπάρχει ωστόσο η δυνατότητα καταφόρτωσης).
Για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα, πατήστε εδώ.

Στο τρέχον τεύχος του JbAC / In the current issue of JbAC

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Jahrbuch für antikes Christentum 52 (2009) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και κάποια άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την ιστορία του αρχέγονου Χριστιανισμού αλλά και την ιστορία πρόσληψης των βιβλικών κειμένων:

Benedikt Eckhardt, "Initiationsmähler in den griechisch-römischen Mysterienkulten?", 7-21
Geert Roskam, "A Christian intellectual at trial : the case of Apollonius of Rome", 22-43
Οscar Prieto Domínguez, "El centón SEG 51, 1735 : una propuesta de lectura",
44-60
Rotraut Wisskirchen, "Zum "Tierfrieden" in spätantiken Denkmälern : (nach Gen. 1,29f, Jes. 11,6/8 und 65,25)", 142-163

Το τρέχον τεύχος του περιοδικού ΘΕΟΛΟΓΙΑ / The current issue of THEOLOGIA

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού ΘΕΟΛΟΓΙΑ 81:3 (2010), το οποίο είναι ποικίλης ύλης, δημοσιεύονται μεταξύ πολλών άλλων αξιόλογων άρθρων και τα εξής βιβλικού ενδιαφέροντος (οι σύντομες περιλήψεις των άρθρων προέρχονται από το δελτίο τύπου του περιοδικού):

Ι.Δ. Καραβιδόπουλου, "Η έρευνα του "ιστορικού Ιησού" στην Ορθόδοξη Θεολογία", 19-28

Στο άρθρο του ο ομότιμος καθηγητής της Κ.Δ. του Α.Π.Θ. επιχειρεί να συζητήσει τα πρόσφατα πορίσματα της βιβλικής επιστήμης, τις αναφορὲς της ορθόδοξης θεολογίας, καθὼς και τη νομιμότητα του ζητήματος της έρευνας του ιστορικού Ιησού.

Χ. Κρικώνης, «Η θεολογική σημασία και αξιολόγηση της Αγίας Γραφής, ειδικά κατά τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας», 29-44

Ο συγγραφέας περιγράφει τη θέση και τη σημασία της Αγίας Γραφής στη θεολογική μελέτη στο πλαίσιο των ερμηνευτικών σχολών (Αλεξάνδρεια, Αντιόχεια), αλλά και των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας (Καππαδόκες, Ιω. Χρυσόστομος).

Σ. Δεσπότης, «Οι πρώτοι λόγοι του Ιησού στο κατά Ιωάννην και η δημιουργία του κύκλου των
μαθητών Του», 45-64

Ο συγγραφέας προσφέρει μια εξαντλητική ερμηνεία στο Ιω 1,35-39, όπου καταγράφονται τα πρώτα λόγια του Ιησού στο Ευαγγέλιο όσον αφορά στην κλήση των μαθητών Του.

Χ. Καραγιάννης, «Η εποχή των Κριτών και η εγκαθίδρυση του θεσμού της Βασιλείας» , 65-80
Ο συγγραφέας με βάση μια ιστορικο-κριτική προσέγγιση των σχετικών βιβλικών μαρτυριών επιχειρεί μια κοινωνιολογική θεώρηση των δομών και της οργάνωσης των φυλών του Ισραήλ, διερευνώντας τους λόγους που οδηγούν στον θεσμό της βασιλείας.

Π. Βασιλειάδης, «Ο ιερός Αυγουστίνος ως ερμηνευτής του αποστόλου Παύλου και το πρόβλημα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας», 129-158
Ο συγγραφέας επιχειρεί μια πολυεπίπεδη θεώρηση της αντίληψης του ιερού Αυγουστίνου για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα, αλλά και την ευρύτερη ανθρωπολογική και θεολογική σπουδαιότητα τοῦ θέματος.

Για να δείτε όλα τα περιεχόμενα του τόμου, να διαβάσετε online τις στήλες Προλογικό, Θεολογικά Χρονικά, Περιοδικά Ανάλεκτα, Βιβλιοστάσιον, Αναλόγιον καθώς και το Δελτίο Τύπου, πατήστε εδώ.

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Interpretation / In the current issue of Interpretation

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Interpretation 64:4 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

• Benedict T. Viviano, "God in the Gospel according to Matthew", 341-354
  
• Maynard E. Boring, "Matthew's narrative christology : three stories", 356-367
  
• Franklin S. Spencer, "Scripture, hermeneutics, and Matthew's Jesus", 368-378
  
• Barbara E. Reid, "Which God is with us?", 380-389
  
• Dorothy J. Weaver, "'Wherever this good news is proclaimed' : women and God in the Gospel of Matthew", 390-401
  
  Between Text and Sermon
  
• Andrew F. Connors, "Matthew 3:13-17", 402-404
• Charles H. Talbert, " Matthew 11:2-24", 406-408
• David A. Renwick, "Matthew 26", 410-412

Νωπογραφίες του Μίθρα από τη Συρία / Frescoes of Mithra from Syria

Στο ιστολόγιο του Roger Pearse διαβάζουμε ότι μία ομάδα Πολωνών ειδικών εργάζονται στο Μουσείο Hama για τη συντήρηση και αποκατάσταση ορισμένων νωπογραφιών με παραστάσεις που σχετίζονται με τη λατρεία του Μίθρα, οι οποίες ανάγονται στον 3ο αι. μ.Χ. Οι παραστάσεις προέρχονται από Μιθραίο που βρέθηκε στο λόφο Hirta στην Απάμεια.

Ημερίδα τιμής και μνήμης του Σ. Αγουρίδη / In memoriam of Savvas Agourides

Το Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ., η Ελληνική Βιβλική Εταιρία και το Ίδρυμα ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ διοργανώνουν την Τρίτη 9 Νοεμβρίου 2010 στην Αίθουσα Τελετών της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. (παλαιό κτίριο) ημερίδα προν τιμή και μνήμη του καθηγητή της Κ.Δ. Σάββα Αγουρίδη.

Πρόγραμμα ημερίδας

• 10.00-10.30: Προσφωνήσεις
• 11:00-11:15: Δ. Καϊμάκης, Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας, "Σάββας Αγουρίδης: η ζωή και το έργο του"

Α΄ Συνεδρία (Πρόεδρος : Ι. Καραβιδόπουλος)

• 11.15-11.35: π. Ι. Σκιαδαρέσης, επίκ. καθ., "Η ερμηνεία της Αποκαλύψεως από τον Σ. Αγουρίδη"
• 11.35-11.55: Δ. Καϊμάκης, καθηγητής, "Η Παλαιά Διαθήκη στο έργο του Σ. Αγουρίδη"

Β΄ Συνεδρία (Πρόεδρος: Π. Βασιλειάδης)

• 12.25 - 12.45: Χ. Ατματζίδης, λέκτορας, "Ο καθηγητής Σ. Αγουρίδης και η έρευνα για τον ιστορικό Ιησού"
• 12.45-13.05: Ελ. Κασσελούρη-Χατζηβασιλειάδη, επιστημονική συνεργάτης Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών, Ι.Μ. Δημητριάδος, "Ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη στο έργο του Σ. Αγουρίδη"

Γ΄ Συνεδρία (Πρόεδρος: Δ. Καϊμάκης)

• 18.00-18.20: Δρ. Π. Καλαϊτζίδης, επιστημονικός συνεργάτης Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Ι.Μ. Δημητριάδος, "Ο Σ. Αγουρίδης και ο προφητικός χριστιανισμός"
• 18.20-18.40: Ι. Πέτρου, καθηγητής, "Ο Σ. Αγουρίδης ως κοινωνικός αναλυτής"
• 18.40-19.00: Ι. Καραβιδόπουλος, ομότιμος καθηγητής, "Ο καθηγητής Σ. Αγουρίδης ως πρωτοπόρος ερμηνευτής της Αγίας Γραφής"
• 19.00-19.20: Σ. Παπαλεξανδρόπουλος, "Ο Σ. Αγουρίδης και τα νέα θεολογικά ρεύματα"

Δ΄ Συνεδρία (Πρόεδρος: Μ. Κωνσταντίνου)

• 19.45-20.00: Σ. Ζουμπουλάκης, Πρόεδρος του Ιδρύματος "ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ", Δ/ντής του περιοδικού "ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ", "Ο Σ. Αγουρίδης, ο μοναχισμός και οι θρησκευτικές οργανώσεις"
• 20.00-20.20: Μ. Κωνσταντίνου, καθηγητής, "Το μεταφραστικό έργο της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας και η συμβολή του Σ. Αγουρίδη"
• 20.20-20.40: Π. Βασιλειάδης, καθηγητής, "Η συμβολή του Σ. Αγουρίδη στη διαθρησκειακή προσέγγιση"

Φυλή, κοινωνικό φύλο και εθνότητα στην ιστορία του αρχέγονου Χριστιανισμού / Race, gender and ethnicity in the history of early Christianity

Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Fortress Press σε χαρτόδετη έκδοση ένας συλλογικός τόμος με θέμα το ρόλο που διαδραμάτισαν η φεμινιστική προσέγγιση αλλά και η μελέτη της φυλής και της εθνότητας στην έρευνα για τον αρχέγονο Χριστιανισμό. Ο συλλογικός αυτός τόμος περιέχει τις εισηγήσεις που διαβάστηκαν στο πλαίσιο ενός συμποσίου που έλαβε χώρα στο Harvard University Divinity School το 2007 και μερικές ακόμη που αναπτύσσουν πλευρές της ίδιας θεματικής:

Laura Nasrallah / Elisabeth Schüssler Fiorenza (εκδ.), Prejudice and Christian Beginnings. Investigating Race, Gender, and Ethnicity in Early Christian Studies, Fortress Press, Minneapolis 2010
ISBN: 9780800697648
333 σελίδες
20 ευρώ


(Βιβλιοκρισία στην ηλεκτρονική έκδοση της RBL)


Περιεχόμενα τόμου

• Elisabeth Schüssler Fiorenz, "Exploring the Intersections of Race, Gender, Status, and Ethnicity in Early Christian Studies", 1-26
• Shelley P. Haley, "Be Not Afraid of the Dark: Critical Race Theory and Classical Studies", 27-50
• Laura Nasrallah, "The Knidian Aphrodite in the Roman Empire and Hiram Powers's Greek Slave: On Ethnicity, Gender, and Desire", 51-78
• Cynthia M. Baker, "From Every Nation Under Heaven": Jewish Ethnicities in the Greco-Roman World", 79-100
• Jospeh A. Marchal, "Mimicry and Colonial Difference: Gender, Ethnicity, and Empire in the Interpretation of Pauline Imitation", 101-128
• Sze-kar Wan, "To the Jew First and Also to the Greek": Reading Romans as Ethnich Construction", 129-158
• Denise Kimber Buell, "God's Own People: Specters of Race, Ethnicity and Gender in Early Christian Studies", 159-190
• Shawn Kelley, "Race, Aesthetics, and Gospel Scholarship: Embracing and Subverting the Aesthetic Ideology", 191- 210
• Susannah Heschel, "Race as Incarnational Theology: Affinities between German Protestantism and Racial Theory", 211-235
• Gabriela Gelardini, "Religion, Ethnicity, and Ethnoreligion: Trajectories of a Discourse in German-Speaking Historical Jesus Scholarship", 235-258
• Vincent L. Wimbush, "No Modern Joshua ...". Nationalization, Scriptures, and Race", 259-278
• Fernando F.. Segovia, "Poetics of Minority Biblical Criticism: Identification and Theorization", 279-312

Ένα νέο άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος στο HTS / A new article of biblical interest in the current HTS

Στην ηλεκτρονική σελίδα του τρέχοντος τεύχους του περιοδικού Hervormde teologiese studies 66:1 (2010) έχει αναρτηθεί ένα νέο άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος. Πατώντας με το ποντίκι στον τίτλο του θα βρεθείτε στη σχετική σελίδα για να το διαβάσετε ή να το καταφορτώσετε (σε μορφή pdf:

Jan H. Vorster, "Exploring similarities betwee n the German and the Dutch ‘ethical’ traditions: Possibilities of the history of religion for a theological approach to Old Testament studies in South Africa"
O συγγραφέας του άρθρου αποπειράται να καταδείξει πώς η διαλεκτική θεολογία προκάλεσε την έλλειψη του ενδιαφέροντος για την ιστορία της θρησκείας, η οποία θεωρήθηκε ότι βρίσκεται μακριά από τις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου. Έτσι η διάκριση μεταξύ θεολογίας και ιστορίας της θρησκείας κατέστη ιδιαίτερα ασαφής. Ο συγγραφέας παρουσιάζει την συμβολή του R. Albertz με το δίτομό του έργο Religionsgeschichte Israels in alttestamentlicher Zeit (1992). Ο Albertz υποστήριξε ότι η ιστορία της θρησκείας θα έπρεπε να αποκατασταθεί ώστε να εξυπηρετεί ως η "περισσότερο λογική επιστήμη για τη σύνοψη της Π.Δ." . Στο άρθρο επισημαίνονται αρκετά προτερήματα αυτής της προσέγγισης, δηλ. για παράδειγμα ένα διαφορετικό είδος της θεολογίας της Π.Δ., το οποίο έχοντας ως αφετηρία τα τρέχοντα θεολογικά προβλήματα αναζητά μέσα στις θεματικές ενότητες της θρησκευτικής ιστορίας του Ισραήλ κι εκείνης του αρχέγονου Χριστιανισμού ανάλογες σκέψεις σχετικές με τα προβλήματα που συζητώνται εδώ. Ο συγγραφέας αναπτύσσει το επιχείρημα ότι οι θέσεις του Albertz ανοίγουν δυνατότητες εδραίωσης ενός ζωντανού θεολογικού περιβάλλοντος στη Νότια Αφρική, όπου θεολόγοι από μία πολύμορφη κοινωνία μπορούν να ξεκινήσουν από διαφορετικές οπτικές σύγχρονων προβλημάτων, να θεωρήσουν τη Βίβλο ως κομμάτι ενός κοινά οριζόμενου συνόλου σχετικών παραγόντων και να παρουσιάσουν ένα καλειδοσκόπιο "αφρικανικών" θεολογικών οπτικών που θα εξισορροπούν μεταξύ τους. Σκοπός αυτής της προσέγγισης είναι να αναπτυχθούν περαιτέρω οι δυνατότητες των προτάσεων του Albertz συνδέοντάς τες, μέσα στη συνάφεια, με συμπεράσματα από την ηθική θεολογία με την ελπίδα αναβίωσης της συζήτησης επαναπροσέγγισης της ιστορίας της θρησκείας από μία διαφορετική οπτική. Ο συγγραφέας του άρθρου εκτιμά ότι ήδη άργησε αυτή η συζήτηση κι ότι έπρεπε να είχε γίνει ήδη 20 χρόνια πριν.