Ένα νέο άρθρο στο τρέχον τεύχος του HTS / A new article in the current HTS

Στο τρίτο τεύχος του τρέχοντος τόμου του περιοδικού Hervomde teologiese studies 67: 3 (2011) (ηλεκτρονική έκδοση) αναρτήθηκε ένα νέο άρθρο, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε online ή να το κατεβάσετε (pdf):

Carlos Molina / Ernest van Eck, "Σφραγῖς (sfragis) and its metaphorical testimonial presence in 2 Timothy 2:19"

Codex Bezae

Στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism ο Tommy Wassermann ανάρτησε μία σειρά από χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο σχετικά με τον Κώδικα Βέζα. Για να βρεθείτε σε αυτήν, πατήστε εδώ.

Συνέδριο για τον Παναγιώτη Τρεμπέλα / Conference on Panagiotis Trempelas

H Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ι.Μ. Δημητριάδος εγκαινιάζει μια νέα σειρά θεολογικών συνεδρίων για τις σημαντικότερες μορφές της νεοελληνικής θεολογίας. Το πρώτο συνέδριο θα λάβει χώρα στις 19 Μαρτίου 2011 στην Ε.Σ.Η.Ε.Α., Ακαδημίας 20, Αθήνα και θα είναι αφιερωμένο στο έργο του Παναγιώτη Τρεμπέλα:

"Παναγιώτης Τρεμπέλας: Μεταξύ παράδοσης και ανανέωσης, μεταξύ επιστήμης και ιεραποστολής"

Ένα μέρος του συνεδρίου θα είναι αφιερωμένο επίσης στο ερμηνευτικό έργο του Παναγιώτη Τρεμπέλα, ενώ στις υπόλοιπες συνεδρίες θα παρουσιασθούν άλλες πτυχές του θεολογικού του έργου (εκδόσεις λειτουργικών κειμένων, δογματική, απολογητική, ομιλητική κ.ά.).

Πρόγραμμα συνεδρίου

9.00-9.15: Χαιρετισμοί

9.15-9.45: Αθ. Κοτταδάκης, "Πνευματική και επιστημονική διαδρομή του Παναγιώτη Τρεμπέλα"

9.45-10.00: Συζήτηση

10.00-10.20: Ι. Καραβιδόπουλος, "Ιησούς ο από Ναζαρέτ του Π. Τρεμπέλα και οι σύγχρονες αναζητήσεις του Ιστορικού Ιησού"

10.20-10.40: Χ. Καρακόλης, "Τα καινοδιαθηκικά υπομνήματα του Π. Τρεμπέλα"

10.40-11.00: Στ. Ζουμπουλάκης, "Ο Π. Τρεμπέλας ως μεταφραστής των βιβλικών κειμένων"

11.00-11.40: Συζήτηση

11.40-12.00: Διάλειμμα -Καφές

12.00-12.20: Π. Καλαϊτζίδης, "Ο Π. Τρεμπέλας ως εκδότης λειτουργικών κειμένων. Μια αξιολόγηση του έργου του"

12.20-12.40: π. Δ. Τζέρπος, "Η συμβολή του Π.Ν. Τρεμπέλα στην αναζωπύρωση της λειτουργικής ζωής στην Ελλάδα"

12.40-13.00: π. Δ. Μαθρέλλος, "Η Δογματική του Π.Ν. Τρεμπέλα"

13.00-13.50: Συζήτηση

16.00-16.20: Γ. Βλαντής, "Το απολογητικό έργο του Π. Τρεμπέλα"

16.20-16.40: π. Αντ. Πινακούλας, "Θεωρία και πράξη του κηρύγματος στον Π. Τρεμπέλα"

16.40-17.00: Παντ. Καλαϊτζίδης, "Μυστικισμός, Αποφατισμός, Καταφατική Θεολογία"

17.00-17.40 Συζήτηση

18.00-18.20: Γ. Γαλίτης, "Π. Τρεμπέλας: ο οικουμενικός διδάσκαλος"

18.20-18.40: π. Ευάγ. Γκανάς, "Παναγιώτης Τρεμπέλας: Η σκιά της εποχής επάνω στο έργο"

18.40-19.30: Συζήτηση

Review of Biblical Literature 11/3/2011

Natalie B. Dohrmann and David Stern, eds., Jewish Biblical Interpretation and Cultural Exchange: Comparative Exegesis in Context Reviewed by Jeffrey L. Morrow

John H. Elliott, The Elect and the Holy: An Exegetical Examination of 1 Peter 2:4-10 and the Phrase Basileion Hierateuma
Reviewed by Thomas J. Kraus

Frederick Mario Fales, Guerre et paix en Assyrie: Religion et impérialisme
Reviewed by Gershon Galil

Terry Giles and William J. Doan, Twice Used Songs: Performance Criticism of the Songs of Ancient Israel
Reviewed by Amir Eitan

Stuart L. Love, Jesus and Marginal Women: The Gospel of Matthew in Social-Scientific Perspective
Reviewed by Warren Carter

Russell Pregeant, Encounter with the New Testament: An Interdisciplinary Approach
Reviewed by Sonya S. Cronin

Piotr Taracha, Religions of Second Millennium Anatolia
Reviewed by Aren M. Maeir

Runar M. Thorsteinsson, Roman Christianity and Roman Stoicism: A Comparative Study of Ancient Morality
Reviewed by Jeffrey Murray

Reviewed by Stefan Nordgaard / Nicolas Wyatt, Word of Tree and Whisper of Stone: And Other Papers on Ugaritian Thought
Reviewed by John Engle

Η ερμηνεία της Γένεσης μετά τον Gunkel / Genesis interpretation after Gunkel

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα ενδιαφέρον άρθρο του Ronald Hendel (University of California, Berkeley) σχετικά με τις ερμηνευτικές τάσεις που επικράτησαν στην εξήγηση του βιβλίου της Γενέσεως μετά τον Gunkel. O συγγραφέας παρατηρεί ότι η σύγχρονη ερμηνεία της Γενέσεως απομακρύνθηκε από την πολυεπίπεδη ανάγνωσή της και παρουσιάζει όλο και περισσότερο έντονες τάσης εξειδίκευσης. Ο Hendel ασκεί κριτική σε αυτή τη μονοδιάστατη προσέγγιση και προτείνει ένα μεθοδολογικό πλουραλισμό, όπου οι διάφορες ερμηνευτικές μέθοδοι μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά η μία προς την άλλη.

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε εδώ.

Συνέδριο προς τιμήν του αγίου Γρηγορίου Παλαμά / Conference for St. Gregorios Palamas

Η Ι. Μ. Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τη Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ. διοργανώνει στις 12 και 13 Μαρτίου 2011 συνέδριο προς τιμήν του αγίου Γρηγορίου Παλαμά. Στο συνέδριο θα παρουσιασθούν διάφορες πτυχές του θεολογικού έργου του αγίου της πόλης. Θα υπάρξει μάλιστα μία συνεδρία αφιερωμένη στο ερμηνευτικό έργο του με ομιλητές την επίκουρο καθηγήτρια του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας κ. Κυριακούλα Παπαδημητρίου και τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας κ. Χαράλαμπο Ατματζίδη. Για να διαβάσετε ολόκληρο το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.

Στο τρέχον τεύχος του NTS / In the current issue of NTS

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού New Testament Studies 57:2 (2011) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

John Barclay, "In memoriam: Rev. Professor Robin McL. Wilson and Professor Graham Stanton", 153-154

Adela Yarbro Collins, "The Female Body as Social Space in 1 Timothy", 155-175

Μέσα από την πρόσληψη τόσο του Παύλου όσο και του βιβλίου της Γενέσεως ο συγγραφέας της Α΄ Τιμ δημιούργησε ένα κοινωνικό χώρο στον οποίο η αυτονομία των γυναικών συμπεριλαμβανομένου και του ελέγχου των σωμάτων τους, περιορίζεται δραματικά. Σκοπός μίας τέτοιας συζήτησης ήταν η αντίθεση προς την απόρριψη εκ μέρους του Μαρκίωνα του γάμου και της τεκνογονίας. Η επιστολή επομένως υποστηρίζει το γάμο ως μία προϋπόθεση για όλους τους χριστιανούς, ειδικά για της "νεαρές χήρες", που ήταν πιθανόν παρθένοι. Αντί να ασχολούνται με τη διδασκαλία και άλλες πρακτικές που δεν εγκρίνονται από τον συγγραφέα, αυτές οι γυναίκες έπρεπε να παντρεύονται, να γεννούν παιδιά και να σιωπούν. Ο συγγραφέας μοιράζεται κάποιες αξίες με μία αριστοκρατία Ελλήνων, όπως ήταν ο Πλούταρχος και με τον χριστιανό διδάσκαλο Ουαλεντίνο. Εκτός από τον Μαρκίωνα ο συγγραφέας ασκεί επίσης κριτική στην πρώιμη γνωστική διδασκαλία του είδους που απαντά στο Μυστικό Βιβλίο σύμφωνα με τον Ιωάννη.

David C. Sim, "Matthew's Use of Mark: Did Matthew Intend to Supplement or to Replace His Primary Source?", 176-192

Οι περισσότεροι ερευνητές αναγνωρίζουν την εξάρτηση του Ματθαίου από τον Μάρκο και γνωρίζουν την εκτενή επεξεργασία και διεύρυνση που δέχθηκε αυτή η αρχική πηγή μέσα στο κατά Ματθαίον. Ωστόσο λίγοι ερευνητές θέτουν ένα ερώτημα που εύλογα προκύπτει: Ποιος ήταν ο σκοπός του Ματθαίου, όσον αφορά στο κατά Μάρκον, αφού είχε συντάξει και κυκλοφορήσει τη δική του αναθεωρημένη και συμπληρωμένη εκδοχή της αποστολής του Ιησού; Είχε σκοπό να συμπληρώσει τον Μάρκο, οπότε σε αυτήν την περίπτωση ήθελε οι αναγνώστες του να συνεχίσουν να διαβάζουν το κατά Μάρκον καθώς και τη δική του διήγηση ή ήταν ο σκοπός του να αντικαταστήσει το προηγούμενο ευαγγέλιο; Στην παρούσα μελέτη υποστηρίζεται ότι ο Ματθαίος θεωρούσε ότι το κείμενο του Μάρκου είχε σημαντικά προβλήματα κι έγραψε το δικό του ευαγγέλιο για να αντικαταστήσει την ανεπαρκή αφήγηση του Μάρκου.

John Granger Cook, "Crucifixion and Burial", 193-213

Σε αυτήν τη μελέτη εξετάζεται η πληροφορία ότι ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας έθαψε τον Ιησού υπό το φως των όσων γνωρίζουμε από τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό για την τύχη των σορών των εκτελεσθέντων με σταύρωση. Μία μελέτη των νόμων που αφορούν στην ταφή των εγκληματιών και στις εκτελέσεις καθιστά σαφές ότι οι αξιωματούχοι στις επαρχίες είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν, όταν έπρεπε να αποφασίσουν για την τύχη των σορών των εκτελεσθέντων. Στα κείμενα της ελληνορωμαϊκής περιόδου καθίσταται σαφές ότι σε συγκεκριμένες περιπτώσεις τα σώματα των σταυρωμένων αφήνονταν επάνω στους σταυρούς, ενώ σε άλλες περιπτώσεις θάπτονταν.

Jonathan A. Linebaugh, "Announcing the Human: Rethinking the Relationship Between Wisdom of Solomon 13–15 and Romans 1.18–2.11", 214-237

Μολονότι η σχέση του Ρωμ 1, 18-2, 5 και των Σοφ 13-15 έχει ερμηνευθεί με ποικίλους τρόπους, εκείνοι που διακρίνουν ένα επίπεδο κειμενικής εξάρτησης συμφωνούν ότι, ενώ το Ρωμ 2, 1-5 ασκεί κριτική στο Σοφ 15, 1-4, το Ρωμ 1, 18-32 είναι μία συμπυκνωμένη, ωστόσο θεολογικά συνεπής, επαναδιατύπωση των Σοφ 13, 1- 14, 31. 15, 7-19. Στην παρούσα μελέτη αμφισβητείται αυτή η θέση μέσα από μία νέα ανάγνωση  του Ρωμ 1, 18-32 υπό το φως της ρητορικής αποστροφής στο Ρωμ 2, 1. Η κηρυγματική θέση της πολεμικής του Παύλου, μαζί με μία σειρά από αλλαγές ως προς την ελληνιστική ιουδαϊκή παράδοση κειμένων πολεμικής φύσης, οδηγεί σε μία ερμηνεία του Ρωμ 1, 18-32, η οποία είναι αντίθετη προς τους ρητορικούς και θεολογικούς σκοπούς της Σοφίας Σολομώντος στα κεφ. 13-15. Ενώ η πολεμική της Σοφίας έχει ως σκοπό να ενισχύσει τη διάκριση μεταξύ των Ιουδαίων και των εθνικών στη βάση της αληθινής και της ψευδούς λατρείας, ο Παύλος επεξεργάζεται εκ νέου την ανεικονική παράδοση προκειμένου να διασφαλίσει μία ουσιαστική ενότητα της ανθρωπότητας.

M. David Litwa, "Paul's Mosaic Ascent: An Interpretation of 2 Corinthians 12.7–9", 238-257

Στην παρούσα μελέτη γίνεται μία ανάγνωση του 2 Κορ 12, 7-9 υπό το φως της ραββινικής ιστορίας της ανάληψης του Μωυσή στον ουρανό  (b. Šabb. 88b-89a). Μετά από μία εξέταση του τρόπου που παρουσιάζεται ο Μωυσής στη Β΄ Κορ, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι οι στ. 7-9, όπως και οι στ. 2-4 συνιστούν μία αφήγηση της ανάληψης (στ. 2-4).  Αυτή η αφήγηση, υποστηρίζεται, είναι από απόψεως δομής παράλληλη προς την ουράνια ανάληψη του Μωυσή στο b. Šabb. 88b-89a. Οι πρώιμες παραδόσεις για την ανάληψη του Μωυσή στον ουρανό και της κυριαρχίας του επί των αγγέλων οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Παύλος γνώριζε μία μορφή της ανάληψης του Μωυσή και την παρωδεί για να υπογραμμίσει την αδυναμία του και την παράδοξη εξουσία του στους στ. 7-9. 

András Dávid Pataki, "A Non-combat Myth in Revelation 12", 258-272

Η παρουσίαση του Ιησού στο Αποκ 12, 5 συμπεριλαμβάνει τη γέννηση και την ανάληψή του, αλλά δεν αναφέρει το θάνατό του παρά το γεγονός ότι αυτός διαδραματίζει σημαντικό ρόλο αλλού στο βιβλίο. Στην παρούσα μελέτη, μετά από μία σύντομη εξέταση των χαρακτηριστικών εξηγήσεων που δόθηκαν γι' αυτήν την αποσιώπηση, ο συγγραφέας προτείνει μια διπλή λύση. Πρώτον, η σύγκριση των χριστοφανειών στην Αποκάλυψη αποκαλύπτει μία χαρακτηριστική διαδοχή στον τρόπο που αυτές περιγράφονται και σε αυτή ταιριάζει πολύ καλά η μεσσιανική εμφάνιση στο κεφ. 12. Δεύτερον, το γεγονός ότι ο Ιωάννης με ακρίβεια διακρίνει τη σατανική πρόθεση να θανατωθεί ο Μεσσίας από το θάνατο του Ιησού συμβάλλει στη χριστολογία της Αποκάλυψης. Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι σαφώς ανώτερος τόσο από τον διάβολο όσο και από όλες τις δημοφιλείς μυθικές μορφές που πρέπει να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις του χάους.

Ένα ενδιαφέρον εύρημα στη Θεολογική Σχολή ΑΠΘ / Αn interesting finding near the Faculty of Theology

Η είδηση μπορεί να μην εμπίπτει στην ειδικότερη θεματική του ιστολογίου, αποτελεί ένα όμως πολύ ενδιαφέρον εύρημα που συνδέεται με τη λατρευτική ζωή της πρωτοβυζαντινής Θεσσαλονίκης.

Πηγή της είδησης ΑΠΕ /ΜΠΕ

Λατρευτικό κτίσμα, που φαίνεται πως αποτελεί τον παλαιότερο χριστιανικό ευκτήριο οίκο της Θεσσαλονίκης, εντόπισαν οι αρχαιολόγοι της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων κάτω από την τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, στον υπό κατασκευή σταθμό μετρό Σιντριβανίου.

Πρόκειται για επίμηκες μονόχωρο λατρευτικό κτίσμα του 4ου αιώνα, που συνδέεται με δύο συστάδες καμαροσκεπών τάφων και πιθανώς με θέση μαρτυρίου. Το λατρευτικό κτίσμα περιελάμβανε ψηφιδωτό δάπεδο, τμήμα του οποίου αποκαλύφθηκε με την απόσπαση του υποστρώματος του μαρμαροθετήματος του Ιερού Βήματος της βασιλικής. Μέσα σε πλαίσιο από τρίχρωμο πλοχμό εικονίζεται σε λευκό κάμπο θέμα με κλιματίδα. Στο κέντρο δεσπόζει το μυθικό πουλί Φοίνικας με φωτοστέφανο και 13 αχτίδες. Εκατέρωθεν εικονίζονται πουλιά από τα οποία διατηρούνται τα 7, πέντε από αριστερά και 2 από δεξιά.

Όπως εικάζουν οι αρχαιολόγοι, τα πουλιά ήταν τοποθετημένα ανά έξι εκατέρωθεν του Φοίνικα, οπότε απεικονίζεται αλληγορικά ο Χριστός- Φοίνικας με τους Αποστόλους-πουλιά. Ο Φοίνικας συμβολίζει την αθανασία και την αφθαρσία που κερδίζεται διά της Θείας Ευχαριστίας (συμβολίζεται από την κλιματίδα). Η συγκεκριμένη σύνθεση είναι μοναδική για τη Θεσσαλονίκη, αν και ο Φοίνικας απαντάται και στον τρούλο της Ροτόντας. Το ψηφιδωτό χρονολογείται περίπου στα τέλη 4ου ή τις αρχές 5ου αιώνα μ.Χ., χρονολόγηση που συμφωνεί και με τη φυσιοκρατική απόδοση, την ευκαμψία των βλαστών και τη ρευστότητα του σχεδίου.

Στο κεντρικό κλίτος τα σπαράγματα του ψηφιδωτού κάτω από την πλακόστρωση απεικονίζουν σχήματα και θέματα με ευρεία χρήση από το δεύτερο μισό του 4ου ως τα τέλη του 5ου αιώνα στα δάπεδα της Θεσσαλονίκης σε συνέχεια της αισθητικής που καθιερώθηκε στο Γαλεριανό συγκρότημα και την αγορά.

Στον 5ο αιώνα το μονόχωρο κτίσμα μετατρέπεται σε τρίκλιτη βασιλική με την επέκταση προς βορρά και νότο και περιλαμβάνει κόγχη, σύνθρονο και υπερυψωμένο ιερό βήμα. Τα κλίτη της βασιλικής χωρίζονται με κιονοστοιχίες. Στο νότιο κλίτος συμπεριλαμβάνονται οι δύο συστάδες των καμαροσκεπών τάφων. Το ιερό βήμα και το κεντρικό κλίτος καλύπτονται με μαρμαροθέτημα, το βόρειο κλίτος με πλίνθινες πλάκες και το νότιο με κονίαμα. Τους τοίχους κοσμούν ορθομαρμάρωση και τοιχογραφίες.

Τον 7ο αιώνα έπειτα από εκτεταμένη καταστροφή ο ναός ανακαινίζεται με φτωχά υλικά. Η συνολική διάρκεια ζωής του ναού δεν υπερβαίνει τον 8ο- 9ο αιώνα, οπότε και εγκαταλείπεται.

Όπως τόνισε η αρχαιολόγος, Μελίνα Παϊσίδου, κατά τη διάρκεια ανακοίνωσης στην 24η Συνάντηση για το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, η θέση του ναού, η πρωιμότητά του, η διάρκειά του στο χρόνο και οι ανακαινίσεις του τον εντάσσουν στους κορυφαίους πρωτοβυζαντινούς ναούς της Θεσσαλονίκης. Επίσης, παρατήρησε ότι η ίδρυση του μνημείου μπορεί να συνδέεται με κάποιον από τους μάρτυρες της Θεσσαλονίκης. Σχετικά με τη μεταφορά της βασιλικής, η κ. Παϊσίδου τόνισε ότι συνεχίζει να συζητείται θέση στα βόρεια της Θεολογικής Σχολής.

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Communio / In the current issue of Communio

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Internationale katholische Zeitschrift "Communio" 40:1 (2011) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

• Knut Backhaus, "Anwesenheit : über die neutestamentliche Bedeutung der Himmelfahrt Christi", 3-14
• Philippe van den Heede, "Weggehen, um wiederzukommen : das Ostergeheimnis nach der ersten Abschiedsrede im Johannesevangelium", 15-25
• Robert Vorholt, "Gott ruft sein Volk zusammen : die Pfingsterzählung des Lukas", 31-37

Τιμητικός τόμος για τον καθ. L. H. Feldman / FS for Prof. L.H. Feldman

Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Brill ένας τιμητικός τόμος για τον καθηγητή Louis H. Feldman:

Steven Fine (εκδ.), The Temple of Jerusalem : from Moses to the Messiah ; in honor of Professor Louis H. Feldman, Brill, Leiden /  Boston 2011
ISBN: 978-90-04-19253-9
426 σελίδες
€ 140.00

Περιεχόμενα τόμου

• Gary A. Anderson, "Inauguration of the tabernacle service at Sinai", 1-15
• Shalom E. Holtz, "God as refuge and temple as refuge in the Psalms", 17-26
• Steven Fine, : "'See, I have called by the renowned name of Bezalel, Son of Uri ...' : Josephus' portrayal of the biblical 'architect'", 27-43
• Lawrence H. Schiffman, "The Temple Scroll : a utopian temple plan for Second Temple times", 45-56
• Miryam Pucci Ben-Ze'ev, "From toleration to destruction : Roman policy and the Jewish Temple", 57-68
• Joshua Schwartz / Yehoshua Peleg, "Notes on the virtual reconstruction of the Herodian period Temple and courtyards", 69-89
• Leen Ritmeyer, "Envisioning the sanctuaries of Israel : the academic and creative process of archaeological model making", 91-104
• RivkaUlmer, "Construction, destruction, and reconstruction : the Temple in 'Pesiqta Rabbati'", 105-124
• Reinhard Pummer, "The Mosaic tabernacle as the only legitimate sanctuary : the biblical tabernacle in samaritanism", 125-150
• Yaakov Elman, "Why is there no Zoroastrian central temple? : a thought experiment", 151-170
• Frank E. Peters, "Rival claims : Christians, Muslims, and the Jerusalem holy places", 171-181
• Vivian B. Mann, "Imagining the temple in late medieval Spanish altarpieces", 183-198
• Jonathan V. Dauber, "Images of the temple in 'Sefer ha-Bahir'", 199-235
• Mordechai Z. Cohen, "Interpreting "The resting of the shekhinah" : exegetical implications of the theological debate among Maimonides, Nahmanides, and 'Sefer ha-Hinnukh'", 237-274
• Jacob J. Schacter, "Remembering the Temple : commemoration and catastrophe in Ashkenazi culture", 275-301
• Matt Goldish, "Some trends in Temple studies from the Renaissance to the enlightenment", 303-327
• Jess Olson, "'Jerusalem rebuilt' : the Temple in the fin-de-siècle Zionist imagination", 329-348
• Maya B. Katz, "Avi Yonah's model of Second Temple Jerusalem and the development of Israeli visual culture", 349-364
• Ann E. Killebrew, "Jerusalem during the First and Second Temple periods : recent excavations and discoveries on and near the Temple Mount", 365-386
• Robert O. Freedman, "Digging the Temple Mount : archaeology and the Arab-Israeli conflict from the British mandate to the present", 387-400

To τρέχον τεύχος του περιοδικού CurBR / In the current issue of CurBR

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Currents in Biblical Research 9:2 (2011) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

John W. Olley, "Trajectories of Ezekiel: Part 1", 137-170

H ιστορία του βιβλίου του Ιεζεκιήλ δεν τελειώνει με την μορφή που προσλαμβάνει κάποια στιγμή στην εποχή της Αιχμαλωσίας. Η πρόσβασή μας στο βιβλίο προκύπτει μέσω μεταγενέστερων χειρογράφων τόσο στα εβραϊκά όσο και σε μεταφράσεις. Οι διαφορές μεταξύ τους μπορεί να διαφωτίσουν το ταξίδι του κειμένου, όπως αυτό χρησιμοποιούνταν από διάφορες κοινότητες. Στο παρόν άρθρο εξετάζεται η ποικιλία των κειμενικών πηγών και μελετών, τόσο στα εβραϊκά όσο και στα ελληνικά και τη σημασία αυτών των διαφορών. Σε ένα δεύτερο άρθρο θα εξεταστεί το πώς αυτό το βιβλίο και οι εικόνες του επηρέασαν άλλα έργα.

Judith A. Diehl, "What is a ‘Gospel’? Recent Studies in the Gospel Genre", 171-199

Το παρόν άρθρο είναι μία σύντομη επισκόπηση δύο βασικών γραμμών στη βιβλική έρευνα όσον αφορά στο φιλολογικό είδος του "ευαγγελίου". Τα ευαγγέλια της Κ.Δ. παρουσιάζουν ομοιότητες με άλλα είδη της αρχαίας γραμματείας, αν και είναι πολύ διαφορετικά στο περιεχόμενο, στη μορφή, στη θεολογία και στο σκοπό τους. Η αναλογική προσέγγιση καταδεικνύει πώς τα ευαγγέλια γράφηκαν σε μία μορφή παρόμοια με άλλα κείμενα εκείνης της εποχής και εκείνης της κουλτούρας. Αντίθετα η αναζήτηση της καταγωγής του ευαγγελίου ως σκοπό έχει να καταδείξει ότι τα ευαγγέλια είναι μοναδικά στο είδος τους. Ενώ η αναζήτηση για τον "ιστορικό Ιησού" δεν έχει τελειώσει, η λογοτεχνική κριτική έχει τώρα τοποθετήσει τα ευαγγέλια μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της αφήγησης (story). Οι ειδικοί υποστήριξαν ότι το ευαγγέλιο του Μάρκου είναι το πρώτο στο είδος του κι αποτέλεσε το παράδειγμα για τα υπόλοιπα ευαγγέλια. Επιπλέον η ανακάλυψη των "απόκρυφων ευαγγελίων" ενθάρρυνε τους ειδικούς να συγκρίνουν τα κανονικά ευαγγέλια με τα μη κανονικά. Η συζήτηση για το ζήτημα του φιλολογικού είδους του "ευαγγελίου" συνεχίζει καθώς οι ειδικοί προσπαθούν να κατανοήσουν την φύση τόσο των κανονικών όσο και των μη κανονικών ιστοριών για τον Ιησού.

Derek R. Brown, "The Devil in the Details: A Survey of Research on Satan in Biblical Studies", 220-227

Στο παρόν άρθρο εξετάζεται η έρευνα για τη μορφή του Σατανά όπως αυτός εμφανίζεται στην ιουδαϊκή και χριστιανική γραμματεία από την Παλαιά Διαθήκη, τα ψευδεπίγραφα, τη γραμματεία του Κουμράν, μέχρι την Καινή Διαθήκη. Μετά από μία εισαγωγή, στην οποία σημειώνεται η παλαιότερη άγνοια των ειδικών για τον Σατανά ως θέμα, ο συγγραφέας συνεχίζει εξετάζοντας τα επιμέρους κείμενα κάθε κατηγορίας. Από τη συζήτηση προκύπτει ότι κάποιες αναφορές στον Σατανά συζητήθηκαν στην έρευνα περισσότερο εξαιτίας κυρίως του αντιφατικού τους χαρακτήρα (π.χ. 1 Χρον 21,1. Λκ 10,19), ενώ κάποια άλλα χωρία χρήζουν μεγαλύτερης εξέτασης.

Coleman A. Baker, "Early Christian Identity Formation: From Ethnicity and Theology to Socio-Narrative Criticism", 228-237

Σε αυτό το άρθρο ο συγγραφέας εντοπίζει τέσσερις τάσεις στη μελέτη της αρχαίας χριστιανικής ταυτότητας κατά τον 19ο και τον 20ο αι.: την εθνικότητα, την θεολογία, την κοινωνιολογική προέγγιση και τη λογοτεχνική προσέγγιση.  Ο συγγραφέας καταλήγει προτείνοντας τη διεπιστημονική ανάλυση, η οποία συνδυάζει τα συμπεράσματα των τεσσάρων αυτών τάσεων.

Liv Ingeborg Lied, "Recent Scholarship on 2 Baruch: 2000-2009", 238-276

Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται η έρευνα για το 2 Βαρούχ στο διάστημα 2000 με 2009 και παρουσιάζονται τα κύρια ζητήματα και προβλήματα που συζητήθηκαν σε αυτήν την περίοδο. Στο πρώτο μέρος της μελέτης  γίνεται μια γενική εισαγωγή στο 2 Βαρούχ, παρουσιάζονται σύντομα το περιεχόμενο και η ιστορική συνάφεια του κειμένου καθώς και μια σύντομη περίληψη των κύριων ζητημάτων στην έρευνα κατά το διάστημα 1866-1999. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται τέσσερα ζητήματα: (1) σύγχρονες εκδόσεις του κειμένου, μεταφράσεις και κριτικές εκδόσεις, (2) μελέτες που πραγματεύονται το ζήτημα της σύνταξης του 2 Βαρούχ, (3) σημαντικές θεματικές μελέτες και (4) μελέτες που πραγματεύονται την προέλευση, την κοινωνική συνάφεια και την πρόσληψη του 2 Βαρούχ. Αυτά τα ζητήματα εξετάζονται έχοντας υπόψη δύο βασικά προβλήματα στη σύγχρονη έρευνα των ψευδεπιγράφων: πρώτον, το πρόβλημα της προέλευσης των ψευδεπιγράφων και, δεύτερον, τη μεθοδολογική συζήτηση για τη σχέση μεταξύ της αφήγησης και του ιστορικού περιβάλλοντος των αρχαίων κειμένων.

Στο τρέχον τεύχος του Studia Philonica Annual / In the current issue of Studia Philonica Annual

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Studia Philonica Annual 22 (2010) δημοσιεύονται οι εξής μελέτες:

• Ekaterina Matusova, "Allegorical interpretation of the Pentateuch in Alexandria : inscribing Aristobulus and Philo in a wider literary context", 1-51
• Tatjana Alekniene, "L' 'extase mystique' dans la tradition platonicienne : Philon d'Alexandrie et Plotin", 53-82
• David T. Runia, "The structure of Philo's allegorical treatise 'De agricultura'", 87-109
• James R. Royse, "Some observations on the biblical text in Philo's 'De agricultura'", 111-129
• David Konstan, "Of two minds : Philo 'On cultivation'", 131-138
• Dulcinea Boesenberg, "Philo's descriptions of Jewish Sabbath practice", 143-163
• HoracioVela, "Philo and the logic of history", 165-182
• Michael Cover, "Reconceptualizing conquest : colonial narratives and Philo's Roman accuser in the 'Hypothetica'", 183-207
• Philo of Alexandria : an annotated bibliography 2007, 209-256
• Supplement: a provisional bibliography 2008-2010, 257-268

Το νέο τεύχος του ΘΕΟΛΟΓΙΑ / The new issue of Theologia

Κυκλοφόρησε το τέταρτο τεύχος του περιοδικού ΘΕΟΛΟΓΙΑ για το έτος 2010 το οποίο φιλοξενεί το αφιέρωμα στην προσωπικότητα και το έργο του π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ. Για να διαβάσετε τα περιεχόμενα, το προλογικό σημείωμα, ένα κείμενο του ίδιου του π. Φλωρόφσκυ για την κληρονομιά και τον σκοπό της Ορθόδοξης Θεολογίας, πατήστε εδώ.