Σάββατο 16 Μαρτίου 2019

Στο τρέχον τεύχος του Greece & Rome / In the current issue of Greece & Rome

Greece & Rome 66:1 (2019)

  • Kathleen M. Coleman, "Defeat in the Arena," 1-36 (abstract)
  • Anna Kouremenos, "Ρωμαιοκρατία ≠ Roman Occupation: (Mis)perceptions of the Roman Period in Greece," 37-60 (abstract)
  • Carolynn Roncaglia, "Claudius' Houseboat," 61-70 (abstract)
  • Summer Trentin, "Reality, Artifice, and Changing Landscapes in the House of Marcus Lucretius in Pompeii," 71-92 (abstract)
  • Christopher Trinacty, "Fear and Healing: Seneca, Caecilius Iucundus, and the Campanian Earthquake of 62/63 CE," 93-112 (abstract)

Ένα νέο άρθρο στο τρέχον τεύχος του JGRChrJ / A new article in the current issue of JGRChrJ

Journal of Greco-Roman Christianity and Judaism 14 (2018)

Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019

Hendel/Joosten: απάντηση στη βιβλιοκρισία των Young / Rezetko /Hendel-Joosten: response to the review of Young-Rezetko

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation οι Ronald Hendel και Jan Joosten απαντούν στην πρόσφατη βιβλιοκρισία των Ian Young και Robert Rezetko σχετικά με το πρόσφατο βιβλίο τους  How Old is the Hebrew Bible? A Linguistic, Textual, and Historical Study (2018): 

Στο τρέχον τεύχος του ThR / In the current issue of ThR

Theologische Rundschau 83:2 (2018)
  • Paul-Gerhard Klumbies, "Theologie des Paulus 2001 – 2016: Gesamtdarstellungen und Lehrbücher," 93-122  (abstract)
  • Jürgen Wehnert, "Sammelbände zum Neuen Testament 2000 – 2016 (Schluss)," 123-158 (abstract)

Ποιος ήταν ο Ηρώδης ο Μέγας / Who was Herod the Great?

Στην ιστοσελίδα LiveScience o Owen Jarus σκιαγραφεί σε ένα σύντομο κείμενο την προσωπικότητα του Ηρώδη του Μεγάλου και αφηγείται τη βιογραφία του:

Οι ελληνικοί πάπυροι (video) / The Greek Papyri (video)

Ο Brent Nogbri στο ιστολόγιό του Variant Readings ανάρτησε χτες την πληροφορία ότι το ντοκυμαντέρ του Slade School of Fine Art at University College London (1977) σχετικά με τους ελληνικούς παπύρους είναι διαθέσιμο στο youtube. Ένα πολύ κατατοπιστικό έργο, το οποίο έχει επαινεθεί για την ποιότητα και την επιστημονική του ακρίβεια:

Το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο κι η χρονολόγησή του / Ancient Greek alphabet and its dating

Στο ιστολόγιο The Ancient Near East Today o Willemijn Waal δημοσιεύει ένα ενδιαφέρον άρθρο σχετικά με το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο και συζητά την πιθανή χρονολόγησή του, την οποία τοποθετεί νωρίτερα από ό,τι επικρατεί γενικά στην έρευνα:

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2019

Το τρέχον τεύχος του NTS / The current issue of NTS

New Testament Studies 65:2 (2018)

  • Jean Zumstein, "Mémoire, histoire et fiction dans la littérature johannique," 123-138 (abstract)
  • Delbert Burkett, "Did Jews Rinse their Hands ‘with a Fist’ (Mark 7.3)?" 139-147 (abstract)
  • Eve-Marie Becker, "Was die „arme Witwe“ lehrt: Sozial- und motivgeschichtliche Beobachtungen zu Mk 12,41–4par.," 148-165 (abstract)
  • Romeo Popa, "Der Weg der Völker: Die eschatologische Begründung der Völkermission im Matthäusevangelium," 166-189 (abstract)
  • Tobias Hägerland, "Editorial Fatigue and the Existence of Q," 190-206 (abstract)
  • Jill E. Marshall, "Paul, Plutarch and the Gender Dynamics of Prophecy," 207-222 (abstract)
  • Clare K. Rothschild, "Ethiopianising the Devil: ὁ μέλας in Barnabas 4," 223-245 (abstract)
  • Richard G. Fellows, "Are There Distigme-Obelos Symbols in Vaticanus?" 246-251 (abstract)
  • Jan Krans, "Paragraphos, Not Obelos, in Codex Vaticanus," 252-257 (abstract)


Τετάρτη 13 Μαρτίου 2019

Το τρέχον τεύχος του VigChr / The current issue of VigChr

Vigiliae Christianae 73:1 (2019)

  • Jiří Pavlík, "Παρρησία in John Chrysostom’s Homilies on the Gospel of Matthew," 1–15 (abstract)
  • Thomas Ferguson, "Calliope’s Playful Touch: An Educational Paradigm in the Mitologiae of Planciades Fulgentius," 16–37 (abstract)
  • Pamela Mullins Reaves, "Revelation Relocated: Reflections on Jerusalem in Testimony of Truth (NHC IX,3) and the First Apocalypse of James (NHC V,3; Cod. Tch. 2)," 38-53 (abstract)
  • Benjamin De Vos, "The Role of the Homilistic Disputes with Appion (Hom. 4-6)," 54–88 (abstract)
  • Holger Gzella, "Die farbigen Kleider der Engel: Eine bislang unentdeckte Parallele zwischen dem Weltgerichtsmosaik aus Ravenna und der qumranischen Angelologie," 89–103 (abstract)


Δευτέρα 11 Μαρτίου 2019

Aντιιουδαϊσμός και μετάφραση της ΚΔ / Anti-judaism and NT translations

Στο τρέχον τεύχος του Herder-Korresponenz o Hans Förster (Πανεπιστήμιο της Βιέννης) δημοσιεύει ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για τον λανθάνοντα αντι-ιουδαϊσμό στην απόδοση συγκεκριμένων χωρίων της Καινής Διαθήκης. Καθώς το άρθρο είναι στα γερμανικά και μάλλον δύσκολα προσιτό στους περισσότερους αναγνώστες του ιστολογίου, στη συνέχεια, θα παρουσιάσω συνοπτικά κάποιες από τις βασικές θέσεις του άρθρου. 

Hans Förster, "Kein Mordvorsatz der Pharisäer?", Herder Korresponenz 3/2019, 13-16
Tο βασικό ερώτημα που θέτει το άρθρο το Föster είναι πώς ακόμη και στις σύγχρονες μεταφράσεις της ΚΔ παραμένουν αποδόσεις οι οποίες φαίνεται να υπαγορεύονται από έναν παραδοσιακό αντι-ιουδαϊσμό, συχνά βέβαια έμμεσο. 
Στο άρθρο παρουσιάζονται τέσσερα χωρία: 1 Θεσ 2,14-15· Ματ 12,14· Ιωα 8,45. 47. Ο Förster κυρίως ασχολείται με το Ματ 12,14. Ειδικότερα, επισημαίνει ότι ενώ το ρ. "ἀπόλλυμι" δε σημαίνει υποχρεωτικά σκοτώνω (αλλά και καταστρέφω, ξεφορτώνομαι), στις γερμανικές μεταφράσεις επιλέγεται το "σκοτώνω" παρουσιάζοντας έτσι με πλέον ζοφερό τρόπο τους Φαρισαίους. Αυτή η μεταφραστική επιλογή προδίδει την εξάρτηση ακόμη και των νεότερων μεταφράσεων (π.χ. της Einheitsübersetzung) από τη μετάφραση του Λουθήρου όπου και απαντά. Ωστόσο, για τον Förster αυτή η απόδοση δεν είναι η μόνη δυνατή. Μία μετάφραση, η οποία λαμβάνει υπόψη τη σημασία που έχει η λέξη σε άλλα σημεία της ΚΔ (εδώ αναφέρει χαρακτηριστικά το Ιωα 6,39), μπορεί να οδηγήσει σε άλλες αποδόσεις που πλησιάζουν περισσότερο στην έννοια του "ξεφορτώνομαι". Οπωσδήποτε το μοτίβο της δολοφονίας του Ιησού από τους Ιουδαίους κυριαρχεί στα χριστιανικά κείμενα του Μεσαίωνα κι εξής αλλά κι ακόμη και τότε -κι αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο- το συγκεκριμένο χωρίο δεν αναφέρεται στη σειρά των άλλων βιβλικών αποδείξεων. Επιπλέον, ο Förster επισημαίνει την ανάγκη επικαιροποίησης των βιβλικών λεξικών, τα οποία πολλές φορές αναπαράγουν παλαιότερες θέσεις, οι οποίες σήμερα αμφισβητούνται. 
Κατά ανάλογο τρόπο τα Ιωα 8,45.47 έχουν πολλές φορές χρησιμοποιηθεί σε μία αντι-ιουδαϊκή ρητορική που θέλει τους Ιουδαίους έξω από την οικογένεια του Θεού. Ο F. και πάλι διατυπώνει πειστική επιχειρηματολογία ότι η απόδοση θα μπορούσε να είναι διαφορετική. 
Στο κείμενό του ο Förster προτείνει, τέλος, μία αλλαγή παραδείγματος στις καινοδιαθηκικές σπουδές και στη μετάφραση της ΚΔ, η οποία θα αναθεωρήσει αρκετές από τις παραδοσιακές θέσεις κι αποδόσεις συγκεκριμένων χωρίων της ΚΔ.

[Α.Τ.: Το άρθρο του Förster προσεγγίζει κριτικά και με μεταφραστική ευαισθησία τα συγκεκριμένα χωρία. Το θέμα βέβαια του αντι-ιουδαϊσμού των κειμένων της ΚΔ είναι εξαιρετικά σύνθετο και παρά την καλή διάθεση του μεταφραστή ή την αλλαγή στον τρόπο σκέψης του χριστιανικού κόσμου μέσα από τον οικουμενικό διάλογο και στον απόηχο του Ολοκαυτώματος, τα όποια αντι-ιουδαϊκά σχόλια της ΚΔ δεν μπορούν να απαλειφθούν. Άλλωστε η πρόκληση στον μεταφραστή εδώ είναι η ίδια όπως και σε χωρία σχετικά με τη θέση των γυναικών, των δούλων, το περιβάλλον κτλ. Κάνοντας μία μικρή έρευνα στις ελληνικές μεταφράσεις βλέπουμε μία ανάλογη σταθερότητα στην απόδοση του όρου, αν κι υπάρχουν περιπτώσεις που επιλέγεται κάποια περισσότερο ανοικτή απόδοση:

Μάξιμου Καλλιοπολίτη
«να τον χαλάσουν»
Αναστάσιου Μιχαήλ
«να τον χαλάσουν»
Νεόφυτου Βάμβα
«να απολέσωσιν αυτόν»
Βασίλισσας Όλγας
«να τον φονεύσουν»
Αλέξανδρου Πάλλη
«ναν τον καταστρέψουν»
4 καθηγητών
«να τον εξολοθρεύσουν»
Ι. Κολιτσάρα
«να τον θανατώσουν»
Π. Τρεμπέλα
«να τον θανατώσουν»
6 καθηγητών
«να τον εξοντώσουν»
Ν. Ψαρουδάκη
«να τον σκοτώσουνε»
Σπ. Φίλου
«να τον εξολοθρεύσουν»
Νέου Κόσμου
«για να τον σκοτώσουν»
Ν. Σωτηρόπουλου
«για να τον θανατώσουν»
 
Βέβαια θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο όρος "ἀπολλυμι", ο οποίος είναι ιδιαίτερα αγαπητός στον Ματθαίο (απαντά τουλάχιστον 17 φ.), έχει συχνά τη σημασία του χάνω και του καταστρέφω. Όμως σε κάποιες περιπτώσεις έχει τη σημασία του θανατώνω, όπως π.χ. στο Ματ 2,13. Με το Ματ 12,14 νομίζω ότι άμεσα συνδέεται και το Ματ 27,20, όπου εκεί το ρ. έχει σαφώς τη σημασία του "θανατώνω". Από την άλλη όμως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει μία ανακολουθία ανάμεσα στα όσα αναφέρονται στο Ματ 12 κι όσα τελικά συμβαίνουν στο Πάθος όπως το αφηγείται ο Ματθαίος. Στο κατηγορητήριο μπροστά στο Μέγα Συνέδριο δε γίνεται λόγος για κατάλυση του Σαββάτου, κάτι που σύμφωνα με το Ματ 12 ήταν καθοριστικό στην απόφαση των Φαρισαίων να κινηθούν δραστικά εναντίον του Ιησού. Επιπλέον, οι Φαρισαίοι δεν εμφανίζονται ονομαστικά στο συμβούλιο στο Ματ 26 και 27. Ακόμη κι αν υπονοήσουμε ότι συμπεριλαμβάνονται στους πρεσβυτέρους, η απουσία σαφούς αναφοράς σε αυτούς στα τελευταία κεφάλαια του Ματ είναι ένα ενδιαφέρον στοιχείο, όταν μάλιστα αναζητήσουμε τους ενδοκειμενικούς συνδέσμους μεταξύ του Ματ 12 και της αφήγησης για το Πάθος. Οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν σε αυτό το ερώτημα ίσως είναι πολλές. Το βέβαιο όμως είναι ότι κι αν ακόμη αποδώσουμε τον όρο "ἀπόλλυμι" προτιμώντας ένα περισσότερο ανοικτό στη σημασία του ρήμα, αυτό δε μπορεί να διασκεδάσει απόλυτα τα αρνητικά αισθήματα που τρέφει ο Ματθαίος (ο οποίος μάλιστα από στο 12,14 αφαιρεί την όποια αναφορά σε Ηρωδιανούς, την οποία είχε το παράλληλο στον Μκ) για τους Φαρισαίους. Η ένσταση, ωστόσο, του Förster είναι κατά βάση σωστή. Είναι απαραίτητο να ξαναδούμε χωρία τα οποία έχουν φορτισθεί με ένα ιδιαίτερο αντι-ιουδαϊκό φορτίο και τα οποία αξιοποιήθηκαν πολλές φορές σε μια ρητορική μίσους.] 

Κανόνες γυναικείας ένδυσης / Female dress regulations

Η Sarah Bond δημοσιεύει στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Forbes ένα σύντομο αλλά κατατοπιστικό κείμενο για τους κανόνες γυναικείας ένδυσης από την αρχαιότητα έως σήμερα:

"What Not To Wear: A Short History Of Regulating Female Dress From Ancient Sparta To The Burkini"

Νέα βιβλικά σπαράγματα από την Οξύρυγχο / New biblical papyrus fragments from Oxyrhynchus

Η Egyptian Exploration Society ανακοίνωσε πρόσφατα στην ιστοσελίδα της ότι μεταξύ των ανέκδοτων σπαραγμάτων από την Οξύρρυγχο έχουν εντοπισθεί 20 περίπου πάπυροι με κείμενα της Καινής Διαθήκης, περισσότερα από 80 σπαράγματα από τη μετάφραση των Ο΄ και σχετικών κειμένων και περίπου 10 σπαράγματα με πατερικά αποσπάσματα. Το δημοσίευμα αφήνει ανοικτό ο αριθμός των ευρημάτων να αυξηθεί, καθώς συχνά τα μικρότερα σπαράγματα ταυτοποιούνται αργότερα και κατά τη διαδικασία έκδοσής τους. Σε κάθε περίπτωση κανένα από τα παραπάνω ευρήματα δεν είναι αρχαιότερο του τέλους του 2ου ή των αρχών του 3ου αι. μ.Χ.: 


Βλ. επίσης το σχετικό δημοσίευμα του Brent Nongbri, "Unpublished Christian Papyri from Oxyrhynchus: Some Numbers"

O J. Kloppenborg για την οικονομία της Παλαιστίνης της εποχής του Ιησού / J. Kloppenborg on the economy of Palestine in the time of Jesus

Το άρθρο του John S. Kloppenborg για την οικονομία της Παλαιστίνης στην εποχή του Ιησού, το οποίο πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ephemerides Theologicae Lovanienses  διατίθεται από τον εκδοτικό οίκο Peeters ελεύθερο για να το κατεβάσουν οι ενδιαφερόμενοι ερευνητές στο διάστημα 4 Μαρτίου έως 4 Σεπτεμβρίου: 

John S. Kloppenborg, "Jesus, Fishermen and Tax Collectors: Papyrology and the Construction of the Ancient Economy of Roman Palestine," ETL 94:4 (2018): 571-599

Τι συμβαίνει με τα πρόσφατα χειρόγραφα του Κουμράν; / What's going on with the newly published Qumran fragments?

Η δημοσίευση μίας σειράς σπαραγμάτων με προέλευση το Κουμράν μετά το 2002 έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις μεταξύ των ειδικών, καθώς τα περισσότερα από αυτά έχουν σήμερα αποδειχθεί πλαστά. Οι  Årstein Justnes και Josephine Munch Rasmussen (Πανεπιστήμιο του Agden) συζητούν τις νέες ανακαλύψεις στο πρόσφατο άρθρο τους που δημοσιεύθηκε στο ιστολόγιο ANE Today: