Πρόσκληση για συμμετοχή σε συνέδριο / Call for Papers

Την πρόσκληση που ακολουθεί τη βρήκαμε στο ιστολόγιο rogueclaccisim και την παραθέτουμε κατά λέξη:

Animals in the Greek and Roman World

Chairs: Sarah Hitch (Bristol) and Chiara Thumiger (UCL)

To form a conference panel at the sixth Celtic Conference in Classics, Edinburgh, 28-31 July
2010.

From Homeric similes to recipes for fishcakes, descriptions and discussions of animals abound in
ancient sources in a variety of ways. This panel seeks to explore the multifarious roles of animals
in ancient imagination and culture, including:

ANIMALS AND THE IMAGINATION
- literature and drama: imagery and exempla; performative aspects
- iconography: contexts and styles of representation
- myth and folktale: animals, metamorphosis and animal-related mirabilia

DEFINING ANIMALS AND HUMANS
- animals in philosophy
- animals in biological and medical treatises

ANIMALS AND MATERIAL CULTURE
- diet, cuisine and culinary practices
- agricultural labour and husbandry
- animals as spectacle (games and sports, zoos, the Roman arena…)
- hunting and similar activities
- animals in warfare
- pets
- uses of animals in curative practices

ANIMALS AND RELIGION
- animals as gifts to the gods
- the association of animals with individual cults
- animals as intermediaries between man and god (e.g. prophecy, dreams, haruspicy)
- theriomorphism

We welcome proposals for a 20 minute paper on any of the above (or related topics). Please send abstracts of a maximum of 300 words by the 10th of October, 2009 to clssh AT bristol.ac.uk or c.thumiger AT ucl.ac.uk.

Sarah Hitch and Chiara Thumiger

Ένα νέο βιβλίο για το βιβλίο του Ησαΐα στους Ο΄ / A new volume regarding LXX-Isaiah

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Brill ένα νέο βιβλίο για τον Ησαΐα στους Ο΄ ως μετάφραση και ερμηνεία:

Ronald L. Troxel, LXX-Isaiah as Translation and Interpretation. The Strategies of the Translator of the Septuagint of Isaiah, (JSJ Suppl. 124), Brill 2008
ISBN: 978 90 04 15394 3

€ 119.00

Περίληψη εκδοτικού οίκου

Το βιβλίο παρέχει μία νέα κατανόηση του πώς μεταφράστηκε ο Ησαΐας στα ελληνικά λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση που άσκησε το αλεξανδρινό περιβάλλον στο μεταφραστή. Ενώ οι περισσότερες μελέτες κατά τα τελευταία 50 χρόνια θεώρησαν το βιβλίο ως ελεύθερη μετάφραση, το οποίο φανέρωνε ότι ο μεταφραστής είχε την πεποίθηση πως οι προφητείες του Ησαΐα είχαν εκπληρωθεί στις μέρες του, η παρούσα μελέτη υποστηρίζει ότι ο μεταφραστής ενδιαφερόταν κυρίως στο να προσφέρει στους ελληνόφωνους ομόθρησκούς του μία συγκροτημένη παρουσίαση των ιδεών του Ησαΐα. Η σύγκριση της ερμηνευτικής τακτικής του μεταφραστή με εκείνες που χρησιμοποιούσαν οι "γραμματικοί" στη μελέτη του Ομήρου παρέχει μία πειστική εικόνα της δουλειάς του ως αλεξανδρινού Ιουδαίου και διασαφηνίζει το πώς αυτή η μετάφραση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην αναζήτηση των παλαιότερων μορφών του κειμένου του εβραϊκού Ησαΐα.

[Α.Τ. Στα πρώτα δύο κεφάλαια ο συγγραφέας παρουσιάζει τους τρόπους μελέτης και λογοτεχνικής συγγραφής στο αλεξανδρινό περιβάλλον του μεταφραστή. Συζητά επίσης την επικρατούσα άποψη ότι ο μεταφραστής είχε ως σκοπό να καταστήσει επίκαιρο το βιβλίο του Ησαΐα στους συγχρόνους του. Ειδικότερα το θέμα του πρώτου κεφαλαίου είναι η μελέτη και τη λογοτεχνική παραγωγή στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζεται η θέση της ιουδαϊκής κοινότητας μέσα στο αλεξανδρινό της περιβάλλον. Ο συγγραφέας διερευνά τον τρόπο που αυτή η κοινότητα αντιμετώπιζε το έργο των λογίων του Μουσείου και περιγράφει την πρακτική της μετάφρασης στον ελληνιστικό κόσμο. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται μία προσπάθεια ανασύνθεσης του πρωτοτύπου (Vorlage) που έχει υπόψη του ο μεταφραστής, ενώ στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζεται ο τρόπος, με τον οποίο ο μεταφραστής εργάστηκε γλωσσολογικά και μεταφραστικά, αναζητώντας καταρχήν το κατά πόσο η σειρά των ελληνικών λέξεων ακολουθεί εκείνη του εβραϊκού πρωτοτύπου. Επίσης ο συγγραφέας πραγματεύεται τις λεξικολογικές επιλογές του μεταφραστή (π.χ. ελληνικά λεξήματα που ο μεταφραστής χρησιμοποιεί συχνά για να αποδώσει διάφορες εβραϊκές λέξεις). Το πέμπτο κεφάλαιο έχει ως θέμα του το κατά πόσο και με ποιον τρόπο ο μεταφραστής δανείζεται από άλλα σημεία της ιερής γραμματείας για να ερμηνεύσει στίχους του Ησαΐα. Εδώ ο συγγραφέας συζητά και την προηγούμενη άποψη στην έρευνα, στην οποία ήδη αναφερθήκαμε. Με το θέμα ασχολείται και το κεφάλαιο 6 και μάλιστα όσον αφορά δύο πλευρές αυτής της ισχύουσας ερμηνείας. Αν ο μεταφραστής επεδίωκε μία ερμηνεία της εκπλήρωσης (Erfüllungsinterpretation), τότε θα περίμενε κανείς να συναντήσει εσχατολογική ιδεολογία και ορολογία στο κείμενό του, και οι δυο όμως απουσιάζουν. Επίσης, αν ο αντικειμενικός του στόχος ήταν η "επικαιροποίηση" του βιβλίου του Ησαΐα, τότε θα έπρεπε -σύμφωνα με το συγγραφέα- να έχει αντικαταστήσει τα αρχαία τοπωνύμια με ανάλογα της εποχής του, ώστε να μπορέσουν οι αναγνώστες του να ταυτίσουν τη γεωγραφία του Ησαΐα με τον κόσμο που εκείνοι ήξεραν. Δε συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο. Το έβδομο κεφάλαιο συζητά μοτίβα, τα οποία συνήθως χαρακτηρίζονται ως "τόποι" μέσα από τους οποίους αποκαλύπτει ο μεταφραστής την εποχή, κατά την οποία ζει: η επαναπεριγραφή των δυναστών του Ισραήλ στις προφητείες του Ησαΐα με όρους που συνδέονται με τους Σελευκίδες και ιδιαίτερα τον Αντίοχο Δ΄ Επιφανή και τον περιορισμό της μελέτης και της εφαρμογής του Νόμου κατά την κρίση του 2ου αι. π.Χ. Ο συγγραφέας υποστηρίζει μετά από ανάλυση των σχετικών αποσπασμάτων ότι τίποτε από τα παραπάνω δεν ισχύει. Το όγδοο κεφάλαιο αναλύει ως παράδειγμα το κεφάλαιο 28 για να δώσει μία νέα περιγραφή του τρόπου που ο μεταφραστής προσεγγίζει το κείμενό του. Τέλος το κεφάλαιο 9 σκιαγραφεί το έργο του μεταφραστή του Ησαΐα ως ερμηνευτή.]

Βιβλική αρχαιολογία και πολιτική / Biblical archaeology and politics

Στην ιστοσελίδα και πάλι Τhe Bible and Interpretation δημοσιεύεται ένα σύντομο κείμενο του ομότιμου καθηγητή Thomas L. Thompson, στο οποίο θέμα είναι η πιθανή σχέση της Βιβλικής Αρχαιολογίας, όπως αυτή εξασκείται σήμερα στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη, με την πολιτική και κατά πόσο εξυπηρετεί εθνικούς και απολογητικούς σκοπούς.
Για να διαβάσετε το σχετικό κείμενο, πατήστε εδώ.

Επιστροφή στις μεθόδους και στις κατηγορίες / Back to the methods and categories

Στην ιστοσελίδα Τhe Bible and Interpretation δημοσιεύεται ένα σύντομο άρθρο του Steve Mason, στο οποίο ο συγγραφέας τονίζει, πρώτον, την ανάγκη της επιστροφής στις θεωρητικές βάσεις της έρευνας, δηλ. στις μεθόδους και στις κατηγορίες και εξετάζει, δεύτερον, δύο βασικές κατηγορίες, εκείνες του "Ιουδαϊσμού" και του "ευαγγελίου". Τέλος στον επίλογο του ενδιαφέροντος αυτού άρθρου ο Mason συζητά γενικά την ανάγκη επαναξιολόγησης των μεθόδων που εφαρμόζει κάθε φορά ο ερευνητής στη μελέτη των κειμένων του.
Για να διαβάσετε το άρθρο του S. Mason, πατήστε εδώ.

Ένα νέο βιβλίο για τα κείμενα του Κουμράν και την Κ.Δ. / A new book about the Qumran texts and the New Testament

Κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο του Brill ένας συλλογικός τόμος με θέμα τη σχέση των κειμένων του Κουμράν και της Καινής Διαθήκης:

Florentino García Martínez, Echoes from the Caves: Qumran and the New Testament (Studies on the Texts of the Desert of Judah 85), Brill 2009
ISBN: 978 90 04 17696 6
€ 114.00

Περίληψη εκδοτικού οίκου
Παρά το μεγάλο όγκο της βιβλιογραφίας σχετικά με τη σχέση μεταξύ των κειμένων της Ν. Θάλασσας και εκείνων της Κ.Δ. δεν υπάρχει γενική συμφωνία μεταξύ των ερευνητών όσον αφορά στις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των δύο συλλογών κειμένων. Ο παρών τόμος είναι μια συλλογή των εισηγήσεων που διαβάστηκαν σε μία συνάντηση "ειδικών" στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Leuven το Δεκέμβριο του 2007 και έχουν ως στόχος τους τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ των δύο corpora καθώς και την κατανόηση των ομοιοτήτων και διαφορών τους από την προοπτική του κοινού εδάφους πάνω στο οποίο στηρίζονται και οι δύο, δηλαδή την εβραϊκή Βίβλο.

Περιεχόμενα τόμου

• Florentino García Martínez, "Qumran between the Old and the New Testament", 1-6
• Timothy H. Lim, "Towards a description of the sectarian matrix", 7-31
• George J. Brooke, "The pre-sectarian Jesus", 33-48
• John J. Collins, "The interpretation of Psalm 2", 49-66
• Eric F. Mason, "Interpretation of Psalm 2 in 4QFlorilegium and in the New Testament", 67-82
• Friedrich Avemarie, "Interpreting Scripture through Scripture : exegesis based on lexematic association in the Dead Sea Scrolls and the Pauline Epistles", 83-102
• Eibert J. Tigchelaar, "'Spiritual people', 'fleshly spirit', and 'vision of meditation': reflections on 4QInstruction and 1 Corinthians", 103-118
• Stephen Hultgren, "4Q521 and Luke's 'Magnificat' and 'Benedictus'", 119-132
• Lutz Doering, "Marriage and creation in Mark 10 and CD 4-5", 133-163
• Lawrence H. Schiffman, "Temple, sacrifice and priesthood in the Epistle to the Hebrews and the Dead Sea Scrolls", 165-176
• Jutta M. Jokiranta, "Learning from sectarian responses : windows on Qumran sects and emerging Christian sects", 177-209
• Eyal Regev, "Wealth and sectarianism : comparing Qumranic and early Christian social approaches", 211-229
• Jean S.: Rey, "Family relationships in 4QInstruction and in Eph 5:21-6:4", 231-255
• Torleif Elgvin, "Priests on earth as in heaven : Jewish light on the Book of Revelation", 257-278
• Benjamin G. Wold, "Revelation's plague septets : new Exodus and exile", 279-297
• Albert L. Hogeterp, "Belief in resurrection and its religious settings in Qumran and the New Testament", 299-320

Συμπληρωματική διευκρίνιση σχετικά με το νέο ΒΝ / Supplementary note regarding the new issue of BN

Η συνάδελφος κ. Ευαγγελία Δάφνη μας έστειλε την ακόλουθη διευκρίνιση σχετικά με το άρθρο του Joachim Eck, "Bilden Jes 6,1-11 und 1 Kön 22,19-22 eine Gattung? Ein umfassender exegetischer Vergleich. Teil 2", 13-32, το οποίο δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του BN και στο οποίο παραπέμψαμε σε παλαιότερη ανάρτηση. Παραθέτουμε εδώ το διευκρινιστικό σημείωμα της συναδέλφου αρχικά μεταφρασμένο στα ελληνικά και στη συνέχεια στο γερμανικό πρωτότυπο κατά την επιθυμία της συναδέλφου:

Οι ομοιότητες και διαφορές από απόψεως δομής και ιδεολογίας-θεολογίας των αφηγήσεων 1 Βασ 22,19-23 και Ησ 6 έχουν ήδη αναλυθεί στο: E.G. Dafni, רוח שקר und die falsche Prophetie in I Kön 22. Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 112 (2000) 365-385.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μορφής και του περιεχομένου της αφήγησης του 1 Βασ 22,19-23 σε σύγκριση προς εκείνα των Γεν 3. Ιώβ 1,6-12. 2,1-7 και Ζαχ 3,1-2 τα πραγματεύεται η ίδια διεξοδικά στη διατριβή της: נחש – ΟΦΙΣ. Genesis 3 und Jesaja 27,1 auch im Lichte von IKön 22,19-23, Hiob 1,6-12; 2,1-7 und Sach 3,1-2. Ein Beitrag zur Erforschung der Sprache und der Theologie des Alten Testaments aus der Sicht des Masoretischen Textes und der Septuaginta. Athen / Göttingen, 2000 (ISBN 3-930333-91-0).
Πρβλ. επίσης της ιδίας, Genesis 3 und Jesaja 27,1. Bulletin of the International Organization for Septuagint and Cognate Studies (BIOSCS) 35 (2002) 47-54.

Και το αρχικό γερμανικό κείμενο της συναδέλφου:

Strukturelle und ideologisch-theologische Gemeinsamkeiten und Unterschiede der Erzählungen 1Kön 22,19-23 und Jes 6 wurden bereits analysiert in: E.G.
Dafni, רוח שקר und die falsche Prophetie in I Kön 22. Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 112 (2000) 365-385.
Die formalen und inhaltlichen Merkmale der Erzählung 1Kön 22,19-23 im Vergleich zu Gen 3; Hiob 1,6-12; 2,1-7 und Sach 3,1-2 wurden in der Dissertation derseleben ausführlich behandelt.
נחש – ΟΦΙΣ. Genesis 3 und Jesaja 27,1 auch im Lichte von IKön 22,19-23, Hiob 1,6-12; 2,1-7 und Sach 3,1-2. Ein Beitrag zur Erforschung der Sprache und der Theologie des Alten Testaments aus der Sicht des Masoretischen Textes und der Septuaginta. Athen / Göttingen, 2000 (ISBN 3-930333-91-0).
Vgl. ders., Genesis 3 und Jesaja 27,1. Bulletin of the International Organization for Septuagint and Cognate Studies (BIOSCS) 35 (2002) 47-54.

Αγαλματίδια της Αφροδίτης στα υψώματα του Golan / Aphrodite statuettes in the southern Golan Heights

Στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Haaretz δημοσιεύεται η ανακάλυψη τριών αγαλματιδίων της Αφροδίτης (φωτ.), τα οποία βρέθηκαν στην τοποθεσία Susita στα νότια υψώματα του Golan. Είναι 1500 χρόνων σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων. Είναι κατασκευασμένα από πηλό και απεικονίζουν την θεά Αφροδίτη στον τύπο της "σεμνής Αφροδίτης". Τα ευρήματα έφεραν στο φως μέλη της αποστολής του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου της Haiffa. Επίσης στην ίδια τοποθεσία βρέθηκε ωδείο χωρητικότητας 600 περίπου ατόμων, το οποίο σύμφωνα με το δημοσίευμα είναι του πρώτο που βρέθηκε στο Ισραήλ.
Για να διαβάσετε το σχετικό δημοσίευμα, πατήστε εδώ.
(Πηγή: Anahita-l)

Άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο νέο Communio Viatorum / Articles of biblical interest in the new issue of Communio Viatorum

Στο νέο τεύχος του Communio viatorum 50:3 (2008) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

• Filip Capek, "History and/or Old Testament theology : the question of the "traditioning process" from a Prague perspective", 276-284
• Petr Sláma, "Beyond, before and within the text of the Bible : on the history and its importance for Old Testament theology ; the case of Slavomil C. Danek (1885-1946)", 285-299
• György Benyik, "Biblical studies in Hungary today and in the past", 300-312
• Márta Cserháti, "The insider/outsider debate and the study of the Bible", 313-322
• Miroslav Varšo, "Interest (usury) and its variations in the biblical law codices", 323-338
• Uwe F. Bauer, "Vom positiven Umgang mit Feinden", 339-347

Επίσης στο τεύχος 51:1 (2009) δημοσιεύεται το εξής άρθρο:

• Tim Noble, "'He's not the Messiah!' : two negative film christologies - 'Life of Brian' and 'The passion of the Christ'", 89-105

Βιβλιοκρισίες στο RBL 19/8/2009

Στη νέα έκδοση της Review of Biblical Literature δημοσιεύονται οι εξής βιβλιοκρισίες:

Bill T. Arnold, Genesis
Reviewed by Jan-Wim Wesselius

Margaret Barker, The Hidden Tradition of the Kingdom of God
Reviewed by Benedict Thomas Viviano, O.P.

Adam Green, King Saul: The True History of the First Messiah
Reviewed by Ralph K. Hawkins

Sοren Holst, Verbs and War Scroll: Studies in the Hebrew Verbal System and the Qumran War Scrolls
Reviewed by Francis Dalrymple-Hamilton

Hans-Josef Klauck, The Apocryphal Acts of the Apostles: An Introduction
Reviewed by Paul Dilley

Bernard M. Levinson, "The Right Chorale": Studies in Biblical Law and Interpretation
Reviewed by J. Glen Taylor

Darian Lockett, Purity and Worldview in the Epistle of James
Reviewed by John C. Poirier

Daniel Marguerat, ed., Introduction au Nouveau Testament: Son histoire, son écriture, sa théologie
Reviewed by V. Henry T. Nguyen

Steve Mason, Flavius Josephus: Translation and Commentary: Vol. 1b: Judean War 2
Reviewed by Marcus Sigismund

Francis J. Moloney, Life of Jesus in Icons: From the "Bible of Tbilisi"
Reviewed by V. Henry T. Nguyen

Martti Nissinen and Risto Uro, eds., Sacred Marriages: The Divine-Human Sexual Metaphor from Sumer to Early Christianity
Reviewed by Lena-Sofia Tiemeyer

Jacobine G. Oudshoorn, The Relationship between Roman and Local Law in the Babatha and Salome Komaise Archives: General Analysis and Three Case Studies on Law of Succession, Guardianship and Marriage
Reviewed by Judith Evans Grubbs

Kuo-Wei Peng, Hate the Evil, Hold Fast to the Good: Structuring Romans 12.1-15.1
Reviewed by Derek R. Brown

Per Ronnegerd, Threads and Images: The Use of Scripture in Apophthegmata Patrum
Reviewed by Mark DelCogliano

Eckhard J. Schnabel, Paul the Missionary: Realities, Strategies and Methods
Reviewed by Torrey Seland

Το νέο τεύχος του BN / The new issue of BN

Στο νέο τεύχος του περιοδικού Biblische Notizen 142 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Michel Avioz, "What Happened at Megiddo? Josiah's Death as Described in the Book of Kings", 5-12

Οι ερμηνευτές που μελέτησαν την ιστορία του θανάτου του Ιωσία στο 2 Βασ 23,29-30 συζήτησαν διάφορα προβλήματα που προκύπτουν από αυτήν τη διήγηση: έλαβε χώρα μία μάχη μεταξύ του Ιωσία και του βασιλιά της Αιγύπτου και σύμφωνα με τη διήγηση των Βασιλειών; Η εκδοχή των Χρονικών στηρίζεται σε εκείνη των Βασιλειών ή προέρχεται από κάποια άλλη πηγή; Στο άρθρο ο συγγραφέας ασχολείται αποκλειστικά με το πρώτο ερώτημα. Στόχος του είναι να καταδείξει ότι με βάση την αφήγηση των Βασιλειών και των Χρονικών ο Ιωσίας πέθανε στη μάχη. Γι' αυτό προτείνει μία ανάλυση της αφήγησης των Βασιλειών για το θάνατο του Ιωσία χωρίς να λαμβάνει υπόψη εκείνη των Χρονικών.

Joachim Eck, "Bilden Jes 6,1-11 und 1 Kön 22,19-22 eine Gattung? Ein umfassender exegetischer Vergleich. Teil 2", 13-32
Παρά τις επιφανειακές ομοιότητες τα Ησ 6 και 1 Βασ 22,19-22 δεν ανήκουν στο ίδιο φιλολογικό είδος, καθώς διαφέρουν ουσιαστικά στη μορφή, στη δομή και στη σκέψη. Το 1 Βασ 22,19-22 είναι μια αφήγηση ανάθεσης αποστολής με την αντικειμενική μαρτυρία ενός ανεξάρτητου προφήτη για τον ανταγωνισμό μεταξύ του Γιαχβέ και του Αχάβ. Η αφήγηση της κλήσης στο Ησ 6 είναι μία προσωπική μαρτυρία για τη βασιλεία του Γιαχβέ, τη μοιραία αδυναμία του λαού να την αναγνωρίσει και τη σωτηρία του προφήτη, όταν γίνεται ο εκπρόσωπος του Γιαχβέ για να προκαλέσει την πνευματική σκλήρυνση του λαού.

Wolfgang Schütte, "Eine vormasoretische Textaneignung in der Hoseaschrift?", 33-38

Beat Weber, "Ein neues Lied", 39-46

Η έκφραση "άσμα καινόν" απαντά στην Π.Δ. στα Ησ 42,10. Ψα 33,3. 40,4. 96,1. 98,1. 144,9. 149,1. Το παρόν άρθρο δεν επικεντρώνεται στην καινότητα αυτή καθαυτή αλλά στην αντίθεση προς ένα παλαιότερο άσμα, το οποίο μπορεί να υπονοεί η φράση. Υποστηρίζεται ότι τα "καινά άσματα" παραπέμπουν στο Έξ 15,1-18.21, στην αρχετυπική απάντηση του Ισραήλ στην αρχική πράξη σωτηρίας. Αυτό το άσμα προσαρμόστηκε και μεταμορφώθηκε με σκοπό να υμνηθεί η συνέχεια των πράξεων του Γιαχβέ μέσα στη δημιουργία και ιστορία.

Csaba Balogh, "שיד or שדי ? A Note on Isaiah 33,12", 47-52
To άρθρο πραγματεύεται το μασωριτικό κείμενο του Ησ 33,12 και υποστηρίζει ότι ο στίχος "τα έθνη θα καούν και θα γίνουν ασβέστης (שיד) είναι πολύ δύσκολος σε αυτήν τη συνάφεια και διαταράσσει τον παραλληλισμό που περιγράφει την πτώση των εχθρών του Ισραήλ με εικόνες από το φυτικό βασίλειο (στ. 11-12). Συχνά βέβαια το Αμώς 2,1 θεωρείται παράλληλο στο Ησ 33,12, αυτός όμως ο συσχετισμός καθίσταται δύσκολος εξαιτίας των ουσιαστικών διαφορών μεταξύ των δύο κειμένων. Γι΄ αυτόν το λόγο εδώ προτείνεται να ακολουθηθεί στην περίπτωση του Ησ 33,12 το κείμενο των Ο΄, όπου αντί για "ασβέστης" (שיד) παραδίδεται "αγρός, χωράφι" (שדי). Αυτή η διόρθωση (μετάθεσις) στηρίζεται επίσης κατά πάσα πιθανότητα από μία άλλη, ανεξάρτητη παράδοση του ταργκούμ. Η μεταφορά του καμένου αγρού έχει βιβλικά παράλληλα και είναι γνωστή και από την αγροτική ζωή της Εγγύς Ανατολής.

Thomas Elßner, "Eine problematische Übersetzung von Ester 8,11 und der Codex Sinaiticus", 53-62
H μελέτη του R. Kessler κατέδειξε ότι η μετάφραση του Εσθήρ 8,11 δεν είναι ορθή και χωρίς νόημα στις περισσότερες γερμανικές μεταφράσεις, όπως για παράδειγμα στη λεγόμενη Einheitsübersetzung. Όπως υποστηρίζει ο Κessler ο Σιναϊτικός Κώδικας θα μπορούσε να βοηθήσει στη σωστή μετάφραση του χωρίου. Το πρόβλημα ωστόσο συνίσταται στο ότι από όλες τις υπόλοιπες αρχαίες ελληνικές μεταφράσεις μόνο εκείνη του Σιναϊτικού επιβεβαιώνει την υπόθεση του Kessler. Επιπλέον το τμήμα πασαν κτλ. του αρχαίου κειμένου, το οποίο σχετίζεται με το Εσθήρ 8,11, δεν είναι διόρθωση του κειμένου αλλά μία συμπληρωματική σημείωση στο περιθώριο, η οποία αργότερα πέρασε στο κείμενο. Οι υπομνηματιστές δεν έλαβαν ή δε μπορούσαν να λάβουν υπόψη το απαρέμφατο του ρήματος "καταστρέφω, εξαφανίζω, σφαγιάζω". Επομένως οδηγείται κανείς στην υπόθεση ότι αυτά τα απαρέμφατα δεν λήφθηκαν εδώ υπόψη, επειδή θα μπορούσαν να αλλοιώσουν το ύφος του διατάγματος στο Εσθήρ 8,12α-χ, κάτι που δεν ισχύει για το τμήμα πάσαν κτλ.

Manfred Görg, "Zur Edition einer Inschrift des Assyrerkönigs Tukulti-Ninutra I", 63-66
Οι πρόσφατες μελέτες στο WdO σχετικά με τη "Μεγάλη επιγραφή του Tukulti - Ninutra I από το ανάκτορο της Assur" του M.P. Streck δεν προσφέρουν μία νέα έκδοση ολόκληρης της επιγραφής, αλλά παρέχουν σημαντικές φιλολογικές και σημασιολογικές διευκρινίσεις μαζί με διορθώσεις προηγούμενων αναγνώσεων, οι οποίες είναι ως ένα βαθμό γνωστές.

Martin Staszak, "Zu einer Lesart und dem historischen Hintergrund des Fragments B der Stele von Tel Dan", 67-78
Ta δύο αποσπάσματα Β1 και Β2 της στήλης του Tel Dan δε μπορούν να αναγνωσθούν μαζί με το μεγαλύτερο απόσπασμα Α ως ένα συνεχές κείμενο, αλλά είναι τμήματα της κατώτερης άκρης της στήλης, ενώ το Α προέρχεται από το άνω τμήμα της επιγραφής. Ενώ η μετάφραση και η ερμηνεία του DAN B καθίσταται ακόμη δυσκολότερη από αυτό, είναι δυνατή μία κατανόηση της επιγραφής μέσω της αιτιολογικής ανάγνωσης των δύο αορίστων στους στ. 3 και 5. Μαζί με τα αποσπάσματα που περιέχουν τα δύο ονόματα, τα οποία μπορεί να είναι εκείνα του Ιωράμ και του Αχαζία, μπορούμε να υποθέσουμε ότι στο απόσπασμα Β ο βασιλιάς Αζαήλ δικαιολογεί το πραξικόπημά του υποστηρίζοντας ότι ο θεός Αδάδ τον κατέστησε βασιλέα, ενώ στο απόσπασμα Α μιλά ο γιος του Bar Hadad II. Επομένως η στήλη του Tel Dan φαίνεται να αναφέρεται στις αραμαϊκές παραδόσεις, οι οποίες πιθανόν να επηρέασαν τη βιβλική ιστορία για τον Ελισσαίο, ο οποίος "ανακήρυξε" τον Αζαήλ βασιλέα κατά την επίσκεψή του στη Δαμασκό (2 Βασ 8,7-15).

Αnke Joisten-Prushke, "Über den wissenschaftlichen Umgang mit den aramäischen Papyri und Ostraka von Elephantine", 79-98
Στο παρόν άρθρο η συγγραφέας πραγματεύεται την προσέγγιση του Bezazel Porten στην ανάγνωση των παπύρων και οστράκων, την οποία παρουσιάζει στο εγχειρίδιό του Aramaic Documents και κάνει κάποια γενικά σχόλια για την παρουσίαση των παπύρων και οστράκων από την Ελεφαντίνη. Στη συνέχεια θέτει ερωτήματα σχετικά με τα αραμαϊκά κείμενα τα οποία ανακαλύφθηκαν ή επανανακαλύφθηκαν από τη δεκαετία του 1970 κι εξής. Καταγράφονται οι νέοι συνδυασμοί και ανακατατάξεις των σπαραγμάτων παπύρων, τους οποίους προτείνει ο Porten και γίνονται και κάποια κριτικά σχόλια. Τέλος με τη βοήθεια του παραδείγματος του πάπυρου Sachau 18, καταδεικνύεται ότι μία νέα ματιά στα πρωτότυπα των μουσείων θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα συμπεράσματα.

Markus Lau, "Entlang des Weges gesät - doch nicht vergebens! : eine Notiz zu Mk 4,4 im Licht von Mk 10,46", 99-103
Στο άρθρο σημειώνεται η εσωτερική διακειμενική σχέση μεταξύ των Μκ 4,4.15 και 10,46, η οποία εξασφαλίζεται από την έκφραση παρὰ τὴν ὁδόν. Με βάση αυτό το υπόβαθρο η παραβολή του Σπορέως (Μκ 4,1-9) κατανοείται ως μία ιστορία της ελπίδας όσον αφορά στη διάδοση του λόγου του Θεού. Σύμφωνα με το Μκ 10,46 ακόμη και σπόρος που πέφτει δίπλα στο δρόμο δεν καταδικάζεται αυτόματα ή χάνεται (σε αντίθεση προς τη λογική του Μκ 4,4.15). Ο πιστός Βαρτίμαιος που κάθεται στην άκρη του δρόμου είναι ένα παράδειγμα γι' αυτό.

Ulrich Kellermann, "Die Klage der Witwe : Anmerkungen zu möglichen sozialen und rechtlichen Hintergründen von Lukas 18,2-5", 105-117
Η αφήγηση της παραβολής του Λκ 18,2-8 αντικατοπτρίζει σε πολλές λεπτομέρειές της την χαρακτηριστική κοινωνική και νομική κατάσταση της χήρας στην εποχή του Ιησού, που πρέπει να πολεμήσει για τα δικαιώματά της. Πολυάριθμα παραδείγματα της αδικίας που διαπράχθηκε εις βάρος της απαντούν στην εβραϊκή βίβλο και στα αρχαία ιουδαϊκά και ραββινικά κείμενα.

Rainer Schwindt, "Der Klageruf der Märtyrer : exegetische und theologische Überlegungen zu Offb 6,9-11 ; Teil 2", 119-130
Η κραυγή των ψυχών προς το Θεό στο Αποκ 6,10 που τον καλεί να πάρει εκδίκηση για το αίμα δεν εναρμονίζεται προς τη συνάφεια της Καινής Διαθήκης, όπου γίνεται λόγος για την αγάπη προς τους εχθρούς και για την άνευ όρων συμφιλίωση. Η βιβλική προϊστορία αυτής της εικόνας παραπέμπει στο παράδειγμα της θεϊκής τάξης της ζωής. Η διατάραξη αυτής της τάξης αφορά στην αγιότητα του Θεού. Η κραυγή για εκδίκηση των μαρτύρων του αίματος είναι μέρος της ιστορίας σύγκρουσης και δοκιμασίας που εντάσσεται στη συνάφεια της παγκόσμιας δομής μέσω εικόνων που υπερβαίνουν την ιστορία. Σε αυτήν τη δομή οι εποχές της λατρευτικής επιβεβαίωσης και συμμετοχής στη σωτηρία εναλλάσσονται με εποχές ανθρώπινης στράτευσης και θεϊκής κρίσης. Με βάση αυτό το υπόβαθρο αποδεικνύεται η κραυγή των μαρτύρων κλειδί για τη σωτηριολογία και τη θεολογία της ιστορίας του βιβλίου της Αποκάλυψης.

Δύο νέα ψηφιοποιημένα χειρόγραφα στο CSNTM / Two new digitized manuscripts on CSNTM

Από το ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism πληροφορούμαστε ότι δύο νέα, μη καταλογογραφημένα χειρόγραφα έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του CSNTM. Πρόκειται για ένα χειρόγραφο του 11ου αι. που φυλάσσεται στο Christ's College στο Cambridge και περιέχει τμήμα του κατά Ιωάννην ευαγγελίου κι ένα χειρόγραφο του 10ου αι. που φυλάσσεται σε ιδιωτική συλλογή στην Αγγλία και είναι ένα μικρογράμματο χειρόγραφο 284 φύλλων που περιέχει τα κείμενα των ευαγγελίων. Για να δείτε τα ψηφιοποιημένα κείμενα, θα πρέπει να επιλέξετε "Manuscripts" στη σελίδα του CSNTM και να τα αναζητήσετε στον κατάλογο.

Ιστορικότητα και ιστορία στο νέο τεύχος του EvTh / Historicity and history in the recent issue of EvTh

Το νέο τεύχος του περιοδικού Evangelische Theologie 2009.3 είναι αφιερωμένο στο θέμα της ιστορικότητας και της αντίληψης της ιστορίας καθώς και στην επίδραση που μπορεί να ασκήσει ο επαναπροσδιορισμός αυτών των δύο εννοιών στη βιβλική επιστήμη.
Όπως σημειώνει ο Ulrich Lutz, ο οποίος προλογίζει το συγκεκριμένο τεύχος, το μοντέλο της ιστορικότητας, το οποίο εισήγαγε ο Leopold von Ranke, και το οποίο επικράτησε στην έρευνα μέχρι και τα μέσα του 20ου αι. αμφισβητείται σήμερα σοβαρά και έχει στο μεγαλύτερο βαθμό εγκαταλειφθεί από τους ιστορικούς αλλά και τους βιβλικούς επιστήμονες. Στο τεύχος παρουσιάζονται οι νέες τάσεις στη συζήτηση της ιστορικότητας και της ιστορίας και παρουσιάζονται παραδείγματα εφαρμογής τους στα βιβλικά κείμενα:

• Peter Lampe, "Der Modellfall Auferstehung Jesu. Zu einer konstruktivistischen Theorie der Geschichtsschreibung", 186-193
• Ulrich Lutz, "Geschichte und Wahrheit im Matthäusevangelium. Das Problem der narrativen Fiktionen", 194-208
• Philipp Stoellger, "Glaube als Geschichte – Religion als Gedächtnis. Vom Nutzen und Vorteil der Historie für den Glauben", 209-224

Κατά τις επόμενες μέρες θα παρουσιάσουμε τα κύρια σημεία των συγκεκριμένων άρθρων.

Ένα ντοκυμαντέρ για την προφορική και τη γραπτή παράδοση / A documentary about oral and written tradition

Από το ιστολόγιο του Torrey Seland, Philonica et Neotestamentica προέρχεται η ακόλουθη είδηση. Ένα νέο ντοκυμαντέρ θα κυκλοφορήσει σύντομα σχετικά με τις εξελίξεις στο χώρο της έρευνας όσον αφορά την προφορική παράδοση των βιβλικών ιστοριών και το ρόλο που διαδραμάτισε η προφορικότητα στη διαμόρφωση του γραπτού βιβλικού κειμένου. Κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία μετατόπιση του ενδιαφέροντος των ερευνητών από τη γραπτή παράδοση στον τρόπο που λόγια και βιβλικές ιστορίες μεταδόθηκαν μέσα σε έναν πολιτισμό που στηριζόταν κατά βάση στην προφορικότητα. Για να δείτε το τρέιλερ αυτού του ντοκυμαντέρ, πατήστε εδώ.

Αναφορά για τις ανασκαφές στη βιβλική Tamar 2005-2009 / Tamar: Report of excavations in years 2005-2009

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί η αναφορά για τις ανασκαφές στη βιβλική Tamar κατά τα έτη 2005-2009. Για να διαβάσετε το κείμενο, πατήστε εδώ.

Το ευαγγέλιο του Ιούδα στο νέο τεύχος του GOTR / The Gospel of Judas in GOTR

Το ευαγγέλιο του Ιούδα εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των βιβλικών επιστημόνων, όχι μόνον εξαιτίας της εκμετάλλευσης και προβολής του από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και διότι αποτελεί ένα ενδιαφέρον κείμενο της εποχής του αρχέγονου χριστιανισμού.

Στο νέο τεύχος του Greek Orthodox Theological Review 50 (2009) δημοσιεύεται το εξής άρθρο σχετικά με αυτό το κείμενο:

Theodore Stylianopoulos, "A gospel in the Gospel of Judas?", 111-118

Σημ.: Καθώς το ιστολόγιο επισκέπτονται όχι μόνο ελληνόφωνοι αναγνώστες, αποφάσισα σε ένα πρώτο στάδιο να παραθέτω τον τίτλο κάθε ανάρτησης στα ελληνικά αλλά και στα αγγλικά. Σε ένα δεύτερο στάδιο ίσως υπάρξει και μια μετάφραση των αναρτήσεων στα αγγλικά, κυρίως αυτών που αφορούν στην ορθόδοξη πραγματικότητα, ώστε να είναι δυνατή η καλύτερη ενημέρωση όλων.

Χάρτης με πληροφορίες για τις ανασκαφές στο Ισραήλ

Η Υπηρεσία Αρχαιοτήτων του Ισραήλ έχει αναρτήσει στην επίσημη ιστοσελίδα της διαδραστικό χάρτη με πληροφορίες για τις περιοχές του Ισραήλ, όπου πραγματοποιούνται αρχαιολογικές ανασκαφές. Επιλέγοντας με το ποντίκι την περιοχή οδηγείται ο ενδιαφερόμενος στις επιμέρους αρχαιολογικές τοποθεσίες. Για να βρεθείτε στη σχετική σελίδα, πατήστε εδώ.

Το σπήλαιο του αποστόλου Παύλου στην Έφεσο

Στο φετινό σεμινάριο της SNTS με τον τίτλο "The Greco-Roman World of the New Testament: Language, Culture, Ideas" παρουσιάστηκε στην πρώτη συνεδρία το λεγόμενο "σπήλαιο του αποστόλου Παύλου" στην Έφεσο. Εισηγήτρια ήταν η Renate Pillinger, αρχαιολόγος του Ινστιτούτου Κλασικής Αρχαιολογίας του Παν/μίου της Βιέννης. Η ομιλήτρια παρουσίασε τα ευρήματα του συγκεκριμένου σπηλαίου, τα οποία μαρτυρούν τη χρήση του σε όλη τη βυζαντινή περίοδο. Παραστάσεις επίσης που βρέθηκαν σε άλλα σημεία του σπηλαίου παρουσιάζουν ομοιότητες με ανάλογες παραστάσεις σε εκκλησίες της Θεσσαλονίκης και τοποθετούνται περίπου στον 6ο αι. Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν διάφορα στρώματα ζωγραφικής με διαφορετικά κάθε φορά θέματα. Τα διάφορα εικονογραφικά θέματα συνδέονται με νέους θεολογικούς προσανατολισμούς που οδήγησαν σε νέες εικονογραφικές επιλογές. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράσταση του Παύλου, της Θέκλας και της Θεοκλίας στο μεγάλο χώρο του σπηλαίου (το σπήλαιο έχει δύο χώρους, ένα μεγαλύτερο κι ένα μικρότερο). Στο κέντρο εικονίζεται ο Παύλος καθισμένος να απευθύνεται στην Θέκλα που στέκεται στο παράθυρο, ενώ πίσω από τον Παύλο στέκεται η Θεοκλία, η μητέρα της Θέκλας, η οποία υψώνει το χέρι μάλλον επιτιμητικά (φωτ.). Η αρχαιολόγος υποστήριξε ότι η παράσταση συμφωνεί με την αφήγηση των απόκρυφων Πράξεων του Παύλου και τοποθέτησε την παράσταση στον 5ο αι. και σημείωσε ότι πρόκειται για την αρχαιότερη παράσταση του αποστόλου που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στη Μ. Ασία.

Το νέο τεύχος του JSJ

Στο νέο τεύχος του Journal for the Study of Judaism in the Persian, Hellenistic and Roman Period 40:3 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

David B. Levenson - Thomas R. Martin, "Akairos or Eukairos? The Nickname of the Seleucid King Demetrius III in the Transmission of the Texts of Josephus' War and Antiquities", 307-341

Mολονότι οι σύγχρονοι ερευνητές ονομάζουν γενικά τον Δημήτριο Γ΄ Εύκαιρο, όλα τα ελληνικά χειρόγραφα του Ιουδαϊκού Πολέμου και της Ιουδ. Αρχαιολογίας του Ιωσήπου, που συγκεντρώθηκαν από τον Niese, καθώς επίσης και όλοι οι εκδότες μετά από αυτόν, διαβάζουν Άκαιρος στα τρία σημεία που απαντά το προσωνύμιο. Οι μαρτυρίες του ονόματος Άκαιρος (στους ελληνικούς και λατινικούς πίνακες περιεχομένων, στα λατινικά χειρόγραφα της Αρχαιολογίας και σε παλαιές εκδόσεις) μπορούν καλύτερα να ερμηνευθούν ως δευτερογενείς αναπτύξεις κατά την παράδοση του κειμένου. Στην επίδραση της ελληνικής editio princeps, η οποία αδικαιολόγητα διαβάζει το όνομα Εύκαιορος και στα τρία σημεία του κειμένου του Ιωσήπου, μπορεί να εξηγήσει την εμφάνιση του προσωνυμίου σε όλες τις εκδόσεις των έργων του Ιωσήπου μέχρι το 19ο αι. και για τη χρήση του επομένως στη σύγχρονη έρευνα. Αφού ο Ιώσηπος είναι η μόνη μας πηγή για το προσωνύμιο, ο Δημήτριο Γ΄ δεν θα πρέπει να ταυτισθεί με τον Εύκαιρο. Αν θα πρέπει να γίνει αναφορά σε ένα προσωνύμιο, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί είτε το Άκαιρος ή ένα (ή περισσότερα) από τα επίσημα ονόματα που απαντούν στα νομίσματα του άρχοντα.

Vered Noam, "Stringency in Qumran: A Reassessment", 342-355
Γενικά οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι τα μέλη του Κουμράν ήταν πολύ αυστηρά. Πραγματικά είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ότι τα μέλη της ομάδας γενικά υιοθετούν αυστηρές θέσεις σε σύγκριση προς τη ραββινική halakah. Ωστόσο η προσεκτικότερη εξέταση αποδεικνύει ότι ο νόμος του Κουμράν αντικατοπτρίζει απλά, αναγκαία συμπεράσματα, που προκύπτουν από την ίδια τη Γραφή, ενώ η τανναϊτική επιείκεια αντιπροσωπεύει μία απρόσμενη επαναστατική απόκλιση από το καθαυτό νόημα της Γραφής. Στο άρθρο εξετάζονται διάφορες περιπτώσεις, στις οποίες η τολμηρή και μοναδική φύση της τανναϊτικής νομοθεσίας λειτουργεί ως κριτήριο αξιολόγησης της αυστηρότητας του νόμου του Κουμράν. Στη συνέχεια επανεξετάζονται άλλες περιπτώσεις, όπου οι ίδιες παραδόσεις αποτέλεσαν τη βάση της κουμρανικής καθώς και της ραββινικής νομοθεσίας, με τη διαφορά ότι η τελευταία περιόρισε τον ορίζοντά τους. Η τρίτη ομάδα παραδειγμάτων που παρατίθεται καταδεικνύει ότι ακριβώς αυτός ο ακατέργαστος, απλός χαρακτήρας του νόμου του Κουμράν, σε σύγκριση προς την πολυπλοκότητα της τανναϊτικής halakah, ήταν εκείνος που κατά καιρούς οδήγησε στα αντίθετα αποτελέσματα, η τανναϊτική halakah δηλαδή να αποδεικνύεται αυστηρή και ο νόμος του Κουμράν επιεικής. Συμπερασματικά η αυστηρότητα του νόμου του Κουμράν δεν είναι "αντικειμενική" αλλά σχετική. Η αντίληψη ότι η νόμος του Κουμράν αντικατοπτρίζει μία σειρά από συμπεράσματα, τα οποία δεν απομακρύνονται από το απλό νόημα των Γραφών συμβάλλει σε μία ακριβέστερη εκτίμηση του βάθους της πρωτοποριακής επιείκειας της τανναϊτικής halakah.

Jordan D. Rosenblum, "Kosher Olive Oil in Antiquity Reconsidered", 356-365
O Ιώσηπος καταγράφει αρκετές φορές την ιουδαϊκή αποστροφή για τη χρήση του λαδιού των εθνικών. Στο m. 'Abod. Zar. 2:6 αυτή η πρακτική υποστηρίζεται για πρώτη φορά και στη συνέχεια ανατρέπεται στη δικαστήριο από ένα ραββίνο. Ποια είναι η λογική που κρύβεται πίσω από αυτήν τη ξαφνική επιείκεια, όσον αφορά στο εθνικό λάδι; Σε ένα πολύ γνωστό άρθρο με τον τίτλο "Kosher Olive in Antiquity" ο Martin Goodman υποστηρίζει ότι η δήλωση του ραββίνου είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας του να βρει νομική βάση για την απαγόρευση του λαδιού των εθνικών. Ο Goodman ωστόσο δεν αναφέρεται ούτε στους μοναδικούς οικονομικούς παράγοντες και στους παράγοντες διατροφής που συνδέονται με το ελαιόλαδο ούτε στην τανναϊτική νομοθεσία σχετικά με άλλα τρόφιμα, η οποία θα μπορούσε ίσως να διαφωτίσει την περίπτωση. Στο άρθρο ο συγγραφέας επανεξετάζει την ιουδαϊκή στάση απέναντι στο εθνικό λάδι κατά την αρχαιότητα από την εποχή του Ιωσήπου μέχρι την τανναϊτική περίοδο.