Το νέο τεύχος του BTB

Στο νέο τεύχος του Biblical Theology Bulletin 39:3 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Victor H. Matthews, "Jeremiah's Scroll and Linked Zones of Communication", 116-124

H ιστορία της βίβλου του Ιερεμία και της περιπλάνησής της (Ιερ 36) χρησιμοποιεί τη στρατηγική του χώρου για να συνδέσει μεταξύ τους τέσσερις ξεχωριστές τοποθεσίες. Αυτές λειτουργούν ως μέρος μίας αλυσίδας γεγονότων και μίας σειράς από επίπεδα ανάγνωσης. Χρησιμοποιώντας ένα υπαγορευμένο κείμενο και έναν επαγγελματία γραφέα ως εκπροσώπους του, ο προφήτης είναι σε θέση να φτάσει μέχρι τις πιο υψηλές βαθμίδες της εξουσίας. Το μήνυμά του προς τους ανθρώπους της Ιερουσαλήμ θα ακολουθήσει την πορεία από τα δικά του κρυμμένα δώματα μέχρι το Ναό και τα γραφεία του βασιλικού ανακτόρου. Τελικά η βίβλος του θα αναγνωσθεί μπροστά στο βασιλιά στα ιδιαίτερα δώματά του στο τέλος μίας πορείας ανάγνωσης από διαφόρους και αφού έχει προκαλέσει μια σειρά από αντιδράσεις. Αυτό που καθίσταται σαφές σε αυτές τις αλληλένδετες σκηνές είναι ο τρόπος, με τον οποίο ο χώρος μπορεί να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο που να εξυπηρετεί τους σκοπούς του αφηγητή.

Peter Zaas, "Matthew's Birth Story: An Early Milepost in the History of Jewish Marriage Law", 125-128
Η πρώτη αφήγηση της Κ.Δ., η ιστορία του Ματθαίου για τη γέννηση, αν και είναι ευρύτατα γνωστή, μπορεί ακόμη να προκαλεί εκπλήξεις. Ένα από τα ιδιαίτερα στοιχεία της είναι η πληροφορία ότι ο Ιωσήφ θέλει να πάρει διαζύγιο και να διαλύσει τον αρραβώνα του με τη Μαρία, η οποία κυοφορεί το παιδί κάποιου άλλου. Το ότι αυτός ο αρραβών είναι ουσιαστικά γάμος και απαιτεί ένα get για να τερματισθεί, αυτό είναι κοινός τόπος στη Μισνά, αλλά δεν απαντά πουθενά στην Τορά: ο Ματθαίος, αν και παρουσιάζει αντιφαρισαϊκές διαθέσεις, προβάλλει εδώ μία φαρισαϊκή ερμηνεία του νόμου για το γάμο και είναι πιθανόν η αρχαιότερη πηγή, που έχουμε στη διάθεσή μας, γι' αυτήν την ερμηνεία. Στη σύντομα μελέτη ο συγγραφέας προτείνει κάποιους νέους τρόπους, που παρέχει η μελέτη της συμβολής της συγκεκριμένης περικοπής στην ιστορία του ιουδαϊκού νόμου.

Andrew Benjamin Salzmann, "'Do You Still Not Understand?' Mark 8:21 and the Mission to the Gentiles", 129-134

Μετρώντας τα καλάθια που έμειναν μετά τον πολλαπλασιασμό των άρτων στο ευαγγέλιο του Μάρκου, ο Ιησούς ρωτά τους μαθητές: "ακόμη δεν καταλάβατε;" (Μκ 8,21). Το μήνυμα, το οποίο ο Ιησούς προβάλλει μέσα από τους δύο χορτασμούς είναι σαφές και σημαντικό για συγγραφέα του ευαγγελίου. Μία σύγκριση των ελληνικών λέξεων για το "καλάθι" στον πρώτο και το δεύτερο χορτασμό και του αριθμού κάθε τύπου καλαθιού που γέμισε με τα περισσεύματα του άρτου, επιτρέπει την υπόθεση ότι ο συγγραφέας του ευαγγελίου χρησιμοποιεί τη διαδοχή των χορτασμών ως συμβολισμό της επέκτασης της δράσης του Ιησού και στα έθνη. Αυτό το συμπέρασμα ενισχύεται, εάν λάβουμε υπόψη τη θέση που καταλαμβάνουν οι πολλαπλασιασμοί μέσα στη γενικότερη δομή της αφήγησης του Μάρκου.

Mark Kiley, "Roman Legends and Luke—Acts", 135-142
Ως συμπλήρωμα της αντι-αυτοκρατορικής του στάσης, ο Λουκάς ενισχύει την αφήγησή του με έμμεσες αναφορές σε αξιόλογα (κι όχι τόσο αξιόλογα) γεγονότα της δημοκρατικής Ρώμης. Ο ευαγγελιστής φροντίζει να μεταφέρει ό,τι είναι καλύτερο στην ιστορία της προ-ρωμαϊκής Ρώμης στον Ιησού και την εκκλησία του. Σε όποιο συμπέρασμα κι αν καταλήξει κανείς, όσον αφορά το φιλολογικό είδος του έργου, αυτά τα δεδομένα βεβαιώνουν την πλήρη romanitas. Υπό αυτήν την έννοια συνεχίζει το έργο του Μάρκου.

Carolyn Osiek, "The Politics of Patronage and the Politics of Kinship: The Meeting of the Ways", 143-152

Oι μελέτες για την πατρωνία στον αρχαίο μεσογειακό κόσμο είναι πολυάριθμες. Δεν υπάρχει ωστόσο ομοφωνία, όσον αφορά στον τρόπο κατανόησης, με τον οποίο λειτουργούσε το σύστημα της πατρωνίας, πώς εμφανίζεται στον προ-ρωμαϊκό ελληνικό κόσμο και ποιες ήταν οι διαφορές, αν υπήρχαν, στον τρόπο που λειτουργούσε στη ρωμαϊκή Δύση και Ανατολή. Επιπλέον δε γνωρίζουμε πολλά σχετικά με τον τρόπο, με τον οποίο το σύστημα λειτουργούσε στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Σε δύο σχέσεις του Παύλου, αυτή του αποστόλου με τον Φιλήμονα κι εκείνη με την Φοίβη (Ρωμ 16,1-2), μπορούμε να δούμε τον τρόπο που λειτουργούσε το ανεπίσημο σύστημα της πατρωνίας μεταξύ των φίλων με κοινούς δεσμούς.

Jason T. Lamoreaux, "BTB Readers' Guide: Ritual Studies", 153-165
Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να εισάγει τους βιβλικούς ερμηνευτές στις ιδέες που απαντούν στις σπουδές της τελετουργίας. Ο αναγνώστης γνωρίσει κάποιες θεωρίες και μεθόδους που εφαρμόζονται στο πλαίσιο αυτών των σπουδών. Επιπλέον γνωρίζει από κοντά το λεξιλόγιο της τελετουργίας, το οποίο απαντά στα αρχαία κείμενα καθώς επίσης παραδείγματα που απαντούν στην ελληνορωμαϊκή γραμματεία. Τέλος η μελέτη πραγματεύεται τις τελετουργίες της πρώτης και δεύτερης Διαθήκης. Σε αυτό το τελευταίο τμήμα, ο συγγραφέας συζητά το σχετικό λεξιλόγιο καθώς επίσης και παραδείγματα τελετουργίας, που απαντούν στην πρώτη και δεύτερη Διαθήκη.