Στο νέο τεύχος της Επιστημονικής Επετηρίδας Θεολογικής Σχολής. Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Ν.Σ. (Scientific Annals of the Faculty of Theology. School of Pastoral and Social Theology. N.S.) 12 (2007) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος (οι περιλήψεις των άρθρων παρατίθενται αυτούσιες από το περιοδικό, δίνεται δε σε παρένθεση η σελίδα του περιοδικού):
Αθανασίου Παπαρνάκη, "Η Αγία Γραφή στα έργα του αγ. Γρηγορίου Παλαμά. Εισαγωγική προσέγγιση με τη βοήθεια της πληροφορικής", 37-66
Η υπολογιστική ανάλυση των κειμένων έχει καταστεί πια καθιερωμένη μεθοδολογία στη σύγχρονη έρευνα. Στην παρούσα μελέτη επιχειρούμε μια εισαγωγική προσέγγιση στη χρήση της Αγ. Γραφής στα έργα του αγ. Γρηγορίου Παλαμά με τη βοήθεια των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Παρουσιάζουμε τα τεχνικά δεδομένα που προέρχονται από μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, η οποία δημιουργήθηκε ειδικά για την επεξεργασία των 5.250 βιβλικών αναφορών στα παλαμικά έργα (37)
Κωνσταντίνου Α. Μποζίνη, "Οι Ελληνικές Ιδέες στους Σιβυλλικούς Χρησμούς. Φιλοσοφία και Μυθολογία", 119-154
Οι 4230 εξάμετροι στίχοι από χρησμούς της Σιβύλλας που σώζονται από την αρχαιότητα ανήκουν σε μια ενιαία συλλογή και κατανέμονται σε 114 βιβλία. Οι χρησμοί αυτοί, παρότι περιέχουν εξαιρετικό ξαναδουλεμένο ειδωλολολατρικό υλικό, προέρχονται από το χέρι συγγραφέων του Ιουδαϊσμού και της Χριστιανοσύνης. Η αφετηρία τους εντοπίζεται στην ιουδαϊκή παροικία της Αλεξάνδρειας το 165 περίπου π.Χ., στα χρόνια, δηλαδή, της Μακκαβαϊκής εξέγερσης. Τότε, μέσα στο κλίμα του ενθουσιασμού που θα προκαλέσει η επιτυχημένη επανάσταση των Μακκαβαίων ενάντια στον σελευκίδη βασιλιά Αντίοχο Δ΄ τον Επιφανή, αρχίζει μια εκστρατεία από μορφωμένους κύκλους της ιουδαϊκής Διασποράς για τον προσηλυτισμό του εθνικού κόσμου. Στα πλαίσιά της οι σιβυλλικοί χρησμοί θα χρησιμοποιηθούν ως ένα πρόσφορο μέσο για τη διάδοση της λατρείας του ενός και μοναδικού θεού της Παλαιάς Διαθήκης ανάμεσα στους ειδωλολάτρες. Οι χρησμοί, συγκεκριμένα, της αρχαίας μάντισσας του Απόλλωνα θα αλλοιωθούν με κατάλληλο τρόπο, ώστε να προαναγγέλλουν τη μέλλουσα κρίση του κόσμου από τον Θεό και την επιστροφή της ανθρωπότητας στη γιαχβεϊκή θρησκεία. Με τη μορφή με την οποία έχουν φτάσει έως εμάς σήμερα, οι χρησμοί της Σιβύλλας από τα βιβλία ΙΙΙ, ΙV και V, αποτελούν ένα γοητευτικό κράμα από ιουδαϊκές και ελληνικές ιδέες, τη συγκρητική ανάλυση των οποίων επιχειρεί η παρούσα εργασία. (119)
Αικατερίνης Τσαλαμπούνη, "Ερμηνεία του θαύματος του χορτασμού των πεντακισχιλίων στο κατά Λουκάν ευαγγέλιο (9,12-17). Μία ερμηνευτική προσέγγιση με βάση την κοινωνιολογική μέθοδο", 155-169
Η κοινωνιολογική μέθοδος, η οποία αποτελεί εξέλιξη της ιστορικής κριτικής, έχει ως στόχο της να διαβάσει και να κατανοήσει τα βιβλικά κείμενα μέσα στην αρχική ιστορική τους συνάφεια, τον κόσμο της Μεσογείου κατά τον 1ο αι. μ.Χ. Για το σοπό αυτό χρησιμοποιεί θεωρητικές προοπτικές και μοντέλα που αναπτύχθηκαν από τις κοινωνικές επιστήμες. Στο πρώτο μέρος της παρούσης μελέτης παρουσιάζονται εν συντομία οι βασικές αρχές και η πορεία εργασίας της κοινωνιολογικής μεθόδου, ενώ στο δεύτερο μέρος η μέθοδος εφαρμόζεται σε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, στην αφήγηση του θαύματος του χορτασμού των πεντακισχιλίων στο Λκ 9,12 εξ. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιείται ως ερμηνευτικό εργαλείο το μοντέλο ευεργέτης - μεσίτης - ευεργετούμενος των Roninger και Eisenstadt, όπου ο ευεργέτης είναι ο Θεός Πατέρας, ο Ιησούς και οι μαθητές του οι μεσίτες και το πλήθος οι ευεργετούμενοι. Το θαύμα τοποθετείται μέσα στη συνάφεια της βασιλείας του Θεού και σηματοδοτεί την αρχή μίας νέας κοινωνικής πραγματικότητας, η οποία έχει ως χαρακτηριστικά της την αμοιβαία αγάπη και την αφοσίωση. (155)
Σταματίου-Νικολάου Μωραΐτη, "Η σύνθεση του βιβλίου του Ησαΐα", 281-310
Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται η επανεξέταση της θεωρίας της τριμερούς διαίρεσης του βιβλίου του Ησαΐα. Διερευνώνται τα επιχειρήματα της βιβλικής κριτικής έρευνας, τα οποία συνετέλεσαν στην επικράτηση της θεωρίας αυτής για μεγάλο χρονικό διάστημα και ελέγχονται ως προς την αποδεικτική τους ισχύ. (281)
Αθανασίου Παπαρνάκη, "Η Αγία Γραφή στα έργα του αγ. Γρηγορίου Παλαμά. Εισαγωγική προσέγγιση με τη βοήθεια της πληροφορικής", 37-66
Η υπολογιστική ανάλυση των κειμένων έχει καταστεί πια καθιερωμένη μεθοδολογία στη σύγχρονη έρευνα. Στην παρούσα μελέτη επιχειρούμε μια εισαγωγική προσέγγιση στη χρήση της Αγ. Γραφής στα έργα του αγ. Γρηγορίου Παλαμά με τη βοήθεια των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Παρουσιάζουμε τα τεχνικά δεδομένα που προέρχονται από μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, η οποία δημιουργήθηκε ειδικά για την επεξεργασία των 5.250 βιβλικών αναφορών στα παλαμικά έργα (37)
Κωνσταντίνου Α. Μποζίνη, "Οι Ελληνικές Ιδέες στους Σιβυλλικούς Χρησμούς. Φιλοσοφία και Μυθολογία", 119-154
Οι 4230 εξάμετροι στίχοι από χρησμούς της Σιβύλλας που σώζονται από την αρχαιότητα ανήκουν σε μια ενιαία συλλογή και κατανέμονται σε 114 βιβλία. Οι χρησμοί αυτοί, παρότι περιέχουν εξαιρετικό ξαναδουλεμένο ειδωλολολατρικό υλικό, προέρχονται από το χέρι συγγραφέων του Ιουδαϊσμού και της Χριστιανοσύνης. Η αφετηρία τους εντοπίζεται στην ιουδαϊκή παροικία της Αλεξάνδρειας το 165 περίπου π.Χ., στα χρόνια, δηλαδή, της Μακκαβαϊκής εξέγερσης. Τότε, μέσα στο κλίμα του ενθουσιασμού που θα προκαλέσει η επιτυχημένη επανάσταση των Μακκαβαίων ενάντια στον σελευκίδη βασιλιά Αντίοχο Δ΄ τον Επιφανή, αρχίζει μια εκστρατεία από μορφωμένους κύκλους της ιουδαϊκής Διασποράς για τον προσηλυτισμό του εθνικού κόσμου. Στα πλαίσιά της οι σιβυλλικοί χρησμοί θα χρησιμοποιηθούν ως ένα πρόσφορο μέσο για τη διάδοση της λατρείας του ενός και μοναδικού θεού της Παλαιάς Διαθήκης ανάμεσα στους ειδωλολάτρες. Οι χρησμοί, συγκεκριμένα, της αρχαίας μάντισσας του Απόλλωνα θα αλλοιωθούν με κατάλληλο τρόπο, ώστε να προαναγγέλλουν τη μέλλουσα κρίση του κόσμου από τον Θεό και την επιστροφή της ανθρωπότητας στη γιαχβεϊκή θρησκεία. Με τη μορφή με την οποία έχουν φτάσει έως εμάς σήμερα, οι χρησμοί της Σιβύλλας από τα βιβλία ΙΙΙ, ΙV και V, αποτελούν ένα γοητευτικό κράμα από ιουδαϊκές και ελληνικές ιδέες, τη συγκρητική ανάλυση των οποίων επιχειρεί η παρούσα εργασία. (119)
Αικατερίνης Τσαλαμπούνη, "Ερμηνεία του θαύματος του χορτασμού των πεντακισχιλίων στο κατά Λουκάν ευαγγέλιο (9,12-17). Μία ερμηνευτική προσέγγιση με βάση την κοινωνιολογική μέθοδο", 155-169
Η κοινωνιολογική μέθοδος, η οποία αποτελεί εξέλιξη της ιστορικής κριτικής, έχει ως στόχο της να διαβάσει και να κατανοήσει τα βιβλικά κείμενα μέσα στην αρχική ιστορική τους συνάφεια, τον κόσμο της Μεσογείου κατά τον 1ο αι. μ.Χ. Για το σοπό αυτό χρησιμοποιεί θεωρητικές προοπτικές και μοντέλα που αναπτύχθηκαν από τις κοινωνικές επιστήμες. Στο πρώτο μέρος της παρούσης μελέτης παρουσιάζονται εν συντομία οι βασικές αρχές και η πορεία εργασίας της κοινωνιολογικής μεθόδου, ενώ στο δεύτερο μέρος η μέθοδος εφαρμόζεται σε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, στην αφήγηση του θαύματος του χορτασμού των πεντακισχιλίων στο Λκ 9,12 εξ. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιείται ως ερμηνευτικό εργαλείο το μοντέλο ευεργέτης - μεσίτης - ευεργετούμενος των Roninger και Eisenstadt, όπου ο ευεργέτης είναι ο Θεός Πατέρας, ο Ιησούς και οι μαθητές του οι μεσίτες και το πλήθος οι ευεργετούμενοι. Το θαύμα τοποθετείται μέσα στη συνάφεια της βασιλείας του Θεού και σηματοδοτεί την αρχή μίας νέας κοινωνικής πραγματικότητας, η οποία έχει ως χαρακτηριστικά της την αμοιβαία αγάπη και την αφοσίωση. (155)
Σταματίου-Νικολάου Μωραΐτη, "Η σύνθεση του βιβλίου του Ησαΐα", 281-310
Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται η επανεξέταση της θεωρίας της τριμερούς διαίρεσης του βιβλίου του Ησαΐα. Διερευνώνται τα επιχειρήματα της βιβλικής κριτικής έρευνας, τα οποία συνετέλεσαν στην επικράτηση της θεωρίας αυτής για μεγάλο χρονικό διάστημα και ελέγχονται ως προς την αποδεικτική τους ισχύ. (281)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου