Θάνατος και αντιλήψεις για τη μετά θάνατον κατάσταση στον αρχαίο Ισραήλ και το περιβάλλον του

Από τον εκδοτικό οίκου Mohr Siebeck κυκλοφορεί ένας νέος συλλογικός τόμος με θέμα τις αντιλήψεις για τον θάνατο και τη μετά θάνατον κατάσταση στον αρχαίο Ισραήλ και στην αρχαία Εγγύς Ανατολή.

Angelika Berlejung u. Bernd Janowski (εκδ.) σε συνεργασία με τος Jan Dietrich & Annette Krüger, Tod und Jenseits im Alten Israel und seiner Umwelt. Theologische, religionsgeschichtliche, archaologische und ikonographische Aspekte, (FAT 64), Tübingen 2009
ISBN: 978-3-16-149776-6
€ 129

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Διεθνώς αναγνωρισμένοι ερευνητές εξετάζουν το θέμα "θάνατος και υπερπέραν" ως ένα διεπιστημονικό και διαπολιτισμικό πεδίο έρευνας και παρουσιάζουν διάφορες πλευρές του θέματος καθώς και τη μεταξύ τους σχέση. Εργάζονται με διάφορα μεθοδολογικά εργαλεία της ερμηνείας, της ιστορίας των θρησκειών, της εικονογραφίας, της ιστορίας της Αρχαίας Εγγύς Ανατολής, της Αιγυπτολογίας, της Αρχαιολογίας και της προσανατολισμένης στο κοινωνικό φύλο έρευνας λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα και τα ευρήματα της νεότερης έρευνας.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του βιβλίου βρίσκονται οι εξελίξεις όσον αφορά στις αντιλήψεις περί θανάτου και τα ταφικά έθιμα, οι οποίες έλαβαν χώρα στην περίοδο 3ης-1ης χιλιετηρίδας π.Χ. στην Αίγυπτο, Μεσοποταμία, Συρία και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτή τη ιστορικοπολιτιστική συνάφεια μπορούν να ενταχθούν με διαφορετικό η καθεμιά τρόπο οι διάφορες φιλολογικές παραδόσεις της Παλαιάς Διαθήκης, καθώς αυτές συνδέονται με διαφορετικές σύγχρονες με αυτές συζητήσεις για το θάνατο και το υπερπέραν για να εντάξουν τελικά κατά τον 7ο, 6ο ή 5ο αι. π.Χ. το βασίλειο του θανάτου στο γενικό πλαίσιο της δημιουργούμενης τότε μονοθεϊστικής εικόνας περί Θεού. Επίσης οι μελέτες του τόμου για τα παλαιοδιαθηκικά και τα αρχαία ιουδαϊκά κείμενα καταδεικνύουν την ποικιλία των αντιλήψεων για τη μεταθανάτια κατάσταση κατά τον 1ο αι. π.Χ. και τις αρχές του 1ου αι. μ.Χ. Τοπικά χαρακτηριστικά και ανταγωνιστικές μεταξύ τους θεολογικές τάσεις συνέβαλαν ώστε να μη δημιουργηθεί μία συνεπής "διδασκαλία περί αναστάσεως". Αντίθετα καθίσταται σαφές ότι ο αρχαίος κόσμος από την 3η χιλιετηρίδα π.Χ. έως και την εποχή του αρχαίου Ιουδαϊσμού δεν θεωρούσε αναγκαίο να δημιουργήσει ένα κλειστό σύστημα με αντιλήψεις περί θανάτου, κάτω κόσμου, υπερπέραν και ανάστασης.

Περιεχόμενα του βιβλίου

• Johannes Schnocks, "Vergänglichkeit und Gottesferne", 3-23
• Frevel, Christian, "Dann wär' ich nicht mehr da : der Todeswunsch Ijobs als Element der Klagerhetorik", 25-41
• Rüdiger Lux, "Tod und Gerechtigkeit im Buch Kohelet", 43-65
• Stefanie U. Gulde, "Der Tod als Figur im Alten Testament : ein alttestamentlicher Motivkomplex und seine Wurzeln", 67-85
• Irmtraud Fischer, "Ist der Tod nicht für alle gleich? : Sterben und Tod aus Genderperspektiv", 87-108
• Ute Neumann-Gorsolke, "Alt und lebenssatt ..." - der Tod zur rechten Zeit", 111-136
• Annette Krüger, "Auf dem Weg "zu den Vätern" : zur Tradition der alttestamentlichen Sterbenotizen", 137-150
• Martin Leuenberger, "Das Problem des vorzeitigen Todes in der israelitischen Religions- und Theologiegeschichte", 151-176
• Jan Dietrich, "Der Tod von eigener Hand im Alten Testament und Alten Orient : eskapistische, aggressive und oblative Selbsttötungen", 177-198
• Angelika Berlejung, "Bilder von Toten - Bilder für die Lebenden : Sterben und Tod in der Ikonographie des Alten Orients, Ägypten und Palästinas", 199-253
• Jens Kamlah, "Grab und Begräbnis in Israel/Juda : materielle Befunde, Jenseitsvorstellungen und die Frage des Totenkultes", 257-297
• Silvia Schroer, "Trauerriten und Totenklage im Alten Israel : Frauenmacht und Machtkonflikte", 299-321
• Herbert Niehr, "Die Königsbestattung im Palast von Ugarit : ein Rekonstruktionsversuch der Übergangsriten aufgrund schriftlicher und archäologischer Daten", 323-346:
• Reinhard Achenbach, "Verunreinigung durch die Berührung Toter : zum Ursprung einer altisraelitischen Vorstellung", 347-369
• Gönke Eberhardt, "Die Gottesferne der Unterwelt in der JHWH-Religion", 373-395
• Kathrin Liess, "Hast du die Tore der Finsternis gesehen?" (Ijob 38,17) : zur Lokalisierung des Totenreiches im Alten Testament", 397-422
• Klaus Bieberstein, "Jenseits der Todesschwelle : die Entstehung der Auferweckungshoffnungen in der alttestamentlich-frühjüdischen Literatur", 423-446
• Bernd Janowski, "JHWH und die Toten : zur Geschichte des Todes im Alten Israel", 447-477
• Rüdiger Schmitt, "Totenversorgung, Totengedenken und Nekromantie : biblische und archäologische Perspektiven ritueller Kommunikation mit den Toten", 501-524
• Jan C. Gertz, "Das Zerschneiden des Bandes zwischen den Lebenden und den Toten in der deuteronomisch-deuteronomistischen Literatur", 547-563
• Annette Zgoll, "Die Toten als Richter über die Lebenden : Einblicke in ein Himmel, Erde und Unterwelt umspannendes Verständnis von Leben im antiken Mesopotamien", 567-581
• Daniel Schwemer, "Tod, Geschick und Schicksalsgöttin : Übergänge zwischen Leben und Tod in babylonischen Abwehrzauber-Ritualen", 583-596
• Joachim F. Quack, " Grab und Grabausstattung im späten Ägypten", 597-629
• Joachim Bretschneider, "Königsgrab und Herrscherlegitimation in Alt-Syrien im 3. Jahrtausend v. Chr.", 631-654
• Jürgen Zangenberg, "Trockene Knochen, himmlische Seligkeit : Todes- und Jenseitsvorstellungen im Judentum der hellenistisch-frührömischen Zeit", 655-689