Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2009

Το νέο τεύχος του NTS / The new issue of NTS

Στο νέο τεύχος του New Testament Studies 55:4 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

Francis Watson, "Q as Hypothesis: A Study in Methodology", 397-415
Τα επιχειρήματα υπέρ της υπόθεσης Q έχουν αλλάξει λίγο από την εποχή του B.H. Streeter. O σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας εναλλακτικής υπόθεσης, αλλά να υποστηρίξει ότι, αν θα πρέπει να διατηρηθεί η υπόθεση της Q, θα πρέπει να καταδειχθεί το απίθανο της εξάρτησης του Λουκά από το Ματθαίο μέσα από μία συστηματική και aναλυτική αποκατάσταση των διαδικασιών αναθεώρησης και σύνταξης που προϋποθέτουν οι δύο υποθέσεις. Η υπόθεση της Q θα επιβεβαιωθεί αν (και μόνο αν) μπορεί να προσφέρει μία περισσότερο πιθανή εξήγηση της αναθεώρησης του Μάρκου και της Q από τον Ματθαίο και τον Λουκά παρά η ανάλογη εξήγηση της χρήσης του Λουκά από το Μάρκο και το Ματθαίο.

Osvaldo Padilla,"Hellenistic παιδεία and Luke's Education: A Critique of Recent Approaches", 416-437
Aυτή η μελέτη προσεγγίζει κριτικά τα πρόσφατα έργα, στα οποία υποστηρίζεται ότι ο συγγραφέας των Πράξεων διακρίνεται από ένα υψηλό επίπεδο ρητορικής ικανότητας. Ο συγγραφέας αποπειράται να συμπληρώσει το κενό στις μελέτες των Πράξεων εξετάζοντας δύο δεξιότητες του προγράμματος της τριτοβάθμιας ρητορικής εκπαίδευσης και θέτει το ερώτημα πώς αυτές οι δεξιότητες εμφανίζονται μέσα στο ίδιο το πρόγραμμα σπουδών. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται μία προσπάθεια να δοθεί μία περισσότερο σύνθετη παράλληλη ανάγνωση, η οποία να αποφεύγει τις επιφανειακές συγκρίσεις, οι οποίες συχνά οδηγούν σε παρανοήσεις. Οι δύο δεξιότητες που εξετάζονται είναι η διακειμενικότητα με τα κείμενα των Ελλήνων κλασικών και η δομή του λόγου. Διατυπώνεται η υπόθεση ότι -από την οπτικήτης ρητορικής εκπαίδευσης- ο συγγραφέας των Πράξεων μάλλον δεν είχε ρητορική παιδεία.

Raimo Hakola, "The Burden of Ambiguity: Nicodemus and the Social Identity of the Johannine Christians", 438-455
O Νικόδημος είναι ένας αινιγματικός λογοτεχνικός χαρακτήρας ο οποίος κινείται στη νεκρή ζώνη της αφήγησης του Ιωάννη μεταξύ των αντιπάλων του Ιησού και των πραγματικών μαθητών του. Κάποιοι ερμηνευτές θεωρούν το Νικόδημο ως παράδειγμα του ανθρώπου που δεν έχει επαρκή πίστη, ο οποίος παραμένει στο περιθώριο σε όλη την αφήγηση, ενώ άλλοι εντόπισαν την εξέλιξή του από την αρχική και υποθετική πίστη στην ανοικτή και δημόσια αφοσίωση στον Ιησού. Στο άρθρο ωστόσο ο συγγραφέας συμφωνεί με εκείνους που αναγνώρισαν ότι δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που να προσδιορίζει τον χαρακτήρα του Νικοδήμου, αλλά ότι ο χαρακτήρας του παραμένει μέχρι το τέλος αμφίβολος. Στο άρθρο μία προσανατολισμένη στο κείμενο προσέγγιση του Νικοδήμου συμπληρώνεται από το ερώτημα πώς αυτή η αμφιλεγόμενη λογοτεχνική μορφή μπορεί να λειτούργησε ως σύμβολο για εκείνους που συμμερίζονταν τις δυαλιστικές τάσεις του Ιωάννη. Με τη βοήθεια της θεωρίας για την κοινωνική ταυτότητα ο συγγραφέας προσπαθεί να εξηγήσει πώς αυτή η αμφισημία του Νικοδήμου μπορεί να βοήθησε την ιωάννεια κοινότητα να αποδεχθεί τις αβεβαιότητες που βίωνε στο κοινωνικό της περιβάλλον χωρίς να εγκαταλείψει τη στερεότυπη και αποκρυσταλλωμένη αναφορά της στο συμβολικό της κόσμο.

Harm W. Hollander, "The Idea of Fellowship in 1 Corinthians 10.14–22", 456-470
Στο 1 Κορ 10,14-22 ο Παύλος προειδοποιεί τους αναγνώστες του να εγκαταλείψουν την ειδωλολατρία. Για να τους πείσεις τους επισημαίνει την ενότητα και την αλληλεγγύη, η οποία υπάρχει μεταξύ εκείνων που συμμετέχουν στην ίδια θρησκεία. Σε αυτήν τη συνάφεια χρησιμοποιεί τις λέξεις "κοινωνία" και "κοινωνός" (στ. 16,18 και 20). Στο στ. 17 ο Παύλος λέει στους αναγνώστες του ότι στα κοινά τους δείπνα έχουν "συντρόφους", που αυτήν τη φορά εκφράζεται μέσω του ρήματος "μετέχειν". Υπό το φως των αρχαίων παραλλήλων ο συγγραφέας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι αναφορες στην "κοινωνία" στο στ. 16 (πρβλ. στ. 18 και 20) θα πρέπει να κατανοηθούν εκκλησιολογικά και αναφέρονται στο "συνέταιρο" παρά στο "συμμετέχοντα".

Mark Wilson, "The Route of Paul's First Journey to Pisidian Antioch", 471-483

Η διαδρομή που ακολούθησε ο Παύλος κατά το πρώτο του ταξίδι μεταξύ Πέργης και Πισιδικής Αντιόχειας είναι ακόμη θέμα συζήτησης. Στο άρθρο ο συγγραφέας εξετάζει τις τρεις εναλλακτικές διαδρομές που πρότειναν οι ερευνητές. Αναλύει τις ιστορικές και γεωγραφικές μαρτυρίες για την κάθε διαδρομή και επικεντρώνεται κυρίως στο εκτεταμένο οδικό δίκτυο που υπήρχε στην Παμφυλία, Πισιδία και νότια Γαλατία κατά τον 1ο αι.
Οι χάρτες συνήθως απεικονίζουν μία διαδρομή και ο συγγραφέας συζητά τους λόγους γι' αυτήν την επιλογή. Με βάση αυτήν την κριτική επισκόπηση των μαρτυριών προτείνεται μία νέα υπόθεση για τη διαδρομή κατά τον 10 αι.

Alicia J. Batten, "Neither Gold nor Braided Hair (1 Timothy 2.9; 1 Peter 3.3): Adornment, Gender and Honour in Antiquity", 484-501
Σε αυτό το άρθρο εξετάζονται οι σχέσεις μεταξύ του στολισμού, του φύλου και της τιμής στον ελληνορωμαϊκό κόσμο με σκοπό να εντοπισθεί η ευρύτερη συνάφεια για την κατανόηση της προσπάθειας περιορισμού του γυναικείου στολισμού στα 1 Τιμ 2,9 και 1 Πε 3,3. Η συγγραφέας υποστηρίζει ότι, ενώ πολλοί άνδρες συγγραφείς επικρίνουν τις γυναίκες που στολίζονται και τις κατηγορούν για luxuria, δε συμμερίζονταν και όλες οι γυναίκες αυτήν την άποψη. Μάλλον οι γυναίκες φαίνεται να είχαν σε μεγάλη υπόληψη τα κοσμήματα, τα ακριβά ρούχα, τα περίτεχνα μαλλιά ως τρόποι έκφρασης κοινωνικής θέσης και τιμής και ως σημαντικές μορφές οικονομικής δύναμης. Αυτοί οι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη, όταν κανείς προσπαθεί να κατανοήσει γιατί οι συγγραφείς των 1 Τιμ και 1 Πε συμβουλεύουν τις γυναίκες να αποφεύγουν τον χρυσό, τα μαργαριτάρια, τα πλεγμένα μαλλιά και τα ακριβά ρούχα.

David G. Horrell, "The Themes of 1 Peter: Insights from the Earliest Manuscripts (the Crosby-Schøyen Codex ms 193 and the Bodmer Miscellaneous Codex containing P72)", 502-522
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της κριτικής του κειμένου ενθάρρυναν τους μελετητές της Κ.Δ. να θεωρήσουν τα διάφορα χειρόγραφα της Κ.Δ. όχι απλά ως πηγές διαφορετικών γραφών που δίνουν τη δυνατότητα αποκατάστασης του αρχικού κειμένου αλλά ως ερμηνευτικές αποδόσεις με το ιδιαίτερό τους ενδιαφέρον και ως σημαντικές μαρτυρίες για τον αρχέγονο Χριστιανισμό. Έχοντας τα παραπάνω ως αφετηρία στο άρθρο εξετάζεται το τι μπορεί να υποδηλώνουν τα δύο (πιθανόν) αρχαιότερα χειρόγραφα της 1 Πε σχετικά με τη θέση αυτού του κειμένου και τι θεωρούσαν οι αρχαίοι αναγνώστες του ως τα βασικά θέματα λαμβάνοντας υπόψη τα άλλα κείμενα, με τα οποία συνδέεται. Και στις δύο περιπτώσεις και με μερικές ενδιαφέρουσες συμπτώσεις η 1 Πε θεωρείται ως ένα κείμενο το οποίο επικεντρώνεται στο πασχάλιο θέμα του πάθους, του μαρτυρίου και της δικαίωσης του Χριστού και το σχετιζόμενο με αυτά πάθος και την ελπίδα των πιστών του μέσα σε έναν εχθρικό κόσμο. Αυτά τα δύο χειρόγραφα καλούν σε κάποια επανεξέταση της παλαιότερης έρευνας σχετικά με την επιστολή, η οποία θεώρησε την 1 Πε ως βαπτισματική ομιλία ή πασχάλια λειτουργία. Ενώ αυτά παραμένουν μη πειστικές απόψεις, όσον αφορά στην προέλευση της 1 Πε, ορθά ταυτίζουν θέματα και συσχετισμούς, τα οποία είχαν εντοπίσει και οι αρχαίοι εκδότες της επιστολής.

Joel Marcus, "Birkat Ha-Minim Revisited", 523-551
Ο J. Louis Martyn κι άλλοι έχουν υποστηρίξει ότι η απόφαση των ραββίνων του τ. του 1ου αι. να εισάγουν μία λειτουργική κατάρα εναντίον των αιρετικών (Birkat Ha-Minim) παρέχει το υπόβαθρο των αρχαίων χριστιανικών κειμένων, τα οποία κάνουν λόγο για χριστιανούς που εκδιώκονταν από τις συναγωγές με κατάρες. Ερευνητές των πρόσφατων χρόνων, ωστόσο, έχουν αμφισβητήσει την υπόθεση ότι η αρχαιότερη μορφή του Birkat Ha-Minim αναφερόταν στους χριστιανούς και ότι οι ραββίνοι έλεγχαν τις συναγωγές. Στο άρθρο ο συγγραφέας υποστηρίζει τα βασικά σημεία της θέση του Martyn, ενώ ταυτόχρονα ασχολείται και με το θέμα του ελέγχου που ασκούσαν οι ραββίνοι κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Επιπλέον υποστηρίζει ότι το αρχικό Birkat Ha-Minim ίσως ήταν μια κατάρα του Κουμράν εναντίον των Ρωμαίων.

Michael F. Bird - Michael R. Whitenton, "The Faithfulness of Jesus Christ in Hippolytus's De Christo et Antichristo:Overlooked Patristic Evidence in the Πίστις Χριστοῦ Debate", 552-562
Η συζήτηση σχετικά με τη σημασία της φράσης "πίστις Χριστοῦ" συνεχίζει χωρίς να φαίνεται ότι καταλήγει σε σίγουρα συμπεράσματα εκτός από ένα: οι Πατέρες της Εκκλησίας γενικά δεν κατανοούσαν τη φράση "πίστις Χριστοῦ" στα παύλεια κείμενα με τη σημασία της "πιστότητας του Χριστού". Επιπλέον, δεν εντοπίστηκε μέχρι σήμερα ένα πατερικό κείμενο που να συνδέει την πιστότητα του Ιησού με το θάνατό του στο σταυρό. Λαμβάνοντας αυτά υπόψη ο σκοπός του παρόντος άρθρου είναι: 1) να ασκήσει κριτική στη σύγχρονη έρευνα σχετικά με τη φράση "πίστις Χριστοῦ" στους Πατέρες της Εκκλησίας και (2) να παρουσιάσει μία αγνοημένη μέχρι σήμερα μαρτυρία από το έργο του Ιππολύτου, η οποία σαφώς συνδέει την πιστότητα του Ιησού με το θάνατό του στο σταυρό.

Δεν υπάρχουν σχόλια: