Το νέο τεύχος του Biblische Notizen

Στο νέο τεύχος του Biblische Notizen 140 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Peter Weimar, "Gen 38 - Eine Einschaltung auf die Josephsgeschichte. Teil 2", 5-30

Η προκατάληψη που εκφράσθηκε κατά καιρούς στην έρευνα, σύμφωνα με την οποία το Γεν 38 αποτελεί ξένο στοιχείο μέσα στην ευρύτερη συνάφεια της ιστορίας του Ιωσήφ, επιβεβαιώνεται εν μέρει. Αυτό το κεφάλαιο στηρίζεται σε μία αρχικά ανεξάρτητη ιστορία που αποτελείται από τους στίχους 6-11*. 13-19*. 24-26α, η οποία δεν συντάχθηκε για μία μεγαλύτερη αφηγηματική συνάφεια. Με τη βοήθεια αναθεωρητικών προσθηκών, ίσως από τον τελικό συντάκτη του κειμένου, αυτή η ιστορία εναρμονίσθηκε σε ένα δεύτερο επίπεδο, όχι μόνο με τη φιλολογική συνάφεια της ιστορίας του Ιωσήφ, αλλά πέρα από αυτήν με όλο το βιβλίο της Γενέσεως, μέσα στο πλαίσιο του οποίου το κεφάλαιο 38 εξυπηρετεί ένα συγκεκριμένο σκοπό.

Hans-Georg von Mutius, "Die Zitierung von Psalm 78,51 im Midrasch ha-Gadol des David Ben Amram aus Aden (13./14. Jhdt.) und in der alt-irischen Vetus Latina (Ps 77,51)", 31- 34

Το μεσαιωνικό υεμενιτικό Midrash ha-Gadol (13ος/14ος αι.) περιέχει μια παραλλαγή του Ψα 78,51 και διαβάζει "στη χώρα τους" αντί "στην Αίγυπτο". Η διαφορετική αυτή γραφή μαρτυρείται επίσης στη λατινική Vetus Latina για το Ψα 77,51 (in terra eorum). Η συγγένεια των κειμένων στον Ψα 78/77, 51 και Ψα 150,36 παραμένει αδιευκρίνιστη.

Bob Becking, "The Identity of Nabu-sharrussu-ukin, the Chamberlain. An Epigraphic Note on Jeremiah 39,3*", 35-46

Ένα νεοβαβυλωνιακό κείμενο, που πρόσφατα ήρθε στο φως, αναφέρει το όνομα ενός αξιωματούχου: Nabu-sharrassu-ukin ο rab saresi. Το όνομά του διαφωτίζει το αινιγματικό κείμενο Ιερ 39,3, όπου ο Nergal-Shareser ο samgar, θα πρέπει να διαβαστεί ως Nebu-Sar-Sechim ο rab-saris. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο αξιωματούχος της νέας αυτής επιγραφής να ταυτίζεται με εκείνον που αναφέρεται στο σχετικό χωρίο του Ιερ. Αυτή η ταυτοποίηση ωστόσο δε σημαίνει και πλήρη επιβεβαίωση της ιστορίας του Ιερ 38.

Meik Gerhards, "Das Jonasbuch und "hellenistische Religionskultur"- zum Gespräch mit U. Mell", 47-67

Ο συγγραφέας συζητά τη θέση του U. Mell ότι το βιβλίο του Ιωνά είναι έργο φιλοελληνιστικών ιουδαϊκών κύκλων του 3ου αι. π.Χ.. που ανήκαν στο ίδιο κίνημα "μεταρρυθμισμένου" ελληνιστικού Ιουδαϊσμού όπως κι εκείνοι που υποστήριξαν τις θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις του Αντιόχου. Ενώ ο Mell υποστηρίζει ότι ο σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να διαδώσει ένα είδος ηθικού μονοθεϊσμού, που θα ενώσει όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη θρησκεία τους, στο άρθρο παρουσιάζεται η θέση ότι το βιβλίο του Ιωνά υπογραμμίζει την ιδιαιτερότητα του Ισραήλ ανάμεσα στους άλλους λαούς. Δε φαίνεται να υπάρχει μια κοινή θέση μεταξύ του Ιωνά και των φιλελληνιστών μεταρρυθμιστών της εποχής του Αντιόχου.

Renate Egger-Wenzel, "The change of the Sacrifice Terminology from Hebrew into Greek in the Book of Ben Sira", 69-93

Πρέπει να υποθέσουμε ότι ο Σειράχ εξαιτίας του πλούσιου λεξιλογίου του αναφορικά με τη λατρεία και τις θυσίες είχε στενή σχέση με τη λατρεία. Δε μπορούμε ωστόσο να είμαστε σίγουροι ότι ανήκε στο λατρευτικό προσωπικό. Ο Σειράχ γνώριζε την παγιωμένη λατρευτική γλώσσα, συχνά όμως προτιμά σπάνιες αναφορές, οι οποίες υπαινίσσονται μια καλή γνώση της ιουδαϊκής γραμματείας. Αυτό που αρχικά μοιάζει να είναι η υλική στήριξη των ιερέων μέσω των προσφορών (Σειρ 7,29-31), μπορεί να συνδέεται με το θαύμα του μάννα στο Έξ 16. Οι αναφορές αυτές λοιπόν στο κείμενο δίνουν μία νέα διάσταση σε αυτή, που θα πρέπει να διερευνηθεί.

Ο εγγονός του Σειράχ δε γνωρίζει ωστόσο τόσο καλά τη γλώσσα της λατρείας. Συχνά δανείζεται λέξεις από τον κόσμο της θυσίας, δε φαίνεται όμως να γνωρίζει καλά την ακριβή τους μετάφραση ή χρησιμοποιεί συνειδητά -όπως ο παππούς του- τους δικούς του τρόπους έκφρασης καταφεύγοντας σε μία περίτεχνη ελληνική γλώσσα. Έτσι για να αποδώσει τα σπάνια εβραϊκά του Σειράχ δημιουργεί νέες φράσεις, ενώ φαίνεται να αντιλαμβάνεται ποιο υλικό θυσίας κρύβεται πίσω από καθεμιά. Παράλληλα προσπαθεί να το ορίσει.

Συγκεκριμένα παραδείγματα βρίσκουμε στο Σειρ 38,11α με τη φράση "μνημόνιο σεμιδάλεως" ή στο 7,13c με τη φράση "δόσιν βραχιόνων". Από τη μια ο εγγονός εξηγεί ότι ένα μνημόνιον είναι μια θυσία σιτάλευρου αρίστης ποιότητας. Από την άλλη διευκρινίζει ότι η προσφορά που υψώνεται με τα χέρια είναι δώρο από τους βραχίοντες του προσφερόμενου ζώου. Ίσως αυτή να είναι η προσπάθεια του εγγονού του Σειράχ να καταστήσει γνωστή στους αναγνώστες της δικής του γενιάς, οι οποίοι ζούσαν έξω από την Παλαιστίνη και δεν είχαν εμπειρία των θυσιών στο Ναό της Ιερουσαλήμ, τη θυσιαστική ορολογία παρουσιάζοντας το υλικό της θυσίας και κάνοντας επίσης μία αναφορά στην πράξη.

Thomas Hieke, "Alles Auslegungssache. Methodisch-hermeneutische Erwägungen zur Kontextualisierung biblischer Auslegung", 95-110

Οι εμπειρίες της καθημερινής ζωής διδάσκουν ότι η επικοινωνία είναι θέμα ερμηνείας. Όπως ο Θεός μεταδίδει τη θεία αποκάλυψη μέσω των ανθρώπων, έτσι και οι λόγοι του Θεού, που εκφράζονται με την ανθρώπινη γλώσσα, χρήζουν ερμηνείας. Η κατανόηση των βιβλικών κειμένων ωστόσο προάγεται ωστόσο από τη λεγόμενη contextualization, δηλ. τη μελέτη της συνάφειας της ίδιας της Βίβλου, της ιστορίας πρόσληψης και της πίστης της κοινότητας πίστης και πράξης σήμερα. Σε αυτήν την πορεία η ακαδημαϊκή ανάλυση των βιβλικών κειμένων της Π.Δ. δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά γεννά επίσης τη "ζωή" από πολλές απόψεις. Τέλος θα πρέπει να τονισθεί ότι εξαιτίας των πολλών διαστάσεων της contextualization η αποστολή της βιβλικής ερμηνείας δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί.

Friedrich Gustav Lang, "Maßarbeit im Markus-Aufbau. Stichometrische Analyse und theologische Interpretation, Teil 1", 111-134