Τετάρτη 31 Μαρτίου 2010

Στο νέο τεύχος του ThZ / In the recent issue of ThZ

Στο νέο τεύχος του Theologische Zeitschrift 66:1 (2010) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

Markus Saur, "Das Hiobbuch als exegetische und theologische Herausforderung", 1-21
Το βιβλίο του Ιώβ, στη μορφή που σώζεται σήμερα, είναι το αποτέλεσμα μίας διαδικασίας σύνταξης, μέσα από την οποία ενώθηκαν η αφήγηση για τον Ιώβ, που αποτελεί το πλαίσιο (Ιώβ 1-2 και 42,10-17*) και το ποίημα του Ιώβ (Ιώβ 3,1-42,6*) και αναπτύχθηκαν περαιτέρω με τους λόγους του Ηλί (Ιώβ 32-37*) και το ποίημα για τη σοφία (Ιώβ 28*). Αρκετές προλήψεις εξηγούν τα κεντρικά ερωτήματα του βιβλίου του Ιώβ ήδη μέσα στο βιβλίο. Η ιστορία της σύνταξής του αντικατοπτρίζει έτσι τη θεολογική συζήτηση σχετικά με το πρόβλημα του Ιώβ, το οποίο μέσα στο βιβλίο γίνεται αντικείμενο συζήτησης σε πολλά επίπεδα, τελικά όμως δεν επιλύεται. Το βιβλίο του Ιώβ επιστρέφει στους αναγνώστες του τα ερωτήματα για τον ανθρώπινο πόνο και τη θεία υπεροχή και οδηγεί μέσα από τη διαλογική του δομή στη δική του θεολογική άποψη.

Gabriella Gelardini, "Religion, Ethnizität und Ethnoreligion. Die Entstehung eines Diskurses innerhalb deutschsprachiger historischer Jesusforschung", 22-43
Στο άρθρο υποστηρίζεται ότι η γερμανόφωνη προτεσταντική θεολογία αυτοεγκλωβίστηκε στο πραγματικό δίλημμα για την αναζήτηση του ιστορικού Ιησού, αφού από την αρχή της κιόλας με τον Reimarus έπρεπε να παλέψει με το γεγονός ότι ο Ιησούς ήταν Ιουδαίος με όλη τη σημασία της λέξης. Αυτό δε βόλευε ούτε στο ορθόδοξο δόγμα ούτε στη σύγχρονη προτεστανική τοποθέτηση απέναντι στην ιστορική κριτική. Προκειμένου να ασκήσει θεολογικό έλεγχο δημιουργήθηκε μία αντίθεση μεταξύ της "θρησκείας" του Ιησού και της "εθνικότητάς" του με δύο όμως χαρακτηριστικούς και διαφορετικούς μεταξύ τους τρόπους. Πρώτον, ο Ιησούς κατανοήθηκε ως μία μορφή της οποίας η θρησκεία ερχόταν σε αντίθεση ή υπερέβαινε την (Ιουδαϊκή) της εθνική ταυτότητα θεωρώντας έτσι αυτήν την τελευταία άποψη της ταυτότητάς του ως ένα αμελητέο εξωτερικό ή τυπικό γεγονός. Δεύτερον, όταν κατά το τέλος του 19ου αι. και στις αρχές του 20ου έγινε αποδεκτή η μη διακρινόμενη αρχαία εθνοθρησκευτική Ιουδαϊκή ταυτότητα του Ιησού, το μοτίβο που υιοθετήθηκε ήταν εκείνο της (χριστιανικής) υπερεθνικής θρησκείας ενάντια στην (Ιουδαϊκή) εθνοθρησκευτική (συμπεριλαμβανομένου και του ιστορικού Ιησού). Έχοντας ως αφετηρία την τρέχουσα συζήτηση για το πρόβλημα που δημιουργείται, όταν εφαρμόζονται σύγχρονες κατηγορίες όπως "εθνότητα", "εθνική θρησκεία", "εθνικότητα" και "θρησκεία" στην αρχαία ιστορία η συγγραφέας υποστηρίζει ότι στην αναζήτηση για τον ιστορικό Ιησού η σύγχρονη αντίληψη για τη "θρησκεία" κατανοούνταν ως μία ξεχωριστή σφαίρα ή οποία ορίζεται έξωθεν. Μόνο μία σύγχρονη αντίληψη της ατομικότητας ήταν σε θέση να φανταστεί έναν ιστορικό Ιησού όπου η φύση της "θρησκείας" του θα μπορούσε να διακριθεί ή ακόμη και να αποκοπεί από την "εθνικότητά" του.

Δεν υπάρχουν σχόλια: