After the First Urban Christians (1)

Σε αυτήν την ανάρτηση και σε μερικές που θα ακολουθήσουν στις επόμενες μέρες θα παρουσιάσουμε το περιεχόμενο ενός βιβλίου για το οποίο μιλήσαμε και σε παλαιότερη ανάρτηση. Πρόκειται για ένα συλλογικό τόμο, στον οποίο ειδικοί αποτιμούν τη συμβολή της μελέτης του Wayne Meeks, The First Urban Christians στη μελέτη του αρχέγονου Χριστιανισμού από το 1983, όταν κυκλοφόρησε το συγκεκριμένο βιβλίο, μέχρι και σήμερα.

Todd D. Still & David G. Horrell, After the First Urban Christians. The Social Scientific Study of Pauline Christianity. Twenty-Five Years Later, T & T Clark 2009

Όπως σημειώνουν και οι εκδότες στον πρόλογό τους το 1983 συνδέεται με τρεις πολύ σημαντικές για τη μελέτη της Καινής Διαθήκης και των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων μελέτες: α) το άρθρο του J. Dunn, "The New Perspective on Paul" (διάλεξη, η οποία στη συνέχεια δημοσιεύθηκε στο BJRL), όπου ο γνωστός καινοδιαθηκολόγος εισήγαγε έναν όρο (new perspective) για την προσέγγιση της παύλειας σκέψης, ο οποίος βρίσκεται ακόμη και σήμερα στο επίκεντρο της συζήτησης για την θεολογία του Παύλου και τη θέση του απέναντι στο Νόμο, β) τη μελέτη της Elisabeth Schüssler Fiorenza, In Memory of Her: A Feminist Reconstruction of Christian Origins, που έδωσε μία νέα ώθηση στην προσέγγιση των καινοδιαθηκικών κειμένων από μία φεμινιστική ερμηνευτική οπτική και β) το έργο του Wayne Meeks, The First Urban Christians, που πρόσφερε μία νέα αναπαράσταση του κοινωνικού περίγυρου των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων (και κυρίως των παύλειων).

Και οι τρεις μελέτες αξιολόγησαν και συνέδεσαν δημιουργικά τα πορίσματα της προηγούμενης έρευνας, κάλυψαν όμως επίσης νέες περιοχές της έρευνας και διατύπωσαν νέες προτάσεις και υποθέσεις.

Οι μελέτες του βιβλίου, που θα παρουσιάσουμε στο ιστολόγιο, συζητούν το προαναφερθέν βιβλίο του Meeks. Η δομή εκείνου ορίζει τη δομή του παρόντος. Η κάθε μελέτη, εκτός από το εισαγωγικό κεφάλαιο του Horrell και την απάντηση στο τέλος του βιβλίου του W. Meeks, σχολιάζει ένα επιμέρους κεφάλαιο του βιβλίου The First Urban Christians:

H μελέτη του Peter Oakes (Contours of the Urban Environment) ασχολείται με το αστικό περιβάλλον των παύλειων κοινοτήτων, στη συνέχεια ο Bruce W. Longenecker (Socio-Economic Profiling of the First Urban Christians) συζητά τις προτάσεις του Meeks για την κοινωνική θέση των μελών των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων. Ακολουθεί η μελέτη του Edward Adams (First-Century Models for Paul's Churches: Selected Scholarly Developments since Meeks), όπου παρουσιάζονται τα τέσσερα μοντέλα από το περιβάλλον των παύλειων κοινοτήτων, τα οποία μπορεί να επηρέασαν στην οργάνωσή τους: οίκος, θίασος, συναγωγή, φιλοσοφική ή ρητορική σχολή. Θέμα της μελέτης του Todd D. Still (Organizational Structures and Relational Struggles among the Saints: The Establishment and Exercise of Authority within Pauline Assemblies) είναι η οργάνωση των παύλειων κοινοτήτων, όπως αυτή παρουσιάσθηκε από τις μελέτες που ακολούθησαν εκείνη του Meeks. H Louise J. Lawrence (Ritual and the First Urban Christians: Boundary Crossings of Life and Death) συζητά τις θέσεις του Meeks σχετικά με την τελετουργία μέσα στις παύλειες κοινότητες, παρουσιάζει τις κατευθύνσεις που πήρε η έρευνα στη συνέχεια και προτείνει νέους τομείς που αξίζει να διερευνηθούν. Τέλος ο Dale B. Martin αξιολογεί τους συσχετισμούς που πρότεινε ο Meeks μεταξύ των μοντέλων πίστης και των μοντέλων ζωής και παρουσιάζει τις τρεις βασικές τάσεις που κυριαρχούν στην έρευνα σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Επίλογος του βιβλίου είναι η απάντηση του W. Meeks στις παραπάνων μελέτες. Ο Meeks παρουσιάζει τα σημεία εκείνα των προηγούμενων θέσεών του που θα μπορούσαν να βελτιωθούν ή να επαναδιατυπωθούν, συζητά την αξία της κοινωνικοϊστορικής προσέγγισης των κειμένων της Καινής και επισημαίνει την ανάγκη να υπάρξουν και νέες μελέτες κατά το πρότυπο της The First Urban Christians.

Πρόκειται - από όσο τουλάχιστον προκύπτει από τη μέχρι στιγμής ανάγνωση του βιβλίου (έφτασε μόλις χτες στα χέριά μου) - για ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο. Ένα από τα σημαντικά του προτερήματα είναι ότι αποτυπώνει την πορεία της έρευνας αλλά κι ένα τμήμα του επιστημονικού διαλόγου αξιόλογων ερευνητών σχετικά με ζητήματα μεθοδολογίας και ιστορίας των παύλειων κοινοτήτων.