Στο τρέχον τεύχος της Revue des Études Juives 169:1-2 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την αποκαλυπτική ιουδαϊκή γραμματεία:
D. Bodi, "Les apocalypses akkadiennes et bibliques", 13-36
Στο πρώτο μέρος της μελέτης του ο συγγραφέας παραθέτει μία σειρά από ορισμούς της βιβλικής αποκαλυπτικής, οι οποίοι προτάθηκαν κατά καιρούς στην έρευνα. Συζητά στη συνέχεια την άποψη Ασσυριολόγων όπως των Hallo, Biggs, Grayson, Lambert και Borger, όσον αφορά σε ένα σώμα ακκαδικών κειμένων, τα οποία ονομάστηκαν Ακκαδικές "αποκαλύψεις" ή "προφητείες". Παρά τη δυσκολία που παρουσιάζουν αυτά τα κείμενα εξαιτίας του αποσπασματικού τους χαρακτήρα, η έρευνα έχει κάνει κατά τα τελευταία χρόνια προόδους κι επιτρέπει στη βιβλική επιστήμη να κάνει γόνιμες συγκρίσεις. Στο τελευταίο μέρος της μελέτης του ο συγγραφέας υπογραμμίζει κάποια κοινά στοιχεία μεταξύ αυτών των κειμένων και των βιβλικών κειμένων: α) Ιεζ 47, 1-12, Ιωήλ 4, 18 και Ζαχ 14, 8 ή το μοτίβο της ευημερίας εξαιτίας των υδάτων, (β) το όνειρο του Ναβουχοδονόσσορα για το άγαλμα από τα πολλά υλικά (Δαν 2) και τη διαδοχή των εποχών στην ιστορία του κόσμου (η θέση του G. Hasel), (γ) η σχηματική εναλλαγή μεταξύ καλών και κακών βασιλέων στις ακκαδικές αποκαλύψεις και η πορεία του Ναβουχοδονόσσορα σύμφωνα με το Δαν 4 και την προσευχή του Ναδονίδη: ο βασιλιάς ανακτά την υγεία του και τη λογική του μετά τη μεταστροφή του στον αληθινό θεό και στη λατρεία του. Η βασιλεία του ακολουθεί το μοτίβο της κακής αρχής και του καλού τέλους.
D. Bodi, "Les apocalypses akkadiennes et bibliques", 13-36
Στο πρώτο μέρος της μελέτης του ο συγγραφέας παραθέτει μία σειρά από ορισμούς της βιβλικής αποκαλυπτικής, οι οποίοι προτάθηκαν κατά καιρούς στην έρευνα. Συζητά στη συνέχεια την άποψη Ασσυριολόγων όπως των Hallo, Biggs, Grayson, Lambert και Borger, όσον αφορά σε ένα σώμα ακκαδικών κειμένων, τα οποία ονομάστηκαν Ακκαδικές "αποκαλύψεις" ή "προφητείες". Παρά τη δυσκολία που παρουσιάζουν αυτά τα κείμενα εξαιτίας του αποσπασματικού τους χαρακτήρα, η έρευνα έχει κάνει κατά τα τελευταία χρόνια προόδους κι επιτρέπει στη βιβλική επιστήμη να κάνει γόνιμες συγκρίσεις. Στο τελευταίο μέρος της μελέτης του ο συγγραφέας υπογραμμίζει κάποια κοινά στοιχεία μεταξύ αυτών των κειμένων και των βιβλικών κειμένων: α) Ιεζ 47, 1-12, Ιωήλ 4, 18 και Ζαχ 14, 8 ή το μοτίβο της ευημερίας εξαιτίας των υδάτων, (β) το όνειρο του Ναβουχοδονόσσορα για το άγαλμα από τα πολλά υλικά (Δαν 2) και τη διαδοχή των εποχών στην ιστορία του κόσμου (η θέση του G. Hasel), (γ) η σχηματική εναλλαγή μεταξύ καλών και κακών βασιλέων στις ακκαδικές αποκαλύψεις και η πορεία του Ναβουχοδονόσσορα σύμφωνα με το Δαν 4 και την προσευχή του Ναδονίδη: ο βασιλιάς ανακτά την υγεία του και τη λογική του μετά τη μεταστροφή του στον αληθινό θεό και στη λατρεία του. Η βασιλεία του ακολουθεί το μοτίβο της κακής αρχής και του καλού τέλους.
D. Hamidovic, "L'eschatologie essénienne dans la littérature apocalyptique. Temporalités et limites chronologiques", 37-55
Τα χειρόγραφα που βρέθηκαν κοντά στο Khirbet Qumran επαναφέρουν την ποικιλία των αποκαλυπτικών εσχατολογιών και ιδιαίτερα εκείνων του Δανιήλ και του 1 Ενώχ. Η αντίληψη των Εσσαίων για τα έσχατα αναμειγνύει συγχρονικές και διαχρονικές αντιλήψεις. Το "τέλος του χρόνου" συνδυάζει την περίοδο της δοκιμασίας, η οποία ήδη άρχισε στην εποχή των Εσσαίων και την ανατολή της εποχής της σωτηρίας. Αυτές οι δύο ιδέες διαπλέκονται μέσα σε πολλά κείμενα. Επομένως η εσχατολογική εποχή δεν αποτελείται από δύο διαδοχικές περιόδους: την περίοδο της δοκιμασίας και την περίοδο της σωτηρίας. Οι δοκιμασίες θα σταματήσουν κατά την ημέρα της Κρίσης, αλλά η εποχή της σωτηρίας έχει ήδη αρχίσει κατά την εποχή της δοκιμασίας. Η σωτηρία δεν άρχισε με ένα συγκεκριμένο γεγονός, αναπτύσσεται σταδιακά και κλιμακώνεται όσο πλησιάζει η μεσσιανική εποχή. Η εσχατολογία των Εσσαίων κατανοείται έτσι σε ένα συγχρονικό επίπεδο της ιστορίας.
J. Costa, "Littérature apocalyptique et judaïsme rabbinique. Le probléme de la bat qol", 57-96
Ποια είναι σχέση μεταξύ ραββινικού και αποκαλυπτικού Ιουδαϊσμού: αντίθεση ή συνέχεια; Στην πραγματικότητα αυτές οι δύο στάσεις μπορούν να συνδυασθούν, εφόσον εξασφαλισθεί μία ιεραρχική σχέση μεταξύ τους. Αν και η άρνηση της αποκαλυπτικής κυριαρχεί, ωστόσο κάποια αποκαλυπτικά στοιχεία διασώζονται μέσα στα ραββινικά κείμενα. Μία συλλογή 40 ραββινικών κειμένων, τα οποία αναφέρονται στη φωνή εξ ουρανού (bat qol) επιβεβαιώνουν αυτό το γενικό μοντέλο. Πραγματικά στο Tosefta, Soṭa, 13, 3, οι ραββίνοι επιβεβαιώνουν ότι η προφητεία έφτασε στο τέλος, αλλά παραμένει σε μία αδύναμη μορφή, την Bat Qol. Αυτή η Bat Qol, στην οποία γίνεται αναφορά μόνο μερικές φορές μέσα στα χαλαχικά κείμενα κι ακόμη απορρίπτεται ως πηγή της halakha στο Talmud Babli, Baba Meṣi�a, 59b, εμφανίζει κυρίως αγγαδικά στοιχεία. 20 από τα 40 κείμενα πραγματεύονται αποκαλυπτικά ζητήματα αλλά με ένα περισσότερο ή λιγότερα αποκαλυπτικό τρόπο. Αυτή η αμφίσημη στάση είναι σαφής, όταν εξετάζουμε τα εξής θέματα: τον Μεσσία, το χρόνο του τέλους του κόσμου, το βίαιο θάνατο ως ένα σημείο της άφιξης του μελλοντικού κόσμου και την επικράτηση της εξατομικευμένης εσχατολογίας.
St. Duclos, "L'ouverture des cieux dans le Livre d'Hénoch. La question de la médiation entre ciel et terre", 97-133
Στην προφητική και αποκαλυπτική γραμματεία των πρώτων χριστιανικών κειμένων το "άνοιγμα των ουρανών" εξαγγέλλει την εμφάνιση του Θεού. Προϋποθέτει έναν μεσάζοντα, έναν πατριάρχη ή ένα προφήτη. Ο Θεός εμφανίζεται σε αυτόν πάνω στη γη (Ιεζ 1, 1) ή στους ουρανούς (Αποκ 4, 1), στη συνέχεια ο προφήτης ανεβαίνει στους ουρανούς. Στο βιβλίο του Ενώχ η ανύψωση του πατριάρχη μαζί με κάποιους δικαίους καθιστά δυνατή την υπέρβαση της κρίσης που αντιμετωπίζει ως μεσάζων. Στο Βιβλίο των Φυλάκων, οι άγγελοι είναι οι μεσάζοντες μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Περνούν τις ουράνιες πύλες, κάποιοι όμως εγκαταλείπουν τον ουρανό για να ενωθούν με γυναίκες. Η δημιουργία έχει διαφθαρεί οριστικά, η διαμεσολάβηση έχει διαταραχθεί. Απαγορεύεται κάθε θεία εκδήλωση επί της γης. Εντωμεταξύ ο Ενώχ έχει ανυψωθεί στους ουρανούς. Αντιμετωπίζεται ως άγγελος και μεσιτεύει στο Θεό (1 Ενώχ 6-16). Στο βιβλίο των Παραβολών ενώνεται με τους δικαίους (1 Ενώχ 39). Λίγο-λίγο ένα μέρος της ανθρωπότητας γεμίζει το κενό που δημιούργησε η πτώση των αγγέλων. Τότε ο Θεός ακούει την προσευχή των δικαίων. Η Κρίση έχει αρχίσει (1 Ενώχ 47). Ο εκλεκτός Υιός του Ανθρώπου έρχεται στη γη να καθαρίσει τη δημιουργία. Έχοντας την ανθρώπινη φύση και ταυτόχρονα ανώτερος από τους αρχαγγέλους καθιστά δυνατή τη φανέρωση του Θεού στη γη.
S.C. Mimouni, "Apocalypse 20, 1-15. Entre millénarisme et apocalypticisme?", 135-174
Σκοπός αυτού του άρθρου είναι η ανάλυση του Αποκ 20, 1-15 και η διερεύνηση του ερωτήματος κατά πόσο αυτή η τόσο γνωστή και πολλές φορές μέσα στους αιώνες σχολιασμένη περικοπή συνδέεται η όχι με τη χιλιαστική διδασκαλία της εποχής της καθώς και του ρόλου που αυτή διαδραμάτισε μέσα στο κίνημα του Ιησού στην αρχαία Ανατολία, το οποίο, ενώ ανήκει στον Ιουδαϊσμό διακρίνεται από αυτόν μέσα από μία σκληρή αντιπαράθεση. Ο συγγραφέας παρουσιάζει αρχικά σύντομα την ιστορία της ερμηνείας και στη συνέχεια αναλύει φιλολογικά και εξετάζει ιστορικά την περικοπή. Μέσα από αυτήν την ανάλυση προκύπτει ότι το Αποκ 20, 1-15, αν και δεν αντικατοπτρίζει αναγκαστικά τη χιλιαστική διδασκαλία, έχει τις ρίζες της στην αποκαλυπτική και φαίνεται να έθεσε τις βάσεις για τις χιλιαστικές χριστιανικές πεποιθήσεις του 2ου και 3ου αι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου