Στο νέο τεύχος του Journal of Early Christian Studies 17:4 (2009) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους μελετούν τον αρχέγονο χριστιανισμό:
Benjamin L. White, "Reclaiming Paul?: Reconfiguration as Reclamation in 3 Corinthians", 497-523
Ο συγγραφέας ακολουθεί μία εναλλακτική προσέγγιση στην προσπάθεια προσδιορισμού των ιστορικών συνθηκών και των ρητορικών στρατηγικών που υιοθέτησε ο συγγραφέας της 3 Κορ. Ενώ οι περισσότεροι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν τους συγκεκριμένουςν αντιπάλους που κρύβονται πίσω από την πολεμική του κειμένου (Σίμων Μάγος, Σατουρνίλος, Μαρκίων, Βαλεντίνος κ.ά.), ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μια τέτοια προσπάθεια δεν οδηγεί πουθενά κι ότι μια προσεκτική ανάγνωση του "Παύλου" που κατασκευάζεται από τον συγγραφέα του κειμένου παρέχει περισσότερα στοιχεία για την ένταξη του κειμένου μέσα στο ιστορικό του πλαίσιο. Ειδικότερα ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η 3 Κορ είναι μία πρωτο-ορθόδοξη (του ύστερου 2ου αι.) αναφορά στον Παύλο των ποιμαντικών επιστολών, ο οποίος παρουσιάζεται ως ο υπερασπιστής της αποστολικής διδασκαλίας απέναντι στις "αποκλίνουσες απόψεις" μίας γενικά "γνωστικής" παραλλαγής. Το πλησιέστερο ρητορικό ανάλογο απαντά στον Ειρηναίο Λυώνος. Τόσο ο συγγραφέας της 3 Κορ όσο και ο Ειρηναίος συμμετέχουν σε ένα ευρύ κίνημα του ύστερου 2ου αι. που σκοπό έχει να διεκδικήσει και πάλι τον Παύλο από τους "αιρετικούς". Ωστόσο σε καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις η προσπάθεια ανάκτησης του Παύλου συμπεριέχει και μία έμμεση επαναπροσαρμογή του "ιστορικού" Παύλου. Μεταξύ άλλων ο Παύλος κατά ένα ειρωνικό τρόπο γίνεται ο υπερασπιστής της σαρκός.
Nicola Denzey Lewis, "Apolytrosis as Ritual and Sacrament: Determining a Ritual Context for Death in Second-Century Marcosian Valentinianism", 525-561
Ο Ειρηναίος Λυώνος αναφέρει ότι μία βαλεντινιανή ομάδα του 2ου αι. μ.Χ., οι Μαρκωσιανοί, ανάπτυξαν ένα τελετουργικό σύστημα, το οποίο περιλάμβανε μία τελετουργία που επιτελούνταν για ένα άτομο που βρισκόταν προ του θανάτου του. Η τελετή εξυπηρετούσε εξασφάλιζε για αυτό το άτομο μια θέση στις ανώτερες ουράνιες σφαίρες. Χρησιμοποιώντας παράλληλα από διάφορες αρχαίες πηγές ο συγγραφέας εξετάζει τις υπάρχουσες μαρτυρίες για πρώιμες χριστιανικές επιθανάτιες τελετές. Αυτή η σύγκριση επιβεβαιώνει ότι η βαλεντινιανή επιθανάτια τελετή προηγείται της ανάπτυξης μίας παρόμοιας τελετής της καθολικής εκκλησίας κατά χίλια περίπου έτη κι έτσι πιστοποιεί το ιδιαίτερα αναπτυγμένο βαλεντινιακό τελετουργικό σύστημα, το οποίο διακρίνεται από εκείνο της ορθόδοξης εκκλησίας.
David M. Reis, "Thinking with Soul: Psychē and Psychikos in the Construction of Early Christian Identities", 563-603
Οι αρχαίοι χριστιανοί συγγραφείς ανάπτυξαν διάφορες ρητορικές στρατηγικές για να διατυπώσουν με ακρίβεια τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν τον Χριστιανισμό και για να διακρίνουν τους οπαδούς του Ιησού από τους διάφορους "άλλους". Ωστόσο όσοι υιοθετούν τη θεωρία της ταυτότητας παρατήρησαν ότι ο εαυτός δεν είναι μία "προκαθορισμένη" ή στατική κατηγορία αλλά μάλλον μία κατηγορία η οποία βρίσκεται συνεχώς υπό διαπραγμάτευση και επαν-εξέταση. Επιπλέον μέσα στα επιχειρήματα που διακρίνουν "εμάς" από "εκείνους" είναι ενσωματωμένες οι αξιώσεις για εξουσία και γνώση. Με βάση αυτές τις σκέψεις ο συγγραφέας εξετάζει πώς η αντίληψη περί ψυχής, η οποία έχει μακρά ιστορία στις φιλοσοφικές συζητήσεις για την ατομικότητα, κατέστη ένα χρήσιμο εργαλείο οριοθέτησης των αρχαίων χριστιανικών ταυτοτήτων και περιθωριοποίησης των αντιπάλων. Είτε κατανοηθεί ως μεταφορά είτε ως μία "πραγματική" ενότητα, η ψυχή και το επίθετο που προκύπτει από αυτήν "ψυχικός" κατέστησαν "σημάδια" μίας πρώιμης χριστιανικής πολεμικής και απολογητικής, η οποία έδωσε τη δυνατότητα στους συγγραφείς να χαράξουν μία έννοια του είναι και να καθορίσουν μία θέση για τους χριστιανούς μέσα στον κοινωνικό χάρτη του ελληνορωμαϊκού κόσμου.
Benjamin L. White, "Reclaiming Paul?: Reconfiguration as Reclamation in 3 Corinthians", 497-523
Ο συγγραφέας ακολουθεί μία εναλλακτική προσέγγιση στην προσπάθεια προσδιορισμού των ιστορικών συνθηκών και των ρητορικών στρατηγικών που υιοθέτησε ο συγγραφέας της 3 Κορ. Ενώ οι περισσότεροι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν τους συγκεκριμένουςν αντιπάλους που κρύβονται πίσω από την πολεμική του κειμένου (Σίμων Μάγος, Σατουρνίλος, Μαρκίων, Βαλεντίνος κ.ά.), ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μια τέτοια προσπάθεια δεν οδηγεί πουθενά κι ότι μια προσεκτική ανάγνωση του "Παύλου" που κατασκευάζεται από τον συγγραφέα του κειμένου παρέχει περισσότερα στοιχεία για την ένταξη του κειμένου μέσα στο ιστορικό του πλαίσιο. Ειδικότερα ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η 3 Κορ είναι μία πρωτο-ορθόδοξη (του ύστερου 2ου αι.) αναφορά στον Παύλο των ποιμαντικών επιστολών, ο οποίος παρουσιάζεται ως ο υπερασπιστής της αποστολικής διδασκαλίας απέναντι στις "αποκλίνουσες απόψεις" μίας γενικά "γνωστικής" παραλλαγής. Το πλησιέστερο ρητορικό ανάλογο απαντά στον Ειρηναίο Λυώνος. Τόσο ο συγγραφέας της 3 Κορ όσο και ο Ειρηναίος συμμετέχουν σε ένα ευρύ κίνημα του ύστερου 2ου αι. που σκοπό έχει να διεκδικήσει και πάλι τον Παύλο από τους "αιρετικούς". Ωστόσο σε καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις η προσπάθεια ανάκτησης του Παύλου συμπεριέχει και μία έμμεση επαναπροσαρμογή του "ιστορικού" Παύλου. Μεταξύ άλλων ο Παύλος κατά ένα ειρωνικό τρόπο γίνεται ο υπερασπιστής της σαρκός.
Nicola Denzey Lewis, "Apolytrosis as Ritual and Sacrament: Determining a Ritual Context for Death in Second-Century Marcosian Valentinianism", 525-561
Ο Ειρηναίος Λυώνος αναφέρει ότι μία βαλεντινιανή ομάδα του 2ου αι. μ.Χ., οι Μαρκωσιανοί, ανάπτυξαν ένα τελετουργικό σύστημα, το οποίο περιλάμβανε μία τελετουργία που επιτελούνταν για ένα άτομο που βρισκόταν προ του θανάτου του. Η τελετή εξυπηρετούσε εξασφάλιζε για αυτό το άτομο μια θέση στις ανώτερες ουράνιες σφαίρες. Χρησιμοποιώντας παράλληλα από διάφορες αρχαίες πηγές ο συγγραφέας εξετάζει τις υπάρχουσες μαρτυρίες για πρώιμες χριστιανικές επιθανάτιες τελετές. Αυτή η σύγκριση επιβεβαιώνει ότι η βαλεντινιανή επιθανάτια τελετή προηγείται της ανάπτυξης μίας παρόμοιας τελετής της καθολικής εκκλησίας κατά χίλια περίπου έτη κι έτσι πιστοποιεί το ιδιαίτερα αναπτυγμένο βαλεντινιακό τελετουργικό σύστημα, το οποίο διακρίνεται από εκείνο της ορθόδοξης εκκλησίας.
David M. Reis, "Thinking with Soul: Psychē and Psychikos in the Construction of Early Christian Identities", 563-603
Οι αρχαίοι χριστιανοί συγγραφείς ανάπτυξαν διάφορες ρητορικές στρατηγικές για να διατυπώσουν με ακρίβεια τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν τον Χριστιανισμό και για να διακρίνουν τους οπαδούς του Ιησού από τους διάφορους "άλλους". Ωστόσο όσοι υιοθετούν τη θεωρία της ταυτότητας παρατήρησαν ότι ο εαυτός δεν είναι μία "προκαθορισμένη" ή στατική κατηγορία αλλά μάλλον μία κατηγορία η οποία βρίσκεται συνεχώς υπό διαπραγμάτευση και επαν-εξέταση. Επιπλέον μέσα στα επιχειρήματα που διακρίνουν "εμάς" από "εκείνους" είναι ενσωματωμένες οι αξιώσεις για εξουσία και γνώση. Με βάση αυτές τις σκέψεις ο συγγραφέας εξετάζει πώς η αντίληψη περί ψυχής, η οποία έχει μακρά ιστορία στις φιλοσοφικές συζητήσεις για την ατομικότητα, κατέστη ένα χρήσιμο εργαλείο οριοθέτησης των αρχαίων χριστιανικών ταυτοτήτων και περιθωριοποίησης των αντιπάλων. Είτε κατανοηθεί ως μεταφορά είτε ως μία "πραγματική" ενότητα, η ψυχή και το επίθετο που προκύπτει από αυτήν "ψυχικός" κατέστησαν "σημάδια" μίας πρώιμης χριστιανικής πολεμικής και απολογητικής, η οποία έδωσε τη δυνατότητα στους συγγραφείς να χαράξουν μία έννοια του είναι και να καθορίσουν μία θέση για τους χριστιανούς μέσα στον κοινωνικό χάρτη του ελληνορωμαϊκού κόσμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου