Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο 6/12-7/12 έλαβε χώρα το Blockseminar (εντατικό σεμινάριο) για τις θρησκευτικές και πολιτικές ομάδες της εποχής του Ιησού και την Κ.Δ. στο τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Παν/μιου Μονάχου, στο οποίο ήμουν υπεύθυνη από κοινού με τον καθηγητή της Κ.Δ. του Τμήματος κ. Κ. Νικολακόπουλο.
Στο πρώτο μέρος του σεμιναρίου η πρώτη εισήγηση (Artur Zielke) παρουσίασε το ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο στην εποχή του Δεύτερου Ναού. Κεντρικά σημεία ήταν: Αντίοχος Επιφανής και εξελληνισμός της Παλαιστίνης, Μακκαβαίοι, Ασμοναίοι, Ηρώδης και Ρωμαίοι, η διοίκηση της Παλαιστίνης, τα γεγονότα που οδήγησαν στην πρώτη ιουδαϊκή επανάσταση.
Στη συνέχεια έγινε μια σύντομη παρουσίαση από μένα της τυπολογίας της σέκτας, την οποία εισήγαγε ο Bryan Wilson: 1) conversionist, 2) revolutionist, 3) introversionist, 4) manipulationist, 5) thaumaturgical response, 6) reformist, 7) utopist, καθώς και του μοντέλου ταυτότητας, το οποίο παρουσιάσθηκε από τον Tajfel και άλλους.
Μετά παρουσιάσθηκαν στοιχεία σχετικά με τη γένεση, εξέλιξη, θεολογική διδασκαλία, κοινωνική θέση, σχέσεις με τη ρωμαϊκή εξουσία κτλ. των διαφόρων θρησκευτικών και πολιτικών ομάδων και ειδικότερα των Φαρισαίων, Σαδδουκαίων, Εσσαίων, κοινότητας Κουμράν, Ζηλωτών, sicarii, Ηρωδιανών, Σαμαριτών κ.ά. (φοιτητές που παρουσίασαν εργασία: M. Überberg, K. Chalkiadakis, J. Rajak, J. Stojanovic, A. Kroiß, Chr. Moukrioti).
Στη συζήτηση που ακολούθησε έγινε η προσπάθεια να συνδεθούν τα κοινωνικά μοντέλα / τυπολογίες που παρουσιάσθηκαν αρχικά με τις ομάδες αυτές. Προέκυψε ότι κάποιες από αυτές θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως η μία η άλλη περίπτωση σέκτας π.χ. οι Εσσαίοι και το Κουμράν ταιριάζουν περισσότερο στον τύπο του introversionists, οι αποκαλυπτικές ομάδες στους revolutionists, οι πρώτοι χριστιανοί στους conversionists και οι Φαρισαίοι στους reformists. (οι Σαδδουκαίοι δε φαίνεται να ανήκουν σε καμιά από αυτές τις κατηγορίες) Χαρακτηριστικά αυτού του τελευταίου τύπου φαίνεται να έχει και η ομάδα του Ιησού. Με τη βοήθεια του μοντέλου ταυτότητας των μειονοτήτων και της θεωρίας της Mary Douglas περί τελετουργικής καθαρότητας, θέσαμε το ερώτημα, το οποίο απασχόλησε το επόμενο μέρος του σεμιναρίου: μήπως η τόσο έντονη σύγκρουση μεταξύ Ιησού και της ομάδας των Φαρισαίων, όπως αυτή δηλώνεται σε κάποια κείμενα της Κ.Δ. οφείλεται ακριβώς στην ανάγκη της κάθε ομάδας να δηλώσει την ταυτότητά της και να διακριθεί από μία άλλη, με την οποία έχει αρκετά κοινά στοιχεία;
Στο δεύτερο μέρος του σεμιναρίου παρουσιάσθηκαν εργασίες με θέμα τον τρόπο που παρουσιάζονται οι διάφορες παραπάνω ομάδες μέσα στην Κ.Δ. (φοιτητές που παρουσίασαν εργασίες: Μ. Maric, A. Ionice, M. Yokyk). Αυτό που προέκυψε είναι ότι η εικόνα δεν είναι ενιαία σε όλα τα βιβλία της Κ.Δ. και κάποιες φορές και μέσα στο ίδιο βιβλίο. Γενικά ωστόσο εντοπίσθηκαν κάποια βασικά στοιχεία που υποδηλώνουν μία τάση όσον αφορά στον τρόπο παρουσίασης των ομάδων αυτών στα επιμέρους βιβλία, πχ. η αντιπαράθεση στο κατά Ματθαίον του Ιησού με τους Φαρισαίους είναι οξεία, ενώ ο Λουκάς τείνει γενικά να απαλείφει τις αναφορές σε Φαρισαίους, όπου ο Μάρκος και Ματθαίος τους αναφέρουν. Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η απουσία των Φαρισαίων από την ιστορία του Πάθους στα συνοπτικά. Θα εμφανισθούν ξανά μετά την ανάσταση. Με τη βοήθεια των συμπερασμάτων του προηγούμενου μέρους έγινε η προσπάθεια να εξηγηθεί η οξύτητα της αντιπαράθεσης σε κάποια κείμενα. Ίσως η οξύτητα οφείλεται σε συγκεκριμένες ιστορικοκοινωνικές συνθήκες που το κάθε κείμενο προϋποθέτει και επομένως η εικόνα δεν είναι ιστορική με την έννοια της αντικειμενικής απόδοσης μίας συγκεκριμένης πραγματικότητας, αλλά συνδέεται με τη ρητορική της αντιπαράθεσης και δήλωσης της ταυτότητας.
Στο τελευταίο μέρος έγινε μία παρουσίαση (N. Savcovic) των τάσεων στον τρόπο κατανόησης του Ιησού στην ιουδαϊκή ακαδημαϊκή έρευνα και την ιουδαϊκή τέχνη (παρουσιάσθηκαν έργα Chagall). Τα συμπεράσματα της παρουσίασης εντάχθηκαν μέσα στο πλαίσιο της σύγχρονης ιστορικοπολιτικής κατάστασης.
Το σεμινάριο τελείωσε με μία επίσκεψη στη συναγωγή του Μονάχου στη Jakobsplatz (από όπου και η φωτογραφία) και συζήτηση εκεί με το ραβίνο. Η συγκεκριμένη κοινότητα ανήκει στις συντηρικές ομάδες του Ιουδαϊσμού. Πολύ ενδιαφέρουσα βρήκα την τοποθέτηση του ραβίνου ότι οι ραβίνοι κατάγονται πνευματικά από τους Φαρισαίους, την υιοθέτηση της πίστης σε ανάστασης (αν και δεν ήταν ακριβώς σαφές ποιο είναι το περιεχόμενό της και η έμφαση ήταν σαφώς στην παρούσα ζωή), οι θέσεις περί γυναικών και μεικτών γάμων κτλ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου